Πρ. Παυλόπουλος για απελευθέρωση Αθήνας και Θεσσαλονίκης από τους χιτλερικούς κατακτητές

"Να μην ξεχνάμε, ότι οι ελληνικές απαιτήσεις, και σε ό,τι αφορά το κατοχικό δάνειο και σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις, είναι και νομικώς ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες" δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος κατά τα εγκαίνια της έκθεσης αρχειακού και φωτογραφικού υλικού «Αθήνα 1940-1944. Η πόλη και οι άνθρωποί της» και «Θεσσαλονίκη, ημέρες κατοχής και απελευθέρωσης» στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων "Μελίνα"

Ακολουθεί ο χαιρετισμός:

«Αθήνα, Θεσσαλονίκη 1940-1944» : Μία περίοδος της οποίας η μοναδική ιστορική πυκνότητα συμβαδίζει με την αντίστοιχη μοναδική πυκνότητα των συμβολισμών, τους οποίους εκπέμπει ως τις μέρες μας και όχι μόνο. Αθήνα : Σε αυτή την περίοδο η Αθήνα συμβόλισε διαδοχικά την Πόλη του «ΟΧΙ» , την Πόλη της Εθνικής Αντίστασης με κορυφαίο εμβληματικό παράδειγμα την υποστολή της ναζιστικής σημαίας από τον Μανώλη Γλέζο και από τον αείμνηστο Λάκη Σάντα. Την Πόλη εκείνη η οποία σε αυτό το χρονικό διάστημα δεν υποτάχτηκε στις κακουχίες, δεν υποτάχτηκε στην πείνα, αντιστάθηκε στα κάθε είδους κολαστήρια. Όπως το κολαστήριο της οδού Μέρλιν, το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, τα εκτελεστικά αποσπάσματα στο Χαΐδάρι, το Μπλόκο της Κοκκινιάς. Και, τέλος, την Πόλη της απελευθέρωσης, την Αθήνα της έκρηξης ελευθερίας, της ελευθερίας εκείνης που της ταιριάζει σ΄αυτό που συμβολίζει. Γιατί η Αθήνα υπήρξε πάντοτε - όπως και η Ελλάδα γενικότερα, αλλά ιδίως η Αθήνα με την ιστορία της - για να πάρω τη φράση του Αντρέ Μαλρώ από την ομιλία του για την φωταγώγηση της Ακρόπολης στις 28 Μαΐου του 1959, ο τόπος της Παιδείας και του Θάρρους. Γι αυτό Αέτωμα της παραμένει πάντοτε, και θα παραμένει, ο Παρθενώνας ως αιώνια κιβωτός του Παγκόσμιου Πολιτισμού.

Θεσσαλονίκη : Αντίστοιχη υπήρξε η πορεία της, και στην αντίσταση και στην απελευθέρωση. Δεν είναι τυχαίο ότι το «ΟΧΙ» και η επέτειός του γιορτάζονται στη Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη είχε τις αντίστοιχες περγαμηνές αντίστασης με τους δικούς της ανθρώπους, τα δικά της μαρτύρια. Θέλω όμως να τονίσω δυο σημεία για τη μοναδικότητα της Θεσσαλονίκης σ΄ αυτή την περίοδο. Σε αυτή την περίοδο εκτός από την Ελευθερία της Ελλάδας, η Θεσσαλονίκη υπερασπίσθηκε την Ελληνικότητα της Μακεδονίας μας. Γιατί ήτανε μια ταραγμένη περίοδος όπου και η Ελληνικότητά της κινδύνευσε, όπως και σήμερα αμφισβητείται. Και αυτό πρέπει να το αντιληφθούμε ως εθνικό μας χρέος. Να ακολουθήσουμε εκείνο το παράδειγμα, όταν η Θεσσαλονίκη υπερασπίσθηκε την Ελληνικότητα της Μακεδονίας απέναντι σε πολλούς οι οποίοι την επιβουλεύτηκαν κρυπτόμενοι πίσω από τη ναζιστική μάσκα και μπότα. Αλλά η Θεσσαλονίκη έχει και μία άλλη όχι μόνο εθνική αλλά παγκόσμια περγαμηνή, σε ό,τι αφορά την συμβολή της, σε αυτό που θα λέγαμε τον οβολό της, στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι η Πόλη εκείνη που πλήρωσε βαρύ το τίμημα των ομοεθνών μας Εβραίων στο πιο στυγερό έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας, στο Ολοκαύτωμα. Και αυτό είναι κάτι, το οποίο η Θεσσαλονίκη το έχει ως έμβλημα σε παγκόσμια κλίμακα όπως είναι γνωστό. Με την ίδια δύναμη ψυχής γνώρισε και εκείνη την Απελευθέρωση και, επομένως, είναι σωστό να μιλάμε για κοινές πορείες αυτών των δύο μεγάλων εθνικών φάρων του Ελληνισμού, της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Η Έκθεση αυτή είναι πολύτιμη. Όχι μόνο γι΄ αυτά που μας θυμίζει, αλλά και γι αυτά τα οποία πρέπει να μας διδάξει σήμερα. Και αυτά είναι πολλά. Επιτρέψτε μου, μόνο δύο να τονίσω.

