H ανάπλαση του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης

του Τάσου Τασιούλα

Το επόμενο μεγάλο ερώτημα για την εικόνα της Θεσσαλονίκης, για τη «βιτρίνα» της πόλης είναι η ανάπλαση της παλιάς παραλίας. Του τμήματος δηλαδή από το Λευκό Πύργο μέχρι το λιμάνι. Κι αυτό επειδή έτσι κι αλλιώς, αθόρυβα όπως πάντα, οι σοβαρές προτάσεις περί ενιαίας αντιμετώπισης όλου του παραλιακού μετώπου, από το Δέλτα του Αξιού και το Καλοχώρι μέχρι το Μεγάλο Έμβολο και το Αγγελοχώρι, αντί να γίνουν διεκδίκηση και πράξη μπήκαν στη «μαύρη λίστα» των πυροτεχνημάτων για την πόλη.

Ο «Στρατηγικός Πολεοδομικός Ανασχεδιασμός του Θαλασσίου Μετώπου» της Θεσσαλονίκης, χάθηκε μαζί με τα χειροκροτήματα της ανακοίνωσής του. Είναι γνωστό άλλωστε ότι όλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη για διαδημοτικές συνεργασίες, συνεννόηση, κοινό σχεδιασμό και μητροπολιτική διοίκηση, αλλά στην πράξη κανείς δεν είναι διατεθειμένος να συμπράξει σε κάτι κοινό. Συνήθως όλοι περιχαρακώνονται στα διοικητικά όρια που μπορούν να ελέγξουν, έχουν άποψη για το τι γίνεται στο «στρατόπεδο» του γείτονα, αλλά επιμένουν στις αποσπασματικές (και τελικά αναποτελεσματικές) παρεμβάσεις.

Κάπως έτσι χάθηκε η ευκαιρία η Θεσσαλονίκη να αποκτήσει ένα ενιαίο θαλάσσιο μέτωπο μήκους 35 χλμ. (δεν έχω υπόψη μου κάποιο μεγαλύτερο στην Ευρώπη), στο οποίο θα γινόταν μια από τις μεγαλύτερες αναπλάσεις διεθνώς, με ενιαία φιλοσοφία και αισθητική, που θα άλλαζε την εικόνα του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος και την καθημερινότητα περίπου ενός εκατομμυρίου κατοίκων προς το καλύτερο.

Όσα προβλέπονταν σε εκείνο το σχέδιο χάθηκαν και μαζί τους η ευκαιρία για μια μεγαλεπήβολη παρέμβαση στη βιτρίνα της πόλης.

Σήμερα, όποιον από τους δημάρχους που διαθέτουν παραλιακές εκτάσεις στα 35 χλμ. ρωτήσει κάποιος, θα του πει πως προτεραιότητά του είναι η ανάπλαση και αξιοποίηση αυτής της έκτασης. Ξεχωριστά από τους ομολόγους του των άλλων δήμων φυσικά. Πρόθεση συνεννόησης εκφράζουν όλοι. Πρωτοβουλία ή ουσιαστικά βήματα προς μια τέτοια κατεύθυνση δεν κάνει κανείς.

Για να μη μένουμε όμως στο παρελθόν, αυτό που προχωράει –έστω και με ρυθμούς χελώνας- είναι η προσπάθεια σε σχεδόν το σύνολο των δήμων να κάνουν αναπλάσεις στα «δικά τους» τμήματα της παραλίας. Ακόμη και ένας αισθητικός… αχταρμάς να γίνουν τα 35 χλμ. προσωπικά θα μου αρκεί και θα είμαι ευτυχής, διότι βλέποντας τη σημερινή εικόνα από το λιμάνι και δυτικά κι από το Μέγαρο Μουσικής και ανατολικά θλίβομαι που αυτή η μοναδική περιουσία έχει εγκαταλειφθεί κι έχει μετατραπεί σε έναν απέραντο μπαζότοπο.

Ένα από τα πλέον κρίσιμα τμήματα του παραλιακού μετώπου, στου οποίου την ανάπλαση θα προχωρήσει ο δήμος Θεσσαλονίκης είναι της Παλιάς Παραλίας, από το Λευκό Πύργο μέχρι την είσοδο του λιμανιού στην Πλατεία Ελευθερίας.

Γι’ αυτό το κομμάτι υπήρξαν και υπάρχουν πολλές προτάσεις. Από την επιχωμάτωση για τη δημιουργία μιας «πλατείας» σε βάθος 5 χλμ., που εκτός από τραπεζάκια και χώρους αναψυχής θα φιλοξενεί και ένα μεγάλο πάρκινγκ, μέχρι τη διαπλάτυνση με διάφορες μορφές, την απαγόρευση κυκλοφορίας οχημάτων στη λεωφόρο Νίκης ή εσχάτως τη δημιουργία μιας ξύλινης εξέδρας μήκους έως 12 μέτρων, για να κυκλοφορούν χωρίς να κινδυνεύουν να πέσουν στο Θερμαϊκό πεζοί και ποδηλάτες.

