Το σημαντικότερο αλλά ανυπόγραφο ρεπορτάζ

Ένα σημαντικό ρεπορτάζ για την υπόθεση της δολοφονίας Λαμπράκη 

του Δημήτρη Κουμπιά

Το βράδυ της Τετάρτης 22 Μαΐου του 1963 με κάλεσε στο γραφείο του ο αρχισυντάκτης Γ. Ανδρουλιδάκης και μού είπε: «Κάτι σοβαρό έγινε στη Θεσσαλονίκη. Πήγαν να σκοτώσουν τον Λαμπράκη και τώρα χαροπαλεύει. Πάρε το (Νίκο) Βουργουντζή, τον ανταποκριτή μας, να σου δώσει το ρεπορτάζ. Δεν προλαβαίνει να το γράψει… οι εξελίξεις τρέχουν. Θα κρατάς σημειώσεις, θα το διαμορφώσεις εσύ και θα μου το φέρεις».  Άμ' έπος άμ' έργον λοιπόν. Στη μια μετά τα μεσάνυχτα παρέδωσα το κείμενο – που «γέμισε» μια σελίδα μεγάλου σχήματος  – στον αρχισυντάκτη κι εκείνος, αφού έριξε μια ματιά, το προώθησε στο Σπύρο Γιαννάτο (Νο 2 στην εφημερίδα και αντικαταστάτης του Ανδρουλιδάκη όταν απουσίαζε), ο οποίος θα χειριζόταν το θέμα. 

Την επομένη, η εφημερίδα έστειλε στη Θεσσαλονίκη το Γιώργο Μπέρτσο για την πληρέστερη κάλυψη των γεγονότων. Για τον ίδιο λόγο, είχαν απεσταλμένους το Συγκρότημα Λαμπράκη (“Βήμα” - “Νέα”) το Γιώργο Ρωμαίο και η “Αυγή” το Γιάννη Βούλτεψη. Μέχρι και τη Δευτέρα 27 Μαΐου, που ο Λαμπράκης άφησε την τελευταία του πνοή, αλλά και αρκετές μέρες μετά, πήγαινα στην εφημερίδα στις 11 το πρωί κι έφευγα μετά τα μεσάνυχτα για να παίρνω τις ανταποκρίσεις  Μπέρτσου και Βουργουντζή. Η επιβράβευσή μου ήταν να μπω στο μισθολόγιο και να αναλάβω υπεύθυνος στο τμήμα των ανταποκρίσεων.   

Δυόμισι χρόνια μετά, το Νοέμβριο του 1964, ασχολήθηκα ξανά με την υπόθεση. Κατ’ αρχάς να διευκρινίσω ότι αφηγούμενος το περιστατικό που έχει σχέση με τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη – ή μάλλον με τα… απόνερά της  –, δεν υπήρξα παρά αναπληρωματικό μέλος της ομάδας των τριών ρεπόρτερ που συνέβαλαν αποφασιστικά στη διερεύνηση της υπόθεσης.         

Μιλάω για το Γ. Μπέρτσο από την “Ελευθερία”, το Γ. Ρωμαίο από το “Βήμα” και το Γιάννη Βούλτεψη από την “Αυγή”· την ομάδα που ιστορικός εκδότης του “Ποντικιού” Κ. Παπαϊωάννου είχε προσφυώς χαρακτηρίσει «το τρίκυκλο της δημοσιογραφίας». Η δολοφονία έγινε το Μάιο του 1963, επί κυβέρνησης ΕΡΕ, και αμέσως ανάλαβαν δημοσιογραφική δράση οι τρεις συνάδελφοι, που οι εφημερίδες τους τους έστειλαν στη Θεσσαλονίκη.  

Και φτάνουμε στο 1964, με κυβέρνηση πλέον Ενώσεως Κέντρου. Ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, θριαμβευτής των εκλογών που έγιναν το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου έχει τοποθετήσει το Γ. Μπέρτσο στο υπουργείο Προεδρίας ως ειδικό σύμβουλο και επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών. Ο Γιώργος λοιπόν είχε προσωρινά αποσυρθεί από τη δημοσιογραφία.

