Το Γεντί Κουλέ ως οθωμανική φυλακή

Με αφορμή την κυκλοφορία από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ του βιβλίου του Σπύρου Κουζινόπουλου «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης», παραθέτουμε στη συνέχεια εκτενές απόσπασμα από τη διπλωματική εργασία που εκπόνησε το 2019 για το Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας η κ. Αικατερίνη Γιαννουκάκου με τίτλο «Οθωμανικές φυλακές: Το Γεντί Κουλέ».

Μία πανδημία στη Θεσσαλονίκη πριν 240 χρόνια

του Σπύρου Κουζινόπουλου
O κορωνοϊός, που επιμένει να ταλαιπωρεί όλη την υφήλιο, γνωρίζοντας μάλιστα και πάλι έξαρση τελευταία, δεν είναι η μοναδική λοιμώδης ασθένεια που έπληξε την ανθρωπότητα. Ειδικά η Θεσσαλονίκη, μέσα σε μία σειρά επιδημιών που σημειώθηκαν στην πόλη ανά τους αιώνες, γνώρισε και μία φοβερή επιδρομή "χολέρας και πανούκλας" που την έπληξε το έτος 1783 και είχε ως συνέπεια τον αφανισμό του ενός τρίτου και πλέον του πληθυσμού της.

Όταν παρακολουθούσαν ακόμη και τον Μάνο Χατζηδάκι

Μια και  το θέμα των παρακολουθήσεων και του φακελώματος βρίσκεται ακόμη στην επικαιρότητα, λόγω της υπόθεσης των "επισυνδέσεων", αξίζει να θυμηθούμε το πώς τα «σαίνια» της χούντας, αλλά και  της προηγούμενης ανώμαλης  μετεμφυλιακής περιόδου, φακέλωναν όλους τους πολίτες με «ανατρεπτικές» αντιλήψεις. Μία πολύ χαρακτηριστική περίπτωση ήταν αυτή του σπουδαίου συνθέτη Μάνου Χατζιδάκι, εναντίον του οποίου είχε σχηματιστεί ογκώδης φάκελος για τα πολιτικά του φρονήματα.

Η απελευθέρωση του Έβρου από τους Ναζί

Οι πρώτοι αντάρτες εισέρχονται στο Διδυμότειχο, ακολουθούμενοι από κατοίκους με νταούλια και σημαίες

Πριν 81 χρόνια, στα τέλη Αυγούστου 1944, οι δυνάμεις των ανταρτών του ΕΛΑΣ με συντονισμένες επιθέσεις κατά των γερμανικών στρατιωτικών μονάδων σε ολόκληρο τον Έβρο, πετυχαίνουν την απελευθέρωση από τους κατακτητές του ακριτικού αυτού νομού, ενώ συνολικά στις επιχειρήσεις για την απελευθέρωση του Έβρου, οι Γερμανοί είχαν 400 νεκρούς και πολλούς ακόμα τραυματίες.

Ελληνίδες κατάσκοποι στον αγώνα κατά του Ναζισμού

Δεν ήταν μόνο οι χιλιάδες των Ελλήνων ανδρών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης που πολέμησαν τους Γερμανούς κατακτητές στις πόλεις και τα βουνά μέχρι της τελικής νίκης. Hταν και οι γενναίες ηρωίδες γυναίκες, που σαν αρχαίες Σπαρτιάτισσες δεν τρόμαξαν στα βασανιστήρια των Es-Es που αψήφησαν τη βαρβαρότητα του αγκυλωτού σταυρού, που πάλεψαν με την πείνα, τη δυστυχία και τον κατατρεγμό. Αυτές που δε λύγισαν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, που αψήφησαν το θάνατο και την ωμή βία.

Yπόθεση Σάκο και Βαντσέτι: Ένα δικαστικό έγκλημα

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Συμπληρώθηκαν 98 χρόνια από την εκτέλεση, τον Αύγουστο του 1927, δύο αγωνιστών του αγώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για βελτίωση των συνθηκών εργασίας και αμοιβής των εργαζομένων. Ήταν η υπόθεση Σάκο και Βαντσέτι, ένα αποτρόπαιο πολιτικό και δικαστικό έγκλημα στις ΗΠΑ, που είχε συνταράξει όλο τον πλανήτη και είχε ως απώτερο στόχο την δυσφήμιση και κατάπνιξη του ανερχόμενου εργατικού κινήματος στην «καρδιά» του καπιταλιστικού συστήματος.

