Στρατόπεδα και Τοπική Αυτοδιοίκηση

του Απόστολου Αντωνούδη*

Οι Δήμοι της Θεσσαλονίκης αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα περιβαλλοντικής υποβάθμισης αλλά και μεγάλα οικονομικά και αναπτυξιακά προβλήματα. Το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης κατέχει μάλιστα τη θλιβερή πρωτιά του μικρότερου ποσοστού πρασίνου ανά κάτοικο, σε ολόκληρη την Ευρώπη, μόλις 2,7 τ.μ. 

Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρήθηκε μια μαζική μετακίνηση του αστικού πληθυσμού προς περιαστικούς προορισμούς με απώτερο σκοπό να ικανοποιήσει ανάγκες που έχουν να κάνουν με την έλλειψη ελεύθερων, ανοικτών χώρων πρασίνου και αναψυχής, την αέρια ρύπανση, τον θόρυβο, την αδυναμία περπατήματος και χρήσης ποδηλάτου και να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής του. Το αν τα κατάφερε αμφισβητείται έντονα. Άλλωστε η φυγή ποτέ δεν αποτελούσε τις περισσότερες φορές λύση στα προβλήματα των πολιτών.

Η οργάνωση όμως του αστικού χώρου ο οποίος πρέπει να γίνεται αντιληπτός ως ένα σημείο σύγκλισης και αλληλοτροφοδότησης της οικονομικής, κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής δραστηριότητας καθιστά την πόλη μας  βιώσιμη.

Σε αυτή την κατεύθυνση είναι απαραίτητη η βέλτιστη αξιοποίηση του οικιστικού ιστού και

για την επιτυχία αυτού του στόχου είναι απαραίτητη η καταγραφή όλης της δημόσιας περιουσίας στην περιοχή, αλλά και των εγκαταλελειμμένων ιδιωτικών κτιρίων, με στόχο την καλύτερη αξιοποίησή τους για δημόσια χρήση. Στη δεύτερη περίπτωση υπάρχουν νομικά, οικονομικά και θεσμικά θέματα προς επίλυση.

Μετά την αποψίλωση των πόρων του πράσινου ταμείου η μοναδική διέξοδος για δημιουργία ελεύθερων και κοινωφελών χώρων που θα αναβαθμίσουν τη ζωή των πολιτών αποτελεί η απόδοση της αργούσας περιουσίας του ΥΕΑ στην Τ.Α. συμβάλλοντας έτσι στην περιβαλλοντική βελτίωση, αναβάθμιση και στην πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη.

Οι χώροι των πρώην Στρατοπέδων είναι απαραίτητοι και αναγκαίοι για την επιβίωση και το μέλλον των Δήμων, καθώς αποτελούν το μοναδικό αποθεματικό  για την ενίσχυση του αστικού πρασίνου αλλά και την δημιουργία υποδομών που θα συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Η αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων προς όφελος των πολιτών, με τη δημιουργία χώρων ήπιας αναψυχής, αθλοπαιδιών, υποδομών για τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και τη δημιουργία ζωνών πρασίνου, αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων ως ο μόνος δρόμος για την ανάσχεση των σοβαρότατων προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Πολεοδομικό Συγκρότημα και ως εκ τούτου η απόδοσή τους στις τοπικές κοινωνίες, στις οποίες ανήκουν, είναι αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα. 

Είναι γνωστή σε όλους τους αυτοδιοικητικούς η ασφυκτική κατάσταση που υπάρχει σε σχέση με τους αποχαρακτηρισμούς κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων σε εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων και σε συνδυασμό με την οικονομική αδυναμία των Δήμων να ανταποκριθούν σε αυτές τους τις υποχρεώσεις. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η απώλεια σημαντικών και απαραίτητων χώρων για πράσινο ή υποδομές κοινωφελούς χαρακτήρα και η υποβάθμιση της ζωής των πολιτών.

Παράλληλα η παραχώρηση αυτών των χώρων θα συμβάλλει αποφασιστικά μέσω των Τοπικών Σχεδίων Ανάπτυξης στην παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου, στην μείωση της ανεργίας και στην αύξηση του εισοδήματος των πολιτών.

