Μετά την προβληματική και ανεξήγητη απόφαση της πλειοψηφίας του τοπικού συμβουλίου της Ε΄ κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης να ακυρώσει, "δια περιφοράς" προηγούμενη πριν από έξι χρόνια απόφαση, που είχε επικυρωθεί και με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης αλλά και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, για τη μετονομασία της οδού "Αθανασίου Χρυσοχόου" σε οδό "Αλμπέρτου Ναρ", αξίζει να θυμηθούμε κάποια βιογραφικά στοιχεία για τον τόσο πρόωρα χαμένο Θεσσαλονικιό λογοτέχνη και ερευνητή της ιστορίας της εβραϊκής παρουσίας στη Θεσσαλονίκη.
Ο Αλβέρτος Ναρ (1947-2005) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου πέρασε όλη τη ζωή του. Ήταν γιος σεφαραδιτών Εβραίων, επιζώντων του Ολοκαυτώματος.
Παρακολούθησε μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και εργάστηκε ως γραμματέας της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Διηύθυνε το Κέντρο Ιστορικών Μελετών Εβραϊσμού Θεσσαλονίκης και ήταν μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1985 με το βιβλίο "Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης. Τα τραγούδια μας", με πρόλογο του Γιώργου Ιωάννου. Τις μελέτες λαογραφικού και όχι μόνο ενδιαφέροντος, με τις οποίες επιχειρεί να φωτίσει το χαρακτήρα της Εβραϊκής κοινότητας στην ιστορική διαδρομή της, τις συνέχισε ο Ναρ και μετά το 1985, συγκεντρώνοντας το σύνολο της δουλειάς του στο βιβλίο "Κειμένη επί ακτής θαλάσσης" (1997). Αναφορά πρέπει οπωσδήποτε να γίνει και στο βιβλίο "Προφορικές μαρτυρίες Εβραίων της Θεσσαλονίκης για το Ολοκαύτωμα" (1998), που κυκλοφόρησε μαζί με την Έρικα Κούνιο Αμαρίλιο.
Ως πεζογράφος εμφανίστηκε επίσης το 1985 με διήγημα από το περιοδικό "Το δέντρο", αλλά συνεργάστηκε στενά και με τα περιοδικά "Παραφυάδα" και "Το τραμ" (Τρίτη διαδρομή).
Κυκλοφόρησε επίσης τις συλλογές διηγημάτων : "Σε αναζήτηση ύφους" (1991, δεύτερη έκδοση το 1997 εμπλουτισμένη με πέντε ακόμα διηγήματα), και "Σαλονικάι, δηλαδή Σαλονικιός" (1999). Ήταν τακτικός συνεργάτης των εφημερίδων "Μακεδονία" και "Θεσσαλονίκη". Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, γαλλικά και εβραϊκά. Πέθανε, μετά από μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο, την Τετάρτη 2 Μαρτίου 2005.
Η Θεσσαλονίκη στο έργο του Αλμπέρτου Ναρ
Το διηγηματογραφικό έργο του Αλμπέρτου Ναρ είναι αυτονόητα συνδεδεμένο με τη Θεσσαλονίκη και τη ζωή των Εβραίων, παλιότερων και νεότερων. Σημειώνονται εδώ ενδεικτικά μερικές από τις πάμπολλες αναφορές σε τόπους, δρόμους, κτίρια και άλλα σημεία της πόλης.
Τη ζωή των φτωχών Εβραίων της Θεσσαλονίκης και τους χώρους στους οποίους κινούνταν και εργάζονταν (Σιδηροδρομικός σταθμός, Μοδιάνο κ.ά.) τους βλέπουμε στο ομότιτλο διήγημα της συλλογής "Σαλονικάι", δηλαδή Σαλονικιός μέσα από τη νοσταλγική περιήγηση του παλιού θεσσαλονικού Εβραίου Τζάκο Σουλέμα στο σύγχρονο, μεταμορφωμένο τοπίο της πόλης. Στο διήγημα «Δραπέτης από τότε» (επίσης από την ίδια συλλογή, περιγράφει με ακρίβεια τη γειτονιά που γεννήθηκε («σ’ ένα μεσοπολεμικό τριώροφο στη συμβολή της Εγνατίας με την Αντιγονιδών»), όπου βρισκόταν το μαγαζί (επιπλάδικο) του πατέρα («στην οδό Φιλίπου, περίπου στο σημείο που διασταυρώνεται με την οδό Βενιζέλου»), όπου πήγε σχολείο («το σχολικό συγκρότημα που περιβάλλεται από τις οδούς Κώστα Κρυστάλλη, Συγγρού και Αμβροσίου»), όπου διαμορφώθηκε «ως ποδοσφαιρική φυσιογνωμία» («στα μάρμαρα της πλατείας Διοικητηρίου»).
