Τρίτη 29 Αυγούστου 2023

Ελληνίδες κατάσκοποι στον αγώνα κατά του Ναζισμού

Δεν ήταν μόνο οι χιλιάδες των Ελλήνων ανδρών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης που πολέμησαν τους Γερμανούς κατακτητές στις πόλεις και τα βουνά μέχρι της τελικής νίκης. Hταν και οι γενναίες ηρωίδες γυναίκες, που σαν αρχαίες Σπαρτιάτισσες δεν τρόμαξαν στα βασανιστήρια των Es-Es που αψήφησαν τη βαρβαρότητα του αγκυλωτού σταυρού, που πάλεψαν με την πείνα, τη δυστυχία και τον κατατρεγμό. Αυτές που δε λύγισαν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, που αψήφησαν το θάνατο και την ωμή βία.

Στη συνέχεια θα αναφερθούμε σε μερικές μόνο από αυτές τις αγωνίστριες της ελευθερίας, των οποίων τα κατορθώματα αλλά και ο ηρωικός θάνατος αποτέλεσαν φωτεινά παραδείγματα φιλοπατρίας, φώτισαν τη μαύρη νύχτα της σκλαβιάς και ζωντάνεψαν τις ελπίδες πως μια μέρα η ελευθερία θα ξαναγύριζε στον τόπο.

Ελένη Γιαννακέα
Αρχίζουμε από την Ελένη Γιαννακέα, που γεννήθηκε στην Αθήνα το 1903. Από τις πρώτες μέρες της Γερμανικής κατοχής η Ελένη οργανώθηκε στην αντίσταση και για οκτώ μήνες στο σπίτι της εγκαταστάθηκαν ασυρματιστές που με τον ασύρματο τους έδιναν κι έπαιρναν πληροφορίες από τη Μέση Ανατολή. Η ψυχή της όλης επιχείρησης ήταν η Γιαννακέα. Μετά από πολύμηνη μετάδοση πληροφοριών σε κατασκοπευτικό δίκτυο της Μέσης Ανατολής οι Γερμανοί εντόπισαν με ραδιογωνιόμετρο το μυστικό πομπό. Τον ασύρματο τη μέρα εκείνη χειριζόταν ο ασυρματιστής Κωνσταντίνος Ρούσσος. Οι Γερμανοί πλησίασαν με πολιτικά το σπίτι. Οι κόρες της αντιλήφθηκαν το μπλόκο και ειδοποίησαν τη μητέρα τους. Ο Ρούσσος κατάστρεψε αμέσως τον ασύρματο και περίμενε τους Γερμανούς με το πιστόλι στο χέρι. Σκότωσε τους δυό, ο τρίτος τραυματίστηκε μα τραυματισμένος σκότωσε το Ρούσσο.
Η Γιαννακέα με τις δυο κόρες της συνελήφθη και κλείστηκαν για ένα χρόνο στη φυλακή. Στη συνέχεια το Γερμανικό στρατοδικείο την καταδίκασε σε θάνατο και τη μετέφεραν στη Γερμανία για ανακρίσεις. Εκεί έμεινε μέχρι τον Απρίλη του 1945 που απελευθερώθηκε από την Αμερικανική στρατιά του Αϊζενχάουερ.

Σόνια Στεφανίδου
Ένα άλλο αστέρι της Ελληνικής αντίστασης εναντίον των Γερμανών, ήταν η Σόνια Στεφανίδου. Όταν κηρύχτηκε ο πόλεμος του 1940, η Στεφανίδου εργάστηκε σαν εθελόντρια στην πρώτη γραμμή του μετώπου και αργότερα στα Γιάννενα όπου με κίνδυνο της ζωής της έσωσε πολλούς τραυματίες του πολέμου. Από τους πρώτους μήνες της κατοχής προσπάθησε να φύγει στη Μέση Ανατολή.
Συνελήφθη όμως με άλλους συντρόφους της από Ιταλούς έξω από την Αθήνα και επροορίζοντο για τις φυλακές «Αβέρωφ». Στο δρόμο όμως τους σταμάτησαν Γερμανική περίπολος κι η Στεφανίδου που μιλούσε Γερμανικά, έπεισε τους Γερμανούς πως άδικα την είχαν συλλάβει. Οι Γερμανοί πείστηκαν και την ελευθέρωσαν. Κατάφερε όμως σε λίγο καιρό να φύγει στη Μέση Ανατολή και να γίνει προϊστάμενη σε νοσοκομείο της Παλαιστίνης.
Λίγο αργότερα έφυγε για το Κάιρο όπου και έπεισε τον πρόεδρο της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης να καταταγεί στο σώμα των αλεξιπτωτιστών, όπως και έγινε. Σαν αλεξιπτωτιστής έπεσε στη Φλώρινα όπου μεταμφιέστηκε σε ζητιάνα με έκφραση βλακώδη και κατάφερε να πλησιάσει τους Γερμανούς. Από εκεί έδωσε ανεκτίμητα στοιχεία στις συμμαχικές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής. Συνελήφθη όμως από τους Γερμανούς και υπεβλήθη σε φρικτά βασανιστήρια για να αποκαλύψει τον κώδικα των Βρετανών. Κομάντος που δρούσαν στην Ελλάδα. Η ηρωική Στεφανίδου αρνήθηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο και η εκτέλεση της θα γινόταν την άλλη μέρα. Ο Γερμανός όμως φρουρός που όπως τελικά έγινε γνωστό πως ήταν αντιχιτλερικός, την ελευθέρωσε και έφυγε στη Μέση Ανατολή. Εκεί της έγιναν τιμές αποθεωτικές. Τον Οκτώβριο του 1944 γύρισε στην ελεύθερη πατρίδα όπου τιμήθηκε με πολλά παράσημα για την προσφορά της στο συμμαχικό αγώνα.

