Τίμος Βιτσώρης ο επαναστάτης, ο ηθοποιός, ο ποιητής

Φυλακισμένα στελέχη του ΚΚΕ Θεσσαλονίκης στο Γεντί Κουλέ το 1925. Άνω σειρά από αριστερά: Χαίνογλου, Γεωργάκας, Μαραγκός, Ντούβας, Μακρόπουλος, Αγγελούκας. Κάτω: Βιτσώρης, Σαπόρτα, Παπαδόπουλος, Κουρτίδης, Παπανικολάου

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Ερευνώντας την περίοδο του μεσοπολέμου για τις ανάγκες ενός νέου βιβλίου μου, έπεσα πάνω σε ένα ξεχασμένο και καταταλαιπωρημένο αγωνιστή της αριστεράς, τον Θεσσαλονικιό ηθοποιό και ποιητή Τίμο Βιτσώρη, που έφυγε από τη ζωή εξ αιτίας των κακουχιών της κατοχής σε ηλικία μόλις 37 ετών. Ενός ανθρώπου που προσπάθησε σε όλη τη σύντομη ζωή του να υπηρετήσει με συνέπεια την τέχνη και το νεογέννητο τότε εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα.

Καραβάκια Θερμαϊκού: Μία ιστορία ενός και πλέον αιώνα

Ιούλιος 1927: Οι "μπαγιάτηδες" περιμένουν στην εξέδρα του Λευκού Πύργου το βαποράκι για να πάνε απέναντι

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Η ιστορία με τα «καραβάκια», δηλαδή τη θαλάσσια συγκοινωνία στο Θερμαϊκό κόλπο είναι πολύ παλιά, καθώς ξεπερνάει τον ένα αιώνα, δεδομένου ότι το πρώτο πλεούμενο που έπλευσε από την παραλία της Θεσσαλονίκης προς την απέναντι ακτή, ήταν το καραβάκι, με το όνομα «Κασσάνδρα», στα 1907, επί οθωμανικής αρχής.

Στο Γεντί Κουλέ οι δύο πρώτες εκτελέσεις του Εμφυλίου

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Στις 16 Ιουλίου 1946, στο «συνήθη τόπον εκτελέσεων» πίσω από το Γεντί Κουλέ της Θεσσαλονίκης, ανοίγει η αυλαία αίματος του εμφυλίου πολέμου, καθώς γίνονται οι πρώτες δύο εκτελέσεις της καταραμένης πολυαίμακτης εκείνης περιόδου: Τουφεκίζονται καταδικασμένοι με συνοπτικές διαδικασίες και με βάση αστείες αστήριχτες κατηγορίες, οι αγρότες από το Περιστέρι Κιλκίς,  Θεοχάρης Σαπρανίδης και Γιώργος Καλέμος.

Η μεγάλη απόδραση από τις φυλακές των Βούρλων

Ιούλιος. Τέτοιες ημέρες πριν από 70 χρόνια. Είκοσι επτά κομμουνιστές κρατούμενοι δραπετεύουν στις 17 Ιουλίου 1955, μετά από τέσσερις μήνες επίμοχθης και επικίνδυνης προετοιμασίας, από τις φυλακές των Βούρλων. Η απόδραση εκείνη υπήρξε μια από τις θεαματικότερες στα διεθνή χρονικά και, μολονότι χρησιμοποιήθηκαν ελάχιστα μέσα και αυτοσχέδια εργαλεία, εξευτέλισε τους δεσμώτες της εποχής. 

«Εις θάνατον» για μία και μόνο λέξη….

Το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης με πρόεδρο τον ταγματάρχη Δρομάζο που καταδίκασε σε θάνατο τον 25χρονο λεμβούχο από την Αγ. Τριάδα

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Η θανατική καταδίκη από το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης και εν συνεχεία η εκτέλεση ενός 25χρονου παλληκαριού από την παραλιακή κοινότητα της Αγίας Τριάδας Θεσσαλονίκης, μόνο και μόνο επειδή δεν είπε μία μόνο λέξη: «αποκηρύσσω». Ήταν ένας από τους 400 εκτελεσμένους πίσω από το Γεντί Κουλέ τα πέτρινα χρόνια του εμφυλίου, όπου οι πολιτικοί κρατούμενοι αλέθονταν από την κρεατομηχανή του επίσημου κράτους.

Η αντίσταση κατά της χούντας στις ένοπλες δυνάμεις

51 χρόνια από πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας

Καθώς πλησιάζουμε στην 51η επέτειο από την πτώση της δικτατορίας της χούντας και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, να θυμίσουμε πτυχές της αντιδικτατορικής δράσης στον στρατό κατά την περίοδο της μαύρης επταετίας 1967-1974 από στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, όπως αναδείχθηκαν σε ημερίδα του Συλλόγου Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ), μέσα από αφηγήσεις αξιωματικών ε.α., οι οποίοι εκείνη την περίοδο βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν, ή διώχθηκαν για τα δημοκρατικά τους φρονήματα.

Πενήντα ένα χρόνια από το προδοτικό πραξικόπημα στην Κύπρο

Ήταν Δευτέρα, 15 Ιουλίου 1974. Πενήντα ένα ακριβώς χρόνια πριν. Νωρίς το πρωί ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος επιστρέφει στο προεδρικό μέγαρο από τη θερινή του κατοικία στο όρος Τρόοδος. Η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι καθώς οι πληροφορίες που από μέρες κυκλοφορούν στη μεγαλόνησο, κάνουν λόγο για προσπάθειες των πραξικοπηματιών της χούντας από την Αθήνα για την ανατροπή του. Γεγονότα που οδήγησαν λίγες μέρες αργότερα στην τουρκική εισβολή.

Ο Μίκης της Θεσσαλονίκης και της υπόλοιπης Μακεδονίας

 Το κείμενο που ακολουθεί είναι η ομιλία την οποία επρόκειτο να εκφωνήσω την περασμένη Τετάρτη, στην ειδική εκδήλωση που είχε οργανωθεί στο πλαίσιο του Πανελλήνιου Φεστιβάλ Βιβλίου Θεσσαλονίκης με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη και με τίτλο «ο Μίκης της Θεσσαλονίκης». Δυστυχώς, ένα πρόβλημα υγείας που προέκυψε λίγο πριν, στάθηκε εμπόδιο για την παρουσία μου στην εκδήλωση. Κι έτσι αναγκαστικά παρουσιάζω από εδώ την εισήγησή μου που έχει ως εξής: