Η αναθηματική στήλη, ο ΕΛΑΣ και το κυνήγι μαγισσών

Τα αποκαλυπτήρια της αναθηματικής στήλης στις 30 Οκτωβρίου 2016 από τον τότε Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση, τον τότε δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη, τον τ. πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Παναγιώτη Αβραμόπουλο και τον δήμαρχο Νεάπολης-Συκεών Σίμο Δανιηλίδη.

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Αντιδράσεις και έντονα ερωτήματα, προκαλεί η ενέργεια του Σώματος Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης να αποστείλει επιστολή στον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Κ.Ζέρβα ζητώντας εξηγήσεις για την απόφαση του Δήμου πριν από έξι ολόκληρα χρόνια, να τοποθετηθεί αναθηματική στήλη δίπλα στο Λευκό Πύργο στη μνήμη των ανταρτών του ΕΛΑΣ που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη στις 30 Οκτωβρίου 1944 από τους Ναζί.

Είναι άραγε μόνο σύμπτωση το γεγονός ότι την πολεμική κατά της αναθηματικής πλάκας την είχαν ξεκινήσει πριν χρόνια τα πρωτοπαλίκαρα της ναζιστικής “Χρυσής Αυγής” και τώρα τη συνεχίζουν κάποιοι ακροδεξιοί κύκλοι της Θεσσαλονίκης;

Γεννιέται εύλογα η περιέργεια σχετικά με το ποιος έδωσε την εντολή να σταλεί η επιστολή των Ελεγκτών προς τον δήμαρχο, και μάλιστα παραμονές της Πρωτοχρονιάς, καλώντας τον να απαντήσει εντός δεκαημέρου για τις αποφάσεις που ελήφθησαν σχετικά με την τοποθέτηση. Ενώ επίσης ανακύπτει το ερώτημα εάν η σπουδή αυτή, έχει σχέση με την επιστολή που απέστειλε προς τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών, Στέλιο Πέτσα, με ημερομηνία 16 Οκτωβρίου 2021 μία αυτοαποκαλούμενη “Ομάδα Προβληματισμού σε θέματα που αφορούν την ιστορία της πόλης μας”, ζητώντας την αντικατάσταση της αναθηματικής στήλης με άλλη από την οποία θα έχουν απαλειφθεί οι ...”ενοχλητικές” λέξεις “αντάρτες του ΕΛΑΣ” και “ ναζιστικά στρατεύματα κατοχής”.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τον “πόλεμο” κατά της ομόφωνης σχεδόν απόφασης του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης για την καθιέρωση του επίσημου εορτασμού απελευθέρωσης της πόλης από τους Ναζί, που σηματοδοτούσε και η τοποθέτηση της αναθηματικής πλάκας, είχε καταψηφίσει ο γαμπρός του αρχηγού της χιτλερικής “Χρυσή Αυγή” Μιχαλολιάκου, Αρτέμης Ματθαιόπουλος, έγκλειστος κι αυτός μαζί με τον πεθερό του στις φυλακές για τη δράση του στην εγκληματική οργάνωση. Το επιχείρημά, ήταν ότι τάχα “με την απόφαση εκείνη παραχαράσσεται η ιστορική αλήθεια, η οποία για κάποιους είναι μονόπλευρη και κομματική”. Επιχείρημα που το επικαλούνται και οι σημερινοί πολέμιοι της αναθηματικής στήλης.

Σε άρθρο μας στην “Εφημερίδα των Συντακτών” στις 15 Οκτωβρίου 2021 υπό τον τίτλο “Η αναθηματική στήλη για την απελευθέρωση και οι πολέμιοί της”, διατυπώναμε το εύλογο ερώτημα “τι τους ενοχλεί στην αναθηματική στήλη;” και τονίζαμε μεταξύ των άλλων: «Όπως διαβάζουμε σε ένα κείμενο που διακινούν οι επικριτές της αναθηματικής πλάκας, δύο πράγματα αποτελούν γι' αυτούς κόκκινο πανί: το πρώτο, η αναφορά στους αντάρτες του ΕΛΑΣ και το δεύτερο, ο χαρακτηρισμός ως ναζιστικών των στρατευμάτων κατοχής. Αλλά, πώς να το κάνουμε. Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ, με τις μάχες που έδωσαν στο Δερβένι, στο Σέδες, στον Φοίνικα, έχοντας μάλιστα απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες, με τα σαμποτάζ κατά των εχθρικών αμαξοστοιχιών, τις ανατινάξεις γεφυριών και στρατηγικής σημασίας κόμβων, αλλά επίσης οι πράξεις αντίστασης των δυνάμεων του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ συνετέλεσαν καταλυτικά ώστε να έρθει μια ώρα αρχύτερα η ώρα της λευτεριάς στην υπόδουλη από τους ναζί Μακεδονία".

Ακόμη και η εφημερίδα "Φωνή της Ελλάδος" του ΕΔΕΣ Μακεδονίας αναγνώριζε στο κύριο άρθρο του στις 1-11-1944 ότι οι ηρωϊκοί αντάρτες του ΕΛΑΣ απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη στις 30 Οκτωβρίου 1944

Συμπληρωματικά πρέπει να προσθέσουμε ότι ακόμη και η εφημερίδα του ΕΔΕΣ Μακεδονίας “Φωνή της Ελλάδος” την επομένη της απελευθέρωσης, σε ρεπορτάζ της στο φύλλο της 1ης Νοεμβρίου 1944 τόνιζε με έμφαση ότι “Οι Γερμανοί κάτω από τη συνεχή πίεση που εξαπόλυσε ο ΕΛΑΣ, αναγκάστηκαν να επιταχύνουν τη φευγάλα τους από τη Θεσσαλονίκη”. Μήπως άραγε και η οργάνωση του ΕΔΕΣ παραχάρασσε τότε την αλήθεια;

Σημειώνεται ότι οι ίδιοι που πρωτοστατούν στις επιθέσεις κατά της αναθηματικής στήλης και της ιστορικής αλήθειας, μετείχαν ως διοργανωτές στα θορυβώδη συλλαλητήρια για την ονομασία της Βόρειας Μακεδονίας, χαρακτηρίζοντας “έγκλημα εσχάτης προδοσίας” τη Συμφωνία των Πρεσπών και αποκαλώντας “Εφιάλτες” τους Έλληνες βουλευτές που κύρωσαν στις 25 Ιανουαρίου 2019 τη Συμφωνία.