Ωστόσο το Νοέμβριο χρειάστηκε να αναλάβουν και πάλι δράση οι τρεις ρεπόρτερ. Ο κομματικός μηχανισμός της ΕΔΑ πληροφορήθηκε ότι ο εκ των κατηγορουμένων  για την υπόθεση Λαμπράκη συνταγματάρχης Καμουτσής, αστυνομικός διευθυντής Θεσσαλονίκης την περίοδο της δολοφονίας, θα επιχειρούσε να δωροδοκήσει δυο από τους βασικούς μάρτυρες κατηγορίας· τον επιπλοποιό Γ. Σωτηρχόπουλο και το Μαν. Χατζηαποστόλου, τον αποκαλούμενο «Τίγρη», για το σάλτο μορτάλε στο τρίκυκλο των δολοφόνων, ενώ αυτό βρισκόταν εν κινήσει, συμβάλλοντας τα μέγιστα στη σύλληψη των δολοφόνων του Λαμπράκη. Έτσι  κατέρρευσε και η εκδοχή περί «τυχαίου περιστατικού», του τροχαίου, όπως ήθελαν να το παρουσιάσουν οι δράστες του στυγερού εγκλήματος. 

Ο Βούλτεψης, στέλεχος όπως προανέφερα της “Αυγής” αλλά και της Αριστεράς γενικότερα, ενημέρωσε το Γ. Ρωμαίο στο “Βήμα” και απόντος του Μπέρτσου απευθύνθηκε στον αρχισυντάκτη της “Ελευθερίας” Γ. Ανδρουλιδάκη, ζητώντας του έναν έμπιστο ρεπόρτερ για την κάλυψη του θέματος. Και ο Ανδρουλιδάκης επέλεξε εμένα. 

Οι πληροφορίες που η “Αυγή” δεν ήθελε να βγουν μόνον από εκείνη αλλά και από τον «αστικό τύπο», έλεγαν ότι ο Καμουτσής επρόκειτο να επισκεφθεί τους Σωτηρχόπουλο και Χατζηαποστόλου σ’ ένα ξυλουργείο στο Βύρωνα όπου εργάζονταν, έχοντας εγκατασταθεί από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα.  Κι εμείς βέβαια θέλαμε να τους πιάσουμε επ’ αυτοφώρω.  Έτσι λοιπόν με βάρδιες επί αρκετές ημέρες, ο Βούλτεψης, ο Ρωμαίος κι εγώ φυλάγαμε σκοπιά έξω από το μαραγκούδικο τις εργάσιμες ώρες. Ο Καμουτσής όμως δεν εμφανιζόταν.   

Ώσπου νωρίς το βράδυ της Τρίτης  15 Δεκεμβρίου 1964 και αφού το ξυλουργείο είχε κλείσει, μου τηλεφωνεί ο Βούλτεψης στην εφημερίδα για να μου πει ότι έμαθε πως ο Καμουτσής – που στο μεταξύ είχε τοποθετηθεί με δυσμενή μετάθεση ως αποθηκάριος στο Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη – κάλεσε τους δυο μάρτυρες στο γραφείο του· για «μεγαλύτερη ασφάλεια» όπως ισχυρίστηκε. Η συνάντηση, σύμφωνα με τις πληροφορίες, είχε οριστεί για το μεσημέρι της επομένης.

Ενημέρωσα με τη σειρά μου τον αρχισυντάκτη μου, το Γ. Ανδρουλιδάκη, ο οποίος ύστερα από κάποια τηλεφωνήματα μου είπε να πάω στη Βουλή να βρω τον διευθυντή του γραφείου του πρωθυπουργού Ανδρέα Μοθωνιό.  Ο τελευταίος μόλις με είδε σηκώθηκε και μου είπε: «Πάμε τώρα στο Καστρί να ενημερώσουμε το Γέρο». Μαζί μας και ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του προέδρου της Κυβερνήσεως Ν. Αλεξίου. Ήταν η πρώτη και μοναδική φορά – επί Γ. Παπανδρέου του πρεσβύτερου – που πήγαινα στο Καστρί, στην κατοικία του πρωθυπουργού.

Μετά την ενημέρωση, ο «Γέρος» μίλησε με τον υπουργό Δημόσιας Τάξης Πολυχρόνη Πολυχρονίδη και κανόνισαν  να πάει την επομένη, την ώρα της συνάντησης, στο Σύνταγμα Μακρυγιάννη ο υποστράτηγος Βουτυράκης,  υπαρχηγός της Χωροφυλακής, για επιθεώρηση· με στόχο να πιάσει στα πράσα τον Καμουτσή. «Της υποθέσεως επελήφθη προσωπικώς ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου», έγραφαν οι εφημερίδες στα σχετικά ρεπορτάζ για την επ’ αυτοφώρω σύλληψη.

Όλα λοιπόν είχαν ρυθμιστεί, εκτός από τη δημοσιογραφική κάλυψη. Έθεσα το θέμα στο Μοθωνιό και συμφωνήθηκε να συνοδεύσει τον Βουτυράκη κι ένας δημοσιογράφος ο οποίος θα εμφανιζόταν σαν αστυνομικός με πολιτικά. Το ποιος, θα το κανονίζαμε με τον Βούλτεψη. «Εσύ θα πας», μου είπε ο έμπειρος δημοσιογράφος, προσθέτοντας: «Εμένα και το Ρωμαίο μας ξέρουν, ενώ εσύ είσαι άγνωστη φάτσα».   

