Εκδήλωση για την "αμαζόνα της Αντίστασης" Αλίκη Βέττα

Εκδήλωση για την «αμαζόνα της Εθνικής Αντίστασης», τη νεαρή κομμουνίστρια δικηγόρο Αλίκη Βέττα, η πρώτη γυναίκα που είχε εισέλθει καβάλα σε άλογο στη Θεσσαλονίκη τη μέρα της απελευθέρωσής της από τους Ναζί και η οποία εκτελέστηκε το 1948 από το κράτος της μισαλλοδοξίας και του Εμφυλίου στο Γεντί Κουλέ, πραγματοποιεί η οργάνωση  Δικηγόρων Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ αυτή την Πέμπτη 12 Ιουνίου, στις 7.30 μ.μ. στην πλατεία Μαβίλη.

Η εκδήλωση διοργανώνεται με αφορμή την αποκάλυψη των ομαδικών τάφων λίγα μέτρα μακριά από το κολαστήριο του Επταπυργίου, στο Πάρκο Εθνικής Αντίστασης στις Συκιές. Ομιλητής θα είναι ο Βασίλης Τομπουλίδης, μέλος του Γραφείου Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ.

Η Αλίκη Βέττα γεννήθηκε στην περιοχή του Ντεπώ Θεσσαλονίκης. Ο πατέρας της ήταν ο Δημητρός και η μητέρα της η Βασιλική (δασκάλα). Ο αδερφός της, ο Λέανδρος Βέττας, ήταν μέλος της Αντίστασης και το 1948, όταν εκτελέστηκε η Αλίκη, βρισκόταν εξόριστος στον Αη Στράτη.

Η Βέττα, αποφοίτησε από το Β' Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ήταν μία από τις λίγες γυναίκες - αντάρτισσες της πόλης.

Στο Ντεπώ, την περιοχή όπου έδρασε η Αλίκη, υπήρχαν αντιστασιακές οργανώσεις από τις πιο δυναμικές στην πόλη. Δεκάδες αντάρτες δούλευαν μυστικά για την Αντίσταση, κάνοντας σαμποτάζ στην πόλη, όπως π.χ. η ανατίναξη των στρατιωτικών τηλεφώνων και ασυρματοφόρων οχημάτων που είχαν οι Γερμανοί κάτω από τα πλατάνια στην αλάνα Πατρικίου. Η Αλίκη ως μέλος της ΕΠΟΝ συμμετείχε ενεργά στην αντιστασιακή δράση.

Οι Γερμανοί κατακτητές και οι δωσίλογοι συνεργάτες τους έκαναν πολλές απόπειρες να την συλλάβουν, όπως το φθινόπωρο του 1943, γεγονός που την ανάγκασε να μετακομίζει συνεχώς, ενώ το 1944 φυγαδεύτηκε σε ένα χωριό στη Βέροια και εκεί εντάχθηκε σε ανταρτική ομάδα του ΕΛΑΣ στο Βέρμιο.

Στις 30 Οκτωβρίου 1944 που ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσε τη Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς και έσωσε τον λαό της πόλης και τις υποδομές της (σιδηροδρομικό σταθμό, εργοστάσιο ηλεκτροφωτισμού, αλευρόμυλους κ.ά.), , η Αλίκη ήταν η πρώτη αντάρτισσα που είχε εισέλθει στην πόλη την ημέρα εκείνη, καβάλα στο άλογό της, επικεφαλής του πεζοπόρου γυναικείου ένοπλου τμήματος της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ. Γι' αυτό λέγεται ότι ήταν η «αμαζόνα της Αντίστασης».

Η Αλίκη Βεττα κατά τη σύλληψή της από την Ασφάλεια

Μετά την απελευθέρωση, πήρε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και άνοιξε δικηγορικό γραφείο. Στο γραφείο της μπαινόβγαιναν άνθρωποι, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης που είχαν θεωρηθεί «ύποπτοι» για την Ασφάλεια. Ετσι, συνελήφθη και εξορίστηκε στον Αη Στράτη. Όταν επέστρεψε από την εξορία συνέχισε τις επαγγελματικές της ασχολίες, μέχρι που κατηγορήθηκε για παράνομη δραστηριότητα και κατασκοπεία, συνελήφθη τον Αύγουστο του 1947 και φυλακίστηκε για αρκετό καιρό στο Γεντί Κουλέ, με τη στημένη-κατασκευασμένη κατηγορία της συμμετοχής σε «ομάδα κατασκόπων».

Στις 3 Απριλίου 1948 άρχισε στην αίθουσα συναυλιών του Ραδιοφωνικού Σταθμού Θεσσαλονίκης που είχε διαμορφωθεί για τις ανάγκες του Έκτακτου Στρατοδικείου, η  ομαδική δίκη, η οποία βαφτίστηκε «δίκη των κατασκόπων» ή «του Β' Γραφείου». Κατηγορία που «μαγειρεύτηκε» επί 10 μήνες στην Ασφάλεια, με στόχο διάφορα στελέχη του ΚΚΕ και κυρίως τον Σταύρο Δημητράκο, ο οποίος συντόνιζε τη συλλογή πληροφοριών για τα εγκλήματα του κράτους κατά του κινήματος.

Συνολικά στη δίκη αυτή οδηγήθηκαν στο Έκτακτο Στρατοδικείο 72 άντρες και γυναίκες. Πρόεδρος του Στρατοδικείου ήταν ο συνταγματάρχης Ιωάννης Κοκορέτσας, που είχε διατελέσει αντιπρόεδρος της φασιστικής - παρακρατικής οργάνωσης «Χ».

Η δίκη διήρκεσε πάνω από τρεις εβδομάδες και στις 27 Απριλίου 1948 εκδόθηκε η απόφαση των στρατοδικών που προέβλεπε «εις θάνατον τριάντα έξι».

Η Αλίκη Βέττα, σε ηλικία μόλις 28 ετών, εκτελέστηκε  μαζί με άλλους 10 συντρόφους της στις 6 Μαίου 1948, στον γνωστό κρανίου τόπο πίσω από τις φυλακές του Γεντί Κουλέ. Οι υπόλοιποι κομμουνιστές πολιτικοί κρατούμενοι που εκτελέστηκαν εκείνη τη μέρα μαζί της ήταν οι: Βαλμάς Δημήτριος, 32 χρόνων, Δεληδήμος Ανδρέας, 21 χρ., Δημητράκος Σταύρος 35 χρ., Εμμανουηλίδης Χρήστος 30 χρ., Μυλωνίδης Γιάννης, Ξενιτίδης Δημήτρης 34 χρ., Πρασσάς Παναγιώτης 28 χρ., Σαμαράς Δημήτριος-Στυλιανός 28 χρ., Τσομπανίκος Θεόδωρος 24 χρ. Και Υετίων Κλήμης, 29 χρόνων.