Το ύψος των γερμανικών επανορθώσεων και το διεθνές δίκαιο

Οι μέχρι τώρα ελληνικές κυβερνήσεις έκλειναν τα μάτια 70 χρόνια τώρα στη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τη Γερμανία

του Σπύρου Κουζινόπουλου

H διακήρυξη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, κατά την ανάγνωση, στη Βουλή, των προγραμματικών δηλώσεων ότι είναι «ιστορική υποχρέωση της νέας κυβέρνησης η διεκδίκηση του Κατοχικού Δανείου και των επανορθώσεων», προκάλεσε βαθιά ικανοποίηση στη συντριπτική πλειοψηφία, αν όχι στο σύνολο του ελληνικού λαού.

«Με τη διεκδίκησή τους, ανάβουμε ένα κεράκι στη μνήμη των χιλιάδων εκτελεσμένων από τους Ναζί συμπατριωτών μας, των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, των δεκάδων χιλιάδων που βίωσαν εφιαλτικές στιγμές στα χιτλερικά στρατόπεδα συγκέντρωσης , των τριακοσίων χιλιάδων συμπολιτών μας που πέθαναν από την πείνα στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα εκείνο τον «μαύρο χειμώνα του 1941-42» 

Αποτελεί κάτι το αυτονόητο, που θα έπρεπε ήδη να είχε γίνει εδώ και 70 χρόνια από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις που γνώρισε ο τόπος, από το τέλος της Ναζιστικής κατοχής και μέχρι σήμερα. Και ελπίδα όλων των πολιτών, είναι ότι η δέσμευση αυτή θα τηρηθεί μέχρι τέλους. Διαφορετικά θα είναι αμείλικτη η κοινή γνώμη.
Η διεκδίκηση των όσων μας οφείλει η Γερμανία για τις τεράστιες καταστροφές, τις λεηλασίες, και τη διαρπαγή του πλούτου της χώρας μας από τα Γερμανικά στρατεύματα στη διάρκεια της Κατοχής 1941-1944,  είναι μία πράξη απόδοσης δικαιοσύνης, αποκατάστασης της αξιοπρέπειας,  υψηλοφροσύνης και σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Ένα κεράκι  στη μνήμη των χιλιάδων εκτελεσμένων από τους Ναζί συμπατριωτών μας, των 50.000 Ελλήνων Εβραίων που έπεσαν θύματα του Ολοκαυτώματος, των δεκάδων χιλιάδων που βίωσαν εφιαλτικές στιγμές στα χιτλερικά στρατόπεδα συγκέντρωσης του Παύλου Μελά, του Χαϊδαρίου και αλλού, των εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας που πέθαναν από την πείνα στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και την υπόλοιπη ελληνική επικράτεια εκείνο τον «μαύρο χειμώνα» του 1941-42 αλλά και στα μετέπειτα χρόνια της Κατοχής.
Ποια είναι η επίσημη στάση της Γερμανικής κυβέρνησης απέναντι στη δίκαιη διεκδίκηση αυτών των απόλυτα δίκαιων αποζημιώσεων, αυτής της άθλιας ληστείας σε βάρος της χώρας μας; «Ποιεί την νήσσαν». Ή μάλλον, κάνουν τον …Γερμανό.  «Έπειτα από πολλές δεκάδες χρόνια το θέμα των αποζημιώσεων έχει χάσει το νόημά του» δήλωνε πρόσφατα προκλητικά του υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας. 

Η λεηλασία της Ελλάδας στη διάρκεια της κατοχής

Πως έχει όμως το θέμα του κατοχικού δανείου και των γερμανικών πολεμικών επανορθώσεων; Είναι σωστά, λογικά και δίκαια αυτά που η Ελλάδα διεκδικεί σήμερα από τη Γερμανία;

Οι γερμανικές αρχές κατοχής της χώρας μας, εκείνα τα 3,5 χρόνια, πέρα από το εφιαλτικά απάνθρωπο καθεστώς που είχαν επιβάλει, με τις χιλιάδες εκτελέσεις, τα βασανιστήρια, τα Ολοκαυτώματα ολόκληρων χωριών, είχαν προχωρήσει και στην οικονομική εξόντωση της χώρας. Αρπάζοντας τα συναλλαγματικά διαθέσιμα που υπήρχαν στην Τράπεζα της Ελλάδος, λεηλατώντας την βιομηχανική και αγροτική παραγωγή.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι εξ αιτίας εκείνης ακριβώς της λεηλασίας, άρχισε η κατρακύλα της ελληνικής οικονομίας που οδήγησε την Ελλάδα στο σημερινό οικονομικό αδιέξοδο. Είναι δε απορίας άξιο το γιατί οι μέχρι τώρα ελληνικές κυβερνήσεις, από την απελευθέρωση και εντεύθεν, δεν είχαν το  ανάστημα να αξιώσουν με κάθε μέσο, πολιτικό, διπλωματικό και νομικό, την καταβολή των γερμανικών επανορθώσεων στην κατεστραμμένη από τους Γερμανούς στον πόλεμο Ελλάδα