Η 1η σελίδα με την είδηση 

Πήγα λοιπόν, το ρεπορτάζ βγήκε, αλλά εγώ δεν μπορούσα να το υπογράψω. Τότε υπηρετούσα τη θητεία μου στο στρατό, στο υπασπιστήριο του διοικητή της ΑΣΔΕΝ στρατηγού Λουκάκη.  Η μοναδική αναφορά σ’ εμένα, στο ανυπόγραφο ρεπορτάζ μου στην πρώτη σελίδα της Ελευθερίας ήταν ότι «ο υποστράτηγος Βουτυράκης συνοδευόμενος υπό ενός ταγματάρχου εν στολή και ετέρου αστυνομικού εν πολιτική περιβολή, ενήργησε περί την 1.30 μ.μ. αιφνιδιασμόν εις το Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη, εισελθών άνευ προειδοποιήσεως εντός του γραφείου του συνταγματάρχου Καμουτσή».  Ο «αστυνομικός εν πολιτική περιβολή» ήμουν εγώ.                       

Στο ρεπορτάζ υπάρχει αναφορά και σε «εν τρίτον άτομον το οποίον ευρίσκετο την στιγμήν εκείνην εντός του γραφείου του Καμουτσή». Και ότι «εις το τρίτον πρόσωπον, το όνομα του οποίου τηρείται μυστικόν ανευρέθησαν άνω των 5.000 δρχ. εις μετρητά και επιταγή Τραπέζης 50.000 δρχ. η οποία όμως έφερε ημερομηνίαν λήξεως του παρελθόντος Νοεμβρίου». Το ποιος ήταν το «τρίτον άτομον», δεν το έμαθα ποτέ, ούτε και off the record.

Με πείραξε βέβαια που δεν μπόρεσα να υπογράψω  το σημαντικότερο ρεπορτάζ της μέχρι τότε, καριέρας μου, αλλά δεν γινόταν αλλιώς.  Μετά την απόλυσή μου από το στρατό πάντως μπήκε το όνομά μου σε θέμα για την υπόθεση Λαμπράκη, όταν κάλυψα μεγάλο μέρος της δίκης ως απεσταλμένος της “Ελευθερίας” στη Θεσσαλονίκη, για να συνδράμω τον ανταποκριτή μας Ν. Βουργουντζή. Όταν επέστρεψα  στην Αθήνα, σύντομα εγκατέλειψα το ρεπορτάζ και έγινα «εσωτερικός συντάκτης», περνώντας στην «Ύλη».       

Άλλωστε 40 μέρες μετά, στις 14 Νοεμβρίου 1966 άρχισε στο Στρατοδικείο Αθηνών η δίκη για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Η ταυτόχρονη διεξαγωγή των δυο δικών απαιτούσε δημοσιογραφική πανστρατιά για την καταγραφή των πρακτικών, τουλάχιστον μέχρι να εκδοθεί η απόφαση στη Θεσσαλονίκη. Και στις 26 Ιανουαρίου του 1967 η πανστρατιά  έλαβε τέλος, αφού από εκείνη την ημέρα και έως την ολοκλήρωση της δίκης ΑΣΠΙΔΑ, στις 18 Μαρτίου του 67, το Στρατοδικείο απαγόρευσε τη δημοσίευση πρακτικών.

Ας γυρίσουμε όμως στο κυρίως θέμα, την επ’ αυτοφώρω σύλληψη του Καμουτσή. Το τι έγινε περιγράφεται στο ρεπορτάζ που δημοσιεύτηκε στην “Ελευθερία” της  Πέμπτης 17 Δεκεμβρίου 1966· πρωτοσέλιδο μεν, αλλά δεύτερο θέμα και με ερωτηματικό στον τίτλο, που έλεγε «Απεπειράθη δωροδοκίαν δύο μαρτύρων του φόνου Λαμπράκη ο Καμουτσής;»

Αντίθετα η “Αυγή” το είχε πρώτο θέμα, χωρίς επιφύλαξη… Με τίτλο «Ο υπαρχηγός Χωροφυλακής κατέλαβε επ’ αυτοφώρω τον Καμουτσή σε μυστική συνάντηση χθες με τους Χατζηαποστόλου και Σωτηρχόπουλο» και υπότιτλο «τους είχε προτείνει έναντι αμοιβής 1,5 εκ. δρχ. να υπογράψουν επιστολές με τις οποίες να αναιρέσουν τις καταθέσεις τους για τους δολοφόνους του Λαμπράκη και να ενοχοποιήσουν στελέχη της ΕΔΑ, υπουργούς της ΕΚ και τον ίδιο τον κ. Παπανδρέου».       

