Στην εκδήλωση την οποία συντόνιζε ο Ηλίας Νικολακόπουλος, ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), ομιλητές ήταν ο Κώστας Ελευθερίου, δρ. Πολιτικής Επιστήμης στο ΕΚΠΑ, ο Σπύρος Κουζινόπουλος, δημοσιογράφος-συγγραφέας και ιστορικός ερευνητής και η Ιωάννα Παπαθανασίου, ιστορικός, διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Ενώ παρέμβαση, είχε κάνει και ο εγγονός του Πασαλίδη, δικηγόρος Γιάννης Νισύριος.
O Κώστας Ελευθερίου
Όπως ανέφερε ο κ. Ελευθερίου στην ομιλία του υπό τον τίτλο "Γιάννης Πασαλίδης: ένας ηγέτης διαχρονικό πρότυπο για την Αριστερά" είναι αναγκαίο να αναδειχθούν εκείνα τα στοιχεία της πολιτικής πορείας του Γ. Πασαλίδη τα οποία είναι σημαντικά για το σήμερα, όπου "εκδηλώνεται βαθιά δυσπιστία για την πολιτική και τους πολιτικούς στους οποίους δεν αποδίδονται αξιακά χαρακτηριστικά".
Επισήμανε ότι τα τρία σημαντικά στοιχεία της πολιτικής πορείας του Γ. Πασαλίδη ήταν η πλήρης συνείδηση της ιδεολογικής του θέσης, η δράση του πάντοτε εντός συλλογικοτήτων και η επιβεβαίωση της πολιτικής του αντίληψης με την κοινωνική του παρουσία.
Ακόμα ο Πασαλίδης θεωρούσε ότι στόχος της ιστορίας είναι η κοινωνική δικαιοσύνη, η χειραφέτηση και ένας καλύτερος κόσμος.
Αναπτύσσοντας στην ομιλία του τα βασικά αυτά χαρακτηριστικά του Γ. Πασαλίδη είπε ότι ενδιαφερόταν πάντοτε για την ανάπτυξη του κινήματος, την υπεράσπιση του λαϊκού κόσμου και την διατύπωση εναλλακτικής πρότασης από την Αριστερά.
Επίσης, ο Πασαλίδης, ουδέποτε, όπως τόνισε, υπήρξε αυτόνομος περιφερόμενος πολιτευτής, αλλά πάντοτε διαφύλασσε κάθε συλλογικότητα εντός της οποίας δρούσε.
Επιπλέον και καθώς είναι γνωστό τοις πάσι ότι ο Πασαλίδης ως γιατρός βοηθούσε στο μέγιστο βαθμό τους φτωχούς ανθρώπους, ο κ. Ελευθερίου υπογράμμισε ότι "αυτό δεν το εξαργύρωσε ποτέ".
"Όλα του τα χαρακτηριστικά του δίνουν ξεχωριστή θέση στην ιστορία, η πολιτική του πορεία έδωσε περιεχόμενο στο ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς" υπογράμμισε ο ομιλητής.
Η ομιλία του Σπύρου Κουζινόπουλου
Από την "έμπρακτη απόδειξη του ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς" μέσω της συνολικής πορείας του Πασαλίδη ξεκίνησε την ομιλία του υπό τον τίτλο "Γιάννης Πασαλίδης: ο "γιατρός των φτωχών", η εμβληματική μορφή της Αριστεράς και του κοινοβουλίου" ο Σπύρος Κουζινόπουλος.
Στάθηκε στους σταθμούς της ζωής του Γ. Πασαλίδη ο οποίος γεννήθηκε στην Σάντα της Τραπεζούντας στις 25 Οκτωβρίου 1880, με την οικογένειά του να μετοικεί στην Γεωργία και τον ίδιο να φοιτά στην Τιφλίδα και κατόπιν στην Οδησσό, όπου και έζησε την επανάσταση του 1905.
Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα, και τάχθηκε με τους μενσεβίκους και τον Γκ. Πλεχάνοφ. Αποβλήθηκε από την Ιατρική Σχολή και τελείωσε τις σπουδές του στο Παν. Λομονόσωφ.
Μετά το 1917, ο Γ. Πασαλίδης άσκησε ουσιαστικά καθήκοντα υπ. Εξωτερικών στην κυβέρνηση των μενσεβίκων στην Γεωργία έως το 1921.
Σε άρθρο του στις 7 Φεβρουαρίου 1922 διατύπωσε την άποψη ότι "ο μπολσεβικισμός είναι ουτοπία" και όπως είπε ο ομιλητής ήταν η τελευταία φορά που ο Πασαλίδης μίλησε κατά της ΕΣΣΔ, την πορεία της οποίας έκτοτε παρακολουθούσε και υπερασπιζόταν.
