Αγία Τριάδα: Αργοσβήνει η αμπελοκαλλιέργεια

Η Αγία Τριάδα και ο δήμος Θερμαϊκού δεν φημίζονται μόνο για τις απέραντες καθαρές ακρογιαλιές τους, τη καταγάλανη θάλασσα και την τουριστική-οικιστική τους ανάπτυξη. Φημίζονται επίσης και για την παραγωγή κρασιού και τσίπουρου που έφεραν οι παππούδες και οι πατεράδες των σημερινών Αγιατριαδιωτών το 1924. Αυτοί μαζί τους έφεραν και όλα τα μυστικά της επιτυχίας της αμπελοκαλλιέργειας που συνεχίζει και η σημερινή γενιά.

Για την εξέλιξη της αμπελουργίας στην περιοχή της Αγίας Τριάδας, σημαντικά είναι τα  στοιχεία που συγκέντρωσε ο Γεωπόνος-Εδαφολόγος κ.Αθανάσιος Σπυρόπουλος. Μέρος της έρευνάς του, είχε παρουσιαστεί στις εκδηλώσεις της «Γιορτής Τρύγου 2014» που οργανώθηκαν πριν τρία χρόνια από το Σύλλογο Προσφύγων Ανατολικής Θράκης Αγίας Τριάδας.

Με την εγκατάσταση των προσφύγων

Η καλλιέργεια των αμπελιών στην Αγία τριάδα ξεκίνησε το 1924, με την εγκατάσταση των προσφύγων οι οποίοι ήρθαν από τα παράλια της Ανατολικής Θράκης. Προτιμούσαν τότε τις ποικιλίες επιτραπέζιων σταφυλιών, με αμερικάνικα αντιφυλλοξηρικά υποκείμενα. Επικρατέστερη ποικιλία ήταν το ροζακί.

Το 1932 άρχισε να επεκτείνεται αξιόλογα κάθε χρόνο η καλλιέργεια των επιτραπέζιων σταφυλιών και οι γεωργικές οικογένειες που ασχολούνταν μ΄αυτή, έφταναν τις εκατό, το ένα τρίτο του συνόλου των οικογενειών του χωριού.

Το 1952 άρχισε η συστηματοποιημένη καλλιέργεια με καινούριες καλλιεργητικές μεθόδους και νέες ποικιλίες και το 1956 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες εξαγωγές στη Δυτική Γερμανία. Η αλματώδης αύξηση της παραγωγής που ακολούθησε, οφείλεται στο υψηλό ;ακαθάριστο κέρδος, στην εφαρμογή βελτιωμένης τεχνολογίας και στην καλλιέργεια νέων πρώϊμων ποικιλιών, όπως κάρντιναλ, ριμπιέ και βικτώρια, που άρχισαν να καλλιεργούνται από το 1985, με αλματώδη επέκταση σε πολλές περιοχές της χώρας.

Η συνολική έκταση της καλλιέργειας επιτραπέζιων σταφυλιών στην Αγία Τριάδα το 1998 κάλυπτε 560 στρέμματα και καλλιεργούνταν οι ποικιλίες: βικτώρια, ροζακί, κάρντιναλ, περλέ, ριμπιέ, ιτάλια, σουλτανίνα και ροδίτης.

Τα τελευταία χρόνια, όπως παρατήρησε ο κ. Σπυρόπουλος, παρουσιάζονται πολλά και μεγάλα προβλήματα στη διάθεση των παραγόμενων ποσοτήτων νωπών επιτραπέζιων σταφυλιών, τόσο στην εσωτερική αγορά, όσο και στις εξαγωγές. Η εσωτερική αγορά αδυνατεί να απορροφήσει αρκετές ποσότητες, ενώ οι εξαγωγές τόσο στις χώρες της Ε.Ε., όσο και τις τρίτες χώρες σταμάτησαν. Αιτία οι χαμηλές τιμές, το μεγάλο κόστος της μεταφοράς και ο μεγάλος ανταγωνισμός.

Τα προβλήματα

Η παγκοσμιοποίηση, η τυποποίηση και η ελευθεροποίηση των αγορών, δημιούργησε πάρα πολλά προβλήματα, έτσι ώστε να μειωθούν μέχρι μηδενισμού οι εξαγωγές και να ελαχιστοποιηθεί η αμπελοκαλλιέργεια. Γεγονός είναι ότι έχουν να γίνουν εξαγωγές από την Αγία Τριάδα εδώ και 25 χρόνια, με αποτέλεσμα να μειωθεί σημαντικά η αμπελοκαλλιέργεια. Οι αγρότες που καλλιεργούν αμπέλια στην Αγία Τριάδα σήμερα, περιορίστηκαν στις 27 οικογένειες και τα καλλιεργούμενα στρέμματα από 560 έμειναν μόνο 225 στρέμματα.

Η αμπελουργία σιγά-σιγά χάνεται από την περιοχή, καθώς η μέση ηλικία των αμπελουργών είναι πάνω από εξήντα ετών, υπάρχει ανεπάρκεια αρδευτικού νερού κατά την κρίσιμη θερινή περίοδο, μειώνοντας έτσι τις στρεμματικές αποδόσεις, παρατηρείται βραδύτητα στην προώθηση βελτιωμένης τεχνικής στην καλλιέργεια, ενώ κοντά σ’ αυτά προστίθενται ο μικρός και πολυτεμαχισμένος κλήρος, η παντελής απουσία του κρατικού μηχανισμού, τα αυξημένα κόμιστρα κ.α.

Παράμετροι ανάπτυξης θα μπορούσαν να αποτελέσουν η βελτίωση των παραγόμενων σταφυλιών με παράλληλη μείωση του κόστους παραγωγής, η αποτελεσματική αντιμετώπιση των βλαβερών εντόμων και ασθενειών του αμπελιού, η προγραμματισμένη αναδιάρθρωση των αμπελιών, η ενημέρωση των αμπελοκαλλιεργητών σε θέματα και προγράμματα της Ε.Ε. κ.α. Τέλος δε ο κ. Σπυρόπουλος, που διετέλεσε διευθυντής στο Ινστιτούτο Εδαφολογίας Θεσσαλονίκης και έχει παρουσιάσει ένα αξιόλογο έργο στον τομέα αυτό, πρότεινε τη δημιουργία αμπελουργικού ιδρύματος στη Βόρεια Ελλάδα.