Για κάποιους που αναθεματίζουν μια αναθηματική στήλη

 

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Εντονη πίεση ασκούν το τελευταίο διάστημα προς τη διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης διάφοροι ακροδεξιοί κύκλοι για την αφαίρεση και την καταστροφή της αναθηματικής στήλης που έχει τοποθετηθεί επί δημαρχίας Μπουτάρη δίπλα στον Λευκό Πύργο για να θυμίζει την απελευθέρωση της πόλης από τους ναζί στις 30 Οκτωβρίου 1944, με την είσοδο των δυνάμεων του ΕΛΑΣ στην πόλη. 

Τμήμα της ΧΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ εισέρχεται στη Θεσσαλονίκη με επικεφαλής
τον στρατιωτικό αρχηγό της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας, Ευριπίδη Μπακιρτζή

Πρώτος διδάξας τα τελευταία χρόνια στην αμφισβήτηση της ιστορικής αυτής επετείου, ο έγκλειστος στις φυλακές για συμμετοχή στην εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή, Αρτέμης Ματθαιόπουλος.

Ηταν στις 3 Νοεμβρίου 2014, όταν το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης αποφάσισε να τιμήσει σε πανηγυρική συνεδρίασή του την 70ή επέτειο της απελευθέρωσης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, με την προβολή σχετικού βίντεο και ομιλητή τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Σπύρο Κουζινόπουλο. Μόλις τελείωσε η ομιλία, σηκώθηκε πάνω ο χρυσαυγίτης Ματθαιόπουλος, που ήταν τότε δημοτικός σύμβουλος της παράταξης «Ελληνική Αυγή», και άρχισε να ωρύεται ότι με την αναφορά στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ τάχα «παραχαράσσεται η ιστορική αλήθεια» και πως δήθεν «προσβάλλεται η ιστορική μνήμη». Ενώ παράλληλα είχε επιτεθεί φραστικά στον τότε δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη κατηγορώντας τον ότι ήθελε να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε τζαμί!

Το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο καθιερώθηκε ο εορτασμός

Η καθιέρωση του εορτασμού

Επειτα από προσπάθειες του τότε δημοτικού συμβούλου και μετέπειτα βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Τριαντάφυλλου Μηταφίδη, και τις ενέργειες της δημοτικής αρχής, εκδόθηκε δύο χρόνια αργότερα το Προεδρικό Διάταγμα 50/2016 με την υπογραφή του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, με το οποίο καθιερώθηκε η 30ή Οκτωβρίου ως «επέτειος της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, δημόσια εορτή τοπικής σημασίας για τον Δήμο Θεσσαλονίκης».

Σε εφαρμογή εκείνης της απόφασης ο Δήμος Θεσσαλονίκης αποφάσισε την ονοματοδοσία του ανώνυμου δρόμου που ξεκινάει ως συνέχεια της Λεωφόρου Νίκης και συνεχίζει ώς την αρχή της Λεωφόρου Μεγ. Αλεξάνδρου ως «Λεωφόρου 30ής Οκτωβρίου». Ενώ παράλληλα τοποθέτησε αναθηματική στήλη δίπλα στον Λευκό Πύργο που γράφει: «Μνήμη των μαχητών του ΕΛΑΣ που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής στις 30 Οκτωβρίου 1944».

Τμήμα του ΕΛΑΣ παρελαύνει στην απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη

Αρχίζουν τα ... όργανα

Για να αρχίσουν από εκεί και πέρα τα... όργανα. Η στήλη, στην οποία κάθε χρόνο την ημέρα της επετείου καταθέτουν λουλούδια ο δήμαρχος, το δημοτικό συμβούλιο, οι πρόξενοι των συμμαχικών στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο δυνάμεων, οι Αρχές και φορείς της πόλης, έγινε κατ' επανάληψη στόχος βανδαλισμών από «άγνωστους» δράστες, ενώ συνεχείς ήταν οι επιθέσεις που δεχόταν στη διάρκεια των συλλαλητηρίων κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Σαν να μην έφταναν αυτά, πέρσι τέτοιες μέρες ξιφούλκησε κατά της αναθηματικής στήλης και των εκδηλώσεων μνήμης για την επέτειο που διοργανώνονται, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης της Ν.Δ., Στράτος Σιμόπουλος, υποστηρίζοντας ανιστόρητα ότι δεν υπήρξε καμία απελευθέρωση, καθώς τάχα οι Γερμανοί ναζί κατακτητές της Θεσσαλονίκης «εγκατέλειψαν την πόλη από μόνοι τους και αμαχητί στις 30 Οκτωβρίου 1944».

