Εκλεκτό ακροατήριο στην παρουσίαση του "Γεντί Κουλέ" στη Βέροια

της Δήμητρας Σμυρνή

Πλήθος κόσμου, παρακολούθησε το απόγευμα της Δευτέρας την παρουσίαση στη Βέροια του βιβλίου του Σπύρου Κουζινόπουλου «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης». Στο ακροατήριο βρισκόταν ο δήμαρχος Βέροιας Κώστας Βοργιαζίδης, ο επικεφαλής της παράταξης στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας «Πράξεις Για τη Μακεδονία» Χρήστος Παπαστεργίου, εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Βέροιας, Νάουσας και Καμπανίας κ. Παντελεήμονα, η πρώην βουλευτής Ημαθίας του ΣΥΡΙΖΑ Φρόσω Καρασαρλίδου κ.α.

Η παρουσίαση οργανώθηκε στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας από την Εταιρεία Ιστορίας Μελετών και Πολιτισμού Ημαθίας (ΕΜΙΠΗ) και τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ και για το βιβλίο μίλησαν σε ένα πυκνό ακροατήριο ο Στέργιος Παζαρτζικλής, ιστορικός – μεταπτυχιακός φοιτητής στην Ιστορική Έρευνα και ο συγγραφέας του βιβλίου Σπύρος Κουζινόπουλος. Προλόγισε και συντόνισε ο Νίκος Βουδούρης, πρόεδρος Δ.Σ. της Ε.Μ.Ι.Π.Η. – δημοσιογράφος Μ.Α.

Και μόνο η σύγκριση  των φυλακών Γεντί Κουλέ με τη Βαστίλη στον τίτλο του βιβλίου προκάλεσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο κοινό, αφού η Βαστίλη δεν ήταν μόνο μια φυλακή αλλά ένα  ιστορικό σύμβολο, που η άλωσή της σηματοδοτεί μια νέα εποχή όχι μόνο για τη Γαλλία αλλά και για την ανθρωπότητα.

Βέβαια, γνωστή είναι σε γενικές γραμμές η εικόνα των περιβόητων αυτών φυλακών του Επταπυργίου, που κράτησαν ανώνυμους και επώνυμους μέσα στα τείχη τους. Το να προσεγγίζεται όμως το θέμα μέσα από μια ιστορική έρευνα  τεκμηριωμένη και πλούσια σε στοιχεία, που έρχονται στο φως σήμερα, είναι σίγουρα κάτι διαφορετικό.

Αυτό προσφέρει το βιβλίο του Σπύρου Κουζινόπουλου, το  εντυπωσιακό βιογραφικό του οποίου παρουσίασε ο Νίκος Βουδούρης. Δημοσιογράφος με  πολυετή πείρα και βραβεύσεις ο Κουζινόπουλος, με 14 βιβλία μέχρι τώρα  στο ενεργητικό του, προσεγγίζει  αυτήν τη φορά τη “Βαστίλη της Θεσσαλονίκης” ή τον “Πύργο του κακού” ή απλά τις φυλακές του Επταπυργίου.

“Η Ε.Μ.Ι.Π.Η.,  αν και ασχολείται με ιστορικά θέματα της Ημαθίας, αυτήν τη φορά  ανταποκρίθηκε στο αίτημα του συγγραφέα, επειδή στην έρευνά του  αποκαλύπτεται να μαρτύρησαν στο Γεντί Κουλέ και πολλοί Ημαθιώτες. Ένα βιβλίο με πλήθος συμπερασμάτων, που φωτίζουν σκοτεινές πλευρές του παρελθόντος” πρόσθεσε ο Νίκος Βουδούρης.

Ο Στέργιος Παζαρτζικλής κατέθεσε τα δυο κυρίαρχα συναισθήματα που του προκάλεσε το βιβλίο. Αρχικά τον ενθουσιασμό, γιατί  θα είχε επαφή με ένα τόσο ελκυστικό ιστορικό θέμα και στη συνέχεια τη συγκίνηση με τον λόγο του συγγραφέα, τη διεξοδική του έρευνα αλλά και τα ντοκουμέντα που περιέχει, γράμματα, φωτογραφίες και αφηγήσεις.

Μιλώντας για τη Βαστίλη και τον παραλληλισμό των δύο φυλακών, έδωσε το χρονικό εύρος της ζωής του Γεντί Κουλέ, που καλύπτει την περίοδο από το 1896 μέχρι το 1989, που κλείνει. Βέβαια από τη Δικτατορία του Μεταξά μέχρι και τα χρόνια της Χούντας οι φυλακές φιλοξενούν πλήθος αντιφρονούντων προς την εκάστοτε Εξουσία παίρνοντας και έντονο πολιτικό χαρακτήρα.

Οι άθλιες συνθήκες για τους κρατούμενους, με αφόρητη υγρασία και κρύο τους χειμώνες και ανυπόφορη ζέστη τα καλοκαίρια, συμπληρώνονται από βασανιστήρια ακόμη και βιασμούς, που οδηγούν τις περισσότερες φορές σε εκτελέσεις και ομαδικούς τάφους.

“Η σημασία του βιβλίου είναι βαρύνουσα και ο τρόπος που προσεγγίζει το θέμα του ο συγγραφέας απόλυτα τεκμηριωμένος. Άλλωστε η Ιστορία παίρνει αξία απ’ όσους την έζησαν. Το Γεντί Κουλέ αποτελεί ένα μνημείο που αποκαλύπτει τι είναι Ελευθερία και τι Εξουσία” ολοκλήρωσε ο  Στέργιος Παζαρτζικλής.

Ο Σπύρος Κουζινόπουλος στη συνέχεια εξήγησε πως το βιβλίο του επέλεξε να το παρουσιάσει και στη Βέροια μετά από άλλες 15 παρουσιάσεις του,  επειδή ψάχνοντας τα αρχεία των φυλακών κατέγραψε πολλούς κρατούμενους Ημαθιώτες.

Αφορμή στάθηκε για τη γραφή του βιβλίου η εφημερίδα των φυλακισμένων που έπεσε στα χέρια του το 1974 με τον τίτλο “Επταπυργίτης”. Φυσικά κυκλοφορούσε κρυφά ανάμεσα στους κρατούμενους και ήταν γραμμένη με το χέρι και εξαιρετική  καλαισθησία, προκαλώντας την ψευδαίσθηση πως ήταν τυπωμένη.

Προσθέτοντας κι αυτός το κλίμα που επικρατούσε όλα τα χρόνια  στις φυλακές, από χρηματισμούς και ναρκωτικά μέχρι βιασμούς και σκληρά βασανιστήρια, (με τον ίδιο τρόπο έναν ολόκληρο αιώνα!), περιέγραψε τη σκληρή μάχη των δύο εισαγγελέων της  Χρυσούλας Γιαταγάνα και του Κωνσταντίνου Λογοθέτη, που προσέκρουσε στην άρνηση της Εξουσίας και τις διώξεις τους μέχρι την τελική νίκη.

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η αναφορά του σε φυλακίσεις ιστορικών προσώπων, όπως ο Μπεναρόγια, ο Βελουχιώτης και ο Ζαχαριάδης, χωρίς να παραλείψει την περίπτωση Παγκρατίδη, του περίφημου “Δράκου του Σέιχ Σου”, που τελικά εκτελέστηκε άδικα, ενώ ήταν αθώος.”Το βιβλίο αποτελεί  ένα  μνημόσυνο για εκείνους που βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες” ολοκλήρωσε.

Η ταυτόχρονη προβολή διαφανειών  ολοκλήρωσε την εμβέλεια του βιβλίου.

Ακολούθησαν ερωτήσεις από τη μεριά του κοινού, που έδωσαν την ευκαιρία στον συγγραφέα να προσθέσει ακόμη περισσότερα στοιχεία, εξαιρετικά ενδιαφέροντα.

Φωτογραφίες: faretra. info