Μία επίσκεψη του Ελευθέριου Βενιζέλου στους οικισμούς του Θερμαϊκού

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του Κόμματος Φιλελευθέρων, Ελευθέριος Βενιζέλος, στις 29 Αυγούστου 1932, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Θεσσαλονίκη, είχε μεταβεί με καραβάκι, -καθώς η οδική συγκοινωνία ήταν άθλια- στον παραλιακό προσφυγικό συνοικισμό της Αγίας Τριάδας, για να εγκαινιάσει το κτίριο των παιδικών κατασκηνώσεων του "Πατριωτικού Ιδρύματος", του κατοπινού ΠΙΚΠΑ ("Πατριωτικό Ίδρυμα Κοινωνικής Πρόνοιας και Αντιλήψεως"). 

Ποιος έδωσε τη διαταγή για το "Μαύρο Σάββατο" της Θεσσαλονίκης;

Ποιός από τους συνεργαζόμενους με τους κατακτητές Έλληνες αξιωματούχους είχε την ιδέα; 

H φωτογραφία προέρχεται από το πλούσιο αρχείο του Ανδρέα Ασσαέλ

Ένα εξαιρετικό βιβλίο του ιστορικού Ανδρέα Μπουρούτη με τίτλο "Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη, η Ιταλική στάση και οι Εβραίοι μαθητές του Ουμπέρτο Πρίμο", προσπαθεί να εξετάσει την ιταλική παρουσία στην πρωτεύουσα της ελληνικής Μακεδονίας στα χρόνια της Κατοχής και τις ενέργειες του Ιταλού προξένου Ζαμπόνι. Αλλά και να απαντήσει στο ερώτημα για το ποιoς από τους συνεργαζόμενους με τους κατακτητές Έλληνες αξιωματούχους εκείνης της εποχής, ήταν εκείνος που εξέδωσε την  έκτακτη διαταγή για τα γεγονότα που συνέβησαν στην πλατεία Ελευθερίας το "Μαύρη Σάββατο" της 11ης Ιουλίου 1942.

Το ολοκαύτωμα της Μαραθούσας Χαλκιδικής

Ένα από τα ελάχιστα γνωστά εγκλήματα που διέπραξαν στη χώρα μας οι Ναζί και οι ελληνόφωνοι συνεργάτες τους, κατά τη μαύρη περίοδο της γερμανικής Κατοχής, ήταν το ολοκαύτωμα που οργάνωσαν το καλοκαίρι του 1944 κατά των φιλήσυχων κατοίκων της Μαραθούσας, ενός από τα υπέροχα Ζερβοχώρια της Χαλκιδικής.

Όταν υψώθηκε η Ελληνική σημαία στο μιναρέ της Ροτόντας

Η παράτολμη ενέργεια δύο νεαρών να τρυπώσουν στη διάρκεια της κατοχής  νύχτα στη Ροτόντα, να ανεβούν στο μιναρέ της και να τοποθετήσουν εκεί τη γαλανόλευκη. Το μαρτυρικό τους τέλος όταν η Γκεστάπο που τους συνέλαβε, τους παρέδωσε στους ταγματασφαλίτες του αιμοδιψούς Δάγκουλα

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Αύγουστος 1944. Η μπότα των Γερμανών κατακτητών συνθλίβει τον ελληνικό λαό και οι Ναζί, που γνωρίζουν πλέον από τις συνεχείς ήττες στα πολεμικά μέτωπα ότι έρχεται το τέλος τους εξαντλούν όλη τη σκληρότητα που διακρίνει το χιτλερικό τέρας. Παίρνοντας θάρρος από την επερχόμενη απελευθέρωση της σκλαβωμένης πατρίδας, δύο τολμηρά ελληνόπουλα τρυπώνουν μία σκοτεινή νύχτα στον μιναρέ της Ροτόντας, στη Θεσσαλονίκη, ανεβαίνουν τα 129 μαρμάρινα σκαλοπάτια που οδηγούν στην κορυφή του και τοποθετούν εκεί μία μεγάλη ελληνική σημαία.

Ποδοσφαιριστές της Θεσσαλονίκης στην Εθνική Αντίσταση

Άγνωστα στοιχεία για τη συμμετοχή ποδοσφαιριστών των ομάδων της Θεσσαλονίκης στην Εθνική Αντίσταση, μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ και στον αγώνα για την απελευθέρωση της χώρας από τον χιτλερικό ζυγό, είχαν παρουσιαστεί το Νοέμβριο του 2024 σε ειδική εκδήλωση με θέμα «Οι ΕΑΜίτες αθλητές του ΠΑΟΚ», που είχε οργανώσει στην περιοχή του γηπέδου του δικεφάλου του βορρά η Τομεακή Επιτροπή Δήμου Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ.

«Εμείς θα ζήσουμε»

Μια συγκλονιστική ιστορία σε δύσκολους καιρούς για τη Χαλκιδική.

