Να αξιοποιηθούν τα ναυαγισμένα πλοία στο Θερμαϊκό

Παραμένουν επί χρόνια καταποντισμένα στο βυθό της θάλασσας

Το ναυάγιο στον Ποταμό Επανομής, θα μπορούσε να έχει τουριστικό ενδιαφέρον

Δεκάδες είναι τα ναυαγισμένα πλοία που παραμένουν επί χρόνια καταποντισμένα στη θάλασσα του Θερμαϊκού. Μεταξύ αυτών πληθώρα πλοίων που ναυάγησαν κατά τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και ιστορικά ναυάγια, όπως το τουρκικό θωρηκτό Φετίχ Μπουλέντ που τορπιλίστηκε τον Οκτώβριο του 1912 από τον υποπλοίαρχο Ν. Βότση, παραμένοντας μόλις πέντε μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας καλυμμένο με παχύ στρώμα λάσπης, μέσα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Πριν από τρία χρόνια, στις 9 Οκτωβρίου 2010, η εφημερίδα «Καθημερινή» είχε δημοσιεύσει αρκετά στοιχεία για τα ναυαγισμένα στο Θερμαϊκό σκάφη. Όμως μέχρι σήμερα δεν έγινε τίποτα για την ανέλκυσή τους. Και όμως, θα μπορούσαν να έχουν τουριστικό ενδιαφέρον, βοηθώντας στην προσέλκυση επισκεπτών, κυρίως στο δήμο Θερμαϊκού, καθώς στην περιοχή του βρίσκονται τα περισσότερα από αυτά τα ναυαγισμένα πλοία.

Η μαούνα που λειτουργούσε κάποτε ως βυθοκόρος αναπαύεται στον υγρό τάφο της στα θολά νερά του Θερμαϊκού Κόλπου ανοιχτά του Νέου Φάρου Επανομής, τα τελευταία 37 χρόνια. Γύρω της ψάρια και θαλάσσιοι οργανισμοί στήνουν τον δικό τους χορό, εκμεταλλευόμενα την πλούσια τροφή που προσελκύει το κουφάρι του ναυαγισμένου σκάφους.

Λίγο πιο πέρα, στα ανοιχτά του αλιευτικού καταφυγίου Αγγελοχωρίου, βουλιαγμένα στη λάσπη του βυθού, ένας πλωτός γερανός και ένα ρυμουλκό περιμένουν υπομονετικά από τον Ιανουάριο του 2006 μια ενδεχόμενη ανέλκυσή τους.

Στην ίδια μοίρα βρίσκονται και σύγχρονα ναυάγια, που απασχόλησαν την ειδησεογραφία, όπως το μότορσιπ «Diamond 1» που από τη σύγκρουσή του με άλλο φορτηγό πλοίο μέσα στο λιμάνι τον Οκτώβριο του 2007 βυθίστηκε 1.600 μέτρα από την προβλήτα, με τον καπετάνιο του να αγνοείται. Τρία χρόνια μετά το δυστύχημα, το μικρό φορτηγό πλοίο, μαζί με το φορτίο του φυσικού λιγνίτη που μετέφερε, εξακολουθεί να περιμένει την ανέλκυσή του, σε μέγιστο βάθος 16 μ. και ελάχιστο 7 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ακριβώς στον «δίαυλο» του λιμανιού, δηλαδή στη νοητή «λεωφόρο» που ακολουθούν τα πλοία καταπλέοντας ή αποπλέοντας.

Πολλά από τα ναυάγια που βρίσκονται διάσπαρτα στον ευρύτερο Θερμαϊκό και σε μεγάλα βάθη, 40 μ. και πλέον, προσελκύουν ερασιτέχνες ψαράδες, που φροντίζουν να πληροφορηθούν τη θέση τους ώστε να αλιεύσουν στην περιοχή, επωφελούμενοι από τις πλούσιες ψαριές που υπόσχονται τα κουφάρια, καθώς ένας νέος βιότοπος δημιουργείται γύρω από το ναυάγιο που λειτουργεί σαν τεχνητός ύφαλος. Κάποια, ωστόσο, όπως το «Diamond 1», προξενούν πονοκέφαλο στους αρμοδίους, καθώς η θέση τους και το μικρό βάθος στο οποίο έχουν καταποντιστεί αποτελούν κίνδυνο για τα διερχόμενα καράβια. Δεδομένου ότι το βύθισμα ενός πλοίου κυμαίνεται από 9 - 12 μ. αλλά και περισσότερα εφόσον είναι φορτωμένο, το μικρό βάθος που βρίσκεται το μότορσιπ αναγκάζει τα πλοία να προβαίνουν σε επώδυνους ελιγμούς, προκειμένου να αποφύγουν μια ενδεχόμενη σύγκρουση, όπως εξήγησε στην «Κ» ο λιμενάρχης Θεσσαλονίκης, κ. Κ. Τσακαμής.

Ανέλκυση

Η ανέλκυση ενός πλοίου, ωστόσο, για την οποία υφίσταται νομικό πλαίσιο, προϋποθέτει το σχετικό ενδιαφέρον του πλοιοκτήτη, ο οποίος καλείται να επενδύσει σημαντικά ποσά που εξαρτώνται από τη θέση και την κατάσταση του ναυαγίου, προκειμένου να το απομακρύνει από τον βυθό. Κατά τον κ. Τσακαμή, όμως, το «Diamond 1» συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων για τα οποία ο πλοιοκτήτης φαίνεται πως αδιαφορεί, με αποτέλεσμα η ανέλκυσή του να περιμένει μια ενδεχόμενη επέμβαση της πολιτείας.

Στο μεταξύ, τέσσερα ακόμη πλεούμενα που ενεπλάκησαν σε ναυτικά δυστυχήματα βρίσκονται προσαραγμένα στη βάση του έκτου προβλήτα του λιμανιού, περιμένοντας να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της εκποίησής τους από τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ). Το φορτηγό πλοίο «Αλεξάντερ VII» έχει κλείσει έξι χρόνια στο μεταίχμιο ξηράς και θάλασσας, ενώ τρία ρυμουλκά, εκ των οποίων το ένα πρασαραγμένο στον δεύτερο προβλήτα, αναμένουν τη διενέργεια μειοδοτικού διαγωνισμού, προκειμένου να  απομακρυνθούν από τις εγκαταστάσεις του λιμανιού.

Ενδιαφέρον δυτών για παλαιά ναυάγια

Σε αντίθεση με τα κουφάρια στον βυθό του λιμανιού που πιάνουν τόπο και το «Diamond 1» που προβληματίζει ιδιαίτερα τους αρμοδίους, τα παλαιότερα ναυάγια που καταποντίστηκαν στον ευρύτερο Θερμαϊκό Κόλπο προσελκύουν το ενδιαφέρον ερασιτεχνών δυτών, που βρίσκουν ευκαιρία για εξερεύνηση στον βυθό.

Ωστόσο, τα νερά του Θερμαϊκού δεν ενδείκνυνται για τέτοιες υποθαλάσσιες εκδρομές, όπως είπε στην «Κ» ο κ. Αλκ. Κυριάκου, μέλος της Ενωσης Αυτοδυτών Θεσσαλονίκης, καθώς τα περισσότερα παλαιά ναυάγια βρίσκονται σε μεγάλο βάθος, καθιστώντας δύσκολη την κατάδυση για τους ερασιτέχνες, ενώ έχουν ναυαγήσει πάνω στη ρότα των πλοίων, με αποτέλεσμα η εξερεύνησή τους να ενέχει κινδύνους για τους δύτες από την κίνηση των καραβιών στην επιφάνεια.