Αντίστοιχη με της “Αυγής” ήταν και η παρουσίαση της εφημερίδας “Μακεδονία” της Θεσσαλονίκης, της πόλης στην οποία έγιναν όλα. «Ο κ. Καμουτσής επεχείρησε να δωροδοκήση μάρτυρας δια να μεταβάλουν τας καταθέσεις των», ο τίτλος της. Η εφημερίδα θύμιζε μάλιστα ότι το όνομα Καμουτσής είχε ακουστεί και στην υπόθεση Πολκ, όταν κι εκεί είχε καταβάλει προσπάθειες για τον αποπροσανατολισμό και τη συσκότιση της δολοφονίας του Αμερικανού δημοσιογράφου.

Στο δημοσίευμα της “Ελευθερίας” – γύρω στις 1.500 λέξεις –, η εισαγωγή που δίνει και την πολιτική διάσταση, πρέπει να είναι γραμμένη από το Μιχάλη Στυλιανού, πολιτικό-διπλωματικό συντάκτη και ενίοτε ριράιτερ  της πρώτης σελίδας. Από το μεσότιτλο «Επ’ αυτοφώρω» και κάτω είναι το δικό μου κείμενο. 

Βέβαια η αποκάλυψη δεν είχε ουσιαστικά αποτελέσματα. Ο Καμουτσής ήταν μεταξύ των αθωωθέντων, σύμφωνα με την ετυμηγορία των ενόρκων. Εδώ να θυμίσω πως για τη στάση του στην υπόθαλψη και ενθάρρυνση των παρακρατικών, ο ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης είχε διατάξει την προφυλάκισή του με τις κατηγορίες «της συνέργειας στην εκ προθέσεως ανθρωποκτονία του Γρηγόρη Λαμπράκη και για κατάχρηση εξουσίας σε βαθμό κακουργήματος». Βγήκε όμως από τη δίκη ως «αθώα περιστερά». Και σαν να μην έφτανε αυτό, Χατζηαποστόλου και Σωτηρχόπουλος καταδικάστηκαν στη συνέχεια για συκοφαντική δυσφήμιση  του Καμουτσή!    

Ωστόσο δεν ήταν μόνον οι πρωταγωνιστές του ρεπορτάζ – που είναι και το κυρίως θέμα της αφήγησης  –, ο Χατζηαποστόλου και ο Σωτηρχόπουλος, που κατέληξαν στη φυλακή για τις αποκαλύψεις τους.  Οι τρεις δημοσιογράφοι που συνέβαλαν στην  διαλεύκανση της υπόθεσης, θα γνωρίσουν για τη δραστηριότητά τους αυτή τις διώξεις της χούντας.  Ο Γιώργος Μπέρτσος θα καταδικαστεί από στρατοδικείο της δικτατορίας και θα κλειστεί στις φυλακές Επταπυργίου όπου ήδη βρίσκονταν οι φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας Εμμανουηλίδης και Γκοτζαμάνης. Ο Γιώργος Ρωμαίος θα συναντήσει τον Σαρτζετάκη στις φυλακές Κορυδαλλού όπου κλείσθηκε επί έξι μήνες, αφού νωρίτερα συνελήφθη και κρατήθηκε ένα μήνα στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Ο Γιάννης Βούλτεψης θα αναγκαστεί να αυτοεξοριστεί στη Ρώμη. 

Πριν κλείσω, δυο λόγια ακόμη για τη δίκη την οποία όπως είπα παρακολούθησα ως απεσταλμένος της “Ελευθερίας”. Άρχισε στο Μικτό ορκωτό Κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης στις 4 Οκτωβρίου του 1966 και διήρκεσε 67 ημέρες. Ξεκίνησε με την κεντρώα κυβέρνηση Στεφανόπουλου – κεντρώοι ήταν οι λεγόμενοι «αποστάτες» –  και ολοκληρώθηκε επί υπηρεσιακής κυβέρνησης Παρασκευόπουλου που ανέλαβε οκτώ μέρες πριν από την απόφαση. Στις 22/12, η ΕΡΕ έριξε την κυβέρνηση Στεφανόπουλου και στήριξε την υπηρεσιακή, που κι αυτή δεν μακροημέρευσε. Στις 3 Απριλίου 1967 ο αρχηγός της ΕΡΕ Π. Κανελλόπουλος απέσυρε την εμπιστοσύνη του από  την υπηρεσιακή κι έγινε ο ίδιος πρωθυπουργός μέχρι την 21η Απριλίου 1967. Ο δρόμος για τη χούντα που τον κατήργησε και μαζί μ’ αυτόν  και τη Δημοκρατία, είχε ανοίξει διάπλατα… Τα όσα συνέβησαν από την πτώση της κυβέρνησης Στεφανόπουλου μέχρι την επιβολή της δικτατορίας περιγράφονται… προφητικά στο «Μνημόνιον συνωμοσίας» που δημοσίευσε η “Ελευθερία” την πρωτοχρονιά του 1967. Αλλά αυτό είναι αντικείμενο άλλης αφήγησης και άλλης δίκης, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.