Ελένη Γκίκα
Αξιόλογη στον αγώνα αυτό και ειδικότερα στον τομέα της κατασκοπίας, υπήρξε η συμβολή της Ελένης Γκίκα, δικηγόρου από την Αθήνα. Αυτή όμως η δράση της ήταν αιτία και τα Es-Es τη συνέλαβαν το Νοέμβριο του 1943 και οδηγήθηκε στις φυλακές «Αβέρωφ».
Κρατήθηκε εκεί έξι μήνες και υπέστη φριχτά βασανιστήρια αρνούμενη να αποκαλύψει τους συνεργάτες της. Καταδικάστηκε σε θάνατο μα δεν εκτελέστηκε και με την αναχώρηση των Γερμανών, ελευθερώθηκε και τιμήθηκε με το μετάλλιο των εξαίρετων πράξεων. 
Ελένη Χεκίμογλου
Ελένη Χεκίμογλου
Τραγικό ήταν το τέλος και μιας άλλης Ελληνίδας που κι αυτή αγωνίστηκε ως κατάσκοπος εναντίον των Γερμανών. Πρόκειται για την πανέμορφη Αλίκη Χεκίμογλου που γεννήθηκε στο Παρίσι από πατέρα Έλληνα και μητέρα Γαλλίδα. Μόλις εκδηλώθηκε η επίθεση της φασιστικής Ιταλίας κατά της χώρας μας, ήρθε στην  Ελλάδα και κατατάχθηκε ως νοσοκόμα, υπηρετώντας σε ορεινό χειρουργείο στα αλβανικά βουνά.
Μόλις έγινε η κατοχή από τους χιτλερικούς, η Αλίκη Χεκίμογγλου εντάχθηκε στην Αντίσταση και στη συνέχεια έγινε πράκτορας του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής με τον κωδικό αριθμό Ζ-43. Με την ιδιότητα αυτή, συγκεντρώνει πολύτιμες πληροφορίες για τις κινήσεις των κατακτητών, ενώ κάποια στιγμή κατάφερε να κλέψει το χαρτοφύλακα Γερμανού επιτελικού αξιωματικού που περιείχε ανεκτίμητες πληροφορίες που τις μεταβίβασε στους Άγγλους της Μέσης Ανατολής. Οι Γερμανοί όμως την υποψιάστηκαν, τη συνέλαβαν και την οδήγησαν στα γραφεία της Γκεστάπο. Εκεί υπέστη φριχτά βασανιστήρια χωρίς να αποκαλύψει τίποτα. Σε λίγες μέρες τη μετέφεραν σε άλλο κρατητήριο απ’ όπου κατάφερε να δραπετεύσει φτάνοντας σε ένα χωριό κοντά στην Άμφισσα. Κλείστηκε εκεί σ’ ένα σπίτι με άλλους αντιστασιακούς κι οι Γερμανοί τους εντόπισαν. Εκεί πολέμησε με τους συντρόφους της μέχρι θανάτου. Το μικρό σπίτι κάηκε και μαζί με τους συμπολεμιστές της κάηκε και η υπέροχη Ελληνίδα.

