"Σκοτώστε με, μα η Ελλάδα θα ζήσει..."

Η θυσία για την πατρίδα του ήρωα της Εθνικής Αντίστασης Χρήστου Ευστρατιάδη

Κρατούμενοι στο Γεντί Κουλέ την περίοδο του μεσοπολέμου στο προαύλιο της φυλακής

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Στη διάρκεια των τρεισήμισι ετών της Ναζιστικής σκλαβιάς της πατρίδος μας, υπήρξαν δεκάδες και εκατοντάδες αγωνιστές της Αντίστασης που δεν δείλιασαν, δεν δίστασαν να θυσιαστούν, να στηθούν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα υπερασπιζόμενοι το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας και της εθνικής ανεξαρτησίας. Μία από τις ηρωϊκές αυτές περιπτώσεις ήταν και του 26χρονου οικονομολόγου Χρήστου Ευστρατιάδη που η θυσία του στις 5 Δεκεμβρίου 1942, ενέπνευσε τους νέους και τις νέες της υπόδουλης στους Ναζί Μακεδονίας τα επόμενα χρόνια της Κατοχής.

Προκηρύξεις στους δρόμους της Θεσσαλονίκης να σταματήσουν οι εκτελέσεις πατριωτών από τους Ναζί

Ο Χρήστος Ευστρατιάδης ήταν από τους πρώτους που αμέσως μετά την είσοδο των Γερμανών κατακτητών έσπευσε να ενταχθεί σε ένα από τους φοιτητικούς πυρήνες της απελευθερωτικής οργάνωσης "Ελευθερία" που είχε δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη ένα μόλις μήνα μετά την είσοδο των χιτλερικών στρατευμάτων στη χώρα. Τα μέλη αυτών των αντιστασιακών φοιτητικών ομάδων, που δρούσαν ανεξάρτητα η μία από την άλλη, σκορπούσαν με προφυλάξεις σε γερμανικές μονάδες χειρόγραφες ή πολυγραφημένες προκηρύξεις στη γερμανική γλώσσα, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους, μοίραζαν δελτία ειδήσεων κ.α.

Ο Ευστρατιάδης μετά τη σύλληψή του παραπέμφθηκε στο Γερμανικό στρατοδικείο που  τον καταδίκασε σε θάνατο. Εκεί η στάση του εξέπληξε ακόμη και τους στρατοδίκες, στους οποίους απευθυνόμενος μετά την απόφασή τους για καταδίκη του σε θάνατο του φώναξε: "Σκοτώστε με, μα η Ελλάδα θα ζήσει και τα εκατομμύρια των Ελλήνων που ληστεύετε και τυραννάτε θα εκδικηθούν  το θάνατό μου."

Το δημοσίευμα στην αντιστασιακή εφημερίδα Ελευθερία της Θεσσαλονίκης για τη θυσία του Ευστρατιάδη

Σχετικά με την υπέροχη θαρραλέα στάση του στο γερμανικό στρατοδικείο, ήταν χαρακτηριστική η εξιστόρηση της δίκης και της εκτέλεσής του που δημοσιεύθηκε λίγο αργότερα στη μυστική αντιστασιακή εφημερίδα Ελευθερία. Όπως έγραφε:

"Σαν άκουσε την καταδίκη του σε θάνατο, ξέσπασε φωνάζοντας «ζήτω ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας του ελληνικού λαού». Και στις φυλακές που τον ξαναπήγαν οι δήμιοί του, άρχισε να τραγουδάει εθνικά τραγούδια, τραγούδια της λευτεριάς, δείχνοντας έτσι ποιο είναι το καθήκον κάθε Έλληνα στη σημερινή καμπή που περνάμε σαν έθνος και σαν λαός.

Και όταν ύστερα από λίγες μέρες οι δήμιοι πήγαν να τον πάρουν από τις φυλακές Επταπυργίου για να τον εκτελέσουν στην περιοχή του Σέδες, 1  ο Ευστρατιάδης αλυσοδεμένος, αγέρωχος και περήφανος, τραγούδησε τραγούδια εθνικά και επαναστατικά που ξεσήκωσαν τους κατοίκους γύρω από τη φυλακή", αναφέρονταν στο δημοσίευμα της μυστικής εφημερίδας. 2  

Την ίδια μέρα είχαν εκτελεστεί στο ίδιο σημείο μαζί με τον Ευστρατιάδη και οι Νικόλαος Καλαϊτζής, κτηνοτρόφος από τη Βροντού, Αλέξανδρος Παπουτσής από το Ζαγκλιβέρι και Αλβέρτος Γιακοέλ, εργάτης από τη Θεσσαλονίκης. Η απόφαση του Γερμανικού Στρατοδικείου που είχε εκδοθεί στις 9 Οκτωβρίου, καταδίκαζε τον Χρήστο Ευστρατιάδη σε θάνατο "επί εσχάτη προδοσία διαπραχθείσα δια κομμουνιστικής δράσεως". Για την εκτέλεση αυτή η φιλοχιτλερική εφημερίδα της Θεσσαλονίκης "Νέα Ευρώπη" αποκαλούσε τους εκτελεσμένους "κακούς Έλληνες ...που προσβάλλουν την ηθικήν αξιοπρέπειαν της Ελλάδος".   3              

1. Οι Γερμανοί στη διάρκεια της Κατοχής έπαιρναν τους πατριώτες που είχαν φυλακίσει στο Γεντί Κουλέ και το στρατόπεδο "Παύλος Μελάς" και τους εκτελούσαν σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλονίκης ("Κόκκινο Σπίτι", Διαβατά, Σέδες, Μίκρα, Σφαγεία κ.α. Πολλές φορές τους έθαβαν επιτόπου ενώ άλλες φορές τα πτώματα των εκτελεσμένων τα μετέφεραν στα νεκροταφεία της Ευαγγελίστριας. 

1.     2. Εφημερίδα Ελευθερία, φύλλο Νο 10 της 6ης Ιανουαρίου 1943.

2.      3. Εφημερίδα Νέα Ευρώπη, 8 Δεκεμβρίου 1942.

Π     ΠΗΓΗ: Τα στοιχεία είναι από το βιβλίο του Σπύρου Κουζινόπουλου "Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