Πρωτοχρονιάτικος "μποναμάς" 34,7 εκατ. ευρώ στους Δήμους

Πρωτοχρονιάτικος "μποναμάς", ύψους 34,7 εκατ. ευρώ, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) του έτους 2018, κατανέμεται συμπληρωματικά σε όλους τους Δήμους της χώρας, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αλέξη Χαρίτση, στο πλαίσιο της αύξησης των πόρων, που εξασφαλίστηκε για πρώτη φορά μετά από χρόνια, παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς.

Πιο αναλυτικά, το ποσό των 34,7 εκατ. ευρώ κατανέμεται ως εξής:
-29.7 εκατ. ευρώ για την κάλυψη λειτουργικών και λοιπών δαπανών
-5 εκατ. ευρώ για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών των σχολείων και ειδικότερα δαπανών θέρμανσης .

Η επιχορήγηση στους Δήμους της Θεσσαλονίκης
Από αυτό το ποσό των 34,7 εκατ. ευρώ, θα δοθούν στους 14 δήμους του νομού Θεσσαλονίκης τα ακόλουθα κονδύλια:
-Δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης, 118.103,67 ευρώ
-Δήμος Βόλβης,  58.949,38
-Δήμος Δέλτα,  114.846,27
-Δήμος Θερμαϊκού,  100.834, 03
-Δήμος Θέρμης, 132.373,25
-Δήμος Θεσσαλονίκης, 811.987, 40
-Δήμος Καλαμαριλάς, 201.461,10
-Δήμος Κορδελιού-Ευόσμου, 203.305,45
-Δήμος Λαγκαδά, 101.425,02
-Δήμος Νεάπολης-Συκεών, 214.453,29
-Δήμος Παύλου Μελά, 231.320,94
-Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη, 132.632,77
-Δήμος Χαλκηδόνας, 82.547,67
Δήμος Ωραιοκάστρου,  79.104,88 ευρώ

Αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά από χρόνια η κρατική χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ
Σύμφωνα με ενημέρωση από το υπουργείο Εσωτερικών η Τοπική Αυτοδιοίκηση ήταν ένα από τα μεγαλύτερα θύματα της κρίσης. Τα μνημόνια και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές στέρησαν τους ΟΤΑ από τους πόρους, τα μέσα και τους ανθρώπους που θα τους επέτρεπαν να εκπληρώσουν τον πολύ κρίσιμο ρόλο τους.
Στον κρίσιμο τομέα της χρηματοδότησης τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Τα πρώτα χρόνια της κρίσης η κρατική χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ μειώθηκε κατά 60%. Η δε Συλλογική Απόφαση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΣΑΤΑ) μειώθηκε σε ποσοστό 85%.
Παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά από χρόνια η κρατική χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ (ΚΑΠ) κατά 5% το 2018 και η αύξηση αυτή θα ισχύσει και το 2019. Eίναι η πρώτη αύξηση που έγινε μετά από τόσα χρόνια μειώσεων και απαιτήθηκε πολύ μεγάλη προσπάθεια για να εξασφαλιστούν και να κατανεμηθούν αυτοί οι τόσο σημαντικοί επιπλέον πόροι.
Xαρακτηριστικό παράδειγμα η σαφής και αδιαμφισβήτητη αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων στις Περιφέρειες. Eνώ στους προϋπολογισμούς του 2014 και του 2015 (που καταρτίστηκαν επί Σαμαρά) δεν δόθηκε τίποτα για να καλυφθούν οι επενδυτικές δαπάνες των Περιφερειών, το 2017 δόθηκαν 32 εκατ. ευρώ και το 2018 δόθηκαν 70 εκατ. ευρώ. Δηλαδή όχι μόνο επανήλθαν πόροι που είχαν κοπεί, αλλά φέτος υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι.