Το 1922 εγκαθίσταται στην Θεσσαλονίκη, αρχικά στη Χαριλάου και εν συνεχεία στο κέντρο της πόλης, και το 1923 ιδρύει τον Σύλλογο Καυκασίων και εκδίδει το περιοδικό "Μακρινές φωτιές" με περιεχόμενο θέματα που αφορούσαν τον Ελληνισμό του Πόντου.
Από το 1923 έως το 1930 εργάσθηκε στο Ρωσικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, συνεργάστηκε με τη "Δημοκρατική Ένωση" και εξελέγη ανεξάρτητος βουλευτής και το 1931 ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Τον Ιανουάριο του 1936 τάχθηκε υπέρ του Παλλαϊκού Μετώπου που πρότεινε το ΚΚΕ, ενώ αμέσως μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους ναζί στις 9 Απριλίου 1941, ίδρυσε την οργάνωση "Ελευθερία" η οποία προσχώρησε στο ΕΑΜ το οποίο ιδρύθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 1941 και στην Κεντρική Επιτροπή του οποίου ανεδείχθη.
Λόγω υποψιών για την δράση του φυλακίστηκε από τους ναζί στο Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ), αλλά απελευθερώθηκε καθώς οι κατακτητές δεν είχαν απτά στοιχεία.
Όπως είπε ο κ. Κουζινόπουλος, "μέσα στις πιο μαύρες μέρες της Κατοχής" ο Πασαλίδης εξέδωσε την εφημερίδα "Σοσιαλισμός", την 1η Σεπτεμβρίου 1943.
Τον Οκτώβριο του 1944 ο Πασαλίδης αναδιοργάνωσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και κατέβαλε προσπάθεια για εθνική συμφιλίωση με ομιλίες σε πολλές πόλεις. Στις 27 Αυγούστου 1945, στην Βέροια έγινε δολοφονική απόπειρα εναντίον του.
Ο Γ. Πασαλίδης αν και διαφώνησε με την απόφαση του ΚΚΕ για αποχή από τις εκλογές του 1946, εντούτοις πήρε μέρος στην καμπάνια για την υποστήριξη της απόφασης αυτής. Συνελήφθη στις 30 Απριλίου 1947 και η απόφαση για εξορία στον Αη Στράτη, "ξεσήκωσε", όπως είπε ο ομιλητής "κατακραυγή".
Μετά το 1950 αφιερώθηκε στην δημιουργία πολιτικού σχήματος που θα ήταν "έκφραση όσων πλαισίωσαν το ΕΑΜ" και στάθηκε πρωτεργάτης στην ίδρυση της ΕΔΑ την οποία και προσπάθησε να θωρακίσει.
Η ΕΔΑ από πολιτικό σχήμα συνασπισμού μετεξελίχθηκε σε ενιαίο κόμμα στην πρώτη της Συνδιάσκεψη τον Ιούλιο του 1956 και ανεδείχθη σε αξιωματική αντιπολίτευση το 1958.
Ο Γ. Πασαλίδης πραγματοποίησε επίσκεψη στη Μόσχα το 1960, ενώ στην επιστροφή αντιμετώπισε, όπως και η ΕΔΑ το κλίμα άγριας τρομοκρατίας που κορυφώθηκε με τις "εκλογές βίας και νοθείας της 29ης Οκτωβρίου 1961" στις παραμονές των οποίων δολοφονήθηκαν οι νεολαίοι της ΕΔΑ, Στέφανος Βελδεμίρης στις 25 Οκτωβρίου στην Επτάλοφο Θεσσαλονίκης και Διονύσης Κερπινιώτης, την Κυριακή των εκλογών στο Δεμίρι Αρκαδίας.
"Δολοφονήθηκαν από το παρακράτος που το 1963 δολοφόνησε τον βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη" επισήμανε ο κ. Κουζινόπουλος.
Η χούντα έθεσε σε κατ' οίκον περιορισμό τον 87χρονο πλέον Γ. Πασαλίδη ο οποίος πέθανε στις 15 Μαρτίου 1968 και ετάφη υπό συνθήκες αφόρητης τρομοκρατίας.
"Ήταν υπόδειγμα αγωνιστή και εκφραστής των ιδεών του λαού. Πέθανε "στη ψάθα χωρίς κανένα περιουσιακό στοιχείο" τόνισε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Σπ. Κουζινόπουλος.
