Μία εξιστόρηση του Ντίνου Τριαρίδη για την πρώτη αντίδραση κατά της δικτατορίας στη Θεσσαλονίκη

Συνοδεύοντας τον Ντίνο Τριαρίδη σε αποστολή για την προετοιμασία
οργάνωσης του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ)

Θέλοντας να αποτίσουμε φόρο τιμής στη μνήμη του εξαίρετου αγωνιστή της Δημοκρατίας, του αντιδικτατορικού κινήματος, του μεγάλου ανθρωπιστή Ντίνου Τριαρίδη, που έφυγε από κοντά μας τα ξημερώματα της Τετάρτης, δημοσιεύουμε στη συνέχεια μία εξιστόρηση που μας είχε κάνει πριν 30 περίπου χρόνια, για την πρώτη μέρα επιβολής της δικτατορίας και την αντίδραση με επικεφαλής τον ίδιο, μιας ομάδας φοιτητών που ανήκαν στην ΕΔΗΝ, τη νεολαία της Ένωσης Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου.

Ας παρακολουθήσουμε την αφήγηση του αξέχαστου Ντίνου Τριαρίδη:

            Μετά την αποστασία του 1965 και τη σύγκρουση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού με αυτό που ήταν κατεστημένο, δηλαδή τα Ανάκτορα, οι στρατιωτικοί σύνδεσμοι και ο ξένος παράγοντας, ήταν φανερό ότι δεν ήθελαν τις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το 1967. Καθώς ήταν σίγουρο ότι οι εκλογές εκείνες, θα έδιναν λύση και τέλος στην μετεμφυλιακή περίοδο, τέλος στο πλέγμα της δύναμης της Δεξιάς, που είχε συντεθεί μετά τον Εμφύλιο και που είχε στερεωθεί αλλά είχε φτάσει πλέον στο όριο της ανικανότητάς του και των εγκληματικών βιαιοτήτων του, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη δολοφονία του Λαμπράκη.

            Την άνοιξη του 1967 όλη η χώρα προετοιμαζόταν για αυτήν την απελευθέρωση από αυτό το πλέγμα, ήταν παραπάνω από σίγουρο ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου και η Ενωση Κέντρου θα έπαιρνε τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού και υπενθυμίζω το 52% που είχε πάρει στις εκλογές του 1964 και η προοδευτικότερη πτέρυγα του Ανδρέα Παπανδρέου που είχε βγάλει ήδη προς τα έξω τα συνθήματα «Η Ελλάδα στους Έλληνες», «Ο στρατός στο Εθνος» και «Η εξουσία στο λαό», φαινόταν να είναι η κυρίαρχη τάση.

            Από την άλλη πλευρά στο παρασκήνιο, οι δυνάμεις αυτές οι οποίες ήταν το κατεστημένο, δηλαδή ο ξένος παράγοντας, τα Ανάκτορα προσπαθούσαν να ανακόψουν αυτή την εξέλιξη μέσω της  μετάθεσης διεξαγωγής του χρόνου των εκλογών σε μια άλλη περίοδο. Έτσι, εκ των υστέρων, επιβεβαιώθηκε ότι πολλές κινήσει γινόταν για την αναστολή των εκλογών, για την επιβολή δικτατορίας από τους στρατηγούς, από μικρότερους αξιωματικούς, από τους ακόμα νεότερους, τους λεγόμενους «Κανταφικούς».

            Με βάση αυτά τα δεδομένα, το κλίμα τις παραμονές των εκλογών ήταν από τη μια πλευρά ενθουσιασμός και αισιοδοξία σε όλο τον κόσμο και από την άλλη αγωνία και φόβος για το αν θα φτάσουμε προς τις  εκλογές. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν από αυτούς που σε κάθε κουβέντα που γινόταν για την προεκλογική περίοδο και τις εκλογές, έλεγε «να δούμε αν θα φτάσουμε στις εκλογές». Είχε δηλαδή τους φόβους του και πιθανότατα τις πληροφορίες του. Και βέβαια, παραμονές της 21ης Απριλίου, η Θεσσαλονίκη, η Κεντρική Μακεδονία ετοιμαζόταν να υποδεχθεί τον Γεώργιο Παπανδρέου για την προεκλογική του ομιλία ενόψει των εκλογών του Μαϊου. Όλες οι οργανώσεις της ΕΔΗΝ, της οποίας ήμουν τότε στέλεχος, είχαν κινητοποιηθεί και η ανταπόκριση του κόσμου έδειχνε ότι θα γινόταν κάτι συγκλονιστικό.

Το βράδυ της παραμονής της 21ης Απριλίου εγώ ήμουν σε μια περιοδεία στο Νομό Κιλκίς. Τα ξημερώματα από το τυπογραφείο της "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ", από τον  Βαγγέλη τον Παγανό, ειδοποιήθηκα ότι επιβλήθηκε η δικτατορία. Αμέσως ειδοποιήθηκαν όλοι οι στενοί συνεργάτες, πήραμε τον Λιβάνη που είχε φθάσει στη Θεσσαλονίκη και έγινε η πρώτη σύσκεψη στο βιβλιοδετείο του Γιώργου Δεληδημητρίου, στην πλατεία Ναυαρίνου δίπλα, και εκεί αποφασίστηκε να υπάρξει αντίδραση στις 11 το πρωϊ.

            Ονομάσαμε την προσπάθειά μας, «Συντονιστική Επιτροπή Αντιδικτατορικού Δημοκρατικού Αγώνα». Ακολούθησαν συσκέψεις, επαφές με τον Τερζόγλου από τους μεγάλους της Ενωσης Κέντρου, ενώ ταυτόχρονα πήραμε και κρύψαμε τα αρχεία της ΕΔΗΝ Θεσσαλονίκης για να μην έχει υλικό η Ασφάλεια για πιέσεις και συλλήψεις.

            Στις 12 το μεσημέρι μια ομάδα ανθρώπων που κινούμασταν γύρω από την εφημερίδα «Νέα Γενιά», που έβγαινε και κυκλοφορούσε στους νομούς Κιλκίς, Πέλλας, Ημαθίας, Καβάλας, Πιερίας και Δράμας,  καθώς επίσης την εφημερίδα «Δημοκρατία των Μεταναστών» και την «Φοιτητική», κατεβήκαμε στην Τσιμισκή σε μια μικρή διαδήλωση. Ήμασταν περίπου 30 άτομα.

            Έκπληκτοι οι χωροφύλακες, που ήταν β' επιλογής όχι οι έμπιστοι που έκαναν τις συλλήψεις, μας έβλεπαν να προχωρούμε και μας συμβούλευαν να πάμε στα σπίτια μας. Περνούσαμε ανάμεσα από τα τανκς τα οποία ήταν σταθμευμένα σε διάφορα σημεία της Τσιμισκή και άλλες περιοχές της πόλης. Οι στρατιώτες είχαν εντολή να μην μιλάνε με κανένα. Η ατμόσφαιρα ήταν παγωμένη.

Το απόγευμα βγάλαμε την πρώτη προκήρυξη με τέσσερις παραγράφους που απευθυνόταν στους φοιτητές, τους εργάτες, τους αγρότες, τις γυναίκες και τους στρατιώτες. Αυτή η προκήρυξη τυπώθηκε το ίδιο βράδυ από τον Γιώργο Γιαννούτσο αρχιμηχανικό της "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ" και κυκλοφόρησε το ίδιο βράδυ. Ένα αντίτυπό της δημοσιεύθηκε στη «Δημοκρατία των Μεταναστών»,  στη Γερμανία.