H οικονομική δραστηριότητα στο δήμο Θερμαϊκού

Ενδιαφέροντα στοιχεία για τα οικονοµικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της περιοχής των ανατολικών ακτών του Θερμαϊκού κόλπου,  περιλαμβάνονται στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του δήμου Θερμαϊκού για την περίοδο 2011-2014 που συντάχθηκε πρόσφατα και παρουσιάστηκε στο δημοτικό συμβούλιο.

Η τομεακή διάρθρωση της οικονομικής δραστηριότητας του Δήμου Θερμαϊκού,  δεν διαφοροποιείται σε σχέση με αυτή του Ν. Θεσσαλονίκης.  Στον κλάδο του λιανικού εμπορίου και υπηρεσιών ο μεγαλύτερος αριθμός των επιχειρήσεων συγκεντρώνεται στις υπηρεσίες εστίασης και διασκέδασης, στα είδη οικιακού εξοπλισμού, στις  χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και ασφάλειες, στους τομείς εμπορίας τροφίμων και ποτών, ειδών ένδυσης και υπόδησης, υπηρεσίες εκπαίδευσης και άθλησης, εμπορία αυτοκινήτων και ανταλλακτικών, ενοικιαζόμενα δωμάτια και διάφορες άλλες υπηρεσίες. Το ίδιο ισχύει και στον τομέα της μεταποίησης, καθώς πολλές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στους κλάδους της ένδυσης – υπόδησης, τροφίμων-ποτών, ξύλου και επίπλου,  θερμο-υδραυλικές και μεταλλικές κατασκευές και διάφορα άλλα. Όλες σχεδόν ανήκουν στην κατηγορία των μικρών και πολύ μικρών  επιχειρήσεων από την άποψη του μεγέθους, της απασχόλησης, της δυναμικότητας και του κεφαλαίου.

Μείωση της αγροτικής δραστηριότητας

Λόγω της οικιστικής και πληθυσμιακής ανάπτυξης του Δήμου, σταδιακά σημειώνεται μείωση της γεωργικής δραστηριότητας. Οι αμπελώνες αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιεργειών και ακολουθούν οι δενδρώδεις, οι αροτριαίες καλλιέργειες και τα κηπευτικά σε Αγία Τριάδα, Ν. Επιβάτες και Περαία. Το βαμβάκι, σιτάρι, κηπευτικά, αμπέλια και γλυκάνισος στην περιοχή της Επανομής, που έχει πλούσια παράδοση στην παραγωγή κρασιού και τσίπουρου. Στο αγρόκτημα Μηχανιώνας - Κερασιάς καλλιεργούνται κυρίως σιτηρά, βιομηχανικά φυτά (βαμβάκι) και ελιές. Στο αγρόκτημα Αγγελοχωρίου καλλιεργούνται κυρίως λαχανοκομικά φυτά, ενώ αναπτύσσονται και  θερμοκηπιακές καλλιέργειες.

Ο Θερμαϊκός κόλπος, λόγω των ιδιαίτερων φυσικών και γεωγραφικών στοιχείων του, αποτελεί ένα από τα πλέον παραγωγικά θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου. Τα φερτά υλικά των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα που εκβάλλουν στον κόλπο,  συνετέλεσαν στη δημιουργία ενός πλούσιου βιότοπου για την ιχθυοπανίδα. Η ρύπανση του κόλπου έχει επηρεάσει την ποσότητα, αλλά και τα είδη των αλιευμάτων. Οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιδράσεις και κυρίως οι αστικοποίηση της περιοχής οδήγησαν στη μείωση της αλιευτικής δραστηριότητας.

Ο περιορισμός της αλιείας

Η μεγάλη οικιστική και πληθυσμιακή ανάπτυξη της περιοχής της μελέτης, έχει περιορίσει σημαντικά την αλιεία και το ειδικό βάρος της στην οικονομική δραστηριότητά της.  Στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής ακτής του Θερμαϊκού, μόνο στη Ν. Μηχανιώνα η αλιεία εξακολουθεί να κατέχει σημαντικό ρόλο στην οικονομία της περιοχής. Η αλιεία αποτελεί για την Μηχανιώνα τη σημαντικότερη οικονομική δραστηριότητα και ένα βασικό μοχλό ανάπτυξης. Η Ν. Μηχανιώνα διαθέτει το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο μέσης αλιείας στην Ελλάδα. Στη Μηχανιώνα λειτουργεί εκτός από το λιμάνι, το αλιευτικό καταφύγιο στο Αγγελοχώρι και η ιχθυόσκαλα της Ν. Μηχανιώνας που τέθηκε σε λειτουργία το 1998, και αποτελεί την σημαντικότερη εγκατάσταση υποδομής, ενώ παράλληλα μετέφερε την εμπορική δραστηριότητα των αλιέων από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης στη Ν. Μηχανιώνα.

