Ψυχρολουσία για μισθωτούς-συνταξιούχους το 2012

Ψυχρολουσία για μισθωτούς και συνταξιούχους φέρνει το 2012, καθώς η μείωση στις επικουρικές συντάξεις θα φτάσει μέχρι και στο 50% σε κάποιες περιπτώσεις, ενώ μεγάλες μειώσεις (από 98 έως 2.240 ευρώ το χρόνο) στις μηνιαίες αποδοχές θα επιφέρουν από την 1η Ιανουαρίου του 2012 η αυξημένη παρακράτηση φόρου και η καταβολή της ειδικής εισφοράς για τα φετινά εισοδήματα.

Η χρονιά θα είναι δύσκολη για εργαζόμενους και συνταξιούχους, αφού τα ταμεία χάνουν σταδιακά τη δυνατότητά τους να στηρίξουν τους ασφαλισμένους τους. Αιτία η δραματική αύξηση της ανεργίας από τη μια και η ύφεση από την άλλη που έχει ως αποτέλεσμα να βουλιάζουν τα έσοδά τους...

Ασφαλιστικό: Σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπ. Εργασίας κατά το νέο έτος θα γίνουν τα εξής: 

- Η μεταρρύθμιση των επικουρικών ταμείων θα συνοδευτεί από μεγάλες περικοπές. Η μείωση των επικουρικών θα είναι, μεσοσταθμικά 15%, με ισχύ από την 1-1-2012. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 20 χρόνια ασφάλισης που παίρνει από το ΙΚΑ 600 ευρώ κύρια σύνταξη και 270 ευρώ επικουρική, θα έχει μείωση 15%, δηλαδή περίπου 30 ευρώ στην επικουρική σύνταξη. Πάντως σε ορισμένες περιπτώσεις σε επικουρικά ΔΕΚΟ - τραπεζών η μείωση θα φτάσει και το 50%. Το υπουργείο Εργασίας τονίζει πως αυτό γίνεται προκειμένου τα επικουρικά ταμεία να διατηρήσουν τη δυνατότητά τους να καταβάλλουν τις συντάξεις. Κατά τον υπουργό Εργασίας η ενοποίηση των πέντε μεγαλύτερων επικουρικών ταμείων σε ένα μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη για τους σημερινούς και αυριανούς συνταξιούχους, με πιο ήπια τα χαρακτηριστικά της αναπροσαρμογής των συντάξεων. Το 2012 το έλλειμμα των επικουρικών ταμείων θα φτάσει τα 1,1 δισ. ευρώ έναντι 850 εκατ. ευρώ που είναι φέτος. 

- Θα ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση των κλάδων υγείας και θα λειτουργήσει ο νέος Φορέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας αλλά και θα εφαρμοστεί πλήρως η εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης. 

- Αναμένεται να ξεκινήσει η συζήτηση για τις εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος και για το σκοπό αυτόν υπάρχει επικοινωνία με άλλες ευρωπαϊκές χώρες για να εξετάσουμε (όπως είπε ο υπουργός Εργασίας) την εφαρμογή μοντέλων που εφαρμόζονται σε άλλα συστήματα εδώ και χρόνια. 

Πάντως η νέα μείωση στις επικουρικές από το νέο έτος έρχεται να προστεθεί στις περικοπές που έχουν ήδη γίνει, ενώ με το νέο ασφαλιστικό νόμο θα υπάρξει: 

- Αύξηση του μέσου όρου ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 2,5 έτη (από τα 61 στα 63,5) από το 2015 έως το 2060. 

- Νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων ο οποίος θα επιφέρει μεσοσταθμική μείωση στις κύριες συντάξεις ύψους 7,5% από το 2012 έως το 2045. 

- Μείωση των αναπηρικών συντάξεων -με βάση το νέο σύστημα αξιολόγησης που ήδη εφαρμόζεται- από το 14% στο 8% του συνόλου των συντάξεων. 

Μειώσεις μισθών - συντάξεων:

Μεγάλες μειώσεις (από 98 έως 2.240 ευρώ) στις ετήσιες αποδοχές θα επιφέρουν από την 1η Ιανουαρίου του 2012 η αυξημένη παρακράτηση φόρου και η καταβολή της ειδικής εισφοράς για τα φετινά εισοδήματα. Οι απώλειες διαμορφώνονται ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και την οικογενειακή κατάσταση. Για πρώτη φορά φόρο θα πληρώνουν όσοι λαμβάνουν καθαρές μηνιαίες αποδοχές (μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών κρατήσεων) από 358 ευρώ και πάνω, ενώ τη μεγαλύτερη συγκριτικά φορολογική αφαίμαξη θα έχουν οι πολύτεκνοι λόγω της δραστικής μείωσης του αφορολόγητου ορίου.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών, από την 1η Ιανουαρίου η παρακράτηση φόρου στις μηνιαίες αποδοχές θα γίνεται με βάση το νέο μειωμένο αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ και θα ενσωματωθεί σε αυτήν και το ποσό της ειδικής εισφοράς για τα εισοδήματα του 2012.