Επανέρχομαι στη δίκη Λαμπράκη, που κατά τη γνώμη μου έμεινε στην ιστορία για δύο λόγους: την αποκάλυψη του ρόλου του παρακράτους στην Ελλάδα, αλλά και την πρωτοφανή αδιαφορία για τα ενοχοποιητικά στοιχεία από τους ενόρκους. «Η ετυμηγορία των ενόρκων είναι προβληματική. Ατυχώς, δεν δύναμαι να την κηρύξω πεπλανημένην, διότι ελήφθη παμψηφεί», είχε δηλώσει μετά το τέλος της δίκης ο εισαγγελέας της έδρας Π. Δελαπόρτας. Με τον ερχομό της χούντας των Συνταγματαρχών εκδιώχθηκε κι αυτός, μαζί με άλλους είκοσι εννέα, από το δικαστικό σώμα με απόφαση της τότε κυβέρνησης.     

Στις 30 Δεκεμβρίου του 1966, στις 2.30 τα ξημερώματα, οι ένορκοι ανακοίνωσαν την απόφασή τους. Ο Γκοτζαμάνης κρίθηκε ένοχος πρόκλησης «θανατηφόρων τραυμάτων», σε φυλάκιση 11 ετών, ο Εμμανουηλίδης σε 8,5 χρόνια φυλάκιση επίσης για πρόκληση «θανατηφόρων τραυμάτων», ο παρακρατικός Γιοσμάς σε 1 χρόνο για διατάραξη της «κοινωνικής ειρήνης» και ο ακροδεξιός τραμπούκος Φωκάς σε 15 μήνες φυλάκιση για τις βαρύτατες σωματικές βλάβες που είχε προκαλέσει στον βουλευτή της ΕΔΑ Τσαρουχά. Οι υπόλοιποι αθώοι. Όσοι δεν αθωώθηκαν, αποφυλακίστηκαν μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας το 1967.

Το κείμενο που δημοσιεύτηκε στην 1η σελίδα της “Ελευθερίας” – με «γύρισμα» στην 7η – γραμμένο φυσικά με τη γλώσσα και την ορθογραφία της εποχής εκείνης, είναι το ακόλουθο, με τίτλο:

Απεπειράθη δωροδοκίαν δύο μαρτύρων του φόνου Λαμπράκη ο Καμουτσής;

Ο υπαρχηγός της Χωροφυλακής κ. Βουτυράκης έχει επιληφθεί από προχθές αδιευκρινίστου εισέτι υποθέσεως εις την οποίαν κατά τα εξωτερικά γνωρίσματά  της, ο συνταγματάρχης κ. Καμουτσής φέρεται αποπειραθείς να δωροδοκήση τους Σωτηρχόπουλον και Χατζηαποστόλου δια να μεταβάλουν υπέρ αυτού τας καταθέσεις των εις την υπόθεσιν της δολοφονίας του βουλευτού Λαμπράκη.    

Ως γνωστόν, ο εισαγγελεύς της υποθέσεως έχει προτείνει την παραπομπήν του κ. Καμουτσή δια τον φόνον Λαμπράκη. Ο Χατζηαποστόλου είναι ο συλλαβών τον Γκοτζαμάνην με το τρίκυκλον, αμέσως μετά τον φόνον, ενώ ο Σωτηρχόπουλος έχει καταθέσει ότι ο Γκοτζαμάνης τον είχεν επισκεφθή και τού είχε προαναγγείλει ότι θα εγίνετο ο φόνος.           

Χθες ο κ. Βουτυράκης μεταβάς αιφνιδιαστικώς εις το γραφείον του κ. Καμουτσή (Σύνταγμα Μακρυγιάννη) κατέλαβε τούτον συνομιλούντα με τους Σωτηρχόπουλον και Χατζηαποστόλου, ενήργησεν ανακρίσεις και έλαβε τας καταθέσεις των.

Ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως κ. Γ. Παπανδρέου είχε λάβει γνώσιν της υποθέσεως αυτής από προχθές. Ενημερώθη πάντως πληρέστερον επ’ αυτής παρά του υπουργού Δημοσίας Τάξεως κ. Π. Πολυχρονίδη και του υπαρχηγού της Χωροφυλακής κ. Βουτυράκη, τους οποίους έδέχθη εις συνεργασίαν χθες την εσπέραν.   

Ως εγνώσθη, ο κ. Γ. Παπανδρέου διέταξεν όπως επί της υποθέσεως διεξαχθή διοικητική εξέτασις, της οποίας το πόρισμα θα δοθή εις την δημοσιότητα. Προ της εκδόσεως του πορίσματος ουδεμία εξ επισήμου πηγής ανακοίνωσις πρόκειται να γίνη.          

Εις τους εγκύρους κυβερνητικούς κύκλους επεδεικνύετο εν γένει χθες άκρα επιφυλακτικότης εις την έκφρασιν γνώμης περί της σημασίας της υποθέσεως. Ανεγνωρίζετο, βεβαίως, ότι αι συναντήσεις του κ. Καμουτσή μετά των δυο μαρτύρων της υποθέσεως Λαμπράκη, αι οποίαι μάλιστα συνέβησαν τρεις φοράς, δεν είναι δυνατόν να θεωρηθούν ως γεγονός ομαλόν και ευλόγως δημιουργούν αφ’ εαυτών υποψίας. Εν τούτοις, η υπόθεσις της δολοφονίας Λαμπράκη εμφανίζει τόσα θέματα, ώστε να μη είναι δυνατόν να διατυπωθή ακριβής γνώμη περί της σημασίας του συγκεκριμένου αυτού γεγονότος, άνευ ακριβούς εξετάσεως και πλήρους διαλευκάνσεως των περιστατικών. Ως εκ τούτου, ετονίζετο εις τους εν λόγω εγκύρους κύκλους, η αναμονή του πορίσματος της διαταχθείσης υπό του πρωθυπουργού εξετάσεως αποτελεί στοιχειώδη πρόνοιαν, η οποία θα προφυλάξη από ενδεχομένας εσφαλμένας εκτιμήσεις.

Επ’ αυτοφώρω

Κατά τας πληροφορίας, τας οποίας ηδυνήθημεν να συγκεντρώσωμεν μετά δυσχερείας, λόγω της τηρουμένης αυστηράς μυστικότητος εκ μέρους των αρχών, η υπόθεσις εξελίχθη ως κατωτέρω:

Εις τον υπαρχηγόν της Χωροφυλακής υποστράτηγον κ. Βουτυράκην είχε από καιρού καταγγελθή ότι οι Σωτηρχόπουλος και Χατζηαποστόλου είχον κατ’ επανάληψιν επισκεφθή εις το Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη τον συνταγματάρχην Καμουτσή όστις υπηρετεί εκεί ως Διευθυντής αποθήκης υλικού. Επίσης υπήρχε πρόσθετος πληροφορία ότι επιέζοντο οι δυο ούτοι μάρτυρες της υποθέσεως Λαμπράκη όπως δωροδοκούμενοι αναιρέσουν βασικά σημεία των καταθέσεών των εγγράφως.    

Χθες την 1.10 μ.μ. οι παρακολουθούντες τους Σωτηρχόπουλον και Χατζηαποστόλου επεσήμαναν νέαν επίσκεψίν των εις το Σύνταγμα Μακρυγιάννη. Ευθύς αμέσως ενημερώθη ο υποστράτηγος Βουτυράκης, ο οποίος συνοδευόμενος υπό ενός ταγματάρχου εν στολή και ετέρου αστυνομικού εν πολιτική περιβολή (σ.σ.: ο… μη υπογράφων) ενήργησεν περί την 1.30 μ.μ. αιφνιδιασμόν εις το Σύνταγμα Μακρυγιάννη εισελθών άνευ προειδοποιήσεως εντός του γραφείου του συνταγματάρχου Καμουτσή. Εις την θέαν του υποστρατήγου Βουτυράκη ο Καμουτσής έγινε κάτωχρος, ηγέρθη σχεδόν τρέμων και έψέλλισε:          

 - Στρατηγέ μου…     

Ο κ. Βουτυράκης διέταξεν όπως απομονωθούν οι Σωτηρχόπουλος και Χατζηαποστόλου και εν τρίτον άτομον το οποίον ευρίσκετο την στιγμήν εκείνην εντός του γραφείου του Καμουτσή. Ακολούθως απευθυνόμενος προς τον τρέμοντα Καμουτσήν ηρώτησε ψυχραίμως:

 - Αυτά τα πρόσωπα τι ζητούν εδώ κ. συνταγματάρχα;

Ο κ. Καμουτσής απήντησεν: Ήρθαν να μ’ επισκεφθούν.           

Συνεχίσθη η κάτωθι στιχομυθία:  

 - Το ξέρετε ότι πρόκειται περί αυτών…  

 - Ναι… Μ’ επεσκέφθησαν. Τι να τους έκανα;    

- Έχουν έλθει και άλλας φοράς;    

- Τρεις συνολικώς.   

- Και γιατί τους δεχτήκατε;

- Ήθελα να διαπιστώσω τας προθέσεις των…    

Εν συνεχεία ο κ. Βουτυράκης διέταξε τον συνταγματάρχην κ. Καμουτσήν να εξελθη του γραφείου του και διέταξε να φέρουν τον Σωτηρχόπουλον. Προηγουμένως τόσον εις αυτόν όσον και εις τον Χατζηαποστόλου και το άγνωστον πρόσωπο είχε διενεργηθεί σωματική έρευνα.

Επί του Σωτηρχοπούλου ευρέθησαν γραμμένα εις σημειωματάριον τα τηλέφωνα του κ. Καμουτσή τόσον της οικίας τουόσον και της υπηρεσίας του. Επί του Χατζηαποστόλου ένα γράμμα της μητρός του εις το οποίον του παρεπονείτο ότι από την ημέραν της δολοφονίας του Λαμπράκη πήραν τα μυαλά του αέρα και έχει εγκαταλείψει τη δουλειά του και ένα μικρό σχεδιάγραμμα του χώρου όπου εγένετο η δολοφονία Λαμπράκη. Τέλος εις το τρίτον πρόσωπον, το όνομα του οποίου τηρείται μυστικόν ανευρέθησαν άνω των 5.000 δρχ. εις μετρητά και επιταγή Τραπέζης 50.000 δρχ. η οποία όμως έφερε ημερομηνίαν λήξεως του παρελθόντος Νοεμβρίου.       

Ανακρινόμενος υπό του υποστρατήγου Βουτυράκη ο Σωτηρχόπουλος απεκάλυψεν ότι προ τριμήνου μερίμνη του κ. Καμουτσή ούτος ετοποθετήθη εις επιπλοποιείον φίλου του κ. συνταγματάρχου εις την οδόν Σωκράτους. Εκεί τον επεσκέπτετο τακτικά ο κ. Καμουτσής και προσεπάθει να τον πείσει ότι είχε συμφέρον τόσον ούτος, όσον και ο Χατζηαποστόλου να τον βοηθήσουν, αναιρώντας βασικά σημεία των καταθέσεών τους και «δεν θα έμεναν έτσι».

Εν συνεχεία ο ιδιοκτήτης του επιπλοποιείου απέστειλε τον Σωτηρχόπουλον δι’ εργασίαν εις έτερον κατάστημά του εις τον Βύρωνα, όπου συνεχίσθησαν αι επισκέψεις του Καμουτσή και προσετέθη και δελεαστικωτάτη πρότασις – ως κατέθεσεν ο Σωτηρχόπουλος χθες – να τους δοθούν με τον Χατζηαποστόλου 1.500.000 δραχμαί.      

Ο Σωτηρχόπουλος ηρώτησε τον συνταγματάρχην:       

- Και πού θα τα βρήτε τόσα χρήματα;     

Η απάντησις του Καμουτσή ήτο:  

- Αυτό είναι δική μου δουλειά.     

Εν συνεχεία ο Καμουτσής συνεζήτησεν εκ νέου το θέμα μια φορά ακόμη με τον Σωτηρχόπουλον, προσφέροντάς του παγωτό εις ζαχαροπλαστείο του Παγκρατίου και μια άλλη συνάντησε και τους δυο μαζί, δίδοντάς τους ραντεβού συναντήσεως έμπροσθεν του κινηματογράφου «Ορφεύς».  

Ακολούθως και κατά το διάστημα του παρελθόντος μηνός, οι Σωτηρχόπουλος και Χατζηαποστόλου παρεδέχθησαν ότι επεσκέφθησαν τρεις φοράς τον συνταγματάρχην Καμουτσήν εις το Σύνταγμα Μακρυγιάννη και συνεζήτησαν μετ’ αυτού.       

Ανακρινόμενος ο Χατζηαποστόλου επανέλαβε τα ίδια, προσθέσας ότι μετά την χθεσινήν των επίσκεψιν ο Καμουτσής, παρουσία και του αγνώστου εις αυτούς προσώπου – περί  του οποίου τους ανέφερεν ότι ήτο δικόν του άτομο – ήρχισε χαριτολογών δια να δημιουργήση ατμόσφαιρα. Επρότεινε τότε εις τους Σωτηρχόπουλον και Χατζηαποστόλου να ιδρύσουν… κόμμα.

