Τρεις σημαντικές ειδήσεις στην παρουσίαση του βιβλίου "Γεντί Κουλέ"

του Σπύρου Κουζινόπουλου 

Τρεις σημαντικές κατά τη γνώμη μας ειδήσεις, έβγαλε η πρώτη επίσημη παρουσίαση του βιβλίου μας «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης». Και φυσικά δεν εννοούμε το γεγονός ότι η αίθουσα «Βαβέλ» του περιπτέρου 14 της ΔΕΘ, όπου διεξάγεται η 21^η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου, είχε κατακλυστεί από κόσμο (μετρήσαμε περί τους 100 καθήμενους και άλλους τουλάχιστον 250 όρθιους). Και δικαιολογημένη η συγνώμη που ζητήσαμε από όσους δεν βρήκαν κάθισμα και αναγκάστηκαν να παρακολουθήσουν στο πόδι επί μία ώρα την εκδήλωσή μας. Ποιες ήταν οι ειδήσεις αυτές:

1^η Είδηση και σημαντικότερη: Η ανακοίνωση από τον δήμαρχο Νεάπολης-Συκεών Σίμος Δανιηλίδης, που ήταν ένας από τους τέσσερις που παρουσίασαν το βιβλίο μου (οι άλλοι τρεις ήταν ο καθηγητής Άρης Στυλιανού, ο πρώην εισαγγελέας Κώστας Λογοθέτης και ο πολιτικός κρατούμενος στο Επταπύργιο Αγάπιος Σαχίνης), ότι βρέθηκε στον «συνήθη τόπο εκτελέσεων», πισω από το Επταπύργιο, στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης, άλλος ένας ομαδικός τάφος, ο 6^ος κατά σειρά που εντοπίζεται στο σημείο εκείνο. Και ότι από μία πρώτη ματιά, βρέθηκαν να είναι εκεί τα οστά τουλάχιστον τριών εκτελεσμένων, χωρίς να αποκλείεται ο εντοπισμός και άλλων σκελετών, όταν από Δευτέρα, με την παρουσία και της αρχαιολογικής υπηρεσίας αρχίσει η προσεκτική αποκομιδή των χωμάτων και η σε βάθος εκσκαφή.

2^η Είδηση: Ότι το Υπουργείο Πολιτισμού αντί μετά τον εντοπισμό των πρώτων σκελετών των 400 εκτελεσμένων του Γεντί Κουλέ να ανοίξει ελεύθερα τις πόρτες του Επταπυργίου για να μπορούν να το επισκεφθούν οι συγγενείς και οι απόγονοι των χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων που μαρτύρησαν στο κολαστήριο αυτό, αλλά και οι άλλοι πολίτες και να αφήσουν ένα λουλούδι στη μνήμη τους, επέβαλε εισιτήριο 10 ευρώ για την είσοδο. Και μάλιστα χωρίς ξενάγηση, για να μην μαθαίνει ο επισκέπτης, βλέποντας τα βυζαντινά τείχη, τι συνέβαινε εκεί μέσα, σε τι μεσαιωνικά  βασανιστήρια υποβάλλονταν όχι μόνο οι πολιτικοί κρατούμενοι αλλά και ποινικοί που είχαν φυλακιστεί πολλοί από αυτούς «δι’ ασήμαντον αφορμήν».

3^η Είδηση: Ένας ηλικιωμένος ομογενής που από γεννησιμιού του ζει στη Στοκχόλμη (τα πλήρη στοιχεία του βρίσκονται στη διάθεσή μας), λίγο μετά τη μεταπολίτευση του 1974 είχε έρθει για διακοπές στη Θεσσαλονίκη. Και ένα βράδυ, μαζί με Θεσσαλονικείς φίλους του, πήγαν σε μία ταβέρνα που λειτουργούσε στην περιοχή της Ξηροκρήνης. Κι εκεί κάποια στιγμή, ένας μεγάλος σε ηλικία σερβιτόρος, λίγο πριν να κλείσει το μαγαζί, κάθισε μαζί τους, τον κέρασαν ρετσίνα και ποτήρι στο ποτήρι, τους αποκάλυψε ένα σημαντικό πολύ περιστατικό. Όπως εξιστόρησε: «Στην περίοδο του Εμφυλίου με είχανε κλείσει στο Γεντί Κουλέ για κάποια μικροαδικήματα που είχαν διαπραχθεί. Και κάποια μέρα, 4-5 από τους ποινικούς, μας πήρε ο αρχιφύλακας και μας οδήγησε σε ένα σημείο κοντά στο πίσω μέρος της φυλακής. Κι εκεί, αφού μας έσωσε κασμάδες και φτυάρια, μας έβαλε και σκάψαμε έναν πολύ μεγάλο λάκκο. Εκεί, όπως έμαθα λίγο μετά, πετάξανε τα πώματα καμμιά εικοσαριά που εκτέλεσαν την ίδια μέρα». Το περιστατικό αυτό με τους «καμμιά εικοσαριά» παραπέμπει ευθέως στην ομαδική εκτέλεση των 24 κομμουνιστών που έγινε στις 23 Οκτωβρίου 1947, μεταξύ των οποίων και μία γυναίκα, η Ευθυμία Πατσιά, καθώς στις άλλες εκτελέσεις του Εμφυλίου και αργότερα, ο αριθμός των τουφεκισμένων δεν ξεπερνούσε τους 11 έως 13. Ψάξαμε να βρούμε αν υπάρχει ακόμη η ταβέρνα της Ξηροκρήνης μήπως βρούμε κάποια άκρη. Δυστυχώς έκλεισε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Όσο για τον σερβιτόρο δεν κάναμε καμμιά προσπάθεια. Δεδομένου ότι τότε, μετά την μεταπολίτευση, ήταν ήδη ηλικιωμένος και σίγουρα θα έχει αποδημήσει στον άλλο κόσμο εδώ και χρόνια.