Επιπρόσθετα οι φορολογούμενοι με εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ φέτος θα κληθούν το επόμενο έτος μαζί με το εκκαθαριστικό της δήλωσης να πληρώσουν και την εισφορά του 2011. Με βάση τα παραπάνω, μισθωτός με μηνιαίες αποδοχές 428 ευρώ θα χάσει μέσα στο επόμενο έτος 98 ευρώ λόγω της αυξημένης παρακράτησης φόρου και για αποδοχές 571 ευρώ η απώλεια θα είναι 294 ευρώ ετησίως. Για μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρώ ο επιπλέον φόρος από την αυξημένη παρακράτηση θα ανέλθει στα 420 ευρώ, ενώ άλλα 140 ευρώ θα είναι η εισφορά για τα φετινά εισοδήματα, με αποτέλεσμα οι συνολικές απώλειες να φτάνουν τα 560 ευρώ.

Ιδιωτικός τομέας 

Θα πρέπει να τονιστεί ότι στον ιδιωτικό τομέα καταγράφονται μειώσεις μισθών έως 25%. Το σκηνικό της αγοράς συνθέτουν η πλήρης επικράτηση των ατομικών συμβάσεων εργασίας, η ευρεία εφαρμογή της τετραήμερης ή ακόμη και της τριήμερης εβδομάδας εργασίας και η μόνιμη πλέον καθυστέρηση στην καταβολή των δεδουλευμένων.

Ενδεικτικό της «ζούγκλας» που έχει επικρατήσει στον ιδιωτικό τομέα είναι το γεγονός ότι σήμερα, περίπου ένα χρόνο μετά, οι ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις -οι οποίες είχαν αποκηρυχθεί από τα συνδικάτα- εμφανίζονται ως «σανίδα σωτηρίας», προκειμένου «να διασωθούν αμοιβές και εργασιακές σχέσεις» από τη «λαίλαπα» των ατομικών συμβάσεων και της εκ περιτροπής εργασίας. Στο τραπέζι ξαναβάζει η τρόικα τον κατώτατο μισθό, στον ιδιωτικό τομέα, επικαλούμενη την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και μάλιστα ζητώντας τριμερή συμφωνία κυβέρνησης και κοινωνικών εταίρων.

Πάντως με δύο διατάξεις ήδη έχει «σπάσει» ο κατώτατος μισθός της ΕΓΣΣΕ. Με διάταξη που έχει ήδη ψηφιστεί προβλέπονται νομοθετικά χαμηλότεροι μισθοί για τους νέους ηλικίας έως 25 ετών που θα προσλαμβάνονται με σύμβαση ορισμένου χρόνου για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, ακόμη και με μπλοκάκι. H νομοθετική ρύθμιση δίνει τη δυνατότητα υπογραφής «συμβάσεων επαγγελματικής εμπειρίας» στις επιχειρήσεις όχι μόνο για ανειδίκευτους νέους (όπως προέβλεψε ο νόμος Λοβέρδου, ορίζοντας αμοιβή στο 80% του κατώτατου μισθού της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας) αλλά και για τους νέους με μια αρχική εξειδίκευση που είτε έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους, είτε βρίσκονται στο στάδιο της απόκτησης πτυχίου, χωρίς υποχρεωτικά να έχουν εγγραφεί στον ΟΑΕΔ ως άνεργοι.

Επίσης με άλλη ρύθμιση ορίζεται ότι η καταβαλλόμενη αμοιβή προσώπων, ανεξαρτήτως ειδικότητας και επαγγελματικής εξειδίκευσης, που θα ασχολούνται σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας δικαιούχων φορέων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίοι θα χρηματοδοτούνται από προγράμματα του επιχειρησιακού προγράμματος ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού (ΕΠΑΝΑΔ), ορίζεται σε 25 ευρώ ημερησίως -και όχι πάντως περισσότερο από 625 ευρώ μηνιαίως- κατά παρέκκλιση των νόμιμων αμοιβών που προβλέπονται από τις οικείες συλλογικές συμβάσεις εργασίας περιλαμβανομένης και της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

πηγή: εφημερίδα «Αγγελιοφόρος»