Συγκέντρωση του ΕΑΜ στον Πολύγυρο Χαλκιδικής το Σεπτέμβριο του 1944

του Κύρκου Αικατερινάρη

Όσο προχωρούσα στην ανάγνωση του βιβλίου «Εμείς θα ζήσουμε» της Αντωνίας Ζεβόλη – Νταουντάκη (εκδ. «Εύμαρος»), τόσο περισσότερο είχα την αίσθηση ότι πολλά από τα επεισόδιά του τα είχα ζήσει κι εγώ. Στην πραγματικότητα έρχονταν στην μνήμη μου όσα κατά καιρούς μου διηγιόταν η γιαγιά μου Ουρανία. Τότε τα θεωρούσα παιδικά παραμύθια ή γνωστούς μύθους με σκληρούς δράκους και θύματα αθώους ανθρώπους. Τα παιδιά άλλωστε πάντα απωθούν τις μαύρες σκέψεις των μεγάλων, πάντα θέλουν να βρίσκονται μακριά από τις σκληρές και σκοτεινές περιόδους της Ιστορίας.

Τα «θαμμένα τετράδια» των 5.000 εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι

Τα «θαμμένα τετράδια», είναι μαρτυρίες εξόριστων γυναικών κατά την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου και των πρώτων μετεμφυλιακών χρόνων που κρατούνταν στο νησί Τρίκερι Μαγνησίας, καθώς επίσης στη Μακρόνησο και τη Χίο. Τις μαρτυρίες αυτές για την εξοντωτική ζωή στην εξορία, κατάφεραν οι εξόριστες να τις σώσουν, κρύβοντάς τες  στις κουφάλες των δέντρων του μικρού νησιού. 

Πως είχε σωθεί το 1922 η εικόνα της Παναγίας της Μηχανιώτισσας

Προφυλαγμένη σε ένα πάπλωμα από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες

Περιφορά της εικόνας της Παναγίας Φανερωμένης της Μηχανιώτισσας στον εορτασμό του 1968

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Προφυλαγμένη μέσα σε ένα… πάπλωμα, είχε σωθεί μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, πριν 100 και πλέον χρόνια η εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης της Μηχανιώτισσας, για την οποία συρρέουν κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες, προκειμένου να την προσκυνήσουν, χιλιάδες πιστοί από όλη τη Βόρεια Ελλάδα και μακρύτερα ακόμη. H λιτάνευση της εικόνας πραγματοποιείται σήμερα.

Ποιοι και πως παρακολουθούν τα τηλέφωνά μας

Ποιοί και πως κάνουν τις παρακολουθήσεις των τηλεφωνικών επικοινωνιών των πολιτών στην Ελλάδα, με συνέπεια τηνκαταπάτηση των δημοκρατικών λαϊκών ελευθεριών; Την απάντηση δίνουν τα ενδιαφέροντα αποκαλυπτικά στοιχεία που ακολουθούν. Και από τα οποία προκύπτει ότι οι λεγόμενες «νόμιμες παρακολουθήσεις», που επικαλέστηκε η κυβέρνηση της Ν.Δ. για να τις δικαιολογήσει, βασίζονται σε νόμο που υπάρχει από το 1994, δηλαδή εδώ και 30 χρόνια, το νόμο 2225. 

Το κάψιμο των βιβλίων από τη δικτατορία Μεταξά

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Ελλάδα, Αύγουστος του 1936. Έχουν περάσει μόλις δώδεκα ημέρες από την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά, πριν ογδόντα οκτώ ακριβώς χρόνια και το φασιστικό καθεστώς προβαίνει σε μία θεαματική ενέργεια: Στο κάψιμο βιβλίων σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, μιμούμενο αντίστοιχες πράξεις του Χιτλερικού καθεστώτος στη Γερμανία. Χιλιάδες βιβλία ρίχτηκαν στην πυρά σ’ εκείνες τις Μεσαιωνικού χαρακτήρα τελετές, ενώ είχαν απαγορευτεί από τη Μεταξική δικτατορία περισσότεροι από 445 τίτλοι βιβλίων.

Η μεγάλη πυρκαγιά του 1890 στη Θεσσαλονίκη

Του Σπύρου Κουζινόπουλου

Ο μήνας Αύγουστος κάθε έτους θυμίζει τις τεράστιες πυρκαγιές που έζησε η Θεσσαλονίκη τα παλιότερα χρόνια και οι οποίες με τις ανυπολόγιστες καταστροφές που είχαν προκαλέσει στις υποδομές, τα εκατοντάδες καμένα σπίτια, τα λαβωμένα μνημεία, τα πυρπολημένα αρχεία και τους χιλιάδες άστεγους, σημάδεψαν βαθιά το κορμί της Μακεδονικής πρωτεύουσας.