Χαίρομαι που τόσο ο δήμαρχος, Γιάννης Μπουτάρης, όσο και ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης του δημοτικού συμβουλίου, Σταύρος Καλαφάτης, έχουν εκφράσει τη βούληση να προχωρήσουν στην ανάπλαση του συγκεκριμένου κομματικού και τουλάχιστον η παραλιακή ζώνη στα όρια του δήμου Θεσσαλονίκης να είναι ο χώρος που συνδέει ξανά την πόλη με τη θάλασσα.

Η ανάπλαση της Νέας Παραλίας δείχνει πόσο πολύ επιζητούσε ο Θεσσαλονικιός αυτή την επανασύνδεση με τη θάλασσα.

Ο κ. Καλαφάτης πρότεινε τη δημιουργία της ξύλινης εξέδρας, που και χωρίς μεγάλο κόστος μπορεί να γίνει και εξαιρετικά χρήσιμη είναι, όπως αποδεικνύουν τα αντίστοιχα τμήματα της Νέας Παραλίας, αλλά και η εξέδρα του δήμου στον πρώτο προβλήτα του λιμανιού.

Στο δήμο, διοίκηση και αντιπολίτευση μπορούν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να βρουν έναν τρόπο για να γίνει κάτι σπουδαίο στο συγκεκριμένο κομμάτι. Η όποια ανάπλαση υιοθετηθεί δε θα είναι εύκολη. Όχι λόγω αναστάτωσης της καθημερινότητας της πόλης για όσο καιρό υλοποιείται, αλλά επειδή ακόμη υπάρχουν σχέδια για μαρίνες, για στάσεις της θαλάσσιας συγκοινωνίας κτλ., ζητήματα τα οποία επηρεάζονται και επηρεάζουν το όποιο σχέδιο.

Εύχομαι στο νέο ΕΣΠΑ (ΣΕΣ 2014 – 2020) να βρεθούν τα κονδύλια ώστε μέσα στα επόμενα χρόνια να αποκτήσουμε στην καρδιά του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης μια όαση για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της.

Οι ίδιοι οι πολίτες οφείλουν να διεκδικήσουν την υλοποίηση των αναπλάσεων και στα υπόλοιπα τμήματα αυτού του παραθαλάσσιου «παραδείσου». Αυτό το παραλιακό μέτωπο στην τελική του μορφή είναι μια από τις λίγες ελπίδες της Θεσσαλονίκης να αποκτήσει υπόσταση στην ανταγωνιστικότητα των άλλων αστικών κέντρων της ευρύτερης περιοχής. Κυρίως όμως είναι μια από τις μεγαλύτερες ελπίδες για να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο και η καθημερινότητα των πολιτών.

Στις άλλες περιοχές τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα. Δυτικά υπάρχουν γεωργικές καλλιέργειες, ιχθυοκαλλιέργειες, οστρακοκαλλιέργειες, μια προστατευόμενη περιοχή μοναδικής σημασίας, βιομηχανικές μονάδες και μονάδες αποθήκευσης και διακίνησης υγρών καυσίμων, όπως και οι δραστηριότητες του λιμανιού. Να μη συζητήσουμε το γεγονός ότι αποτελεί το πιο επιβαρυμένο περιβαλλοντικά κομμάτι του παραλιακού μετώπου, το οποίο βιώνει την καθίζηση και την υφαλμύρωση και όπου ακόμη συνεχίζεται η ρύπανση από τα παλιά βυρσοδεψεία, όπου πολλοί συνεχίζουν να στήνουν αυθαίρετες μονάδες, να πετούν σκουπίδια και μπάζα, να πραγματοποιούν αμμοληψίες και να διοχετεύουν ανεξέλεγκτα λύματα μέσω αποχετεύσεων…

Ανατολικά τόσο ο δήμος Καλαμαρίας, όσο και ο δήμος Πανοράματος Χορτιάτη έχουν ένα σχέδιο για τα «δικά τους» 5 χλμ. παραλίας, το οποίο περιμένουμε επιτέλους να μπει σε μια ρότα υλοποίησης. Οι αυθαίρετες χρήσεις, οι αδιαμόρφωτες περιοχές, οι ρυπογόνες δραστηριότητες, οι μπαζότοποι και οι σκουπιδότοποι είναι διάσπαρτοι, μαζί με τα φαινόμενα διάβρωσης.

Με λίγη καλή θέληση ακόμη και αποσπασματικά, τα 35 χλμ. της παραλίας της Θεσσαλονίκης μπορούν να γίνουν η πολυτελής βιτρίνα μιας περιοχής, που μόνο με αυτή την παρέμβαση θα είναι αξιοζήλευτη.

Αξίζει να κάνουν την προσπάθειά τους οι δήμαρχοι κι αξίζει να τους πιέσουμε κι εμείς.

Πηγή: Voria.gr