Αναγκάστηκα τότε να θυμίσω, με άρθρο μου, τις σκληρές μάχες που είχε δώσει ο ΕΛΑΣ γύρω από τη Θεσσαλονίκη κατά των Γερμανών το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου 1944 και τους πολλούς νεκρούς αντάρτες που έπεσαν στις μάχες κατά των ναζί στον Δρυμό, τη Νέα Σάντα, το Δερβένι, το Σέδες, τον Φοίνικα κ.α., αναρτώντας μάλιστα και φωτογραφίες τους. Ενώ αναφορικά με την «αμαχητί εγκατάλειψη» από τους Γερμανούς, σχολίασα: Ναι, είχαν έρθει ως τουρίστες και όταν έληξαν τα βάουτσερ επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Ενώ οι νεκροί αντάρτες ήταν απλά θύματα... τροχαίων ατυχημάτων.

Η επίσημη δοξολογία για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ στον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας παρουσία των αρχών και του κλήρου της Θεσσαλονίκης. Πρώτος ο Μπακιρτζής

Με επίκληση εκδόσεων της χούντας

Τη σκυτάλη στην προσπάθεια αμφισβήτησης της 30ής Οκτωβρίου 1944 και καταστροφής της αναθηματικής στήλης πήραν τελευταία δύο ακροδεξιοί δημοτικοί σύμβουλοι και κάποιοι ομοϊδεάτες τους απόστρατοι, υποστηρίζοντας πως «η πόλη δεν απελευθερώθηκε από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ». Και για να στηρίξουν τον ανιστόρητο ισχυρισμό τους, επικαλούνται εκδόσεις της χούντας, που φέρουν την υπογραφή του προπαγανδιστή της Γεωργαλά, αλλά και το απίθανο «Σύμφωνο του Λιβαδίου», για το οποίο διακεκριμένοι ιστορικοί όπως ο Χάιντς Ρίχτερ και ο Χάγκεν Φλάισερ αποφάνθηκαν ότι ήταν πλαστό και οι εμφανιζόμενοι ως υπογράφοντες... ανύπαρκτα πρόσωπα!

ΥΓ.: Αντε, εμείς που τα γράφουμε όλα αυτά, ερευνώντας επί μισό αιώνα την περίοδο της Κατοχής και την άγια ημέρα της 30ής Οκτωβρίου 1944, σε πλήθος αρχείων και έχοντας καταγράψει μαρτυρίες σημαντικών πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής, μπορεί να λαθεύουμε.

Το πλήθος όμως των κορυφαίων των γραμμάτων αυτής της πόλης, που χαρακτήρισαν «απελευθέρωση» το γεγονός που συνέβη στη Θεσσαλονίκη την προτελευταία ημέρα εκείνου του Οκτωβρίου και περιέγραψαν την είσοδο των μπαρουτοκαπνισμένων ανταρτών του ΕΛΑΣ στην πόλη, μήπως είχαν πέσει έξω; Και δεν μιλάμε για τυχαίους ανθρώπους αλλά για κορυφαίους συγγραφείς, όπως οι: Γιώργος Βαφόπουλος, Ελευθερία Δροσάκη, Γιώργος Ιωάννου, Τόλης Καζαντζής, Νίκος Μπακόλας, Ρούλα Παπαδημητρίου, Φραγκίσκος Σομμαρίπας, Περικλής Σφυρίδης, Κώστας Τομανάς, Ντίνος Χριστιανόπουλος, και άλλους που τα ονόματά τους μάς διαφεύγουν αυτή τη στιγμή.

* Σπύρος Κουζινόπουλος είναι δημοσιογράφος-συγγραφέας, μέλος της Επιτροπής του Δ. Θεσσαλονίκης για τον εορτασμό της 30ής Οκτωβρίου, πρώην γενικός διευθυντής του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων. 

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών το Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2020