«Μαυρίζουμε» στις εκλογές όσους έβαλαν θηλιά στους ΟΤΑ

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Αυτές τις ημέρες, έτυχε να συζητήσω με δύο δημάρχους, τον Γιάννη Μπουτάρη της Θεσσαλονίκης και τον Γιάννη Μαυρομάτη του Θερμαϊκού. Οι οποίοι μου περιέγραψαν με τα πιο μελανά χρώματα την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και οι δύο δήμοι, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι, με την περικοπή κατά 65% των πόρων προς τους ΟΤΑ. Πρόκειται περί κατάντιας. Γιαυτό και στις εκλογές της 25^ης Ιανουαρίου οι πολίτες πρέπει να τιμωρήσουν όσους οδήγησαν την αυτοδιοίκηση στη σημερινή άθλια θέση.

Για ποια «τοπική αυτοδιοίκηση» μπορούμε να μιλάμε, όταν οι Δήμοι όλης της χώρας δεν έχουν σήμερα ούτε πόρους, ούτε αρμοδιότητες, αλλά ούτε καν το δικαίωμα να χρεοκοπήσουν; Πώς να λειτουργήσουν όταν κάνουν αγώνα δρόμου καθημερινά προκειμένου να εξοικονομήσουν χρήματα για το πετρέλαιο, με το οποίο θα μπορέσουν τα απορριμματοφόρα να μαζέψουν τα σκουπίδια; Πώς να ανταποκριθούν στις άμεσες και επιτακτικές ανάγκες όταν πολλές φορές δεν υπάρχουν ούτε καν τα λίγα εκείνα χρήματα για να κλείσουν οι λακκούβες στους δρόμους που καταστρέφουν τα αυτοκίνητα των δημοτών, αποτελώντας πολλές φορές και παγίδες θανάτου; Ας μη μιλήσουμε δε για την άκηση κοινωνικής πολιτικής…

Όπως σωστά σημείωνε προ καιρού παλιός αυτοδιοικητικός, ο αιρετός που εκλέχθηκε τον περασμένο Μάιο, μόνο Δήμαρχος δεν είναι, αλλά απλός διαχειριστής μιας κατάστασης, καθώς δεν έχει ούτε τις αρμοδιότητες, ούτε και το χρήμα να τη διαχειριστεί. Θυμίζοντας εν πολλοίς το θυρωρό πολυκατοικίας που θέλει να ανάψει το καλοριφέρ για να ζεσταθούν οι ένοικοι, αλλά δεν υπάρχουν χρήματα για την αγορά πετρελαίου.

Ειδικά μετά τον Καλλικράτη, η κατάσταση έχει γίνει κωμικοτραγική. Είναι χαρακτηριστικός ο διάλογος που είχε ο συνάδελφός μου δημοσιογράφος του «Βήματος» Μιχάλης Αγραφιώτης με αιρετό, που έχασε το Δήμο στις εκλογές του περασμένου Μαίου και ο οποίος του ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η κατάσταση είναι κωμική γιατί είμαστε μαριονέτες της κεντρικής κυβέρνησης και τραγική γιατί τα θύματα από όλη αυτή την κατάσταση είναι οι πολίτες». Για να καταλήξει: «Ευτυχώς που έχασα και γλίτωσα καρδιακό ή εγκεφαλικό».

Έτσι λοιπόν από τις ανάλγητες κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων αφέθηκαν οι δήμοι μόνοι τους, με ελάχιστη χρηματοδότηση, καθώς περικόπηκαν οι πόροι προς τους ΟΤΑ κατά 65%. Την ίδια στιγμή που είναι τεράστιες οι υποχρεώσεις τους με ανύπαρκτες ουσιαστικές αρμοδιότητες, σε ένα νομικό πλαίσιο δαιδαλώδες, γραφειοκρατικό και αρτηριοσκληρωτικό. Κι όλα αυτά με μειωμένο προσωπικό, καθώς «εκδιώχθηκε» κακήν κακώς μεγάλο μέρος στελεχών των δήμων και σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη διοικητική απαξίωση της αυτοδιοίκησης, αλλά και ολοκληρωτική εξαφάνιση σημαντικών δομών.

Αυτά όλα πρέπει να αλλάξουν ριζικά στις εκλογές που έρχονται. Και όχι μόνο να τιμωρηθούν όσοι διέπραξαν το μεγάλο έγκλημα της αποστέρησης κονδυλίων προς την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και η καινούρια κυβέρνηση να προχωρήσει από τα πρώτα της βήματα στη γενναία διάθεση πόρων προς τους ΟΤΑ, ώστε οι πολίτες να μπορούν να απολαμβάνουν καλύτερες υπηρεσίες. Αλλά και οι δήμοι να επιτελέσουν την υπ’ αριθμό ένα αποστολή τους σ’ αυτή την περίοδο της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης: Να σταθούν δίπλα στους δημότες τους, ιδιαίτερα σ’ αυτούς που δοκιμάζονται, προσπαθώντας να τους ανακουφίσουν όσο περισσότερο γίνεται.

Η αυτοδιοίκηση, πρέπει να έχει χρήματα για να μπορέσει να γίνει επιτέλους το αποκούμπι των πολιτών. Και οι ελπίδες όλων για μια προοδευτική αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό μετά τις 25 Ιανουαρίου, αναφέρονται σε ένα βαθμό και στη βελτίωση της θέσης των δήμων. Ώστε να μη μεταβληθούν σε κρατικούς φοροεισπράκτορες, όπως τους ήθελε η συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, επιχειρώντας να φορτώσει στους δήμους ακόμη και την είσπραξη του ΕΝΦΙΑ.

*Ο Σπ. Κουζινόπουλος είναι δημοσιογράφος-συγγραφέας, δημοτικός σύμβουλος Θερμαϊκού,