Εδώ
και αρκετές ημέρες οι δημοσιογράφοι που εργάζονται στα δημόσια ΜΜΕ έχουν ξεκινήσει
έναν απεργιακό αγώνα με
πολύωρες στάσεις εργασίας, 24ωρες και 48ωρες απεργίες. Τα δημόσια ΜΜΕ είναι η
ΕΡΤ και το Αθηναϊκό και
Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Το αποτέλεσμα αυτού του απεργιακού αγώνα ίσως να μην είναι άμεσα ορατό για πολλούς πολίτες. Πολλοί όμως είναι εκείνοι που αν δεν έχουν πλήρως συνειδητοποιήσει, πάντως, ως ένα βαθμό διαισθάνονται πως η ενημέρωση, σε ότι αφορά την τρέχουσα ειδησεογραφία, έχει σημαντικά απομειωθεί.
Το αποτέλεσμα αυτού του απεργιακού αγώνα ίσως να μην είναι άμεσα ορατό για πολλούς πολίτες. Πολλοί όμως είναι εκείνοι που αν δεν έχουν πλήρως συνειδητοποιήσει, πάντως, ως ένα βαθμό διαισθάνονται πως η ενημέρωση, σε ότι αφορά την τρέχουσα ειδησεογραφία, έχει σημαντικά απομειωθεί.
Το φαινόμενο μπορεί να το παρατηρήσει κάποιος καλύτερα σε ενημερωτικά website
που δεν έχουν πίσω τους ένα μεγάλο παραδοσιακό Μέσο (εφημερίδα, κανάλι,
ραδιόφωνο) και στα λεγόμενα ενημερωτικά blog. Κι αυτό διότι ένα μεγάλο μέρος
της "μάζας" των ειδήσεων που αναρτούν στηρίζεται στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο
Ειδήσεων.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Συμβαίνει διότι το ΑΠΕ-ΜΠΕ συλλέγει και στη συνέχεια διανέμει στα άλλα ΜΜΕ (κάποια την υφαρπάζουν παρανόμως) ένα μεγάλο μέρος της βασικής, δημοσιογραφικής "πρώτης ύλης". Της ύλης που δεν μπορούν για αντικειμενικούς λόγους (που θα εξηγηθούν παρακάτω) να συγκεντρώσει πρωτογενώς, από μόνο του, το κάθε Μέσο ξεχωριστά.
Τι κάνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ και σε τι συνίσταται αυτή η "πρώτη ύλη":
- Δέχεται και μεταφέρει αυτούσια ή μετά από επεξεργασία ανακοινώσεις, δηλώσεις, δελτία τύπου από κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς φορείς, από την κυβέρνηση, τα κόμματα, τις υπηρεσίες, τις κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις.
-Διαθέτει (ακόμη!) ένα εκτεταμένο δίκτυο ανταποκριτών στην Ελλάδα και το εξωτερικό οι οποίοι καταγράφουν την τοπική και διεθνή ειδησεογραφία.
-Μεταφράζει και επεξεργάζεται ειδήσεις ("τηλεγραφήματα" ή αναρτήσεις/δημοσιεύσεις) άλλων διεθνών πρακτορείων με τα οποία συνεργάζεται καθώς και άλλων ΜΜΕ και διεθνών ή εθνικών φορέων.
-Χρησιμοποιεί αλλά και δημιουργεί αρχειακό υλικό από βάσης δεδομένων και τράπεζες πληροφοριών.
Επισήμως και τυπικά, το ΑΠΕ-ΜΠΕ (θα έπρεπε να) τροφοδοτεί με αυτή την "πρώτη ύλη" μόνο τα περιφερειακά ΜΜΕ (τοπικές εφημερίδες, ραδιόφωνα, μικρά κανάλια) και όσους ιδιώτες το επιθυμούν, με σχετική συνδρομή.
Κατ' εξαίρεση έχει δοθεί άδεια χρήσης αυτού του υλικού από τα ειδησεογραφικά sites κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις όπως αυτή του rewriting και του εμπλουτισμού άλλων ειδήσεων ή άρθρων.
Ανεπισήμως είτε με ιδιωτικές συνδρομές που πάνε ...αλλού, είτε με ένα γαϊτανάκι copy-paste, η ειδησεογραφία του ΑΠΕ-ΜΠΕ φτάνει παντού.
Γι' αυτό και πολλές φορές βλέπουμε την ίδια είδηση γραμμένη με τον ίδιο τρόπο και το ίδιο συντακτικό σε παραπάνω από ένα Μέσο.
Με την απεργία στα δημόσια ΜΜΕ και το ΑΠΕ-ΜΠΕ το γαϊτανάκι αυτό, έχει, εδώ και μέρες πάψει να λειτουργεί όπως λειτουργούσε. Κι έτσι διαπιστώνεται ένα μεγάλο κενό και ταυτόχρονα ο ουσιαστικός λόγος ύπαρξης του ΑΠΕ-ΜΠΕ και ενδεχομένως και άλλων πρακτορείων που θα μπορούσαν να υπάρχουν.
