Δώδεκα χρόνια χωρίς τον αγωνιστή και Άνθρωπο, Ντίνο Τριαρίδη

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Συμπληρώθηκαν δώδεκα χρόνια χωρίς τον Ντίνο Τριαρίδη, μία εμβληματική μορφή του δημοκρατικού, προοδευτικού και αντιδικτατορικού κινήματος της Βόρειας Ελλάδας, διαπρεπή επιστήμονα και πάνω από όλα ΑΝΘΡΩΠΟ με κεφαλαία, που έφυγε από τη ζωή τέτοιες μέρες  του 2012. Όσοι είχαν την σπάνια τύχη να τον γνωρίσουν από κοντά, να συναναστραφούν μαζί του, να περπατήσουν κοινούς δρόμους, δε λένε να τον ξεχάσουν.

Ο Ντίνος Τριαρίδης (καθιστός στο κέντρο), μετέχοντας ως ΥΜΑΘ στην ιδρυτική συνάντηση της Ένωσης των Βαλκανικών  Πρακτορείων Ειδήσεων (ΑΒΝΑ). Εικονίζονται οι επίσης αείμνηστοι Παύλος Πετρίδης και Ανδρέας Χριστοδουλίδης, Γενικοί Διευθυντές των πρακτορείων ειδήσεων όλων των βαλκανικών χωρών, ο ιδρυτής της ΑΒΝΑ Σπ. Κουζινόπουλος κ.α.

Η μνήμη μας πάει επίσης στην πολυαγαπημένη σύζυγο του Τριαρίδη, Όλγα, σπουδαία νομικό, αγωνίστρια για τα κοινωνικά δικαιώματα, την ειρήνη και τα δικαιώματα των γυναικών που έφυγε από τη ζωή τον Μάϊο του 2022, μετά από σκληρή μάχη με τον καρκίνο.

Ποιός ήταν ο Ντίνος Τριαρίδης

Ο Ντίνος Τριαρίδης γεννήθηκε το 1939 στο Κιλκίς. Οι γονείς του, Θανασάκης και Αγγελική Τριαρίδη, ήταν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη. Στα γυμνασιακά του χρόνια, μετά το θάνατο του πατέρα του, η οικογένεια ήρθε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε πάμφτωχος καθαρίζοντας χαλιά και κλαδεύοντας κήπους σε ιδιωτικές βίλες. Μα όταν αργότερα έγινε γιατρός, επί πέντε δεκαετίες περιφρόνησε απόλυτα τα (πάρα πολλά) λεφτά που θα μπορούσε να εξασφαλίσει και αρνήθηκε να κάνει ιδιωτικό ιατρείο (κι ας του έδινε το δικαίωμα αυτό ο νόμος, ως καθηγητή της Ιατρικής Σχολής). 

Αποφοίτησε από το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων και εισήχθη στην Ιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης. Επίσης, σπούδασε Οδοντιατρική και Πολιτικές Επιστήμες. Διδάκτορας της Ιατρικής και Οδοντιατρικής, εκλέχτηκε αναπληρωτής καθηγητής Χειρουργικής Κεφαλής και Τραχήλου. Θερμός υπερασπιστής της διά βίου μάθησης, αγωνίστηκε για τη διαρκή εκπαίδευση και μετεκπαίδευση των γιατρών μέχρι τη συνταξιοδότησή του ως καθηγητής της Ιατρικής Εκπαίδευσης.

Ηγέτης του φοιτητικού κινήματος
Παράλληλα με τις σπουδές του ανέπτυξε πλούσια δράση στο συνδικαλιστικό κίνημα και πρωτοστάτησε στους αγώνες του 15% για την παιδεία και το 1-1-4. Φλογερός ομιλητής, ηγετική φυσιογνωμία της γενιάς του, σημάδεψε με την παρουσία του τους προδικτατορικούς φοιτητικούς αγώνες.
Οι συμφοιτητές του εκείνης της εποχής, τον έβλεπαν να συνεχίζει την ομιλία του, το 1963, στη διάρκεια μιας μεγάλης φοιτητικής κινητοποίησης, στην Πλατεία του Χημείου της Θεσσαλονίκης, ενώ ορμούσαν οι αστυφύλακες να τον συλλάβουν. Για εκείνη την ημέρα ο Διονύσης Σαββόπουλος έγραψε την «Συγκέντρωση της ΕΦΕΕ» – ο ίδιος ο Σαββόπουλος διηγήθηκε δημόσια την ιστορία του τραγουδιού και το αφιέρωσε στον Ντίνο είκοσι χρόνια αργότερα, στη μεγάλη συναυλία του Παλέ ντε Σπορ του 1983. 
Ο Ντίνος Τριαρίδης, στην προδικτατορική περίοδο, υπήρξε ηγέτης των δημοκρατικών φοιτητών, ως επικεφαλής της νεολαιίστικης οργάνωσης ΕΔΗΝ, της νεολαίας της Ένωσης Κέντρου. Μια ηγετική προσωπικότητα που συνάρπαζε με τους λόγους του, αφού εξέφραζε τη φοιτητική συνείδηση και τις αναζητήσεις της, για μια καλύτερη Ελλάδα.