H δίκη πριν 50 χρόνια των πραξικοπηματιών της χούντας

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Συμπληρώνονται 50 χρόνια από τη δίκη των πραξικοπηματιών της χούντας και την ιστορική απόφαση που είχε λάβει το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών, επιβάλλοντας την ποινή του θανάτου σε τρεις από τους αρχηγούς της λαομίσητης δικτατορίας των συνταγματαρχών και σε ποινές ισόβιων δεσμών για τους υπόλοιπους. Μία απόφαση που ήταν εναρμονισμένη με τη βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού για την τιμωρία των τυράννων, και την ιαχή «δώστε τη χούντα στο λαό» να ηχεί και στο τελευταίο σοκάκι της χώρας.

Συγκέντρωση αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό στη Θεσσαλονίκη

Συγκέντρωση αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό  και με αίτημα να σταματήσει τώρα η γενοκτονία και η κατοχή, αλλά και να μπορέσει να φτάσει η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, οργανώνουν την προσεχή Κυριακή 24 Αυγούστου στον Λευκό Πύργο, στις 11πμ τα εργατικά Σωματεία της Θεσσαλονίκης.

Ο Οδυσσέας Ελύτης εξηγεί το πως έγραψε το "Άξιον Εστί"

Με ένα εκπληκτικό του κείμενο, ο μεγάλος μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης  εξηγεί πως έγραψε το «Άξιον Εστί»! Την ποιητική  συλλογή, που πρωτοδημοσίευσε το 1959, εμπνευσμένος από τη διαδήλωση της νεολαίας της Αθήνας στις 25 Μαρτίου 1942, τα μαύρα χρόνια της ναζιστικής κατοχής. Το «Άξιον Εστί» έκανε τον Ελύτη διεθνώς γνωστό με συνέπεια να του απονεμηθεί είκοσι χρόνια αργότερα, το 1979, το Νόμπελ Λογοτεχνίας. 

Γνωστές προσωπικότητες που πέρασαν από το κάτεργο του Γεντί Κουλέ

Στον εγκλεισμό στις μεσαιωνικές φυλακές του Γεντί Κουλέ γνωστών προσωπικοτήτων της Αριστεράς αλλά και του πνευματικού κόσμου της χώρας, καθώς και του έπους της Εθνικής Αντίστασης, αναφέρεται ο Σπύρος Κουζινόπουλος, σε συνέντευξή του στο διαδικτυακό περιοδικό Literature.gr. που κατά κύριο λόγο  επικεντρώνεται στη λογοτεχνία και στις τέχνες και δημοσιεύει νέα για τον πολιτισμό. Η συνέντευξη δόθηκε από αφορμή το βιβλίο του «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ.

Οι "Πιλότοι της Επανομής" κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Δύο εξαιρετικές φωτογραφίες του 1918 για τους "Πιλότους της Επανομής", τη Γαλλική Μοίρα που με βάση την παραλία της Επανομής επιτηρούσε το Θερμαϊκό και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης με τα αεροπλάνα της, αλιεύσαμε από τη δημόσια ομάδα του Facebook "Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης".

Κύπριοι αντιφασίστες των Διεθνών Ταξιαρχιών

του Βαγγέλη Πάλλα 

Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος, 1936-1939. Μάχη της Χαράμα, Φλεβάρης 1937, μάχη του Τερουέλ, Δεκέμβρης 1937-Φλεβάρης 1938. Γιατί άραγε θυμηθήκαμε αυτόν τον αιματηρό πόλεμο και τις συγκεκριμένες μάχες; Οχι μόνο γιατί φέτος συμπληρώνονται 86 χρόνια από το τέλος εκείνου του πολέμου αλλά και γιατί σ’ αυτές τις αποφασιστικής σημασίας μάχες, πολέμησαν Κύπριοι αντιφασίστες εθελοντές και πολλοί απ’ αυτούς σκοτώθηκαν θυσιάζοντας τη ζωή τους στον βωμό του διεθνιστικού καθήκοντος και του αντιφασιστικού αγώνα.

Η ανατροπή της κυβέρνησης Πλαστήρα τον Δεκαπενταύγουστο του 1950

Οι δηλώσεις του στην Τήνο, στον εορτασμό της Παναγίας, για εφαρμογή μέτρων ειρήνευσης και κατάργηση της θανατικής ποινής, οδηγούν Παλάτι, Αμερικανούς και Δεξιά σε μεθόδευση εξαναγκασμού σε παραίτηση

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Τέτοιες μέρες πριν 75 χρόνια,  τον Δεκαπενταύγουστο του 1950, με τις μεθοδεύσεις του Παλατιού, της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, της δεξιάς και κάποιων φιλικών προς όλους αυτούς πολιτικών, όπως ο Σοφοκλής Βενιζέλος, ανατρέπεται η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του Νικόλαου Πλαστήρα. Ως αιτία του εξαναγκασμού του σε παραίτηση, προβάλλονται οι δηλώσεις που είχε κάνει στην Τήνο, κατά τον εορτασμό της γιορτής της Παναγίας υπέρ της εφαρμογής μέτρων ειρήνευσης στη χώρα, της κατάργησης της θανατικής ποινής και της αναστολής εκτέλεσης των 2.000 και πλέον μελλοθάνατων κομμουνιστών που παρέμεναν στις ελληνικές φυλακές περιμένοντας τη σειρά τους για να στηθούν στα εκτελεστικά αποσπάσματα της ανώμαλης μετεμφυλιακής περιόδου.