Μα, θα μπορούσε να πει κάποιος που δεν γνωρίζει τα "δημοσιογραφικά", τα μεγάλα ΜΜΕ δεν θα έπρεπε να μπορούν να καλύπτουν όλη αυτή την πρώτη ύλη;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ!
Σίγουρα τα μεγάλα συγκροτήματα -και το έκαναν παλιά, όταν οι αγελάδες ήταν παχιές- να έχουν ανταποκριτές, απεσταλμένους αλλά και αρχεία και ερευνητές αρχείων για να μπορούν να το κάνουν. Οι "κανόνες της αγοράς" που πριν λίγο καιρό αποσκοπούσαν στη μεγιστοποίηση του κέρδους τους και η σημερινή κρίση που οδηγεί στον περιορισμό της χασούρας, δεν επιτρέπει τέτοιες πολυτέλειες. Το αποτέλεσμα βεβαίως είναι να ευτελίζεται ακόμη περισσότερο το δημοσιογραφικό "προϊόν".
Υπάρχουν όμως και οι αντικειμενικοί λόγοι που έχουν να κάνουν με το ευρύτατο ειδησεογραφικό πεδίο, το χάντικαπ της γλώσσας, τον πεπερασμένο χρόνο και χώρο παραγωγής των ειδήσεων.
Με άλλα λόγια το ΑΠΕ-ΜΠΕ είναι απαραίτητο για την ενημέρωση των πολιτών και την κάλυψη της ειδησεογραφίας.
Κι εδώ, τολμώ να πω, ότι δεν αρκεί μόνο αυτό!
Οι σύγχρονες ανάγκες αλλά και τα σύγχρονα φαινόμενα, όπως η Δημοσιογραφία των Πολιτών, στην ενημέρωση απαιτούν τη δημιουργία και νέων σχημάτων που να λειτουργούν ως πρακτορεία, κάνοντας δηλαδή αυτά αλλά και επιπλέον πράγματα από όσα περιέγραψα παραπάνω.
Ενα, για παράδειγμα, θα ήταν η παρακολούθηση και χρήση των Social Media (blogs, sites, twitter, FaceBook κτλ) και η ανάπτυξη νέων διαδραστικών εργαλείων και προϊόντων ενημέρωσης (π.χ. e-books), παρέχοντας υπηρεσίες ενημέρωσης τόσο σε άλλα ΜΜΕ (B to B) όσο και απ' ευθείας στο κοινό, τόσο μέσα στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Να εξάγει δηλαδή ενημέρωση κάτι που ελάχιστοι έχουν προσπαθήσει ή και σκεφτεί να κάνουν.
Πέραν όλων των άλλων κάτι τέτοιο θα άνοιγε ένα νέα, ευρύτατο πεδίο απασχόλησης σε δεκάδες ή και εκατοντάδες δημοσιογράφους, φωτογράφους, ερευνητές που σήμερα μαστίζονται από την κρίση στον κλάδο.
Ενα τέτοιο σχέδιο βρίσκεται ήδη στα σκαριά, σε θεωρητικό ακόμη επίπεδο αλλά και με πολλές πρακτικές κατευθύνσεις για το πως θα μπορούσε να λειτουργεί αλλά και να σταθεί οικονομικά.
Απαιτεί όμως τη συμμετοχή πολλών...
Την βούληση και τη διάθεση να γίνει πραγματικότητα...
Συμβαίνει διότι το ΑΠΕ-ΜΠΕ συλλέγει και στη συνέχεια διανέμει στα άλλα ΜΜΕ (κάποια την υφαρπάζουν παρανόμως) ένα μεγάλο μέρος της βασικής, δημοσιογραφικής "πρώτης ύλης". Της ύλης που δεν μπορούν για αντικειμενικούς λόγους (που θα εξηγηθούν παρακάτω) να συγκεντρώσει πρωτογενώς, από μόνο του, το κάθε Μέσο ξεχωριστά.
Τι κάνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ και σε τι συνίσταται αυτή η "πρώτη ύλη":
- Δέχεται και μεταφέρει αυτούσια ή μετά από επεξεργασία ανακοινώσεις, δηλώσεις, δελτία τύπου από κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς φορείς, από την κυβέρνηση, τα κόμματα, τις υπηρεσίες, τις κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις.
-Διαθέτει (ακόμη!) ένα εκτεταμένο δίκτυο ανταποκριτών στην Ελλάδα και το εξωτερικό οι οποίοι καταγράφουν την τοπική και διεθνή ειδησεογραφία.
-Μεταφράζει και επεξεργάζεται ειδήσεις ("τηλεγραφήματα" ή αναρτήσεις/δημοσιεύσεις) άλλων διεθνών πρακτορείων με τα οποία συνεργάζεται καθώς και άλλων ΜΜΕ και διεθνών ή εθνικών φορέων.
-Χρησιμοποιεί αλλά και δημιουργεί αρχειακό υλικό από βάσης δεδομένων και τράπεζες πληροφοριών.