Λέλα Καραγιάννη
Θα αναφερθούμε επίσης στην κορυφαία όλων τη Λέλα Καραγιάννη από τη Λίμνη της Εύβοιας. Αυτή διεκρίνετο για την ευφυΐα της, την αδάμαστη θέλησή της και το απίστευτο γυναικείο θάρρος της. Μετά την υποταγή της Ελλάδας οργάνωσε την «Ελληνική Σιωπηλή Στρατιά». Αυτή στην αρχή την αποτελούσαν συγγενικά της πρόσωπα και στη συνέχεια άλλοι αποφασισμένοι πατριώτες. Αρχηγός έγινε η ίδια με το όνομα «Καπετάνισσα Μπουμπουλίνα». Εγκατέστησε την έδρα της ομάδας της στο φαρμακείο του συζύγου της στην οδό Πατησίων και άρχισε τη δράση της που υπήρξε ανεκτίμητη για να καταφερθούν αποφασιστικά πλήγματα στις φασιστικές δυνάμεις. Από τις πρώτες φροντίδες της ήταν να διασώσει τους Βρετανούς που είχαν μείνει στην Ελλάδα. Άλλους τους φυγάδευε στην Αίγυπτο και άλλους στα Ελληνικά βουνά.
Όσους έμειναν στην Αθήνα τους διασκόρπισε σε φιλικά της σπίτια φροντίζοντας η ίδια για την περίθαλψή τους. Όλους τους επισκεπτόταν άλλοτε μεταμφιεσμένη σαν καλόγρια και άλλοτε σαν ζητιάνα.
Στη συνέχεια άρχισε να τους αποστέλλει στην Αίγυπτο και το ραδιόφωνο του Καίρου πανηγύριζε για τις επιτυχίες της θρυλικής «Μπουμπουλίνας». Κοντά της ήταν τώρα αξιωματικοί, επιστήμονες, ιερωμένοι, φοιτητές, εργάτες, κυρίες της Αθηναϊκής κοινωνίας και πολλοί άλλοι. Σε όλους επέβαλε τον όρκο της οργάνωσης. «Όλα τα δάχτυλα του χεριού να κλείσουν σφιχτά σε γροθιά που θα τσακίσει τα μούτρα των Γερμανών.»
Όλοι πειθαρχούσαν στη μεγάλη αρχηγό. Μεγάλη ήταν η προσφορά της και στις ομάδες που πολεμούσαν στις πόλεις και στα βουνά. Κατάφερε να προσεταιριστεί Γερμανούς και Ιταλούς που αντιπαθούσαν το φασισμό και να τους κάμει πειθήνια όργανά της. Η δράση της όμως οδήγησε τον εχθρό στο κρησφύγετο της. Στις 23 Οκτώβρη του 1941 οι Ιταλοί την πιάσανε στο σπίτι της με το σύζυγο της κι έμειναν στη φυλακή μέχρι του Απρίλη του 1942, οπότε απελευθερώθηκαν γιατί οι Γερμανοί δεν ήταν σίγουροι για την ενοχή τους. Μετά την αποφυλάκισή της συνέχισε με περισσότερο ζήλο τον αγώνα.
Όλη όμως η εντατική αυτή προσπάθεια, κλόνισε την υγεία της και έπειτα από πιέσεις των παιδιών της μπήκε για νοσηλεία στο νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού. Όμως στις 21 Μαρτίου του 1944 οι Γερμανοί συνέλαβαν την ίδια και τα πέντε παιδιά της. Την έδειραν και με το σώμα γεμάτο πληγές την κρέμασαν πολλές ώρες από τα χέρια. Την ώρα αυτή έφτυσε κατάμουτρα τους δημίους της και τους είπε: «Αφού τρέμετε τους Έλληνες, χτυπάτε βάρβαροι τις Ελληνίδες».
Το ίδιο υπερήφανη ήταν και η απάντηση όταν έφεραν μπροστά της τα πέντε παιδιά της με την απειλή πως θα τα σκοτώσουν αν δεν ομολογήσει. «Πάνω απ’ όλα η Ελλάδα», φώναζε αυτή. Τέλος όταν απελπίστηκαν πως δε θα της αποσπάσουν καμιά λέξη, το στρατοδικείο την καταδίκασε σε θάνατο. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 τα πολυβόλα κροτάλησαν σε μια χαράδρα στο Δαφνί κι η ηρωίδα Καραγιάννη έπεσε νεκρή. Μετά την απελευθέρωση η Ακαδημία Αθηνών της απένειμε το βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας. Προτομή της έχει στηθεί στην οδό Τοσίτσα για να θυμίζει πάντα πως πατρίδες που γεννούν γυναίκες σαν την Καραγιάννη αξίζουν να είναι ελεύθερες.
Τέλος, άλλες γνωστές Ελληνίδες που πρόσφεραν πολλές υπηρεσίες στον αγώνα της χώρας μας ήταν: Η Μαργαρίτα Δημοπούλου, η Μαρία Γκλόκερ, η Αγγελική Ροδίου, η Ρόζα Λυκουρέζου, η Ελένη Αβαταγγέλου και εκατοντάδες άλλες.

Πηγή: haniotika-nea.gr σε κείμενο του Αλέξανδρου Θεοδωρογλάκη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.