Ο ίδιος ο Ντίνος Τριαρίδης έγραφε για το βιογραφικό του τα εξής: «Σπούδασα, δίδαξα και συνδέθηκα για 50 περίπου χρόνια με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Ιατρική του σχολή (1956-2004). Υπήρξα φοιτητής της, εκπρόσωπος των φοιτητών, πανεπιστημιακός βοηθός, εντεταλμένος επιμελητής, εκπρόσωπος των γιατρών, εκπρόσωπος του ΕΔΠ, λέκτορας, επίκουρος, εκπρόσωπος του ΔΕΠ, αναπληρωτής καθηγητής. Σ' όλη τη ζωή μου ήμουν αφιερωμένος στην εκπαίδευση».

Οι διώξεις του επί δικτατορίας
Την πρώτη κιόλας μέρα της δικτατορίας του 1967, ο Ντίνος Τριαρίδης προσπάθησε να οργανώσει στη Θεσσαλονίκη την Συντονιστική Επιτροπή Αντιδικτατορικού Δημοκρατικού Αγώνα και τέθηκε επικεφαλής μιας αντιδικτατορικής διαδήλωσης που είχε πραγματοποιηθεί στην οδό Τσιμισκή. Για τη δραστηριότητά του κατά της χούντας, συνελήφθη, φυλακίστηκε και εξορίστηκε στη διάρκεια της δικτατορίας.
Στη διάρκεια της δικτατορίας, ο Ντ. Τριαρίδης συνελήφθη, βασανίστηκε και εκτοπίστηκε στο Φουρνά και στη Μακρακώμη για τρία χρόνια. 
Μετά τη μεταπολίτευση του 1974 είχε διατελέσει ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής, ενώ εκλέχθηκε τέσσερις φορές βουλευτής Κιλκίς (1989 - 1996)  και υπήρξε από το 1993 έως το 1996 υπουργός Μακεδονίας - Θράκης. 
Υπήρξε εκ των ιδρυτών του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, καθώς ένα από τα οράματά του υπήρξε η διασύνδεση των αποδήμων μας με την πατρίδα. Επί των ημερών του, παρά τις περιορισμένες αρμοδιότητες και την έλλειψη πόρων, ο Ντίνος Τριαρίδης προσπάθησε να δώσει ουσιαστικό περιεχόμενο στο ΥΜΑΘ, φροντίζοντας για την επίλυση πολλών προβλημάτων που απασχολούσαν τους βορειοελλαδίτες για χρόνια.

Ο Ντίνος Τριαρίδης ορκίζεται στις 12-10-1993 υπουργός Μακεδονίας-Θράκης στην κυβέρνηση του Ανδρέα Πσπανδρέου. Εικονίζονται επίσης η Μελίνα Μερκούρη, Γεράσιμος Αρσένης, Κώστας Λαλιώτης, Κάρολος Παπούλιας κ.α. 

Ο αγαπητός σε όλους Ντίνος Τριαρίδης, με μία τεράστια προσφορά στο αντιδικτατορικό και δημοκρατικό κίνημα του τόπου, περνούσε σχεδόν απαρατήρητος  τα τελευταία χρόνια, κινούμενος εκτός πολιτικής και κυρίως στο χώρο της Παιονίας και στο κτήμα του στη Γρίβα του Κιλκίς, μαζί με τη σύζυγό του Όλγα. Κινούμενος πάντα με απλότητα, όπως απλώς, προσηνής και αγαπητός σε όλους ήταν και τα χρόνια που βρέθηκε δίπλα στον Ανδρέα Παπανδρέου. Υπήρξε δραστήριο μέλος του Συλλόγου Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 (ΣΦΕΑ). Πέθανε από καρκίνο στις 27 Ιουνίου 2012, σε ηλικία 74 ετών.