Το πρώτο: Πρέπει να μας θυμίζει ότι έχουμε Χρέος, όχι για λόγους εκδίκησης, κάθε άλλο, αλλ΄ απέναντι στην ίδια την Ιστορία : Να μην ξεχνάμε, ότι οι ελληνικές απαιτήσεις, και σε ό,τι αφορά το κατοχικό δάνειο και σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις, είναι και νομικώς ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες. Δεν προβαίνουμε σε μονομερείς ενέργειες, αλλά θεωρούμε – και στην μνήμη όλων εκείνων που έπεσαν θύματα του ναζισμού - αυτονόητο το δικαίωμά μας να απαιτούμε δικαστικώς αυτό που ανήκει.

Και το δεύτερο, που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα: Όλα αυτά πρέπει να μας θυμίζουν ότι δεν έχουμε τελειώσει με τον εφιάλτη του ναζισμού. Τα μορφώματα τα βλέπουμε ακόμα και εδώ στην Πατρίδα μας και μην τα υποτιμάμε. Και κυρίως δεν πρέπει να τα υποτιμά η ίδια η Ευρώπη, γιατί εκεί τα φαινόμενα είναι εντονότερα. Και πρέπει να θυμόμαστε τούτο: Ότι ο μόνος τρόπος για να αντιδράσουμε αποτελεσματικά απέναντι στο ναζισμό είναι να στηρίξουμε τον Άνθρωπο. Να στηρίξουμε τον Άνθρωπο με μια κραυγή Ελευθερίας. Να στηρίξουμε την αξία του, την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Κάθε φοβικό σύνδρομο είναι τροφή – πραγματικά - στα μορφώματα του ναζισμού και αυτό το βλέπουμε και τώρα. Και πρέπει να το αντιληφθεί πολύ περισσότερο η Ευρώπη. Γιατί είναι, στην κυριολεξία, υπαρξιακό το πρόβλημα για την Ευρώπη σήμερα. Περισσότερο και από τον οικονομικό κίνδυνο, τον κίνδυνο της κρίσης που κινδυνεύει να διαλύσει τον κοινωνικό ιστό της Ευρώπης, σημαντικός είναι ο κίνδυνος που αφορά αυτά τα νεοναζιστικά μορφώματα. Και ο κίνδυνος αυτός ενισχύεται όταν η Ευρώπη φαίνεται να ξεχνά από που ξεκίνησε και γιατί δημιουργήθηκε.

Ευκαιρία λοιπόν να θυμίσουμε στους Εταίρους μας, ως ισότιμοι Εταίροι, αυτό που ούτως η άλλως είναι δική μας επινόηση, τον Πολιτισμό μας και την Δημοκρατία μας. Πριν από όλα ο Άνθρωπος. Όταν τον υπερασπισθούμε υπερασπιζόμαστε την Δημοκρατία και την εν γένει πορεία της Ανθρωπότητας.

Συγχαρητήρια για την Εκδήλωση και εύχομαι να επαναληφθεί και τα επόμενα χρόνια, αφού τις μνήμες αυτές πρέπει να τις διατηρήσουμε για πάντα ζωντανές.