Όπως κάθε νόμος, έτσι και ο εκλογικός είναι απαύγασμα των κοινωνικών συνθηκών που επιβάλλουν την ψήφισή του. Στην Ελλάδα όμως, οι αιτίες των εκάστοτε εκλογικών συστημάτων διέπονται από στενή και πρόσκαιρη κομματική επιδίωξη. Μεταπολεμικά και παρά το σύντομο των κοινοβουλευτικών θητειών, ο εκλογικός νόμος άλλαζε σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Στόχος τότε ήταν η εκλογική απομόνωση της Αριστεράς και ο παντελής αποκλεισμός της από το κοινοβούλιο, έστω και με ποσοστά που υπερέβαιναν το 10%.
Το γεγονός αυτό και όχι μόνο,έδωσε το ηθικό δικαίωμα στην αριστερά να υποστηρίξει με θέρμη την απλή αναλογική [‘’άδολη αναλογική’’ κατά τη ρήση του Προέδρου της ΕΔΑ Γιάννη Πασαλίδη] και να πορευτεί με την τοποθέτηση αυτή μέχρι τις μέρες μας.
Ρωγμή όμως στην ηθική του συστήματος αυτού προκλήθηκε, όταν στις εκλογές του 1989 το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, μετά από 8 χρόνια διακυβέρνησης και με προφανή σκοπό να αποτρέψει την επερχόμενη αυτοδυναμία της ΝΔ, ψήφισε την απλή αναλογική και οδήγησε τη χώρα σε 3 εκλογικές αναμετρήσεις υπό συνθήκες ακραίας πόλωσης. Εκεί ενισχύθηκε το αφήγημα της ΝΔ περί σταθερών κυβερνήσεων και αποτελεσματικής διακυβέρνησης.
Έκτοτε όλα τα συστήματα, ενισχυμένα, λιγότερο ή περισσότερο, κυριάρχησαν στην πολιτική ζωή με αποτέλεσμα κυβερνησιμότητα μεν αλλά και ανέλεγκτη άσκηση της εξουσίας εκείνης που τελικά μας οδήγησε στη χρεοκοπία.
Κατά την τελευταία δεκαετία της νομισματικής εποπτείας της χώρας όμως υπήρξαν συμμαχικές κυβερνήσεις και η αποτυχία τους κάθε άλλο παρά οφειλόταν στον πλουραλιστικό τους χαρακτήρα. Και αυτές όμως προήλθαν από συστήματα με bonus στο πρώτο κόμμα και μάλιστα υπέρμετρης πριμοδότησης. Η απλή αναλογική στην ουσία δεν εφαρμόστηκε ποτέ.Εικάζεται βέβαια από πολλούς πως θα αποτύχει και οι λόγοι αποδίδονται κυρίως σε παθογένειες ή σε έλλειψη κουλτούρας συνεργασιών. Όλα αυτά δεν είναι όμως λόγοι ικανοί ώστε να αποτρέψουν την εφαρμογή της. Το να ψηφίζεις σε μια περιφέρεια την παράταξη της εκλογής σου και αντί γι' αυτήν να εισπράττεις συχνά όλους τους βουλευτές του αντίπαλου κόμματος, είναι θλιβερή παράκρουση για τη δημοκρατία και νόθευση της λαικής εντολής που δε δικαιολογείται από καμιά θεμιτή ή αθέμιτη σκοπιμότητα.
* Ο Γιάννης Νισύριος, δικηγορος, είναι εγγονός του αείμνηστου προέδρου της ΕΔΑ Γιάννη Πασαλίδη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.