Ο απομονωτισμός, κίνδυνος για την Αριστερά και για τη χώρα

σκίτσο του Jacques Tardi

της Άννας Φιλίνη

Οι διασπάσεις των κομμάτων της Αριστεράς είναι στοιχείο που ιδιαίτερα στο ελληνικό πλαίσιο επαναλαμβάνεται με συχνότητα και ακολουθείται συνήθως από κατηγορίες για απεμπόληση αρχών, σπανιότερα δε από στοχασμό και αυτοκριτική.

Στην προκειμένη περίπτωση, βρισκόμαστε μπρος στη μοναδικότητα μιας διάσπασης, όπου η ομάδα που αποχώρησε οδήγησε με μαθηματική ακρίβεια στην πτώση της πρώτης αριστερής κυβέρνησης σε όλη την Ευρώπη μετά τον πόλεμο.

Αυτό το γεγονός θλίβει βαθιά. Δεν πρέπει όμως να οδηγήσει στην απογοήτευση, αλλά στη γιγάντια προσπάθεια για γρήγορη και ουσιαστική ανάκαμψη στο όνομα των επιτακτικών αναγκών του λαού και της χώρας, ώστε να κερδηθεί ο χαμένος χρόνος και να κερδηθούν μέσα από την πείρα των λαθών νέες δυνάμεις. Όσο και αν βρισκόμαστε σε περίοδο εκλογών, η διαφορετική πλατφόρμα και ιδεολογική κατεύθυνση της ομάδας των πρώην συντρόφων που φύγανε πρέπει να αντιμετωπιστεί ανοιχτά και σε θεωρητική βάση.

Την ώρα της διάσπασης μέσα στη Βουλή κυριάρχησε από τους διαφωνούντες η αναγκαιότητα της εξόδου από την Ευρωζώνη και η προσφυγή στο εγχώριο νόμισμα. Αλλά ας μην κρύβεται κανείς! 

Το θέμα της γραμμής ως προς την Ευρώπη, τη διεθνή κατάσταση και τις συμμαχίες βρίσκεται στο κέντρο και αυτής της ιδεολογικής πάλης, όπως συμβαίνει από παλιά μέσα στην ελληνική Αριστερά. Η συζήτηση για το νόμισμα θα παραμένει σκέτος οικονομισμός εάν δεν συνοδεύεται από μια αντίληψη συμμαχιών και πολιτικής σε διεθνές επίπεδο. Έτσι συνέβαινε με το νόμισμα από την αρχαιότητα, αν αναλογιστούμε την αθηναϊκή συμμαχία. Κι αυτό ιδιαίτερα όταν σχετίζεται σήμερα με μια χώρα μικρή και με αδύναμη οικονομία.

Η Ελλάδα δεν είναι ούτε η πρώην αυτοκρατορική Αγγλία με τη στερλίνα της ούτε η πάντα ουδέτερη σε καιρούς πολέμων χώρα των τραπεζών με το ελβετικό φράγκο της. Είναι μια χώρα στην περιφέρεια και στον Νότο της Ευρώπης, που αντιμετωπίζει συχνά και αναθεωρητικές για τα σύνορα απειλές. Η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες, έχει να κερδίσει από μια πολυδιάστατη πολιτική στις διεθνείς σχέσεις, έχει όμως πρώτα ανάγκη να βασίζεται σε ένα σταθερό πλαίσιο και το σταθερό αυτό πλαίσιο φυσικά είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ολοένα μεγαλύτερη προοπτική ολοκλήρωσης της ενοποίησης.

Αυτή η αναγκαία συσπείρωση παρουσιάζεται σήμερα σε όλο τον κόσμο. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα των BRICS, όπως και άλλες ενότητες χωρών στην Ασία και την Αφρική. Οι συνενώσεις αυτές δεν βρίσκονται όμως έξω από μια γεωγραφική ή ακόμα και πολιτισμική λογική και βασίζονται στο αμοιβαίο οικονομικό συμφέρον.

