Ο μίνι υπολογιστής που θα ανιχνεύει τον κορωνοϊό

 Ένας μικροσκοπικός υπολογιστής, μεγέθους πιστωτικής κάρτας, βρίσκεται υπό κατασκευή στη Θεσσαλονίκη, δίνοντας πληροφορίες για τις συνθήκες του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε, ενώ παράλληλα παρέχει δυνατότητες σε όσους το χρησιμοποιούν ώστε να προφυλάσσονται από τον κορωνοϊό ή άλλους υγειονομικούς κινδύνους. Για τις δυνατότητές του μίλησε στο περιοδικό "Ρεπόρτερ" της εφημερίδας "Πρώτο Θέμα" ο υπεύθυνος του προγράμματος κατασκευής του Δρ. Χάρης Κουζινόπουλος.

Πρόκειται για ένα καινοτόμο τεχνολογικό έργο, το οποίο ονομάζεται "AMANDA" και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020.

Στο πλαίσιο του έργου, το οποίο ξεκίνησε τον Ιανουάριο 2019 και θα ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο 2021, δημιουργείται ένας υπολογιστής τσέπης με διαστάσεις και πάχος πιστωτικής κάρτας και πολύ υψηλή αυτονομία. Ο υπολογιστής συμπεριλαμβάνει μια σειρά από αισθητήρες και κάμερες, μέσω των οποίων μπορεί να αντιλαμβάνεται τις συνθήκες του περιβάλλοντος γύρω του καθώς και έξυπνο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης.

Το πρόγραμμα υλοποιείται από οκτώ εταίρους-ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και μικρομεσαίες επιχειρήσεις από έξι διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΙΠΤΗΛ) του Εθνικού Κέντρου Ερευνών και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) το οποίο εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Ήδη οι πρώτες λειτουργικές εκδόσεις του AMANDA έχουν υλοποιηθεί και δοκιμάζονται καθημερινά σε διαφορετικά σενάρια χρήσης, ενώ οι εκδόσεις αυτές βελτιώνονται συνεχώς με την ενσωμάτωση επιπλέον καινοτόμων τεχνολογιών και την υλοποίηση περαιτέρω σεναρίων χρήσης. 

Χάρης Κουζινόπουλος

Ο Δρ. Χάρης Κουζινόπουλος, Μεταδικτατορικός Ερευνητής του ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ και υπεύθυνος διαχείρισης του έργου ΑΜΑΝDA και ο Δρ. Δημήτριος Τζοβάρας, Διευθυντής του ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ μίλησαν στο Reporter Magazine  για το φιλόδοξο αυτό έργο και απάντησαν σε ερωτήσεις αναφορικά με τη χρήση του και το ρόλο του στην πανδημική κρίση που βιώνουμε. Οι δύο ερευνητές τόνισαν ότι το συγκεκριμένο έργο έχει ως σκοπό τη δημιουργία αυτού του μικρού σε μέγεθος υπολογιστή για να βελτιωθεί συνολικά η ποιότητα ζωής των ανθρώπων.

Όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά σχετικά με τον κορωνοϊό:

"Η υλοποίηση του AMANDA επικεντρώνεται σε μια σειρά από σενάρια χρήσης τα οποία σχετίζονται με την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της τρέχουσας πανδημίας, αλλά και για την καλύτερη προετοιμασία ενόψει μελλοντικών επιδημιών.

