Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ: "Σεβασμός στην ιστορική μνήμη"

Η ιστορική μνήμη της Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να «αποφασίζεται» στις αίθουσες των δικαστηρίων, υπογραμμίζει με ψήφισμά του το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ και προτρέπει το Δήμο Θεσσαλονίκης να υπερασπιστεί την απόφαση που είχε λάβει το 2018 για την μετονομασία της οδού Αθ. Χρυσοχόου σε Αλμπέρτου Ναρ, καθώς σήμερα, ο επιστημονικός και ο δημόσιος διάλογος έχει ξεπεράσει τις σιωπές του παρελθόντος και η τεκμηριωμένη γνώση καλεί σε μία μνήμη με διάρκεια.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του τμήματος έχει ως εξής:

"Το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ. -με ευαισθησία ως προς το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της Θεσσαλονίκης αλλά και επειδή μέλη ΔΕΠ του-ιστορικοί έχουν συμβάλει στην έρευνα και τεκμηρίωση των γεγονότων της ναζιστικής κατοχής και του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα και στη Θεσσαλονίκη- θα ήθελε να εκφράσει τη βαθύτατη ανησυχία του για το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα η ιστορική μνήμη της Θεσσαλονίκης «αποφασίζεται» στις αίθουσες των δικαστηρίων.

Συγκεκριμένα, ο Δήμος Θεσσαλονίκη συζητά εκ νέου την απόφασή του από το 2018 για μετονομασία της οδού Αθανάσιου Χρυσοχόου σε οδό Αλμπέρτου Ναρ.

 Και αυτό ύστερα από την απόφαση του Μαρτίου του 2022, του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης να την κρίνει παράνομη, αποδεχόμενο τους ισχυρισμούς των απογόνων του Αθ. Χρυσοχόου ότι η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης δεν είχε νόμιμη αιτιολογία, δηλαδή ότι «τα ιστορικά στοιχεία που επικαλείται η προσβαλλόµενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, …, δεν συνιστούν το στοιχείο του εξαιρετικού και της αναγκαιότητας για την µετονοµασία, αφού οι ιστορικές αναφορές και πληροφορίες για το πρόσωπο και τη δράση του Στρατηγού Αθανασίου Χρυσοχόου είναι αντικρουόµενες και αντιφατικές». 

Ωστόσο, ο Αθανάσιος Χρυσοχόου είχε διατελέσει έμμισθος γενικός επιθεωρητής Νομαρχιών Μακεδονίας διορισμένος από τη δωσιλογική ελληνική κυβέρνηση της περιόδου και Γενικός Διοικητής Μακεδονίας τον τελευταίο μήνα της γερμανικής κατοχής, εκπροσωπούσε δηλαδή την εξουσία σε μία από τις πιο τραυματικές ιστορικές περιόδους της σύγχρονης ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας, μια εξουσία που δεν προστάτεψε τους πολίτες της ενώ λόγω της θέσης του συνεργάστηκε εκούσια ή ακούσια με τους Γερμανούς κατακτητές, οι οποίοι προκάλεσαν αμέτρητα δεινά. Επιπλέον, η ονοματοδοσία του δρόμου στην καρδιά της περιοχής Αγίας Τριάδας-Φαλήρου (με πυκνό εβραϊκό πληθυσμό προπολεμικά που ερήμωσε μεταπολεμικά) σε «Στρατηγού Αθανασίου Χρυσοχόου» έγινε το 1971, στα χρόνια της επταετούς δικτατορίας.

Αντιθέτως ο Αλμπέρτος Ναρ ήταν απόγονος Θεσσαλονικιών σεφαραδιτών Εβραίων, επιζώντων του  Ολοκαυτώματος, άνθρωπος των γραμμάτων, λογοτέχνης του βιώματος και της ατομικής, κοινοτικής και συλλογικής μνήμης και η ονοματοδοσία αποτελεί τιμή και μια ελάχιστη συγνώµη της πόλης που δεν αντιστάθηκε στον ολοκληρωτικό αφανισμό της εβραϊκής της κοινότητας. 

Για ποιο λόγο στις μέρες μας να υπάρχει ένα οδωνύμιο

που ορίστηκε σε μία εποχή δικτατορίας και θυμίζει στους πολίτες μια εξουσία που δεν προστάτεψε τους προγόνους τους στα χρόνια του ναζισμού, 

που συνδέεται άμεσα ή έμμεσα λόγω των θέσεων που κατείχε ο Αθ. Χρυσοχόου, με τα εγκλήματα που διέπραξαν οι γερμανικές αρχές κατοχής και τιμάει έναν επικεφαλής σε σκοτεινές εποχές, 

που ξαναζωντανεύει μαζικά εγκλήματα φυλετικά και πολιτικά και έτσι πλήττει το δημόσιο συμφέρον; 

που δεν ικανοποιεί κάποια βασική ανάγκη των μελών της κοινωνίας της πόλης, αλλά εγείρει αισθήματα αδικίας, ανασφάλειας, ηθικής τάξης, υπενθυμίζει βαθύτατα τραύματα και διαταράσσει την κοινωνική ειρήνη;"

Και η ανακοίνωση του Τμήματος Πoλιτικών Επιστημών του ΑΠΘ καταλήγει:

"Προτρέπουμε τον Δήμο Θεσσαλονίκης να υπερασπιστεί την απόφασή του, του 2018 για την ονοματοδοσία του δρόμου καθώς σήμερα, ο επιστημονικός και ο δημόσιος διάλογος έχει ξεπεράσει τις σιωπές του παρελθόντος, η τεκμηριωμένη γνώση καλεί τους πολίτες αλλά και την πολιτεία σε μία μνήμη με διάρκεια, σεβασμό και υπευθυνότητα και συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας κοινωνίας δημοκρατικής και ώριμης απέναντι στο παρελθόν".