Να χαρακτηριστεί ως ιστορικός τόπος το σημείο των εκτελέσεων στο Γεντί Κουλέ

Αίτημα του Δήμου Νεάπολης-Συκεών προς το υπουργείο Πολιτισμού κι ενώ ο αριθμός των σκελετών εκτελεσμένων στο Επταπύργιο που εντοπίστηκαν μέχρι τώρα ανέρχεται στους 47  

της Κάτιας Γερακαρίτου στο Voria.gr

Να χαρακτηριστεί «Ιστορικός Τόπος» η περιοχή γύρω από το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης, κοντά στο Επταπύργιο, όπου βρέθηκαν το προηγούμενο διάστημα σκελετοί εκτελεσθέντων του Εμφυλίου Πολέμου, ζητά ο δήμος Νεάπολης Συκεών. Παράλληλα, αναμένεται να κινήσει τις διαδικασίες για να ενταχθεί ο δήμος και στο «Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών». Έως σήμερα έχουν εντοπιστεί 47 σκελετοί κατά τη διάρκεια των εργασιών ανάπλασης της περιοχής γύρω από το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης Συκεών, απέναντι από το Επταπύργιο.

Τις απαραίτητες ενέργειες για να ανακηρυχθεί «Ιστορικός Τόπος» η περιοχή τρέχουν, όπως προβλέπει η νομοθεσία, από κοινού η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και την αρχαιολόγο Σταυρούλα Τσεβρένη, η οποία από την αρχή επέβλεπε τις εργασίες κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, όταν και εντοπίστηκαν οι πρώτοι σκελετοί. Στη σύνταξη του φακέλου για την αιτιολόγηση συνδράμουν ο συγγραφέας-ιστορικός Κώστας Νίγδελης καθώς και ο δημοσιογράφος-ιστορικός Σπύρος Κουζινόπουλος. Θα ακολουθήσει η σχετική εισήγηση από την αρμόδια Υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού προς το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων για την τελική απόφαση χαρακτηρισμού της περιοχής ως Ιστορικό Τόπο. Είχε προηγηθεί η επικοινωνία το προηγούμενο διάστημα του δημάρχου Νεάπολης Συκεών Σίμου Δανιηλίδη με τον υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. «Ενημέρωσα από την πρώτη στιγμή την υπουργό για τους σκελετούς που βρέθηκαν στη διάρκεια εργασιών ανάπλασης της περιοχής απέναντι από το Επταπύργιο. Με τις υποδείξεις της ετοιμάζουμε τον σχετικό φάκελο», τόνισε στη Voria.gr ο κ. Δανιηλίδης, ευχαριστώντας την κ. Μενδώνη για τη συμβολή της και το ενδιαφέρον της. Μάλιστα, ο δήμαρχος έχει προσκαλέσει την υπουργό Πολιτισμού να επισκεφθεί όποτε μπορέσει την περιοχή του Επταπυργίου, όπου βρέθηκαν οι σκελετοί.

 Αίτημα για να χαρακτηριστεί και «Μαρτυρικός Τόπος»

Το επόμενο διάστημα αναμένεται ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης να κινήσει τις διαδικασίες ώστε η περιοχή να ανακηρυχθεί και «Μαρτυρικός Τόπος» και να ενταχθεί ο δήμος στο «Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών». Μάλιστα ο κ. Δανιηλίδης έχει ήδη έρθει σε επαφή και με τον πρόεδρο του Δικτύου, που είναι ο δήμαρχος Καλαβρύτων, Αθανάσιος Παπαδόπουλος. Η σχετική απόφαση, σύμφωνα με τον δήμαρχο Νεάπολης-Συκεών, λαμβάνεται τόσο από το υπουργείο Εσωτερικών όσο και από το Δίκτυο.