Σύμφωνα πάντα με δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Βίτσα, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2016 θα έχει έρθει προς ψήφιση το συγκεκριμένο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ενώ μέχρι τέλος του ίδιου έτους θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι προτάσεις της ΤΑ και τα master plan που θα συνοδεύονται από τις απαραίτητες οικονομοτεχνικές μελέτες που θα προσδιορίσουν τα αναμενόμενα οφέλη και των δυο φορέων. Μέσα στα ανταλλάγματα προς το ΥΕΑ είναι και το κοινωνικό όφελος.

Οι πόροι που θα εξυπηρετήσουν την αξιοποίηση των στρατοπέδων θα αποτελέσουν ένα συνδυασμό άντλησης από ίδια κεφάλαια, ευρωπαϊκά προγράμματα (URBACT III),  Θα αναζητηθούν επίσης τρόποι αυτοχρηματοδότησης, καθώς και συν-χρηματοδότηση, συν-διαχείριση με ΥΠΕΘΑ, ΔΗΜΟΥΣ, ΙΔΙΩΤΕΣ, κλπ.

Είναι γνωστές οι απαιτήσεις μέχρι τώρα του ΥΕΑ προκειμένου να προχωρήσουν σε αυτές τις παραχωρήσεις προς τους Δήμους. Ζητούσαν Σ.Δ. και χωροθέτηση χρήσεων που έχουν να κάνουν με οικιστικές και επαγγελματικές δραστηριότητες που θα επιβαρύνουν το ισοζύγιο δομημένης επιφάνειας. Με τις προτάσεις τους οι Δήμοι θα πρέπει να διασφαλίσουν την μη επιβάρυνση αυτού του  ισοζυγίου θέτοντας στα ανταλλάγματα χρήσεις που εξυπηρετούν τον δικό τους σχεδιασμό, την ανάπτυξη για τις ανάγκες των πολλών και της κοινωνίας.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΗΜΟΥ ΠΥΛΑΙΑΣ ΧΟΡΤΙΑΤΗ

ΧΩΡΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΧΩΡΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

ΧΩΡΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ – ΧΩΡΟΣ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΧΩΡΟΣ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΩΝ ΧΟΡΤΙΑΤΗ – ΑΣΒΕΣΤΟΧΩΡΙΟΥ

ΧΩΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

 

ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΩΣ ΑΝΤΑΛΑΓΜΑ

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟ ΠΑΡΚΟ
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΞΕΝΩΝΕΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΥΠΕΡΤΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ
ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ δρασεων ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤου ΚΑΙ ΠΟΔΗΛΑΤΙΚου αθλητισμου
ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΧΛΩΡΙΔΑ ΠΑΝΙΔΑ
δρασεισ αναπτυξησ πρασινησ οικονομιασ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ απε (Γεωθερμια, βιομαζα, κ.λ.π.)

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗς ΟΙΚΟΝΟΜΙΑς

Έτσι μέσα από το ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ  επιτυγχάνεται η παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου με  την εκμετάλλευση των συγκριτικών του πλεονεκτημάτων των Δήμων με αποτέλεσμα την μείωση ανεργίας και την αύξηση του εισοδήματος.

Διαρκείς στόχοι της ΤΑ δεν μπορεί παρά να είναι η δημιουργία της τράπεζας γης και η διεκδίκηση των πόρων του πράσινου ταμείου.

Η παραχώρηση αυτών των εκτάσεων στους Δήμους αποτελεί την τελευταία ίσως ευκαιρία.

που οφείλει  η ΤΑ να αξιοποιήσει προκειμένου να  συμβάλλει στην ανάταξη της οικονομίας και να αποτελέσει τον καταλύτη για  ανάπτυξη στην υπηρεσία του πολίτη και του Δημοσίου συμφέροντος μέσα από τα ΤΟΠΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ.

*Ο Απόστολος Αντωνούδης είναι Τοπογράφος-Μηχανικός, επικεφαλής της δημοτικής κίνησης «Δίκτυο Ενεργών Πολιτών» στο δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη, μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας