Η Πρωτομαγιά στην παλιά Μηχανιώνα

Πρωτομαγιά 1927: Οι μαθητές της Νέας Μηχανιώνας σε σχολική εκδρομή 

Η Πρωτομαγιά στην παλιά Μηχανιώνα της Κυζίκου, γιορταζόταν με μεγάλο γλέντι και πολύ χορό και τραγούδι, καθώς οι παλιοί εκείνοι Μηχανιώτες, πριν οδηγηθούν μαζί με τους άλλους Έλληνες της Μικράς Ασίας στον αναγκαστικό εκπατρισμό από τις πατρογονικές εστίες τους, ήξεραν να υποδέχονται με τον καλύτερο τρόπο την κορυφαία μέρα της άνοιξης και της δημιουργίας.

Πολύ πρωί, ανήμερα την Πρωτομαγιά, έβγαιναν στην εξοχή οι κοπέλες της Μηχανιώνας, παντρεμένες και ανύπαντρες, μάζευαν λουλούδια μαζί και φύλλα καρυδιάς και έκαναν στεφάνια και ανθοδέσμες, γιατί η Μηχανιώνα ήταν πολύ πλούσια σε μαργαρίτες και άγρια λουλούδια. Και καθώς ήταν επάνω σε λόφους, σε κάθε λόφο στήνονταν και ένας χορός κατά γειτονιές. Και με τις ανθοδέσμες στα χέρια και στο κεφάλι λουλούδια, χόρευαν και τραγουδούσαν σε έναν ωραίο σκοπό:

Τώρα είναι Μάης και άνοιξη, τώρα είναι καλοκαίρι,

τώρα αρματώνουν κάτεργα, τώρα κινούν καράβια.

Τώρα και μεν, ο αφέντης μου, να ταξιδέψει θέλει.

Θέλει να πάει, δεν παεί, πηγαίνει δεν πηγαίνει.

Εσύ φεύγεις αφέντη μου κι εμένα που μ΄αφήνεις;

Πρώτα σ΄’ αφήνω στο Χριστό και δεύτερο στσί άγιους,

και τρίτο και καλύτερο στην εγλυκειά σου μάνα.

Τι θα με κάνουν ο Χριστός, τι θα με κάνουν οι άγιοι,

τι θα με κάνει η μάνα μου, χωρίς την αφεντιά σου;

Πάρε και μένα αφέντη μου, μαζί με το καράβι,

να μαγειρεύω να δειπνάς, να στρώνω να κοιμάσαι,

να κάτσω και στον πάγκο σου, να λάμνω το κουπί σου.

Κι αν δεν το λάμνω σαν κι εσέ, πάρε την κεφαλήν μου,

να πάψουνε οι πόνοι μου και οι αναστεναγμοί μου.

Καλότυχα πουν΄ τα βουνά, και καλομοιριασμένα.

Που θάνατο δεν καρτερούν και Χάρο δεν παντέχνα.

Μόνε παντέχνα άνοιξη και νηό καλοκαιράκι.

Π΄ ανιούν τα τριαντάφυλλα, τα μοσκομυρισμένα.

Όλους τση μήνες κρύβονται, στης αγκαθιάς τη ρίζα.

Το Μάη τον μήνα φαίνονται, στου βασιλέ τα χέρια.

Στης παντρεμέν(η)ς τα γόνατα, στης λεύθερης το τσ΄λούφι.

(από το βιβλίο του Αθανάσιου Μπόγκα Η Μηχανιώνα της Κυζίκου, Αθήνα 1964, σελ.136)