Ο Ντίνος Τριαρίδης, όπως έγραψε και ένας φίλος του που τον έζησε από κοντά "έμοιαζε να έχει βγει από τα σπλάχνα του ρομαντικού ουμανισμού του 19ου αιώνα, από την καρδιά του Ουγκό και την ψυχή του Γιάννη Αγιάννη".
Σε ευγνωμονούμε φίλε Ντίνο για όσα πρόσφερες στη Μακεδονία, στη χώρα, στη Δημοκρατία. Σε  ευχαριστούμε για την ανθρωπιά, τις συμβουλές, τις ανεκτίμητες γνώσεις και τη φιλία που μας χάρισες. Θα σε έχουμε πάντα μέσα στην καρδιά μας όσο ζούμε.      

Ο Ντίνος Τριαρίδης με τη σύζυγό του Όλγα και τα παιδιά τους εξόριστοι στη Μακρακώμη το χειμώνα του 1971

Μία εξιστόρηση Τριαρίδη για τη μέρα του πραξικοπήματος
Θέλοντας να αποτίσουμε φόρο τιμής στη μνήμη του εξαίρετου αγωνιστή της Δημοκρατίας, του αντιδικτατορικού κινήματος, του ανθρωπιστή Ντίνου Τριαρίδη, δημοσιεύουμε στη συνέχεια μία εξιστόρηση που μας είχε κάνει πριν 40 περίπου χρόνια, για την πρώτη μέρα επιβολής της δικτατορίας και την αντίδραση με επικεφαλής τον ίδιο, μιας ομάδας φοιτητών που ανήκαν στην ΕΔΗΝ, τη νεολαία της Ένωσης Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου.
Ας παρακολουθήσουμε την αφήγηση του Ντίνου Τριαρίδη: 
"Μετά την αποστασία του 1965 και τη σύγκρουση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού με αυτό που ήταν κατεστημένο, δηλαδή τα Ανάκτορα, οι στρατιωτικοί σύνδεσμοι και ο ξένος παράγοντας, ήταν φανερό ότι δεν ήθελαν τις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το 1967. Καθώς ήταν σίγουρο ότι οι εκλογές εκείνες, θα έδιναν λύση και τέλος στην μετεμφυλιακή περίοδο, τέλος στο πλέγμα της δύναμης της Δεξιάς, που είχε συντεθεί μετά τον Εμφύλιο και που είχε στερεωθεί αλλά είχε φτάσει πλέον στο όριο της ανικανότητάς του και των εγκληματικών βιαιοτήτων του, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη δολοφονία του Λαμπράκη.
Την άνοιξη του 1967 όλη η χώρα προετοιμαζόταν για αυτήν την απελευθέρωση από αυτό το πλέγμα, ήταν παραπάνω από σίγουρο ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου και η Ενωση Κέντρου θα έπαιρνε τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού και υπενθυμίζω το 52% που είχε πάρει στις εκλογές του 1964 και η προοδευτικότερη πτέρυγα του Ανδρέα Παπανδρέου που είχε βγάλει ήδη προς τα έξω τα συνθήματα «Η Ελλάδα στους Έλληνες», «Ο στρατός στο Εθνος» και «Η εξουσία στο λαό», φαινόταν να είναι η κυρίαρχη τάση.
Από την άλλη πλευρά στο παρασκήνιο, οι δυνάμεις αυτές οι οποίες ήταν το κατεστημένο, δηλαδή ο ξένος παράγοντας, τα Ανάκτορα προσπαθούσαν να ανακόψουν αυτή την εξέλιξη μέσω της  μετάθεσης διεξαγωγής του χρόνου των εκλογών σε μια άλλη περίοδο. Έτσι, εκ των υστέρων, επιβεβαιώθηκε ότι πολλές κινήσει γινόταν για την αναστολή των εκλογών, για την επιβολή δικτατορίας από τους στρατηγούς, από μικρότερους αξιωματικούς, από τους ακόμα νεότερους, τους λεγόμενους «Κανταφικούς».