Τα 317 αθώα θύματα των Ναζί στο Κομμένο της Άρτας

O ματωμένος γάμος της Αλεξάνδρας και του Θεοχάρη 

Η μνήμη των 317 θυμάτων της σφαγής από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής στο μαρτυρικό Κομμένο Άρτας, τιμάται κάθε χρόνο με εκδηλώσεις μνήμης. Η απότιση φόρου τιμής στους  εκτελεσθέντες κατοίκους, γίνεται με κεντρικό σύνθημα «δεν τους ξεχνάμε», παράλληλα με το αίτημα να καταβληθούν στην Ελλάδα οι οφειλές του γερμανικού κράτους αλλά και να αποδοθεί δικαιοσύνη στους μαρτυρικούς τόπους.

Κολύμπι στις ακτές του Θερμαϊκού πριν... εννιά δεκαετίες

του Σπύρου Κουζινόπουλου

«Βουλιάζουν», ιδιαίτερα τώρα τις μέρες του Δεκαπενταύγουστου, αλλά επίσης τα Σαββατοκύριακα και τις καθημερινές, οι παραλίες του Θερμαϊκού από λουόμενους που σπεύδουν στις ακρογιαλιές για λίγη δροσιά, ξεκούραση και απόλαυση. Πλήθη κόσμου και αυτή την εβδομάδα στον Ποταμό της Επανομής, γεμάτες οι πλαζ της Περαίας και των Νέων Επιβατών, πλημμυρισμένες από κολυμβητές Αγία Τριάδα και Αγγελοχώρι. Μποτιλιάρισμα το βράδυ στο δρόμο της επιστροφής από το ύψος της στροφής προς Επανομή μέχρι το αεροδρόμιο.

Οι Παναγιές της Βόρειας Ελλάδας

Μαζί και η Παναγία Φανερωμένη της Νέας Μηχανιώνας

Από τη μια άκρη της Ελλάδας στην άλλη, αμέτρητες εκκλησίες και μοναστήρια αφιερωμένα στην Παναγία γιορτάζουν τις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου με λαμπρότητα και κατάνυξη. Η θρησκευτική γιορτή πολλές φορές συνοδεύεται από μουσικές και άλλες εκδηλώσεις,  ανάλογα με τα τοπικά έθιμα και τις παραδόσεις του κάθε τόπου. 

Επέτειος: 85 χρόνια από τον τορπιλισμό του καταδρομικού "Έλλη"

Το καταδρομικό «Έλλη» πριν 85 χρόνια βυθίστηκε στα γαλανά νερά της Τήνου, όπου κάθε χρόνο ένα στεφάνι δάφνης αρμενίζει σ’ εκείνο το σημείο για να θυμίζει τον ύπουλο τορπιλισμό του δοξασμένου πολεμικού μας πλοίου από ένα υποβρύχιο της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι και τη θυσία των ανδρών του πληρώματος που παρασύρθηκαν μαζί της στον υγρό τάφο ή τραυματίσθηκαν σοβαρά κατά την άνανδρη εκείνη επίθεση! 

Να καθιερωθεί η 5η Μαρτίου ως "Ημέρα Ειρήνης"

Σε ανάμνηση της θυσίας του πρωτομάρτυρα της Ειρήνης Νίκου Νικηφορίδη που εκτελέστηκε στο Γεντί Κουλέ το 1951 επειδή συγκέντρωνε υπογραφές κατά των πυρηνικών εξοπλισμών 

Μια εξαιρετική πρωτοβουλία είχαν πάρει πριν 40 χρόνια διάφοροι φορείς, ζητώντας από το υπουργείο Παιδείας την καθιέρωση σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας  της 5^ης Μαρτίου κάθε έτους, μέρα που εκτελέστηκε στο Γεντί Κουλέ το 1951 ο πρωτομάρτυρας της Ειρήνης, Νίκος Νικηφορίδης, ως «Μέρα Πάλης της Νεολαίας για την Ειρήνη». Ένα αίτημα που παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο και στις μέρες μας με τους πολέμους που διεξάγονται σε διάφορα σημεία του πλανήτη μας..

