Η δαγκάνα του "κιτρινισμού"

του Νίκου Λιονάκη

Οι πολιτικές θέσεις κάποιου οφείλουν να αντιμετωπίζονται με την όποια κριτική κρίνει και προκρίνει ο καθένας, με δημοκρατικούς όρους. Οι δημοκρατικοί όροι προστατεύουν τον καθένα μας (πολίτη ή πολιτικό, ιδιώτη ή δημόσιο πρόσωπο), αφού αποκλείουν τις ακραίες προκαταλήψεις, τις προσωπικές προσβολές και τις ανόθευτες ή συγκαλυμμένες φασιστικές ή φασίζουσες νοοτροπίες εναντίον της εκάστοτε προσωπικότητας.

Συνεπώς, ο καθένας μπορεί να κρίνει, να επικρίνει ή να κατακρίνει τις πολιτικές θέσεις της Ζ. Κωνσταντοπούλου. Μπορεί να επικροτεί ή να στηλιτεύει τη στρατηγική ή ακόμα και τις τακτικές και τους τακτικισμούς που της καταλογίζονται ως εκτίμηση της συνολικής στάσης της. Η όποια κριτική εις βάρος της προέρχεται από την αξιολόγηση μιας περίπλοκης εξίσωσης: του θεσμικού της ρόλου, της κομματικής της ταυτότητας και των σχέσεων της με την κυβέρνηση, που αναγκαστικά εμπεριέχει και την παράμετρο των ιδεολογικών θέσεων και διαφορών μαζί της, αλλά και των προσωπικών πολιτικών βλέψεων, που δεν μπορεί παρά να έχει.

Έτσι η κριτική αφορά και τον τρόπο που ως πρόεδρος της Βουλής αντιμετωπίζει -διευκολύνοντας ή δυσχεραίνοντας- την κυβέρνηση και τους σχεδιασμούς της. Με βάσιμα ή αβάσιμα θεσμικά επιχειρήματα και με τον βαθμό που το τράβηγμα στα άκρα (ή και πέραν αυτών) των ορίων των επιχειρημάτων που αξιοποιεί είναι ή όχι πειστικό. Συνήθως δεν είναι ιδιαίτερα πειστικό και η πρακτική αυτή γίνεται αντιληπτή, λανθασμένα ή καθόλου λανθασμένα, ως εξυπηρέτηση μιας προσωπικής πολιτικής στρατηγικής της ή ως εξυπηρέτηση απλώς του πολιτικού προφίλ της.

Στην προκειμένη "εξίσωση", η προσωπικότητα της Ζ. Κωνσταντοπούλου μπορεί να διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο (όπως η προσωπικότητα όλων), όμως δεν μπορεί να συγχέεται με την πολιτική στάση της. Γι' αυτό δεν μπορεί ο χαρακτήρας της να είναι στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης και κριτικής, γιατί δεν είναι αυτό το μείζον. Αντίθετα, οι συντονισμένες επιθέσεις εναντίον της από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με βασικό τους επιχείρημα ακριβώς τη συμπεριφορά και τον χαρακτήρα της, μόνο το αντίθετο αποτέλεσμα επιτυγχάνει. Η θυματοποίησή της μέσα από επιθέσεις που άπτονται προσωπικών και όχι πολιτικών χαρακτηριστικών εξυπηρετεί την ενίσχυση του πολιτικού προφίλ της, μέσω της ανάδειξης του συναισθηματικού στοιχείου.

Όταν έχει προηγηθεί ένα κύμα δυσαρέσκειας που προμηνύει ανοικτή σύγκρουση όλων μαζί της, δεν είναι αυτονόητο ότι το... άνοιγμα του κυκλώματος της Βουλής για απευθείας σύνδεση με τη Διάσκεψη των Προέδρων θα επαναλάμβανε στο βλέμμα της κοινής γνώμης αυτή την ωφέλιμη για την ίδια επίδραση της θυματοποίησής της;

Η προσεκτική κριτική που διατυπώνει η κυβέρνηση, μιλώντας για "δυσαρμονία", αποφεύγει αυτό το στοιχείο, για το οποίο τα αντιπολιτευόμενα κόμματα συνήθως αδιαφορούν. Ο Ευ. Μεϊμαράκης ή και ο Αδ. Γεωργιάδης, που φαίνεται να γνωρίζουν το επικοινωνιακό παιχνίδι, έσπευσαν να πουν έναν καλό λόγο για την πρόεδρο της Βουλής.

Το εικονιζόμενο πρωτοσέλιδο επιχειρεί να εξευτελίσει την προσωπικότητα της Ζ. Κωνσταντοπούλου, προσπαθώντας ανερυθρίαστα να κάνει τα γλυκά μάτια, όπως και άλλοι, στην κυβέρνηση, θεωρώντας ίσως ότι έτσι τη συνδράμει απέναντι στη δικαιολογημένη δυσφορία της για τα ουσιαστικά προσκόμματα που βάζει σε στρατηγικές επιλογές της η πρόεδρος της Βουλής.

Το πρωτοσέλιδο και αυτά που αντιπροσωπεύει είναι η έκφραση κατάλοιπων νοοτροπιών που, όπως και άλλες, δεν έχουν εξαλειφθεί ακόμη και διεκδικούν μερίδιο ύπαρξης στη νέα Μεταπολίτευση. O "κιτιρινισμός" και ο "αυριανισμός" του χθες, σήμερα. Αυτονόητα καταδικαστέα και χθες και σήμερα. Και αύριο.