Ικανοποιητική τουριστική κίνηση

Ως περιοχή της ανατολικής ακτής του Θερμαϊκού συγκεντρώνει ικανοποιητική τουριστική κίνηση.  Η περιοχή ήδη από τη δεκαετία του 1960 αποτελεί παραθεριστικό κέντρο ιδίως για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης. Έτσι ο τουρισμός και η αναψυχή αποτελούν βασικές οικονομικές δραστηριότητες. Η περιοχή εκτός από τη θάλασσα διαθέτει αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, όπως επίσης τον υγροβιότοπο του Αγγελοχωρίου και τον υδροβιότοπο της Επανομής που είναι ενταγμένοι στο πρόγραμμα "Natura 2000" της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρουσιάζουν εξαιρετικό οικολογικό ενδιαφέρον.

Τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του δήμου Θερμαϊκού

Στο ίδιο Επιχειρησιακό Σχέδιο, αποτυπώνονται τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του δήμου Θερμαϊκού, καθώς επίσης οι ευκαιρίες που υπάρχουν αλλά και οι απειλές που εμφανίζονται στον ορίζοντα. Στα δυνατά σημεία του δήμου, συγκαταλέγονται η παραθαλάσσια ζώνη, το φυσικό περιβάλλον, η γειτνίαση με τη Θεσσαλονίκη και την Χαλκιδική κ.α. Ενώ στα αδύνατα σημεία, οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες σε υποδομές, η αδυναμία κάλυψης επενδυτικών δαπανών με ίδιους πόρους, η ποιότητα των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών, οι ελλιπείς υποδομές δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, οι ελλείψεις του οδικού δικτύου κ.α. Ο πίνακας που ακολουθεί, είναι χαρακτηριστικός.

ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ (STRENGTHS)	ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ (WEAKNESS)
  Παραθαλάσσια Ζώνη             Φυσικό περιβάλλον             Κοντινή απόσταση από το Π.Σ. Θεσσαλονίκης.             Γειτνίαση με Χαλκιδική.             Κοντινή απόσταση από διεθνές αεροδρόμιο.             Υψηλή οικιστική ανάπτυξη.             Ραγδαία πληθυσμιακή ανάπτυξη.             Υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο ανθρώπινων πόρων.             Τουριστικές υποδομές.   Σημαντικές πολεοδομικές επενδύσεις.	  Ολοένα και αυξανόμενες ανάγκες σε υποδομές και κοινωνικές υπηρεσίες λόγω της μεγάλης ανάπτυξης.             Αδυναμία κάλυψης επενδυτικών δαπανών με ίδιους πόρους.             Η ποιότητα των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών.             Αναξιοποίητη δημοτική περιουσία.             Ελλιπείς υποδομές αποχέτευσης και ύδρευσης.             Ελλείψεις οδικού δικτύου             Έλλειψη χώρων πρασίνου-παιδικών χαρών στον οικιστικό ιστό.
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (OPPORTUNITIES)	ΑΠΕΙΛΕΣ (THREATS)
  Αξιοποίηση δημοτικής περιουσίας.             Η εγκατάσταση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και του Διεθνούς Πανεπιστημίου στην ευρύτερη περιοχή.             Η συμμετοχή στη Ζώνη Καινοτομίας.             Δυνατότητα ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού.             Η ανάπτυξη εσωτερικού τουρισμού μικρής διάρκειας (μιας ημέρας) από το Π.Σ. Θεσσαλονίκης.             Ανάπτυξη θαλάσσιας συγκοινωνίας.             Η αξιοποίηση του ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση των αναγκαίων έργων και υπηρεσιών.             Το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Θεσσαλονίκης, που προβλέπει την ενίσχυση της δικτύωσης των αστικών κέντρων και τη συγκρότηση ενός πολυκεντρικού δικτύου, συμπληρωματικά προς το μητροπολιτικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.             Η ανάδειξη της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας σε κέντρο παροχής υπηρεσιών γνώσης και τεχνολογίας για τη Ν.Α. Ευρώπη  και η ενίσχυση της Ελληνοβαλκανικής οικονομικής συνεργασίας.	  Οικονομική Κρίση, στενότητα πόρων.             Νέες αρμοδιότητες χωρίς τους αναγκαίους πόρους.             Πιθανή αισθητική και λειτουργική υποβάθμιση του περιβάλλοντος από τη συνεχή εξάπλωση του πολεοδομικού ιστού.             Η αδυναμία των υποδομών να ανταποκριθούν στην οικιστική και πληθυσμιακή ανάπτυξη.             Γειτνίαση με Χαλκιδική.             Η μη προστασία του Θερμαϊκού Κόλπου και η τυχόν υποβάθμισή του.             Η ποιότητα των τουριστικών εγκαταστάσεων και των παρεχόμενων υπηρεσιών.             Η πίεση για μη περιβαλλοντικά βιώσιμες πρακτικές, που δημιουργεί η οικιστική ανάπτυξη.             Η ευμετάβλητη τουριστική αγορά και ο έντονος ανταγωνισμός των περιοχών - προορισμών παραθαλάσσιου τουρισμού.