Με βάση αυτά τα δεδομένα, το κλίμα τις παραμονές των εκλογών ήταν από τη μια πλευρά ενθουσιασμός και αισιοδοξία σε όλο τον κόσμο και από την άλλη αγωνία και φόβος για το αν θα φτάσουμε προς τις  εκλογές. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν από αυτούς που σε κάθε κουβέντα που γινόταν για την προεκλογική περίοδο και τις εκλογές, έλεγε «να δούμε αν θα φτάσουμε στις εκλογές». Είχε δηλαδή τους φόβους του και πιθανότατα τις πληροφορίες του. Και βέβαια, παραμονές της 21ης Απριλίου, η Θεσσαλονίκη, η Κεντρική Μακεδονία ετοιμαζόταν να υποδεχθεί τον Γεώργιο Παπανδρέου για την προεκλογική του ομιλία ενόψει των εκλογών του Μαϊου. Όλες οι οργανώσεις της ΕΔΗΝ, της οποίας ήμουν τότε στέλεχος, είχαν κινητοποιηθεί και η ανταπόκριση του κόσμου έδειχνε ότι θα γινόταν κάτι συγκλονιστικό. 
Το βράδυ της παραμονής της 21ης Απριλίου εγώ ήμουν σε μια περιοδεία στο Νομό Κιλκίς. Τα ξημερώματα από το τυπογραφείο της "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ", από τον  Βαγγέλη τον Παγανό, ειδοποιήθηκα ότι επιβλήθηκε η δικτατορία. Αμέσως ειδοποιήθηκαν όλοι οι στενοί συνεργάτες, πήραμε τον Λιβάνη που είχε φθάσει στη Θεσσαλονίκη και έγινε η πρώτη σύσκεψη στο βιβλιοδετείο του Γιώργου Δεληδημητρίου, στην πλατεία Ναυαρίνου δίπλα, και εκεί αποφασίστηκε να υπάρξει αντίδραση στις 11 το πρωϊ.
Ονομάσαμε την προσπάθειά μας, «Συντονιστική Επιτροπή Αντιδικτατορικού Δημοκρατικού Αγώνα». Ακολούθησαν συσκέψεις, επαφές με τον Τερζόγλου από τους μεγάλους της Ένωσης Κέντρου, ενώ ταυτόχρονα πήραμε και κρύψαμε τα αρχεία της ΕΔΗΝ Θεσσαλονίκης για να μην έχει υλικό η Ασφάλεια για πιέσεις και συλλήψεις.
Στις 12 το μεσημέρι μια ομάδα ανθρώπων που κινούμασταν γύρω από την εφημερίδα «Νέα Γενιά», που έβγαινε και κυκλοφορούσε στους νομούς Κιλκίς, Πέλλας, Ημαθίας, Καβάλας, Πιερίας και Δράμας,  καθώς επίσης την εφημερίδα «Δημοκρατία των Μεταναστών» και την «Φοιτητική», κατεβήκαμε στην Τσιμισκή σε μια μικρή διαδήλωση. Ήμασταν περίπου 30 άτομα.
Έκπληκτοι οι χωροφύλακες, που ήταν β' επιλογής όχι οι έμπιστοι που έκαναν τις συλλήψεις, μας έβλεπαν να προχωρούμε και μας συμβούλευαν να πάμε στα σπίτια μας. Περνούσαμε ανάμεσα από τα τανκς τα οποία ήταν σταθμευμένα σε διάφορα σημεία της Τσιμισκή και άλλες περιοχές της πόλης. Οι στρατιώτες είχαν εντολή να μην μιλάνε με κανένα. Η ατμόσφαιρα ήταν παγωμένη. 
Το απόγευμα βγάλαμε την πρώτη προκήρυξη με τέσσερις παραγράφους που απευθυνόταν στους φοιτητές, τους εργάτες, τους αγρότες, τις γυναίκες και τους στρατιώτες. Αυτή η προκήρυξη τυπώθηκε το ίδιο βράδυ από τον Γιώργο Γιαννούτσο αρχιμηχανικό της "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ" και κυκλοφόρησε το ίδιο βράδυ. Ένα αντίτυπό της δημοσιεύθηκε στη «Δημοκρατία των Μεταναστών»,  στη Γερμανία".

Θανάσης Τριαρίδης, ο ήρωας γιατρός
Πρωτότοκος γιός του Ντίνου Τριαρίδη, ήταν ο ήρωας γιατρός του Θεαγένειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, Θανάσης, που έφυγε χτυπημένος επίσης από τον καρκίνο στα 47 του χρόνια. Ο Θανάσης Τριαρίδης, γεννήθηκε στις 9 Ιουλίου του 1966 και πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 2013. Όλο και περισσότεροι στη Θεσσαλονίκη λένε την ίδια ιστορία, κάτι σαν έναν αλλόκοτο αστικό θρύλο: ένας καρκινοπαθής γιατρός που επί εννιά χρόνια έβγαινε από τις πιο σκληρές χημειοθεραπείες στις οποίες υποβάλλονταν ο ίδιος και έμπαινε κατευθείαν στα χειρουργεία των ασθενών του, τα οποία έβαζε έξτρα και απολύτως εθελοντικά ενάντια σε κάθε λογική και κάθε φυσική αντοχή. Και το απογεύματα έβαζε έξτρα και εθελοντικά εξωτερικά ιατρεία, για ΌΛΟΥΣ, χωρίς βιβλιάριο, χωρίς ραντεβού…