Το πρόγραμμα εκδηλώσεων για την επέτειο απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί

Έκθεση για τον παράνομο Τύπο της κατοχής, εκδήλωση για τoυς ΕΠΟΝίτες καθηγητές και φοιτητές της περιόδου εκείνης και εκπαιδευτικό υλικό που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, οι εκδηλώσεις του Δήμου με αφορμή τον εορτασμό της επετείου απελευθέρωσης της πόλης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, την 30η Οκτωβρίου του 1944.
 
Την αυλαία των εκδηλώσεων ανοίγει η έκθεση ντοκουμέντων, με θέμα: "Εθνική αντίσταση 1941-1944, ο παράνομος Τύπος στη Βόρεια Ελλάδα" που θα φιλοξενείται από τις 28 Οκτωβρίου ως τις 30 Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν στις 28 Οκτωβρίου, στις 7 το απόγευμα, ενώ θα διοργανωθούν επισκέψεις σχολείων στην έκθεση, σε συνεργασία με την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στις 30 Οκτωβρίου, επέτειο της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης, ο Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καθηγητής Δημήτρης Μαυροσκούφης, θα μιλήσει σε ειδική εκδήλωση, στην αίθουσα τελετών της παλιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, για τους καθηγητές και φοιτητές που εκτελέστηκαν από τους Ναζί τα μαύρα χρόνια της κατοχής. 
Για το πρωί της 30ης Οκτωβρίου έχει προγραμματιστεί κατάθεση λουλουδιών στην αναθηματική πλάκα που τοποθετήθηκε στην περιοχή μεταξύ του Λευκού Πύργου και του Βασιλικού Θεάτρου, με αφορμή και την μετονομασία του δρόμου σε 30ής Οκτωβρίου. Παράλληλα έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Δήμου υλικό από συγγραφείς και λογοτέχνες καθώς και ντοκιμαντέρ της δημοτικής τηλεόρασης (TV- 100) που είχε παρουσιαστεί σε προηγούμενες επετείους για την συγκεκριμένη μέρα.

Η πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Κ.Γούλα
"Είναι σημαντικό να υπενθυμίζουμε κάθε φορά ότι είναι πολύ πρόσφατη η καθιέρωση της συγκεκριμένης μέρας σε ημέρα μνήμης καθώς το προεδρικό διάταγμα εκδόθηκε το 2016" τόνισε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, η πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, Καλυψώ Γούλα. Ανέφερε, άλλωστε, ότι είχε προηγηθεί η πρόταση του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη, τότε δημοτικού συμβούλου, που το 2014 υιοθετήθηκε από το δημοτικό συμβούλιο και το 2016 εκδόθηκε το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο η 30η Οκτωβρίου καθιερώνεται ως επίσημη τοπική εορτή. 

Ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΜΘ Ν.Καρράς
Στη συνδρομή της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας - Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ)στις εκδηλώσεις για την 30ή Οκτωβρίου αναφέρθηκε ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΜ-Θ Νίκος Καρράς, ο οποίος επισήμανε ότι η έκθεση για τον παράνομο Τύπο της κατοχής βασίστηκε στο υλικό που είχε χρησιμοποιήσει το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών για να πραγματοποιήσει σχετική έκθεση το 2008. Ωστόσο, όπως είπε, το εν λόγω υλικό εμπλουτίστηκε από υλικό που συγκέντρωσε στο αρχείο του ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και ερευνητής Σπύρος Κουζινόπουλος. Ο κ. Καρράς, τόνισε, ότι στην έκθεση παρουσιάζονται "φύλλα που εκδόθηκαν από το 1941 μέχρι το 1944 υπό συνθήκες βαθιάς παρανομίας σε πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, μέθοδοι και τεχνικές με τις οποίες διακινούνταν οι πληροφορίες και τα έντυπα αλλά και οι προσωπικότητες που είχαν σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον παράνομο μηχανισμό ενημέρωσης". Παράλληλα, υπογράμμισε, ότι το υλικό αυτό μεταφέρει στον επισκέπτη "το αγωνιστικό πνεύμα και τις σκληρές συνθήκες της εποχής εκείνης".

Ο πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής
"Αυτή η συμμετοχή του Μεγάρου σε αυτές τις εκδηλώσεις γίνεται με πάρα πολύ μεγάλη χαρά και τιμή για μας, για να υποστηρίξουμε και αυτή την ιστορία της αλλαγής του τρόπου εορτασμού, ώστε να γιορτάζουμε επιτέλους τη λήξη ενός πολέμου και την απελευθέρωση και όχι την αρχή του" επισήμανε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Δ.Σ του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, Νικήτας Μυλόπουλος. Στο ρόλο των εθελοντών αλλά και στο φωτογραφικό υλικό που "συνοδεύει" τις αναρτήσεις του σχετικού υλικού στην ιστοσελίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, αναφέρθηκε η αν. Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ και μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής των εκδηλώσεων, Ελένη Χοντολίδου. Η ίδια, στάθηκε ιδιαίτερα σε μια  φωτογραφία του Κλείτου Κύρου που, όπως είπε, απεικονίζει τον φοιτητή Άνθιμο Χατζηανθίμου να καταθέτει στεφάνι στο άγαλμα του Βότση. 

Η καθηγήτρια Ελένη Χοντολίδου
Η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος του ΑΠΘ, Ελένη Χοντολίδου, εξήρε τη σημαντική συμβολή των εθελοντών στην προσπάθεια και υπογράμμισε την αναγκαιότητα να ‘’περάσει’’ στα σχολεία η γνώση για την ιστορική αλήθεια. «Για το λόγο αυτό κείμενα, πεζά και ποιήματα, έχουν ήδη αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, από όπου οι εκπαιδευτικοί μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν. Με χαρά αναμένουμε να ξεναγήσουμε με τους εθελοντές μας, τους μαθητές της Θεσσαλονίκης που θα θελήσουν να επισκεφθούν την έκθεση», ανέφερε.

Ο Σπ.Κουζινόπουλος
Αναφερόμενος στα ιστορικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1944, ο κ. Κουζινόπουλος σημείωσε ότι "οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ ήταν εκείνες που έσωσαν τη Θεσσαλονίκη δεδομένου ότι από μέρες πριν οι Γερμανοί είχαν υπονομεύσει τα σημαντικότερα τμήματα της πόλης για να τα τινάξουν στον αέρα", το λιμάνι, το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής Εταιρείας, το υδραγωγείο στην Παναγία Φανερωμένη και τους μύλους Αλλατίνη. Για το ρόλο του Τύπου, τόνισε ότι την εποχή εκείνη "δεν υπήρχε ούτε τηλεόραση, ούτε ραδιόφωνο, ούτε Ίντερνετ και το μόνο μέσο επικοινωνίας ήταν ο Τύπος" και επισήμανε ότι τότε ξεκίνησε μια προσπάθεια "από τις δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης να ενημερωθεί σωστά ο πληθυσμός, να τονωθεί το φρόνημά του και να κληθεί να ξεσηκωθεί να πολεμήσει με κάθε τρόπο με νύχια και με δόντια τους κατακτητές". Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας τόνισε ότι δημιουργήθηκε το έπος του Τύπου της Εθνικής Αντίστασης και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι στην περιοχή την περίοδο 41 - 44 εκδόθηκαν περισσότερες από 200 εφημερίδες.
Στα γεγονότα της εποχής αναφέρθηκε και το μέλος της οργανωτικής επιτροπής των εκδηλώσεων, ιστορικός ερευνητής και πρόεδρος του Ιστορικού και Συλλεκτικού αρχείου Θεσσαλονίκης, Μάνος Μαλαμίδης.