Αποδείχθηκε ότι τα ανοίγματα και αιτήματά μας προς τη Ρωσία και την Κίνα για χρηματοδότηση της χώρας μας ήταν χάσιμο χρόνου, όχι γιατί είναι λάθος η πολυδιάστατη ανάπτυξη σχέσεων, αλλά γιατί οι μεγάλες αυτές χώρες ενδιαφέρονται για την Ελλάδα, για τα πλεονεκτήματα της γεωπολιτικής της θέσης, αλλά ακριβώς γιατί ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκτός αυτού, η οικονομική κρίση ακουμπά όλους και δεν διασώζουν χώρες έξω από τη σφαίρα επιρροής τους. Μερικές φορές έχω την αίσθηση πως ορισμένοι πρώην σύντροφοι έχουν ξεχάσει πως η ΕΣΣΔ κατέρρευσε το 1989.

Αλλά ας ξαναέρθουμε στην Ευρώπη. Αυτή είναι το φυσικό μας πλαίσιο από ιστορική και γεωγραφική σκοπιά. Όμως είναι ένα ιδιαίτερα σκληρό πλαίσιο σήμερα, όπου απαιτείται η αυστηρή εφαρμογή της λιτότητας από τη Γερμανία και τους βόρειους συμμάχους της, όπου αποδείχθηκε πως οι συσχετισμοί των δυνάμεων είναι ακόμη σκληρότεροι για μας από αυτό που περιμέναμε.

Σε αυτή τη μάχη της διαπραγμάτευσης έγινε σαφές ότι οι πιο συντηρητικοί κύκλοι της Γερμανίας με επικεφαλής τον Σόιμπλε χρησιμοποιούσαν την Ελλάδα ως σημείο εκκίνησης του σχεδίου τους για την υποταγή επίσης της Γαλλίας και των άλλων χωρών του Νότου και της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Το σχέδιο της εξόδου από το ευρώ θα ήταν ολέθριο για την Ελλάδα και τον λαό μας, αλλά θα είχε τις συνέπειές του και ευρύτερα για όλη την Ευρώπη και την ενότητά της. Η κατάσταση όμως συνεχίζει να είναι επικίνδυνη. Πρόσφατα ο Σόιμπλε πρότεινε να αφαιρεθούν δικαιοδοσίες από την Κομισιόν και να δοθούν σε ανεξάρτητη αρχή.

Μπρος σε αυτή την κατάσταση, η πολιτική της Ελλάδας και της Αριστεράς δεν μπορεί να είναι η υποχώρηση στα σχέδια του Σόιμπλε εναντίον της Ελλάδας και εναντίον της δημοκρατικής ενότητας της Ευρώπης. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση χρειάζεται επιμονή, προγραμματική σταθερότητα και πλατιές συμμαχίες άμυνας. Η έξοδος από την Ευρωζώνη, είτε ως πρόταση του Σόιμπλε είτε ως επιστροφή στη δραχμή, έχουν τις ίδιες συνέπειες.

Δυστυχώς υπάρχουν δυνάμεις ακόμη και μέσα στην ευρωπαϊκή Αριστερά που υποστηρίζουν τέτοιες απόψεις, μιλούν μάλιστα για ένα «αριστερό Grexit» που διαφέρει από το δεξιό! Σε μακροσκελές άρθρο δύο Γερμανίδων βουλευτών εκθειάζεται μια τέτοια προοπτική, παρόλο που αναγνωρίζεται ότι αυτό «βραχυπρόθεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομική κατάρρευση, περαιτέρω φτωχοποίηση του ελληνικού λαού».

Σε μια φάση όπου είναι αναγκαία η δημιουργική ανασυγκρότηση και η ενίσχυση των συμμαχιών της χώρας μέσα στην Ευρώπη και τον κόσμο, ο απομονωτισμός οδηγεί στη διάσπαση, τη συρρίκνωση και τελικά σε αδιέξοδα.