Η Ιωάννα Παπαθανασίου
Στους βασικούς σταθμούς της πολιτικής πορείας του Γ. Πασαλίδη επικεντρώθηκε στην ομιλία της υπό τον τίτλο "Η πολιτική δεν είναι λαθρεμπόριο. Σταθμοί στη διαδρομή ενός σοσιαλιστή ηγέτη", η Ιωάννα Παπαθανασίου σημειώνοντας ότι η πρώτη φράση του τίτλου της ομιλίας της ανήκει στον Γιάννη Πασαλίδη από μια συνέντευξή του το 1936.
Χαρακτήρισε την ζωή του Πασαλίδη "πλήρη" προσθέτοντας ότι αυτή μπορεί να περιοδολογηθεί σε τρεις περιόδους.
Η πρώτη αφορά στην διαμόρφωση του τέκνου του παροικιακού Ελληνισμού με τις επαναστάσεις του 1905 και του 1917, την "κατάλυση της κυβέρνησης των μενσεβίκων στην Γεωργία το 1922", και την αποστασιοποίησή του από τους μπολσεβίκους.
Η δεύτερη αφορά στη είσοδό του στην ελληνική πολιτική σκηνή με την συνολική αυτή περίοδο να ξεκινά από το κίνημα Γονατά-Πλαστήρα, τον Σεπτέμβριο του 1922 και να "τελειώνει" με την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά στις 4 Αυγούστου 1936.
Η τρίτη περίοδος, σύμφωνα με την κ. Παπαθανασίου ξεκινά με την Αντίσταση, την "κοινωνική επανάσταση του ΕΑΜ" και "τελειώνει" με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967.
Η Ι. Παπαθανασίου είπε ότι η ανάδειξη της ΕΔΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση το 1958 συνιστούσε δικαίωση των αγώνων του Γ. Πασαλίδη, καθώς, όπως είπε, "είχε καταφέρει να περάσει τους ηττημένους στην απέναντι πλευρά".
Στην εκδήλωση, μίλησε και ο εγγονός του Γ. Πασαλίδη, Γιάννης Νισήριος, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι το 1951 ο Πασαλίδης είχε πει "λησμονούμε τον διχασμό και απλώνουμε το χέρι", ότι ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος σε μια συνάντηση με τον Πασαλίδη και παρότι εγνώριζε πως ήταν σφόδρα αντιμοναρχικός, από σεβασμό του δώρισε ένα πακέτο με τον αγαπημένο του καπνό, και ότι πριν "φύγει" ο Πασαλίδης είπε "από τον λαό προέρχομαι και ουδέποτε τον εγκατέλειψα".
Τέλος, ο συντονιστής της εκδήλωσης Ηλίας Νικολακόπουλος, χαρακτήρισε ως σημαντική στην πορεία του Πασαλίδη την "συμπόρευση με το ΚΚΕ έστω και με διαφωνίες" με "στόχο την εμπέδωση της δημοκρατικής ομαλότητας"
Πηγή: από ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει τότε το ΑΠΕ_ΜΠΕ
O Κώστας Ελευθερίου
Όπως ανέφερε ο κ. Ελευθερίου στην ομιλία του υπό τον τίτλο "Γιάννης Πασαλίδης: ένας ηγέτης διαχρονικό πρότυπο για την Αριστερά" είναι αναγκαίο να αναδειχθούν εκείνα τα στοιχεία της πολιτικής πορείας του Γ. Πασαλίδη τα οποία είναι σημαντικά για το σήμερα, όπου "εκδηλώνεται βαθιά δυσπιστία για την πολιτική και τους πολιτικούς στους οποίους δεν αποδίδονται αξιακά χαρακτηριστικά".
Επισήμανε ότι τα τρία σημαντικά στοιχεία της πολιτικής πορείας του Γ. Πασαλίδη ήταν η πλήρης συνείδηση της ιδεολογικής του θέσης, η δράση του πάντοτε εντός συλλογικοτήτων και η επιβεβαίωση της πολιτικής του αντίληψης με την κοινωνική του παρουσία.
Ακόμα ο Πασαλίδης θεωρούσε ότι στόχος της ιστορίας είναι η κοινωνική δικαιοσύνη, η χειραφέτηση και ένας καλύτερος κόσμος.
Αναπτύσσοντας στην ομιλία του τα βασικά αυτά χαρακτηριστικά του Γ. Πασαλίδη είπε ότι ενδιαφερόταν πάντοτε για την ανάπτυξη του κινήματος, την υπεράσπιση του λαϊκού κόσμου και την διατύπωση εναλλακτικής πρότασης από την Αριστερά.
Επίσης, ο Πασαλίδης, ουδέποτε, όπως τόνισε, υπήρξε αυτόνομος περιφερόμενος πολιτευτής, αλλά πάντοτε διαφύλασσε κάθε συλλογικότητα εντός της οποίας δρούσε.
