Ένα δημοσίευμα πριν επτά δεκαετίες για τους αλιεργάτες Θερμαϊκού

Μία από τις φωτογραφίες που υπήρχε στο ρεπορτάζ της εφημερίδας

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Τα προβλήματα που απασχολούσαν τους αλιεργάτες του Θερμαϊκού, εκ των οποίων πολλά εξακολουθούν να υφίστανται και στις μέρες μας, παρουσιάζονταν σε ένα ιδιαίτερα κατατοπιστικό ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει  πριν επτά και πλέον δεκαετίες, στις 10 Ιουνίου 1946, η ημερήσια εφημερίδα Ελευθερία, η οποία εκδίδονταν στη Θεσσαλονίκη και ήταν  δημοσιογραφικό όργανο του ΕΑΜ Μακεδονίας-Θράκης.

Στο ρεπορτάζ αυτό, γραμμένο από ανώνυμο συντάκτη της εφημερίδας, περιγράφονταν οι σκληρές συνθήκες των αλιεργατών που εργάζονταν στα γρι-γρι, τις μηχανότρατες και τα άλλα ψαράδικα σκάφη, αλλά και το μέγα πρόβλημα διάθεσης της αλιευτικής παραγωγής. Η  οποία αν και ήταν πολύ πλούσια για εκείνη την εποχή και τα διαθέσιμα μέσα, εντούτοις τα ψάρια, αντί να διοχετευθούν στο κοινό, πετιούνταν πίσω στη θάλασσα, ώστε οι ιχθυέμποροι να εξασφαλίζουν μεγαλύτερες τιμές.

Και να φανταστεί κανείς ότι μιλάμε για μία περίοδο, όπου η χώρα είχε βγει ένα μόλις χρόνο πριν από τον πόλεμο και τις καταστροφές που προκάλεσαν ο φασισμός και ο ναζισμός, με το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να βιώνει σε συνθήκες ακραίας ανέχειας και άγριας πείνας, αλλά και μία φοβερή πολιτική αστάθεια η οποία σταδιακά ωθούσε την Ελλάδα στον καταστροφικό εμφύλιο, αδελφοκτόνο πόλεμο.

Έγραφε εισαγωγικά η Ελευθερία στο ρεπορτάζ της αυτό, που είχε τον τίτλο: “Με τους ψαράδες του Θερμαϊκού που μας χορταίνουν ψάρι και οι ίδιοι πεινούν και στερούνται”:

«Με τους ψαράδες. Με αυτούς που νυχτοήμερα παλεύουν με τα κύματα. Που τα ηλιοκαμένα τους πρόσωπα και τα γερά τους κορμιά τα θαλασσινά, έχουν μέσα τους τη γαλήνη του πελάγους, όταν σου μιλούν ανοιχτόκαρδα, αδελφικά και την βιαιότητα της θάλασσας όταν πρόκειται να μην επιτρέψουν να τους αφαιρεθεί τίποτα από εκείνα που δικαιούνται».  

Φωτογραφία της Ελευθερίας για τη σκληρή δουλειά των αλιεργατών 

Στη συνέχεια η εφημερίδα αφού σημείωνε ότι η δουλειά του ψαρά στα γρι-γρι είναι μία αδιάκοπη πάλη 18 ωρών στο 24ωρο με τη θάλασσα, χωρίς ύπνο και αναπαμό, πρόσθετε:  

«Το ψάρι, μοναδική τροφή του λαού που κι’ αυτό σχεδόν, όπως όλα τα άλλα είδη είναι απλησίαστο. Δεν χρειάζονται μεγάλες επιστημονικές μελέτες για να διαπιστώσουμε τι φταίει. Όταν από παντού είσαι περιτριγυρισμένος από τη θάλασσα, όταν έχεις ψαράδες άσσους στη δουλειά και λείπει το ψάρι, δεν έχεις ανάγκη από σχολαστικές κρίσεις και πελαγώματα. Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι».

 Όπως πληροφορούμαστε από το ίδιο ρεπορτάζ, η παραγωγή ψαριών από τους ψαράδες του Θερμαϊκού το Μάϊο του 1946, έφτανε τις 50.000 έως 70.000 οκάδες την ημέρα. «Κι όμως το είδος που θα έπρεπε να είναι φτηνό και να διοχετεύεται στις επαρχίες  με αυτοκίνητα, σαν μοναδική τροφή του λαού, πετιέται από αδιαφορία και αδράνεια των αρμοδίων».

Στο σημείο εκείνο η εφημερίδα Ελευθερία σημείωνε ότι θα έπρεπε να γίνεται εδώ ότι στη Σουηδία και τη Νορβηγία όπου οι εργάτες της θάλασσας έχουν τους συνεταιρισμούς τους, παραγωγικούς και καταναλωτικούς, πρατήρια για τη διάθεση του προϊόντος τους, αλλά και εργοστάσια για παστά ψάρια.

Τέλος από το δημοσίευμα πληροφορούμαστε ότι στις 15 Ιουνίου 1946 επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το πρώτο συνέδριο του κλάδου των αλιεργατών.