Απλήρωτα τα "αναγκαστικά δάνεια" 

Μετά το τέλος του πολέμου και παρά το γεγονός ότι είχαν καταβληθεί σε πολλές χώρες οι αποζημιώσεις για τις καταστροφές που είχαν υποστεί από τα γερμανικά στρατεύματα του Γ΄Ράϊχ, εντούτοις η Γερμανία, όχι μόνο δεν κατέβαλε στην Ελλάδα τις απαιτούμενες αποζημιώσεις, αλλά άφησε απλήρωτα και διάφορα χρέη που είχε προς τη χώρα μας και κυρίως τα «Αναγκαστικά Δάνεια» τα οποία συνήψε το Γ' Ράιχ από την Ελλάδα με το ζόρι, για τη διατροφή των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής αλλά και για τη διατροφή του Africa Karp, δηλαδή της Στρατιάς του Ρόμμελ στη Βόρεια Αφρική. Τα δάνεια αυτά, ήταν ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σύμφωνα με τον Ακαδημαϊκό Α. Αγγελόπουλο, σήμερα ανέρχονται σε πάνω από 13 δισεκατομμύρια δολάρια.

Επιπροσθέτως, οι αποζημιώσεις που οφείλει η Γερμανία από αρπαγές δημοσίου και ιδιωτικού πλούτου, ανέρχονται σε 10.876.504.537 δολάρια. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι οι Σύμμαχοι, μας αναγνώρισαν μετά τον πόλεμο,  7.1 δισεκατομμύρια δολάρια, αγοραστικής αξίας 1938 και χωρίς τόκους. Με ένα χαμηλό επιτόκιο, ύψους 3% το χρέος αυτό ανέρχεται σήμερα σε πάνω από 26 δισεκατομμύρια δολάρια.

Τα ψίχουλα με αντάλλαγμα την απελευθέρωση Μέρτεν

Έναντι όλων αυτών, μεταπολεμικά η Γερμανία πρόσφερε το 1961 μόνο 115 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα στην Ελλάδα ως αποζημίωση, για τα ανθρώπινα θύματα και αυτά με όρους, ένας από τους οποίους ήταν να αποφυλακιστεί αμέσως ο εγκληματίας πολέμου Μαξιμίλιαν Μέρτεν,  στρατιωτικός διοικητής Θεσσαλονίκης στη διάρκεια της κατοχής, ο οποίος βρίσκονταν στις ελληνικές φυλακές για την εξόντωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.

Μιλώντας πριν 17 χρόνια, στα 1998, σε εκδήλωση για το γερμανικό χρέος, ο αείμνηστος καθηγητής της Νομικής και πρώην υπουργός, Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης,  υπενθύμιζε ένα πολύ σημαντικό γεγονός που δυστυχώς έμεινε ανεκμετάλλευτο από τις μέχρι τώρα ελληνικές κυβερνήσεις: Ότι δηλαδή, λίγες εβδομάδες πριν από την κατάρρευση της ναζιστικής Γερμανίας, οι αρμόδιοι της τότε Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας, της Reichsbank, αναγνώρισαν ρητά, με γνωμάτευση που υπέβαλαν στο Γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών, τη δεσμευτικότητα αυτού του «γερμανικού χρέους προς την Ελλάδα», το οποίο μάλιστα αποτιμήθηκε «για μελλοντική χρήση» –όπως δεσμευτικά ειπώθηκε– σε περίπου, τότε, 476 εκατομμύρια μάρκα.

Μόνο καταστροφές άφησαν πίσω τους οι Ναζί στην Ελλάδα

Οι υπολογισμοί του γερμανικού χρέους προς την Ελλάδα

Προκειμένου να σχηματίσουμε πλήρη εικόνα για το ύψος των οφειλών της Γερμανίας προς τη χώρα μας, ανατρέξαμε σε πολύ σημαντικές μελέτες που έγιναν μεταπολεμικά για το θέμα αυτό.

-Το 1964 ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος στα χρόνια της Κατοχής, Σπύρος Χατζηκυριάκος, υπολόγισε, αξιοποιώντας γερμανικά στοιχεία, τα αναγκαστικά γερμανικά δάνεια σε 38 εκατομμύρια χρυσές λίρες.