Το ίδιο και στο διήγημα «Ανεξόφλητο χρέος», όπου περιγράφεται η φρουταγορά Λεμονάδικα. Σε άλλα πεζά του παίζουν κεντρικό ρόλο το ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ της ΧΑΝΘ («"Σπόρτιγκ-Σπόρτιγκ!..."», αλλά και άλλοι χώροι διασκέδασης των νεαρών Θεσσαλονικιών της μικροαστικής τάξης κυρίως κατά τη δεκαετία του 1960 («το υπόγειο σφαιριστήριο "Ο Τάφος", τα μπιλιάρδα στην "Αστόρια" και στο "Πτι Παλέ", […] η "Ρέμβη" και το "Πικαντίλι"». στο διήγημα «Το Poker Game αργεί ακόμα».
Θα συναντήσουμε επίσης την πλατεία συνοικισμού κοντά στον Σταθμό, όπου τουφεκίζανε οι Γερμανοί τους Εβραίους στην Κατοχή («Επεισόδιο», Σε αναζήτηση ύφους, του Τσιτσάνη το στέκι (στο ίδιο διήγημα), το παλιό τρελοκομείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας κοντά στον Σταθμό («Το παλιό τρελοκομείο», Σε αναζήτηση ύφους, το σχολείο και το γηροκομείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης («Ο ποιητής Γ. Θ. Βαφόπουλος και ο οδηγός ταξί Σολομών Ρούσσο», Σαλονικάι, τον Λευκό Πύργο και τις πύλες (της Ρώμης, η Χρυσή, η Ληταία κ.ά.) του παλιού τείχους («Οι μυστικές κρυψώνες σου», Σε αναζήτηση ύφους, τα Καφενεία της Άνω Πόλης («Το δικό μας Μανχάταν», Σε αναζήτηση ύφους, την περιοχή του Βαρδαρίου («Κονσομασιόν και ρεμπέτικα», το στρατόπεδο έξω από τη Θεσσαλονίκη στην περιοχή της Ευκαρπίας («Επιστράτευση 1974» ακόμη και συγκεκριμένους κινηματογράφους «Διονύσια» και «Αλκαζάρ» («Κατά συνθήκην» και άλλα πολλά.
Περισσότερα για τη μετονομασία του δρόμου και τον Αλμπέρτο Ναρ, διαβάστε:
http://farosthermaikou.blogspot.com/2018/08/blog-post_74.html
Ο Αλβέρτος Ναρ (1947-2005) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου πέρασε όλη τη ζωή του. Ήταν γιος σεφαραδιτών Εβραίων, επιζώντων του Ολοκαυτώματος.
Παρακολούθησε μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και εργάστηκε ως γραμματέας της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Διηύθυνε το Κέντρο Ιστορικών Μελετών Εβραϊσμού Θεσσαλονίκης και ήταν μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1985 με το βιβλίο "Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης. Τα τραγούδια μας", με πρόλογο του Γιώργου Ιωάννου. Τις μελέτες λαογραφικού και όχι μόνο ενδιαφέροντος, με τις οποίες επιχειρεί να φωτίσει το χαρακτήρα της Εβραϊκής κοινότητας στην ιστορική διαδρομή της, τις συνέχισε ο Ναρ και μετά το 1985, συγκεντρώνοντας το σύνολο της δουλειάς του στο βιβλίο "Κειμένη επί ακτής θαλάσσης" (1997). Αναφορά πρέπει οπωσδήποτε να γίνει και στο βιβλίο "Προφορικές μαρτυρίες Εβραίων της Θεσσαλονίκης για το Ολοκαύτωμα" (1998), που κυκλοφόρησε μαζί με την Έρικα Κούνιο Αμαρίλιο.
Ως πεζογράφος εμφανίστηκε επίσης το 1985 με διήγημα από το περιοδικό "Το δέντρο", αλλά συνεργάστηκε στενά και με τα περιοδικά "Παραφυάδα" και "Το τραμ" (Τρίτη διαδρομή).
Κυκλοφόρησε επίσης τις συλλογές διηγημάτων : "Σε αναζήτηση ύφους" (1991, δεύτερη έκδοση το 1997 εμπλουτισμένη με πέντε ακόμα διηγήματα), και "Σαλονικάι, δηλαδή Σαλονικιός" (1999). Ήταν τακτικός συνεργάτης των εφημερίδων "Μακεδονία" και "Θεσσαλονίκη". Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, γαλλικά και εβραϊκά. Πέθανε, μετά από μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο, την Τετάρτη 2 Μαρτίου 2005.