 

47 οι σκελετοί εκτελεσμένων στο Επταπύργιο

Στους 47 ανέρχονται οι σκελετοί που βρέθηκαν κυρίως σε ομαδικούς τάφους στη διάρκεια εργασιών ανάπλασης της περιοχής γύρω από το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης Συκεών απέναντι από το Επταπύργιο. Τα πρώτα οστά βρέθηκαν στην περιοχή στο τέλος του 2024 και τους επόμενους μήνες εντοπίστηκαν και οι υπόλοιποι. Αρκετοί ανήκουν σε νεαρά άτομα, ενώ τουλάχιστον ένας είναι γυναίκας αφού βρέθηκαν ίχνη γυναικείου παπουτσιού. Ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών εκτιμά ότι όταν ξεκινήσουν εκ νέου οι εργασίες στην περιοχή –έχουν σταματήσει αυτό το διάστημα τα συνεργεία του εργολάβου– θα βρεθούν και άλλοι σκελετοί.

Η περιοχή που περικλείεται από τις οδούς Κανάρη, Σολωμού και Μιαούλη βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Επταπύργιο και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις χρησιμοποιούταν για την εκτέλεση πολιτικών κρατουμένων αφού βρισκόταν πολύ κοντά στις φυλακές του Γεντί Κουλέ και τότε ήταν ακατοίκητη. Σε διπλανό δημοτικό οικόπεδο από το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης, όπου γίνονταν οι εργασίες ανάπλασης, η δημοτική αρχή σχεδιάζει την ανέγερση ενός «Μουσείου Συμφιλίωσης», όπως το ονομάζει ο κ. Δανιηλίδης. Σε αυτό θα φιλοξενούνται μεταξύ άλλων αντικείμενα, φωτογραφίες και άλλο υλικό από τους εκτελεσθέντες του Εμφυλίου Πολέμου. Ήδη συγγενείς έχουν προθυμοποιηθεί να δωρίσουν αντικείμενα των δικών τους ανθρώπων που εκτελέστηκαν, όπως δήλωσε στη Voria.gr, ο κ. Δανιηλίδης. 

Έως σήμερα έχουν επικοινωνήσει με τον δήμο Νεάπολης-Συκεών 72 άτομα, δηλώνοντας πρόθυμα να υποβληθούν σε τεστ DNA προκειμένου να διαπιστώσουν αν τους συνδέουν συγγενικοί δεσμοί με τους σκελετούς που βρέθηκαν. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Δανιηλίδη, το αρμόδιο τμήμα του δήμου έχει δεχθεί τηλεφωνήματα από πολλές περιοχές της χώρας, ακόμα και από την Κρήτη, την Ορεστιάδα και την Αλεξανδρούπολη. Όσοι επιθυμούν να υποβληθούν σε τεστ DNA μπορούν να έρχονται σε επαφή με το Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων του δήμου Νεάπολης-Συκεών στο 2313 313 126 και να αφήνουν τα στοιχεία επικοινωνίας τους (τηλέφωνο, mail κλπ).

 

Οι αρχαιολόγοι

Την οριοθέτηση της περιοχής πίσω από το Επταπύργιο όπου βρέθηκαν οι 47 σκελετοί των εκτελεσθέντων του Εμφυλίου Πολέμου ως ιστορικού τόπου, έχει ζητήσει ακόμη από τις αρχές του περασμένου Μαίου ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ).

Στην ανακοίνωσή τους τα μέλη του ΣΕΑ αναφέρονται στο ιστορικό των εκτελέσεων, αλλά και στην αγωνία των συγγενών των θυμάτων που αναζητούν την ταυτοποίησή τους και σημειώνουν πως τα υλικά τεκμήρια του Εμφουλίου Πολέμου «προσφέρουν μια μεγάλη ευκαιρία για την πραγματοποίηση νέων ιστορικών και ανθρωπολογικών μελετών, που θα επαναδιαπραγματευθούν το πρόσφατο παρελθόν».

Οι αρχαιολόγοι αντέδρασαν έντονα στις δηλώσεις της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, πως οι ομαδικοί τάφοι δεν συνιστούν αρχαιολογικό εύρημα, καθώς χρονολογούνται στον 20ο αιώνα και κάνουν λόγο για «σκανδαλώδη αποποίηση ευθυνών και συνακόλουθη μη προστασία του σημαντικού ευρήματος».