Η παραπληροφόρηση
Σε ό,τι αφορά την παραπληροφόρηση που διακινείται από διάφορα κέντρα για δήθεν περιστολή των ΚΑΠ στον προϋπολογισμό του 2019, με αφορμή τη μεταφορά της υποχρέωσης για την καταβολή των προνοιακών επιδομάτων από τους Δήμους στον ΟΠΕΚΑ, απαντάμε ότι δεν υπάρχει καμία μείωση.
Η δαπάνη για την καταβολή των επιδομάτων αυτών το 2018 από τους Δήμους ανέρχεται περίπου στα 678 εκατ. €. Συνεπώς, από το σύνολο των επιχορηγήσεων που θα λάβουν φέτος οι Δήμοι μέσω των ΚΑΠ (2.402 εκατ. €), τις λειτουργικές και τις επενδυτικές δραστηριότητές τους αφορούν τα 1.723 εκατ. €. Τα υπόλοιπα ήταν απλώς μεταβιβαστική πληρωμή στους Δήμους για να καταβάλλουν τα προνοιακά επιδόματα.
Το 2019 το ποσό αυτό αυξάνεται στα 1.760 εκατ. €. Υπάρχει δηλαδή πραγματική αύξηση των ΚΑΠ κατά 37 εκατ. €. Το πραγματικό όφελος για τους Δήμους ωστόσο, είναι ακόμα μεγαλύτερο. Οι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι που οι δήμοι ήταν υποχρεωμένοι να αφιερώσουν για την καταβολή των προνοιακών επιδομάτων τώρα απελευθερώνονται και μπορούν να αξιοποιηθούν σε άλλες ανάγκες.
Εκτός από την αύξηση των ΚΑΠ, θεσπίστηκαν (στον Κλεισθένη) νέα κριτήρια για την πιο δίκαιη και ορθολογική κατανομή τους. Εκτός από τον πληθυσμό, τώρα λαμβάνονται υπόψη και μια σειρά άλλοι παράμετροι όπως η ορεινότητα, η νησιωτικότητα, το επίπεδο της ανεργίας και της φτώχειας. Άλλες ανάγκες, για παράδειγμα, έχει ένας αστικός δήμος (Αθήνα πχ) που δεν επιβαρύνεται με τη διαχείριση του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης και άλλες ένας επαρχιακός δήμος που καλείται να λειτουργήσει με ίδιους πόρους ένα τέτοιο δίκτυο.
Την ίδια ώρα, η Νέα Δημοκρατία και ο Αρχηγός της προτείνουν την είσπραξη του ΕΝΦΙΑ από τους Δήμους και την περικοπή των εξασφαλισμένων πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η πρόταση αυτή εντάσσεται σε ένα συνολικό πρόγραμμα που βρίσκεται στον πυρήνα μιας νεοφιλελεύθερης προσέγγισης για την κοινωνία. Έχει διατυπωθεί η πρόταση αυτή και στο παρελθόν και από το ΔΝΤ, στο πρώτο μνημόνιο και κινείται στη λογική περικοπής των δημόσιων δαπανών και άρα και των πόρων για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, οι πόροι θα μειώνονταν σημαντικά γιατί τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ είναι μικρότερα από τα έσοδα που έχουν οι ΟΤΑ από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους και θα δημιουργούσε Δήμους δύο ταχυτήτων.

Πρόσθετη χρηματοδότηση
Πέρα ωστόσο , από τους ΚΑΠ, στο ΥΠΕΣ αξιοποιήθηκε το ξεχασμένο από τις προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΔΕ. Από τα προγράμματα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και της λειψυδρίας δόθηκαν στους ΟΤΑ περισσότερα από 124 εκατ. ευρώ την περίοδο 2015-2018. Θυμίζω ότι αντίστοιχο ποσό για την περίοδο 2012-2014 ήταν λιγότερα από 8 εκατ. ευρώ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Από το πρόγραμμα λειψυδρίας δόθηκαν για τα έτη 2012- 2014 συνολικά 400.000 €. Λιγότερα δηλαδή από όσα δόθηκαν στη ΔΕΥΑ Σικυωνίων (500.000 ευρώ) πριν λίγες εβδομάδες με μία μόνο απόφαση.
Ακόμη, από το πολύ σημαντικό πρόγραμμα ΑΚΣΙΑ για την πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι ΟΤΑ ενισχύθηκαν την ίδια περίοδο (2015-2018) με άλλα 134 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, 41 εκατ. ευρώ δόθηκαν για την ενίσχυση ορεινών και νησιωτικών δήμων.
Και 95 εκατ. ευρώ διατίθενται τώρα για την αναβάθμιση των δημοτικών βρεφικών, παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών και την εναρμόνιση τους με τις προδιαγραφές που ορίζει το νέο προεδρικό διάταγμα.