Επισήμως και τυπικά, το ΑΠΕ-ΜΠΕ (θα έπρεπε να) τροφοδοτεί με αυτή την "πρώτη ύλη" μόνο τα περιφερειακά ΜΜΕ (τοπικές εφημερίδες, ραδιόφωνα, μικρά κανάλια) και όσους ιδιώτες το επιθυμούν, με σχετική συνδρομή.
Κατ' εξαίρεση έχει δοθεί άδεια χρήσης αυτού του υλικού από τα ειδησεογραφικά sites κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις όπως αυτή του rewriting και του εμπλουτισμού άλλων ειδήσεων ή άρθρων.
Ανεπισήμως είτε με ιδιωτικές συνδρομές που πάνε ...αλλού, είτε με ένα γαϊτανάκι copy-paste, η ειδησεογραφία του ΑΠΕ-ΜΠΕ φτάνει παντού.
Γι' αυτό και πολλές φορές βλέπουμε την ίδια είδηση γραμμένη με τον ίδιο τρόπο και το ίδιο συντακτικό σε παραπάνω από ένα Μέσο.
Με την απεργία στα δημόσια ΜΜΕ και το ΑΠΕ-ΜΠΕ το γαϊτανάκι αυτό, έχει, εδώ και μέρες πάψει να λειτουργεί όπως λειτουργούσε. Κι έτσι διαπιστώνεται ένα μεγάλο κενό και ταυτόχρονα ο ουσιαστικός λόγος ύπαρξης του ΑΠΕ-ΜΠΕ και ενδεχομένως και άλλων πρακτορείων που θα μπορούσαν να υπάρχουν.
Μα, θα μπορούσε να πει κάποιος που δεν γνωρίζει τα "δημοσιογραφικά", τα μεγάλα ΜΜΕ δεν θα έπρεπε να μπορούν να καλύπτουν όλη αυτή την πρώτη ύλη;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ!
Σίγουρα τα μεγάλα συγκροτήματα -και το έκαναν παλιά, όταν οι αγελάδες ήταν παχιές- να έχουν ανταποκριτές, απεσταλμένους αλλά και αρχεία και ερευνητές αρχείων για να μπορούν να το κάνουν. Οι "κανόνες της αγοράς" που πριν λίγο καιρό αποσκοπούσαν στη μεγιστοποίηση του κέρδους τους και η σημερινή κρίση που οδηγεί στον περιορισμό της χασούρας, δεν επιτρέπει τέτοιες πολυτέλειες. Το αποτέλεσμα βεβαίως είναι να ευτελίζεται ακόμη περισσότερο το δημοσιογραφικό "προϊόν".
Υπάρχουν όμως και οι αντικειμενικοί λόγοι που έχουν να κάνουν με το ευρύτατο ειδησεογραφικό πεδίο, το χάντικαπ της γλώσσας, τον πεπερασμένο χρόνο και χώρο παραγωγής των ειδήσεων.
Με άλλα λόγια το ΑΠΕ-ΜΠΕ είναι απαραίτητο για την ενημέρωση των πολιτών και την κάλυψη της ειδησεογραφίας.
Κι εδώ, τολμώ να πω, ότι δεν αρκεί μόνο αυτό!
Οι σύγχρονες ανάγκες αλλά και τα σύγχρονα φαινόμενα, όπως η Δημοσιογραφία των Πολιτών, στην ενημέρωση απαιτούν τη δημιουργία και νέων σχημάτων που να λειτουργούν ως πρακτορεία, κάνοντας δηλαδή αυτά αλλά και επιπλέον πράγματα από όσα περιέγραψα παραπάνω.
Ενα, για παράδειγμα, θα ήταν η παρακολούθηση και χρήση των Social Media (blogs, sites, twitter, FaceBook κτλ) και η ανάπτυξη νέων διαδραστικών εργαλείων και προϊόντων ενημέρωσης (π.χ. e-books), παρέχοντας υπηρεσίες ενημέρωσης τόσο σε άλλα ΜΜΕ (B to B) όσο και απ' ευθείας στο κοινό, τόσο μέσα στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Να εξάγει δηλαδή ενημέρωση κάτι που ελάχιστοι έχουν προσπαθήσει ή και σκεφτεί να κάνουν.
Πέραν όλων των άλλων κάτι τέτοιο θα άνοιγε ένα νέα, ευρύτατο πεδίο απασχόλησης σε δεκάδες ή και εκατοντάδες δημοσιογράφους, φωτογράφους, ερευνητές που σήμερα μαστίζονται από την κρίση στον κλάδο.
Ενα τέτοιο σχέδιο βρίσκεται ήδη στα σκαριά, σε θεωρητικό ακόμη επίπεδο αλλά και με πολλές πρακτικές κατευθύνσεις για το πως θα μπορούσε να λειτουργεί αλλά και να σταθεί οικονομικά.
Απαιτεί όμως τη συμμετοχή πολλών...
Την βούληση και τη διάθεση να γίνει πραγματικότητα...
Πηγή: http://naftilos.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.