Η Θεσσαλονίκη στο έργο του Αλμπέρτου Ναρ
Το διηγηματογραφικό έργο του Αλμπέρτου Ναρ είναι αυτονόητα συνδεδεμένο με τη Θεσσαλονίκη και τη ζωή των Εβραίων, παλιότερων και νεότερων. Σημειώνονται εδώ ενδεικτικά μερικές από τις πάμπολλες αναφορές σε τόπους, δρόμους, κτίρια και άλλα σημεία της πόλης.
Τη ζωή των φτωχών Εβραίων της Θεσσαλονίκης και τους χώρους στους οποίους κινούνταν και εργάζονταν (Σιδηροδρομικός σταθμός, Μοδιάνο κ.ά.) τους βλέπουμε στο ομότιτλο διήγημα της συλλογής "Σαλονικάι", δηλαδή Σαλονικιός μέσα από τη νοσταλγική περιήγηση του παλιού θεσσαλονικού Εβραίου Τζάκο Σουλέμα στο σύγχρονο, μεταμορφωμένο τοπίο της πόλης. Στο διήγημα «Δραπέτης από τότε» (επίσης από την ίδια συλλογή, περιγράφει με ακρίβεια τη γειτονιά που γεννήθηκε («σ’ ένα μεσοπολεμικό τριώροφο στη συμβολή της Εγνατίας με την Αντιγονιδών»), όπου βρισκόταν το μαγαζί (επιπλάδικο) του πατέρα («στην οδό Φιλίπου, περίπου στο σημείο που διασταυρώνεται με την οδό Βενιζέλου»), όπου πήγε σχολείο («το σχολικό συγκρότημα που περιβάλλεται από τις οδούς Κώστα Κρυστάλλη, Συγγρού και Αμβροσίου»), όπου διαμορφώθηκε «ως ποδοσφαιρική φυσιογνωμία» («στα μάρμαρα της πλατείας Διοικητηρίου»).
Το ίδιο και στο διήγημα «Ανεξόφλητο χρέος», όπου περιγράφεται η φρουταγορά Λεμονάδικα. Σε άλλα πεζά του παίζουν κεντρικό ρόλο το ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ της ΧΑΝΘ («"Σπόρτιγκ-Σπόρτιγκ!..."», αλλά και άλλοι χώροι διασκέδασης των νεαρών Θεσσαλονικιών της μικροαστικής τάξης κυρίως κατά τη δεκαετία του 1960 («το υπόγειο σφαιριστήριο "Ο Τάφος", τα μπιλιάρδα στην "Αστόρια" και στο "Πτι Παλέ", […] η "Ρέμβη" και το "Πικαντίλι"». στο διήγημα «Το Poker Game αργεί ακόμα».
Θα συναντήσουμε επίσης την πλατεία συνοικισμού κοντά στον Σταθμό, όπου τουφεκίζανε οι Γερμανοί τους Εβραίους στην Κατοχή («Επεισόδιο», Σε αναζήτηση ύφους, του Τσιτσάνη το στέκι (στο ίδιο διήγημα), το παλιό τρελοκομείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας κοντά στον Σταθμό («Το παλιό τρελοκομείο», Σε αναζήτηση ύφους, το σχολείο και το γηροκομείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης («Ο ποιητής Γ. Θ. Βαφόπουλος και ο οδηγός ταξί Σολομών Ρούσσο», Σαλονικάι, τον Λευκό Πύργο και τις πύλες (της Ρώμης, η Χρυσή, η Ληταία κ.ά.) του παλιού τείχους («Οι μυστικές κρυψώνες σου», Σε αναζήτηση ύφους, τα Καφενεία της Άνω Πόλης («Το δικό μας Μανχάταν», Σε αναζήτηση ύφους, την περιοχή του Βαρδαρίου («Κονσομασιόν και ρεμπέτικα», το στρατόπεδο έξω από τη Θεσσαλονίκη στην περιοχή της Ευκαρπίας («Επιστράτευση 1974» ακόμη και συγκεκριμένους κινηματογράφους «Διονύσια» και «Αλκαζάρ» («Κατά συνθήκην» και άλλα πολλά.
Περισσότερα για τη μετονομασία του δρόμου και τον Αλμπέρτο Ναρ, διαβάστε:
http://farosthermaikou.blogspot.com/2018/08/blog-post_74.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.