ΦιλόΔημος
Επειδή ωστόσο, οι ανάγκες της Αυτοδιοίκησης είναι πολύ μεγάλες, προχωρήσαμε στη δημιουργία νέων καινοτόμων χρηματοδοτικών εργαλείων για την κάλυψή τους.
Για χρόνια οι δήμοι ζητούσαν ένα δικό τους πρόγραμμα από το ΕΣΠΑ. Δυστυχώς στον σχεδιασμό του τρέχοντος ΕΣΠΑ που έγινε από την προηγούμενη κυβέρνηση σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2014, δεν υπήρχε τέτοια πρόβλεψη. Τον σχεδιασμό αυτό δεν μπορούσαμε να τον αλλάξουμε. Προχωρήσαμε όμως στη δημιουργία ενός καλύτερου, πιο γρήγορου και πιο ευέλικτου προγράμματος, ειδικά σχεδιασμένου για τους Δήμους.
Το Πρόγραμμα αυτό είναι ο ΦιλόΔημος – ένα πρόγραμμα στοχευμένο στις ανάγκες της Αυτοδιοίκησης - ο οποίος, από τον Φεβρουάριο που ενεργοποιήθηκε, έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία.
Ξεκίνησε με αρχικό προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ αλλά ήδη ξεπερνάει τα 1,9 δισ. Ευρώ.
Με τον ΦιλόΔημο μπορούν για πρώτη φορά οι Δήμοι να καλύψουν βασικές ανάγκες σε υποδομές στον τομέα της ύδρευσης, της αποχέτευσης, της αγροτικής οδοποιίας, της αποκατάστασης των ΧΑΔΑ – όπου η χώρα μας πληρώνει κάθε χρόνο δυσβάσταχτα πρόστιμα. Υποδομές που είναι απολύτως κρίσιμες για την υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών αλλά και για την αναπτυξιακή προοπτική των τοπικών κοινωνιών. Έργα που θα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και δεκαετίες.
Η ανταπόκριση στο πρόγραμμα είναι τεράστια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόγραμμα για την ύδρευση. Ξεκίνησε 15 Ιουνίου 2018 και μέχρι τα τέλη Ιουνίου το ποσό των αιτήσεων στην ύδρευση είχε φτάσει τα 214 εκ €. Εντός δύο εβδομάδων δηλαδή έφτασαν και ξεπέρασαν οι αιτήσεις το συνολικά διαθέσιμο ποσό. Προφανώς υπήρχε τεράστια ανάγκη. Το ίδιο και στην αποχέτευση. μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2018, το ποσό των αιτήσεων είχε φτάσει τα 190 εκ €. Είναι σαφές ότι ο ΦιλόΔημος αφουγκράσθηκε το σφυγμό και την ανάγκη της Αυτοδιοίκησης.
Για να καλύψουμε αυτή τη μεγάλη ζήτηση, αυξήσαμε πριν από λίγες ημέρες και για μία ακόμη φορά, κατά 250 εκατ. ευρώ τον προϋπολογισμό για έργα ύδρευσης και αποχέτευσης.
Ίδια και καλύτερη είναι η εικόνα και στις εντάξεις. Μέσα σε λίγους μήνες εντάχθηκαν στον Φιλόδημο έργα π/υ 243 εκατ. ευρώ στον τομέα της αποχέτευσης σε όλη την Ελλάδα, 240 εκατ. ευρώ στην ύδρευση, 23 εκατ. στην αγροτική οδοποιία, 70 εκατ. για την κατασκευή παιδικών χαρών, 60 εκατ. για την προμήθεια μηχανημάτων έργου.
Από τις 15 Ιουνίου έως και σήμερα εντάσσονται δύο έργα κάθε μέρα και ύψους έως 5 εκατ. ευρώ  την ημέρα!
Επισημαίνουμε ότι αυτή η χρηματοδότηση δεν επιβαρύνει καθόλου τους δήμους αφού καλύπτεται στο ακέραιο από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.