Ψηλά στην ειδησεογραφία στις μέρες μας είναι οι μέθοδοι μεταφοράς των εμβολίων κατά του Covid-19 που αναπτύσσουν διαφορετικές εταιρείες παγκοσμίως και η ευαισθησία αυτών στις συνθήκες θερμοκρασίας που επικρατούν σε όλα τα στάδια διανομής τους. Άλλωστε είναι σημαντικός παράγοντας ότι τα εμβόλια μπορούν να αλλοιωθούν σε μεγάλο βαθμό, όταν εκτίθενται σε ακατάλληλα επίπεδα θερμοκρασίας κατά τη μεταφορά τους. Το σύστημα AMANDA ενσωματώνει ένα μεγάλο πλήθος από αισθητήρες περιβάλλοντος, όπως θερμοκρασίας, υγρασίας και άλλων και σε συνδυασμό με την υψηλή αυτονομία του άνω της μιας εβδομάδας συνεχούς λειτουργίας, μπορεί να "συνοδέψει" τα εμβόλια και άλλο απαραίτητο ιατρικό υλικό, να καταλάβει ότι οι συνθήκες μεταφοράς έχουν ξεπεράσει τα επιτρεπτά όρια και να ενημερώσει αντίστοιχα την εταιρεία διανομής.

Η μέθοδος της ιχνηλάτησης επαφών χρησιμοποιείται ευρέως για τον περιορισμό της εξάπλωσης του Covid-19 και άλλων ιών με πολύ υψηλή μεταδοτικότητα. Πολλές χώρες έχουν ήδη κυκλοφορήσει εφαρμογές για κινητά, οι οποίες σε περίπτωση που άτομα βρέθηκαν σε κοντινή απόσταση με τους φορείς του ιού, μπορούν να υποβοηθήσουν στην αναγνώρισή τους, καθώς είναι πιθανό να έχουν εκτεθεί και οι ίδιοι. Το AMANDA μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη συμμετοχή σε αντίστοιχα προγράμματα ιχνηλάτησης, ακόμα και αν ο κάτοχός του δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε κινητό τηλέφωνο, ιδιαίτερα σημαντικό αν συνδυαστεί με το διαμοιρασμό συσκευών AMANDA σε ευπαθείς πληθυσμούς, όπως οι μετανάστες.

Τέλος, η μέθοδος της κοινωνικής αποστασιοποίησης (social distancing) είναι ένα από τα σημαντικότερα όπλα σήμερα στη μάχη για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Παρ' όλα αυτά, οι άνθρωποι δεν είναι συνηθισμένοι στο να κρατούν τις προτεινόμενες αποστάσεις μεταξύ τους, ενώ σε κλειστούς χώρους, όπως είναι τα σούπερ μάρκετ και πολυκαταστήματα, συχνά απαιτείται η απασχόληση επιπρόσθετου προσωπικού για τη συνεχή καταμέτρηση του πλήθους των παρευρισκόμενων σε αυτούς. Το AMANDA μπορεί να εγκατασταθεί σε αντίστοιχους εσωτερικούς χώρους. Έπειτα, με τη χρήση μιας σειράς έξυπνων αλγορίθμων αυτόματης καταμέτρησης πλήθους μπορεί να ενημερώνει τον υπεύθυνο του καταστήματος εάν τα μέτρα του social distancing δεν εφαρμόζονται σωστά ή δεν τηρούνται οι απαραίτητες αποστάσεις". 

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με ένα κινητό τηλέφωνο, το οποίο απαιτεί φόρτισή του ανά τακτά χρονικά διαστήματα, η συσκευή αυτή είναι εξοπλισμένη με κυψελίδες φωτοβολταϊκών μέσα από τις οποίες φορτίζεται είτε από τον ήλιο, είτε από τα φώτα του σπιτιού, ενώ θα είναι δυνατή η λειτουργία της έως και μία εβδομάδα συνεχόμενα και σε συνθήκες πλήρους απουσίας φωτός. Ενώ τέλος το AMANDA θα μπορεί να συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς με τη χρήση μιας σειράς αλγόριθμων θα μπορεί να ελέγχει τα συστήματα θέρμανσης, εξαερισμού και κλιματισμού, ώστε να συμβάλει τόσο στη μείωση της ενεργειακής τους κατανάλωσης όσο και στην αύξηση της θερμικής άνεσης των κατοίκων.