Το «Μπλόκο της Καλαμαριάς» πριν 81 χρόνια

Χαρακτικό του Α.Τάσου για ένα άλλο μπλόκο, το "Μπλόκο της Κοκκινιάς"

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Πέρασαν 81 χρόνια από το «Μπλόκο της Καλαμαριάς», τη σφαγή 13 αθώων πολιτών της Καλαμαριάς, στις 13 Αυγούστου 1944, από τους Γερμανούς κατακτητές και τους γερμανοντυμένους ελληνόφωνους συνεργάτες τους των Ταγμάτων Ασφαλείας του διαβόητου Δάγκουλα, του "Δράκου της Θεσσαλονίκης" όπως είχε αποκληθεί για τα φριχτά  εγκλήματά του στα χρόνια της Κατοχής.

Μία ιστορική στιγμή για την αριστερά

του Γιάννη Νισύριου*

Πριν 74 χρόνια, τον Αύγουστο του 1951, ιδρύεται η ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά) υπό συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες, με την ηττημένη τότε στον Εμφύλιο αριστερά υπό διάλυση και τους οπαδούς της στις φυλακές και στις εξορίες. Το εγχείρημα αυτό, παρά την πίεση και τις διώξεις του μετεμφυλιακού κράτους πέτυχε απόλυτα και έτσι, για πρώτη ίσως φορά στην ιστορία της, η αριστερά, απόκτησε σοβαρή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση

Ο φόρος αίματος της Νιγρίτας, 3-4 Αυγούστου 1944

Γράφει ο π. Γεώργιος Κελεμπέκης

Συμπληρώθηκαν στις 3 και 4 Αυγούστου 2024 ακριβώς 81 χρόνια από την θυσία 27 Νιγριτινών στο βωμό της δημοκρατίας και της ελευθερίας του τόπου αυτού. Με στενοχωρεί το γεγονός πως τέτοια δραματικά ιστορικά γεγονότα, ορόσημα, σαν αυτό ξεχάστηκαν ακόμη και για πολλούς από τους απογόνους των θυσιασθέντων. 

Κώστας Βιδάλης: Υπόδειγμα συνέπειας και αυτοθυσίας

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Τέτοιες μέρες του 1946, που η χώρα οδηγούνταν από τους ξένους «προστάτες» της στον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο, διαπράττονταν στη Θεσσαλία ένα από τα πιο φριχτά εγκλήματα που γνώρισε ο τόπος: Η κατακρεούργηση από την ακροδεξιά φασιστική συμμορία του Σούρλα, μιας από τις πιο φωτεινές μορφές της ελληνικής δημοσιογραφίας, του συντάκτη του Ριζοσπάστη, Κώστα Βιδάλη.

Πέντε χρόνια από την απώλεια του Ντίνου Χριστιανόπουλου

Πέρασαν κιόλας πέντε χρόνια που έφυγε από τη ζωή σε ηλικίας 89 ετών, ο σπουδαίος Θεσσαλονικιός ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος. Η απουσία του είναι ιδιαίτερα αισθητή, δεδομένου ότι το έργο και η δράση του συνδέθηκαν άρρηκτα με την πόλη της Θεσσαλονίκης και τη νεότερη ιστορία της. 

«Κατά την διάρκειαν της αναζητήσεως του εραστού»!!

Παρακολουθήσεις από το "βαθύ κράτος" της δεξιάς μισό αιώνα πριν

του Σπύρου Κουζινόπουλου
To συνεχιζόμενο κουκούλωμα στην υπόθεση των "επισυνδέσεωνς" από τις μυστικές υπηρεσίες στα τηλέφωνα πολιτικών και δημοσιογράφων, μας έφεραν στο νου κάποιες από τις παρακολουθήσεις παλαιότερων εποχών, πριν μισό αιώνα. Τότε που δεν υπήρχαν ακόμη smartphones για να μπουν "κοριοί" και οι χαφιέδες της ΚΥΠ (τότε ΕΥΠ) και της Ασφάλειας ξεροστάλιαζαν νυχθημερόν καταγράφοντας τις κινήσεις "επικίνδυνων για την δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν" δημοκρατικών πολιτών.

ΟΙ 15 κρεμάλες στην Κλαδοράχη Φλώρινας

Οι Ναζί καταμετρούν τα θύματά τους

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Ήταν πριν ογδόντα δύο χρόνια, ημέρα Δευτέρα, 9 Αυγούστου 1943, όταν οι κάτοικοι του νομού Φλώρινας αντίκριζαν ένα απάνθρωπο και ανατριχιαστικό θέαμα, ως αποτέλεσμα μιας πρωτόγονης και πρωτόγνωρης βαρβαρότητας: Σε ένα πρόχειρο ικρίωμα και σε κοινή θέα, ήταν κρεμασμένα, άψυχα κουφάρια πλέον, τα πτώματα 15 Ελλήνων πολιτών, θύματα της θηριωδίας των ναζιστικών γερμανικών στρατευμάτων κατοχής.