Επιπλέον και καθώς είναι γνωστό τοις πάσι ότι ο Πασαλίδης ως γιατρός βοηθούσε στο μέγιστο βαθμό τους φτωχούς ανθρώπους, ο κ. Ελευθερίου υπογράμμισε ότι "αυτό δεν το εξαργύρωσε ποτέ".
"Όλα του τα χαρακτηριστικά του δίνουν ξεχωριστή θέση στην ιστορία, η πολιτική του πορεία έδωσε περιεχόμενο στο ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς" υπογράμμισε ο ομιλητής.
Από την "έμπρακτη απόδειξη του ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς" μέσω της συνολικής πορείας του Πασαλίδη ξεκίνησε την ομιλία του υπό τον τίτλο "Γιάννης Πασαλίδης: ο "γιατρός των φτωχών", η εμβληματική μορφή της Αριστεράς και του κοινοβουλίου" ο Σπύρος Κουζινόπουλος.
Στάθηκε στους σταθμούς της ζωής του Γ. Πασαλίδη ο οποίος γεννήθηκε στην Σάντα της Τραπεζούντας στις 25 Οκτωβρίου 1880, με την οικογένειά του να μετοικεί στην Γεωργία και τον ίδιο να φοιτά στην Τιφλίδα και κατόπιν στην Οδησσό, όπου και έζησε την επανάσταση του 1905.
Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα, και τάχθηκε με τους μενσεβίκους και τον Γκ. Πλεχάνοφ. Αποβλήθηκε από την Ιατρική Σχολή και τελείωσε τις σπουδές του στο Παν. Λομονόσωφ.
Μετά το 1917, ο Γ. Πασαλίδης άσκησε ουσιαστικά καθήκοντα υπ. Εξωτερικών στην κυβέρνηση των μενσεβίκων στην Γεωργία έως το 1921.
Σε άρθρο του στις 7 Φεβρουαρίου 1922 διατύπωσε την άποψη ότι "ο μπολσεβικισμός είναι ουτοπία" και όπως είπε ο ομιλητής ήταν η τελευταία φορά που ο Πασαλίδης μίλησε κατά της ΕΣΣΔ, την πορεία της οποίας έκτοτε παρακολουθούσε και υπερασπιζόταν.
Το 1922 εγκαθίσταται στην Θεσσαλονίκη, αρχικά στη Χαριλάου και εν συνεχεία στο κέντρο της πόλης, και το 1923 ιδρύει τον Σύλλογο Καυκασίων και εκδίδει το περιοδικό "Μακρινές φωτιές" με περιεχόμενο θέματα που αφορούσαν τον Ελληνισμό του Πόντου.
Από το 1923 έως το 1930 εργάσθηκε στο Ρωσικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, συνεργάστηκε με τη "Δημοκρατική Ένωση" και εξελέγη ανεξάρτητος βουλευτής και το 1931 ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Λόγω υποψιών για την δράση του φυλακίστηκε από τους ναζί στο Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ), αλλά απελευθερώθηκε καθώς οι κατακτητές δεν είχαν απτά στοιχεία.
Όπως είπε ο κ. Κουζινόπουλος, "μέσα στις πιο μαύρες μέρες της Κατοχής" ο Πασαλίδης εξέδωσε την εφημερίδα "Σοσιαλισμός", την 1η Σεπτεμβρίου 1943.
Τον Οκτώβριο του 1944 ο Πασαλίδης αναδιοργάνωσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και κατέβαλε προσπάθεια για εθνική συμφιλίωση με ομιλίες σε πολλές πόλεις. Στις 27 Αυγούστου 1945, στην Βέροια έγινε δολοφονική απόπειρα εναντίον του.
Ο Γ. Πασαλίδης αν και διαφώνησε με την απόφαση του ΚΚΕ για αποχή από τις εκλογές του 1946, εντούτοις πήρε μέρος στην καμπάνια για την υποστήριξη της απόφασης αυτής. Συνελήφθη στις 30 Απριλίου 1947 και η απόφαση για εξορία στον Αη Στράτη, "ξεσήκωσε", όπως είπε ο ομιλητής "κατακραυγή".
Μετά το 1950 αφιερώθηκε στην δημιουργία πολιτικού σχήματος που θα ήταν "έκφραση όσων πλαισίωσαν το ΕΑΜ" και στάθηκε πρωτεργάτης στην ίδρυση της ΕΔΑ την οποία και προσπάθησε να θωρακίσει.
