Απορρίφθηκε η αγωγή των απογόνων του Χρυσοχόου

Θεωρούσαν "συκοφαντία" τις αποκαλύψεις για την κατοχική δραστηριότητά του

Απορρίφθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης η αγωγή των απογόνων του στρατηγού Αθανάσιου Χρυσοχόου κατά του πρώην βουλευτή και μέλους του Δ.Σ. του Συλλόγου Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 (ΣΦΕΑ) Τριαντάφυλλου Μηταφίδη που τον κατηγορούσαν για "προσβολή μνήμης Νεκρού" και ζητούσαν αποζημίωση ύψους 200.000 ευρώ. Έτσι σταματάει μία δικαστική περιπέτεια που κράτησε περίπου έξι χρόνια και αφορούσε την ίδια την ιστορία της Θεσσαλονίκης της περιόδου της ναζιστικής κατοχής.

Όπως τονίζεται στην απόφαση του δικαστηρίου, με πρόεδρο τον δικαστή Ραφαήλ Σημαιοφορίδη και γραμματέα την Καλλιόπη Δελλή, "δεν στοιχειοθετείται η εκ μέρους του εναγόμενου Τριαντάφυλλου Μηταφίδη τέλεση του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης, εφόσον τα ζητήματα στα οποία αναφέρθηκε στις επίμαχες δημοσιεύσεις του για τον Αθανάσιο Χρυσοχόου, είναι τουλάχιστον αμφιλεγόμενα, καθώς αφορούν σε ιστορικά πρόσωπα και καταστάσεις που ακόμη και στη σύγχρονη εποχή προκαλούν έντονα πάθη λόγω των εκατέρωθεν βιωμάτων, αλλοιώνοντας έτσι την αντικειμενικότητα των κρίσεων και οξύνοντας τους χαρακτηρισμούς. Οι δε απόψεις που εξέφρασε ο εναγόμενος, δεν είναι μόνο προσωπικές, αλλά ανεξαρτήτως της ορθότητάς τους ή μη υιοθετούνται από σημαντική μερίδα μελετητών και της κοινής γνώμης".

Σημειώνεται ότι με αποφάσεις άλλων δικαστηρίων αθωώθηκαν οι επίσης αντιστασιακοί του αντιδικτατορικού αγώνα, μέλη του ΣΦΕΑ, Αλέκος Γρίμπας και Σπύρος Σακκέτας από τους οποίους τα παιδιά του επί κατοχής έμμισθου Γενικού Επιθεωρητή Μακεδονίας, φρούραρχου Θεσσαλονίκης και Γενικού Διοικητή (υπουργού) Μακεδονίας, αποτιμώντας τη μνήμη του Χρυσοχόου σε χρήμα, ζητούσαν από τον καθένα το ποσό των 200.000 ευρώ. 

Οι τρεις αντιστασιακοί του αντιδικτατορικού αγώνα κατά των οποίων είχαν στραφεί οι απόγονοι Χρυσοχόου: Από αριστερά Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Αλέκος Γρίμπας και Σπύρος Σακκέτας

Αφορμή για τις αγωγές των απογόνων Χρυσοχόου, ογδόντα χρόνια μετά το τέλος της Ναζιστικής κατοχής και τα όσα κατά καιρούς γράφτηκαν για τον ρόλο του στην κατασυκοφάντηση του μεγαλειώδους κινήματος της Εθνικής Αντίστασης αλλά και τις σχέσεις του με τον εγκληματία πολέμου Μαξ Μέρτεν,  αποτέλεσε η απόφαση μετονομασίας οδού που είχε το όνομα του Αθ. Χρυσοχόου σε οδό Αλμπέρτου Ναρ. Το αιτιολογικό τους ήταν ότι και οι τρεις Μηταφίδης, Γρίμπας και Σακκέτας με ανοικτή επιστολή τους προς το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, συκοφάντησαν και δυσφήμησαν τον πατέρα τους ως συνεργάτη των ναζιστικών κατοχικών δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη, οι οποίες τον διόρισαν Φρούραρχο της πόλης, ως δεξί χέρι του Μάξ Μέρτεν, του δήμιου της Θεσσαλονίκης. Επίσης ότι τον αποκάλεσαν επίορκο ανώτατο αξιωματικό που, αντί να αντισταθεί στους κατακτητές, εντασσόμενος είτε στον Ελληνικό Στρατό της Μέσης Ανατολής είτε στις ανταρτικές δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης, όπως έπραξε η πλειοψηφία των μονίμων αξιωματικών, αυτός  υπηρέτησε τον εχθρό, αναμείχθηκε και ανέχθηκε τα εγκλήματα των κατακτητών, με την εξόντωση της εβραϊκής κοινότητας, τις εκτελέσεις 1500 αντιστασιακών και πολιτών στο Επταπύργιο και το στρατόπεδο Παύλου Μελά, αλλά και τους χιλιάδες θανάτους από πείνα.

Στην απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης υπογραμμίζεται επίσης ότι οι επικριτικές για τον Χρυσοχόου εκφράσεις που υπήρχαν στις δημοσιεύσεις του Τρ. Μηταφίδη "δεν αφορούν ένα τυχαίο πρόσωπο, αλλά ένα δημόσιο ιστορικό πρόσωπο που κατεξοχήν υπόκειται σε κριτική, ενίοτε δε σκληρή. Ειδικά μάλιστα που η πολιτεία του συγκεκριμένου προσώπου (του Χρυσοχόου) επηρέασε τον δημόσιο βίο σε χρόνους έξαψης των πολιτικών παθών και ήγειρε πλείστες συζητήσεις, έριδες και ενστάσεις ακόμη και μεταξύ ιστορικών επιστημόνων. Συνεπώς δικαιολογείται η άσκηση ακόμη και οξείας κριτικής στα πεπραγμένα τους, ανεξαρτήτως της βασιμότητας τελικά ή μη των επικρίσεων". 

Είναι χαρακτηριστικό ότι η αγωγή κατά των τριών αντιστασιακών, πέραν της προκλητικότητάς της, έχει και ιστορικό και πολιτικό συμβολισμό διότι στρέφεται όχι μόνο κατά δεσμωτών της Χούντας, αλλά ταυτοχρόνως και παιδιών αντιστασιακών της Κατοχής: ο σιδηροδρομικός πατέρας του Αλέξανδρου Γρίμπα εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, ενώ του Σπύρου Σακέττα ήταν ταγματάρχης του Ελληνικού Στρατού και του ΕΛΑΣ.  Έτσι η αγωγή των παιδιών του Χρυσοχόου, που πλέον πήγε στο αρχείο, δικαίως χαρακτηρίσθηκε όλη αυτή την περίοδο που ήταν στην επικαιρότητα, ως μία προσπάθεια εξιλέωσης των συνεργατών των κατοχικών δυνάμεων και προσβολής της ιστορικής μνήμης, μέσα στο γενικότερο διεθνές κλίμα αναθεώρησης της Ιστορίας και της αντιφασιστικής νίκης.