– Να ιδρύσουμε, είπε ο Χατζηαποστόλου, και να το ονομάσουμε «Έλληνες Εργατοϋπάλληλοι Ενωθήτε»… Αλλά πώς θα τα ταιριάξουμε; Εγώ κομμουνιστής, εσείς χωροφύλακας και αυτός (ο Σωτηρχόπουλος) μη ξέροντας τι είναι;    

Οι  Σωτηρχόπουλος και Χατζηαποστόλου ανέφερον εις τας καταθέσεις των ότι δια να λάβουν το ποσόν των 150.000 δραχμών, έπρεπε να δηλώσουν εγγράφως εις τον Καμουτσήν τα  εξής:

Ο ΧΑΤΖΗΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

1) Ότι δεν συνέλαβε μόνος τον εκ των δολοφόνων του Λαμπράκη αλλά συγχρόνως με προσδραμόντας χωροφύλακας.    

2) Ότι ο Λαμπράκης ετοποθετήθη ημιθανής εντός του αυτοκινήτουτο οποίον τον μετέφερεν εις το νοσοκομείον και ότι εντός του αυτοκινήτου τον «αποτέλειωσαν» κομμουνισταί.

3) Ότι τον επεσκέφθη εις το νοσοκομείον ο Γλέζος και τον «δασκάλεψε» να καταθέση ότι ο δεύτερος επιβαίνον του τρικύκλου Εμμανουηλίδης εφερε περίστροφον, το οποίον απωλέσθη κατά την μεταξύ των πάλην επί της μοτοσυκλέττας.

Ο ΣΩΤΗΡΧΟΠΟΥΛΟΣ          

1) Ότι εγνώριζε μεν τον Γκοτζαμάνην, αλλ’ ότι την ημέραν της δολοφονίας δεν του ανέφερε την περίφημον φράσιν: «Απόψε θα σκοτώσω άνθρωπο. Τούτο του είπον δήθεν να το πη ο δημοσιογράφος της “Αυγής“ Μάρκος Δραγούμης και ένα στέλεχος της ΕΔΑ, κάποιος Τζένας, υποσχόμενος εις αυτόν χρήματα.

2) Ότι του υπεδείχθη υπό του στελέχους της ΕΔΑ δικηγόρου Ζ. Παπαδημητρίου να πέση επί της ασφάλτου – κατά την ημέραν της μεταφοράς της σορού του Λαμπράκη από του νοσοκομείου εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν – ενώ κατηυθύνετο προς τον ανακριτήν και να ισχυρισθή ότι τον εκτύπησαν από ένα αυτοκίνητο.  

3) Ότι στέλεχος της Ε.Κ. τον επεσκέφθη εις το νοσοκομείον και τον ενεθάρρυνε να πη «και άλλα θέματα» για «να βοηθήση την υπόθεσι».           

4) Ότι κατά την επίσκεψιν εις την οικίαν του πρωθυπουργού εις το Καστρί ο κ. Παπανδρέου τους είπεν ότι «κι εσείς να μην βρισκόσασταν, την είχαμε σχεδιάσει καλά την υπόθεσι».        

Μα θα έχουμε ποινικές ευθύνες αν αναιρέσουμε όσα είπαμε και ισχυρισθούμε όλα αυτά, παρετήρησαν εις τον Καμουτσή οι Σωτηρχόπουλος και Χατζηαποστόλου. Η απάντησις ήτο:

 - Δεν έχετε να φοβηθήτε τίποτα. Με 20 χιλιάδες θα την γλυτώσετε. Κι ύστερα θάχετε για όλη σας τη ζωή. Εσείς διώξατε τον Καραμανλή. Εσείς θα το φέρετε πίσω.      

Περί την 3ην απογευματινήν ο κ. Βουτυράκης ανεχώρησεν από το Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη μεταβάς εις το υπουργείον Ασφαλείας όπου επεράτωσε αργά την νύκτα την ένορκον προανάκρισιν και υπέβαλε τον σχετικόν φάκελον εις τον υπουργόν κ. Πολυχρονίδη.

Δέον να σημειωθή ότι οι Σωτηρχόπουλος και Χατζηαποστόλου από του παρελθόντος Απριλίου είχαν γίνει στόχος εκμεταλλεύσεως των εφημερίδων της δεξιάς, προς τας οποίας παρεχώρησαν μυθιστορηματικάς «αποκαλύψεις» περί της υποδοχής και άλλων τινών περιποιήσεων, τας οποίας είχον τύχη εις την οικίαν του πρωθυπουργού.

ΠΗΓΗ:  https://www.syntaktisylis.gr/index.php/selides/to-semantikotero-alla-anypographo-reportaz