Α. Σατραζάνη: "Η γαλλική στρατιά στη Θεσσαλονίκη"

Ένα εξαιρετικό βιβλίο, με τίτλο «Η γαλλική στρατιά στη Θεσσαλονίκη, το ειρηνικό έργο της στη Μακεδονία (1915-1918)», του Αντώνη Δ. Σατραζάνη, θα παρουσιάσουν το Γενικό Προξενείο της Γαλλίας, το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης και οι εκδόσεις University Studio Press. Η παρουσίαση θα γίνει την Παρασκευή, 14 Δεκεμβρίου 2012, ώρα 19.30 μμ στην αίθουσα Αλλατίνη Ντασώ του Γαλλικού Ινστιτούτου (Λεωφ. Στρατού 2Α).

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:

• Kριστόφ Λε Ριγκολέρ, Γενικός Πρόξενος Γαλλίας και Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης

• Παναγιώτης Αβραμόπουλος, Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβολίου Δ. Θεσσαλονίκης

• Νίκος Μαραντζίδης, Αναπλ. Καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Αντώνης Σατραζάνης

Στην πολύβουη, κοσμοπολίτικη Θεσσαλονίκη των αρχών του 20ού αιώνα ξεναγεί ο Αντώνης Σατραζάνης, διευθυντής του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης τον αναγνώστη του βιβλίου του «Η γαλλική στρατιά στη Θεσσαλονίκη. Το ειρηνικό έργο της στη Μακεδονία (1915 - 1918)». Αν εκείνη την εποχή η πόλη φάνταζε μια φορά εξωτική στα μάτια των ξένων επισκεπτών της, σήμερα δείχνει τουλάχιστον χίλιες, σ' αυτό συγκλίνουν οι περιγραφές και σπάνιες εικόνες που συγκέντρωσε ο συγγραφέας στο ιστορικό αυτό λεύκωμα.

«Στις αρχές του 20ού αιώνα η Θεσσαλονίκη είχε πληθυσμό γύρω στις 135.000. Μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, μεταξύ 1915 και 1916, υποδέχτηκε πάνω από 250.000 ξένους στρατιώτες, Γάλλους, Αγγλους, Ρώσους, Σέρβους και Ιταλούς. Οι στρατιώτες έφτασαν να είναι περισσότεροι από τους κατοίκους της πόλης», λέει ο συγγραφέας.

«Πιθανώς η πόλη με το μεγαλύτερο συνωστισμό σε όλη την οικουμένη»: αυτή ήταν η Θεσσαλονίκη του 1916, όπως την είδε Βρετανός δημοσιογράφος. Κάτι ανάλογο μαρτυρά και η περιγραφή του Στρατή Μυριβήλη, στρατιώτη και δημοσιογράφου - ανταποκριτή στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο: «Η Σαλονίκη. Πφ! Ανοστότερη από όλες τις φορές που την είδα. Ξένοι, ξένοι, ξένοι! Σέρβοι αξιωματικοί με ωραία κορμιά. Εγγλέζοι αξιωματικοί και φαντάροι κομψότατοι. Γάλλοι όλων των όπλων. Ιταλιάνοι που μας κοιτάζουν με ενδιαφέρον ευκολοεξήγητο. Αράπηδες, Τογκινέζοι, Ιντιάνοι, Ρούσοι, καλόκαρδοι και ευγενικοί, Εβραίοι, Ελληνες. Αυτοκίνητα, αυτοκίνητα, αυτοκίνητα! Θόρυβοι βάρβαροι, άγριοι και αναιδείς. Σκόνη. Ζέστη. Νταβατούρι. Γλώσσες όλων των φυλών. Χρώματα όλων των εθνοσήμων».

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης θα διακρίνει τομείς στους οποίους η ζωή στην πόλη επηρεάστηκε από τη γαλλική νοοτροπία, από μία πόλη της Ανατολής με μιναρέδες και χαμάμ βρέθηκε να αποκτά θέατρα, κινηματογράφους, ακριβά εστιατόρια, αθλητισμό ευρωπαϊκού επιπέδου, εφημερίδες στα γαλλικά, που διαμόρφωσαν μία κοινωνική συνείδηση ευρωπαϊκή. Από την καταγραφή δε λείπει η αναφορά στο έργο του Γάλλου αρχιτέκτονα Ερνέστ Εμπράρ, που αποδέχτηκε την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για την πολεοδομική αναμόρφωση της καμένης από την πυρκαγιά του 1917 Θεσσαλονίκης.

Περισσότερο από δύο χρόνια ασχολήθηκε ο Αντώνης Σατραζάνης με την έρευνα του υλικού του, τόσο από τα αρχεία του γαλλικού προξενείου, όσο και από το πλούσιο υλικό στο Κέντρο Ιστορίας, ντοκουμέντα και χιλιάδες φωτογραφίες και καρτ ποστάλ. «Οι εικόνες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σήμερα, ενώ συχνά είναι σπουδαία και τα κείμενα στην πίσω πλευρά. Ετυχε να βρω κολλημένα σε καρτ ποστάλ ξερά λουλουδάκια που τα έστελναν οι στρατιώτες στις αραβωνιαστικιές τους κι ομολογώ συγκινήθηκα», λέει ο συγγραφέας.