Η ΕΔΑ από πολιτικό σχήμα συνασπισμού μετεξελίχθηκε σε ενιαίο κόμμα στην πρώτη της Συνδιάσκεψη τον Ιούλιο του 1956 και ανεδείχθη σε αξιωματική αντιπολίτευση το 1958.
Ο Γ. Πασαλίδης πραγματοποίησε επίσκεψη στη Μόσχα το 1960, ενώ στην επιστροφή αντιμετώπισε, όπως και η ΕΔΑ το κλίμα άγριας τρομοκρατίας που κορυφώθηκε με τις "εκλογές βίας και νοθείας της 29ης Οκτωβρίου 1961" στις παραμονές των οποίων δολοφονήθηκαν οι νεολαίοι της ΕΔΑ, Στέφανος Βελδεμίρης στις 25 Οκτωβρίου στην Επτάλοφο Θεσσαλονίκης και Διονύσης Κερπινιώτης, την Κυριακή των εκλογών στο Δεμίρι Αρκαδίας.
"Δολοφονήθηκαν από το παρακράτος που το 1963 δολοφόνησε τον βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη" επισήμανε ο κ. Κουζινόπουλος.
Η χούντα έθεσε σε κατ' οίκον περιορισμό τον 87χρονο πλέον Γ. Πασαλίδη ο οποίος πέθανε στις 15 Μαρτίου 1968 και ετάφη υπό συνθήκες αφόρητης τρομοκρατίας.
"Ήταν υπόδειγμα αγωνιστή και εκφραστής των ιδεών του λαού. Πέθανε "στη ψάθα χωρίς κανένα περιουσιακό στοιχείο" τόνισε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Σπ. Κουζινόπουλος.
Στους βασικούς σταθμούς της πολιτικής πορείας του Γ. Πασαλίδη επικεντρώθηκε στην ομιλία της υπό τον τίτλο "Η πολιτική δεν είναι λαθρεμπόριο. Σταθμοί στη διαδρομή ενός σοσιαλιστή ηγέτη", η Ιωάννα Παπαθανασίου σημειώνοντας ότι η πρώτη φράση του τίτλου της ομιλίας της ανήκει στον Γιάννη Πασαλίδη από μια συνέντευξή του το 1936.
Χαρακτήρισε την ζωή του Πασαλίδη "πλήρη" προσθέτοντας ότι αυτή μπορεί να περιοδολογηθεί σε τρεις περιόδους.
Η πρώτη αφορά στην διαμόρφωση του τέκνου του παροικιακού Ελληνισμού με τις επαναστάσεις του 1905 και του 1917, την "κατάλυση της κυβέρνησης των μενσεβίκων στην Γεωργία το 1922", και την αποστασιοποίησή του από τους μπολσεβίκους.
Η δεύτερη αφορά στη είσοδό του στην ελληνική πολιτική σκηνή με την συνολική αυτή περίοδο να ξεκινά από το κίνημα Γονατά-Πλαστήρα, τον Σεπτέμβριο του 1922 και να "τελειώνει" με την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά στις 4 Αυγούστου 1936.
Η τρίτη περίοδος, σύμφωνα με την κ. Παπαθανασίου ξεκινά με την Αντίσταση, την "κοινωνική επανάσταση του ΕΑΜ" και "τελειώνει" με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967.
Η Ι. Παπαθανασίου είπε ότι η ανάδειξη της ΕΔΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση το 1958 συνιστούσε δικαίωση των αγώνων του Γ. Πασαλίδη, καθώς, όπως είπε, "είχε καταφέρει να περάσει τους ηττημένους στην απέναντι πλευρά".
Στην εκδήλωση, μίλησε και ο εγγονός του Γ. Πασαλίδη, Γιάννης Νισήριος, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι το 1951 ο Πασαλίδης είχε πει "λησμονούμε τον διχασμό και απλώνουμε το χέρι", ότι ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος σε μια συνάντηση με τον Πασαλίδη και παρότι εγνώριζε πως ήταν σφόδρα αντιμοναρχικός, από σεβασμό του δώρισε ένα πακέτο με τον αγαπημένο του καπνό, και ότι πριν "φύγει" ο Πασαλίδης είπε "από τον λαό προέρχομαι και ουδέποτε τον εγκατέλειψα".
Τέλος, ο συντονιστής της εκδήλωσης Ηλίας Νικολακόπουλος, χαρακτήρισε ως σημαντική στην πορεία του Πασαλίδη την "συμπόρευση με το ΚΚΕ έστω και με διαφωνίες" με "στόχο την εμπέδωση της δημοκρατικής ομαλότητας"
Πηγή: από ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει τότε το ΑΠΕ_ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.