Μουχαρέμ Χάνι: Η μεγαλύτερη μάχη της Εθνικής Αντίστασης

Εκεί όπου εξοντώθηκε από τους αντάρτες τουυ ΕΛΑΣ, τον Αύγουστο 1944, ένα ολόκληρο Σύνταγμα Γερμανών και Ιταλών κατακτητών

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Υπήρξε ένας από τους πιο σκληρούς, συγκλονιστικούς και επιτυχημένους αγώνες, που έδωσε ο ηρωϊκός ΕΛΑΣ κατά των κατακτητών, στα μαύρα χρόνια της Ναζιστικής Κατοχής. Ήταν στις αρχές Αυγούστου 1944 η περίφημη μάχη στα στενά του Μουχαρέμ Χάνι, βόρεια της Έδεσσας, ανάμεσα στα βουνά Καϊμακτσαλάν και Βέρμιο, που είχε ως αποτέλεσμα την  εξουδετέρωση 640 γερμανο-ιταλών φασιστών εισβολέων και ελληνόφωνων συνεργατών τους.

Το άγνωστο «Μπλόκο» της Επανομής

Η σύλληψη και μεταφορά 300 Επανομιτών στου "Παύλου Μελά" με τα πόδια!

Έφιππη γερμανική περίπολος στα χωριά του Θερμαϊκού (αρχείο Σπ. Κουζινόπουλου)

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Η περιοχή του Θερμαϊκού, γνώρισε τη φρίκη της ομηρίας και πλήρωσε κι αυτή φόρο αίματος στους χιτλερικούς κατακτητές, στα 3,5 χρόνια της ναζιστικής σκλαβιάς της πατρίδας μας, την περίοδο 1941-1944, αν και λιγότερο συγκριτικά με άλλες περιοχές της χώρας. Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα εκείνης της περιόδου, υπήρξε το Μπλόκο της Επανομής στις 7 Αυγούστου 1944, με τη μεταφορά με τα πόδια και τον εγκλεισμό τους στο ναζιστικό στρατόπεδο του "Παύλου Μελά" 300 Επανομιτών. Kαι την αποστολή στη συνέχεια ορισμένων από αυτούς στη Γερμανία, στα εφιαλτικά κρεματόρια του Γ΄Ράϊχ.

Ο πληθυσμός του νομού Θεσσαλονίκης πριν ένα και πλέον αιώνα

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Ενδιαφέροντα στοιχεία για την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής Θεσσαλονίκης πριν ένα και πλέον αιώνα, προκύπτουν από την απογραφή του πληθυσμού που είχε πραγματοποιηθεί στις 19 Δεκεμβρίου 1920, οκτώ μόλις χρόνια μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον Οθωμανικό ζυγό, κι ενώ τα περισσότερα χωριά και γειτονιές της πρωτεύουσας του Μακεδονικού ελληνισμού διατηρούσαν ακόμη τα τουρκικά τους ονόματα. 

Το καυτό καλοκαίρι του 1934

To καλοκαίρι του 1934, ήταν ιδιαίτερα «καυτό» σε όλη τη χώρα, καθώς η θερμοκρασία είχε ξεπεράσει τους 40^ο βαθμούς και παρέμενε σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, σχεδόν όλο το τρίτο δεκαήμερο του Ιουλίου και το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου. Μάλιστα, σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, το θερμόμετρο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στις 2:30 το μεσημέρι της 25^ης Ιουλίου 1934, έδειχνε 50 βαθμούς στον ήλιο και 43 βαθμούς υπό σκιά!!

Το αντιδικτατορικό κίνημα στα Χανιά το 1938

87 χρόνια από τη μεγαλύτερη μαζική αντίδραση κατά της δικτατορίας Μεταξά

Ένα λίγο-πολύ άγνωστο γεγονός στην ελληνική πολιτική ιστορία, αποτελεί το αντιδικτατορικό κίνημα του ανυπότακτου Κρητικού λαού κατά της δικτατορίας Μεταξά που εκδηλώθηκε στα Χανιά στις 29 Ιουλίου 1938. Ένα κίνημα σχεδόν αυθόρμητο, που θα μπορούσε να πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις και να εξαπλωθεί σε ολόκληρη τη χώρα, εάν υπήρχε σωστή προετοιμασία και απουσίαζε η… αφέλεια κάποιων από τους οργανωτές του.

H Δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936

Η προσπάθεια δημιουργίας αντιδικτατορικού μετώπου στη Θεσσαλονίκη

Ο Ι.Μεταξάς υποδέχεται στην Αθήνα τον θεωρητικό του Ναζισμού Γιόζεφ Γκαίμπελς, στις 20 Σεπτεμβρίου 1936

του Σπύρου Κουζινόπουλου 
Συμπληρώθηκαν 89 χρόνια από την επιβολή της δικτατορίας της 4^ης Αυγούστου 1936 και τα αίτια που οδήγησαν σε εκείνο το ανελεύθερο φασιστικό καθεστώς, πρέπει να μας προβληματίζουν ιδιαίτερα αλλά και να μας διδάσκουν. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, δημοσιεύονται ενδιαφέροντα στοιχεία για το αντιδικτατορικό κίνημα στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια της Μεταξικής δικτατορίας.

Η εκτέλεση των δύο ηρώων Βαμβέτσου και Κυριακόπουλου

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Δεν είχε ακόμη χαράξει η μέρα, όταν οι δεσμοφύλακες ξυπνούν τους δύο μελλοθάνατους Στάθη Βαμβέτσο και Κώστα Κυριακόπουλο. “Σηκωθείτε, ήρθε η ώρα”. Αμέσως αντιλαμβάνονται ότι βρίσκονται πλέον στο κατώφλι του θανάτου. Ένα αυτοκίνητο τους παραλαμβάνει και με ισχυρή συνοδεία τους μεταφέρει στην περιοχή της Μίκρας, όπου και ο τόπος της εκτέλεσης. Εκεί, μπροστά στο γερμανικό εκτελεστικό απόσπασμα, θα αντιμετωπίσουν τον χάρο  με ψυχραιμία, θάρρος και πατριωτικό μεγαλείο.

Πού πραγματικά είναι θαμμένη η Κούλα Ελευθεριάδου;

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Η Κούλα Ελευθεριάδου διακρίθηκε για τον ηρωισμό και την παλικαριά της όταν στις 26 Οκτωβρίου 1943 η νεοσύστατη ακόμη τότε ΕΠΟΝ και το ΕΑΜ Νέων οργάνωσαν διαδήλωση εκατοντάδων νέων στους κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης, για να γιορτάσουν την 31η επέτειο απελευθέρωσης της πόλης από τον οθωμανικό ζυγό ● Το ανώμαλο μεταπελευθερωτικό καθεστώς, αντί να τιμήσει την ηρωίδα της Αντίστασης, συλλαμβάνει την Κούλα Ελευθεριάδου τον Ιανουάριο του 1947 και την παραπέμπει στο Εκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης τέσσερις μήνες αργότερα, με την κατηγορία της «στρατολόγου συμμοριτών» χωρίς στοιχεία.

Οργή λαού για το ξεπούλημα του κάμπινγκ Αγ. Τριάδας

Οργή λαού στο διαδίκτυο, για την τελευταία πράξη του δράματος με το ξεπούλημα από το ΤΑΙΠΕΔ του ανυπέρβλητης ομορφιάς κάμπινγκ Αγίας Τριάδας Θεσσαλονίκης στην εταιρεία MATENISA TRADING CO. LIMITED, συµφερόντων Δ. Μελισσανίδη, έναντι του εξευτελιστικού ποσού των 19,5 εκατομμυρίων ευρώ, για μία έκταση 160 στρεμμάτων που αποτελεί το φιλέτο και το μπαλκόνι του Θερμαϊκού, με αξία πολλαπλά μεγαλύτερη.   

Oι Άγγλοι αιχμάλωτοι του “Παύλος Μελάς” και το δίκτυο Βαμβέτσου

Σκίτσο για την ανακάλυψη από τους Γερμανούς του οχετού διαφυγής Άγγλων κρατουμένων

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Εκατοντάδες Άγγλοι στρατιώτες, που μετείχαν στο βρετανικό εκστρατευτικό σώμα το οποίο είχε διατεθεί για να βοηθήσει τον ελληνικό στρατό στην απόκρουση της γερμανικής επίθεσης κατά της χώρας μας, είχαν εγκλωβιστεί μετά την κατάληψη της Ελλάδας και έψαχναν απεγνωσμένα τρόπο φυγάδευσης και σωτηρίας. Πολλοί από αυτούς μετά τη σύλληψή τους από τους Γερμανούς κατακτητές φυλακίστηκαν στο στρατόπεδο "Παύλος Μελάς" στη Θεσσαλονίκη.

Όταν οι Ναζί εξόντωναν στο Άουσβιτς τους Ρομά

Το Ολοκαύτωμα των Ρομά, θεωρείται ξεχασμένο και άγνωστο για πολλά χρόνια, μιας και μόλις το 1978 η Γερμανία αναγνώρισε και παραδέχτηκε τις διώξεις των τσιγγάνων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το αποτέλεσμα αυτών των διώξεων στοίχισε τη ζωή σε παραπάνω από 500.000 ανθρώπους. Ωστόσο ο αριθμός αυτός αποτελεί ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου των Ρομά που εξολοθρεύτηκαν από τους Ναζί.