-Κατά τον Ακαδημαϊκό Άγγελο Αγγελόπουλο, το ποσό αυτό θα ανέλθει στο τέλος του πολέμου σε 45 εκατομμύρια λίρες ή 4.050 εκατομμύρια δολάρια, από τα οποία 3.500 εκατομμύρια αφορούν προκαταβολές προς τη Γερμανία.

Το ποσό αυτό, ανατοκιζόμενο με 3%, απέδιδε το 1991, σύμφωνα πάντα με τον Α. Αγγελόπουλο, το ποσό των 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κατά μια άλλη πρόσφατη εκτίμηση, το ποσό του Κατοχικού δανείου σε σημερινές τιμές είναι πάνω από 18 δισεκατομμύρια δολάρια . Ενώ άλλα 3.172 εκατομμύρια δολάρια αφορούν τις ζημιές που οι Γερμανοί προξένησαν στον τεχνικό και γεωργικό πλούτο καθώς και στα μέσα ασφαλείας της χώρας.

-Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έκανε το 1945 ο πρώην υπουργός Αναστάσιος Μπακάλμπασης, οι ζημιές που προκάλεσαν οι Γερμανοί στον εθνικό πλούτο, το έμψυχο εθνικό κεφάλαιο και τις μειώσεις εθνικού εισοδήματος, ανέρχονταν στα 1.138 εκατομμύρια χρυσές λίρες Αγγλίας σε προπολεμική αγοραστική δύναμη.

-Η βλάβη στα δημόσια έργα της χώρας, στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, εκτιμήθηκε από την Ελληνική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων σε συνολικά  ένα (1) δισεκατομμύρια χρυσές λίρες.

-Κατά τις εκτιμήσεις του οικονομολόγου Α. Σμπαρούνη το 1946 στο Παρίσι, οι συνολικές επανορθώσεις ανέρχονται σε 12 δισεκατομμύρια αγοραστικής αξίας 1938.

-Ακόμη, η «Διασυμμαχική Επιτροπή», η οποία συνήλθε στο Παρίσι στις 14 Ιανουαρίου 1946 για το διακανονισμό των γερμανικών επανορθώσεων, αναγνώρισε  ως οφειλή της Γερμανίας προς την Ελλάδα, το ποσό των 7,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, αγοραστικής αξίας 1938. Ενώ με βάση πρόσθετα στοιχεία, άλλοι ερευνητές υπολογίζουν τις επανορθώσεις και μόνο για τις ζημιές των στρατευμάτων Κατοχής στην Ελλάδα, σε 8,21 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, αγοραστικής αξίας 1938, που, ανατοκιζόμενα με 3%, ανέρχονται σήμερα σε πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια.

-Τέλος, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του αείμνηστου αντιπροέδρου της Βουλής και άλλοτε κορυφαίου στελέχους του ΚΚΕ, Μήτσου Κωστόπουλου, που παρουσίασε στο βιβλίο του Ένας πόλεμος που δεν έληξε ακόμη, (εκδόσεις Καστανιώτης, Αθήνα 1998), το ύψος των Γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου, ξεπερνούν σήμερα τα 61 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι αρχές της Θεσσαλονίκης την παραδίδουν στους Χιτλερικούς

Ούτε τις επανορθώσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου !!

Κοντά σε όλα αυτά, και σαν ένα ακόμη δείγμα «υπερήφανης ελληνικής εξωτερικής πολιτικής» που άσκησε η χώρα μας εδώ και έναν αιώνα, πρέπει να πούμε ότι δεν έχουμε διεκδικήσει ακόμη από τη Γερμανία μέχρι σήμερα, ούτε τις αποζημιώσεις για την περίοδο του Α´ Παγκοσμίου πολέμου, οι οποίες, σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, ανέρχονται σε 260 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ!

Το αίτημα για την επιστροφή του Κατοχικού δανείου και της καταβολής των πολεμικών επανορθώσεων από τη Γερμανία, δεν είναι παράλογο και εξωπραγματικό, αλλά εδράζεται στην πάγια αρχή του διεθνούς δικαίου που επιβάλει, όταν μία χώρα εισβάλει σε μία άλλη και την κατακτά, να επανορθώνει για τις ζημιές που προκάλεσε. Το αίτημα αυτό, αν σωστά το προβάλει η ελληνική κυβέρνηση, η χώρα γενικότερα, τότε μπορούν να το εγκρίνουν και να το υιοθετήσουν οι πολίτες σε όλο τον κόσμο, ακόμη και μέσα στην ίδια τη Γερμανία, καθώς αποτελεί μια ηθική δικαίωση στον αγώνα για το σεβασμό των δικαιωμάτων των μικρών λαών. Ένα κεράκι στη μνήμη των θυμάτων της Ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα.