Η τρίτη στέψη του... Κωνσταντίνου Γκλίξμπουργκ

του Δημήτρη Ψαρρά*

Μια νέα «αυτοβιογραφία» του Κωνσταντίνου Γκλίξμπουργκ ανέλαβε να διανείμει το «Βήμα». Το πόνημα (Βασιλεύς Κωνσταντίνος, «Χωρίς Τίτλο») φέρει πλούσια εικονογράφηση και είναι τυπωμένο με πολύ μεγάλα στοιχεία, έτσι ώστε να επεκταθεί σε τρεις τόμους, αλλά και να είναι προσιτό σε άτομα μεγάλης ηλικίας με δυσκολίες στην όραση.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα κείμενο που έχει συντάξει ο σύμβουλος έκδοσης του «Βήματος» Γιώργος Μαλούχος με συνεργάτη τον Γιάννη Διαμαντή. Η συμμετοχή του Γ. Μαλούχου αναφέρεται ως «συγγραφική αρωγή» στο εξώφυλλο του βιβλίου, το οποίο βασίζεται σε «εξονυχιστική καταγραφή, σχεδόν ημέρα με την ημέρα, των αναμνήσεών του καθώς και των σκέψεων και των απόψεών του».» | 

Σύμφωνα με τον κ. Μαλούχο, «οι συζητήσεις αυτές αποτυπώθηκαν όλες σε ηχητική μορφή, η οποία υπήρξε η βάση για τη συγγραφή μιας από τις πιο σημαντικές ιστορικές μαρτυρίες της εποχής μας, που σίγουρα θα αποτελέσει πλέον κεντρικό σημείο αναφοράς στην ιστοριογραφία του μέλλοντος, ανεξάρτητα από τη θέση που μπορεί να έχει καθένας ως προς τον ίδιο και το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας».

Μετριοφροσύνη ξανά

Αφήνοντας ασχολίαστη τη μετριοφροσύνη του συγγραφέα, ξεκαθαρίζω ότι ασφαλώς είναι ευπρόσδεκτη κάθε νέα μαρτυρία οποιουδήποτε έπαιξε κάποιο ρόλο στα δημόσια πράγματα της χώρας. Μόνο που δεν πρόκειται περί αυτού. Η νέα «προσφορά» της εφημερίδας είναι η τρίτη φορά που επιχειρείται το «ξέπλυμα» του Γκλίξμπουργκ και η αβασάνιστη υιοθέτηση των δικών του απόψεων για τις κρίσιμες ιστορικές στιγμές, στις οποίες είχαμε την ατυχία να βρίσκεται στον θρόνο.

Και οι δύο προηγούμενες πλασαρίστηκαν κι αυτές ως «η πρώτη φορά που μιλά για όλα ο Κωνσταντίνος». Προηγήθηκε το «ΒΗΜΑgazino» (3.6.2001) με πολυσέλιδη συνέντευξη στον Θανάση Λάλα. Ακολούθησε νέα συνέντευξη στον Αλέξη Παπαχελά σε συνέχειες (29.1-12.2.2006). Χαρακτηριστικό και των δύο πρώτων εκδοχών της ίδιας αφήγησης υπήρξε η εξιστόρηση εντελώς φανταστικών περιστατικών, όπως λ.χ., ότι ο ίδιος πρότεινε στον Γεώργιο Παπανδρέου να νομιμοποιήσει το ΚΚΕ το 1964 και ο τότε πρωθυπουργός διαφώνησε

Ο πρώτος τόμος της νέας αγιογραφίας του Γκλίξμπουργκ που κυκλοφόρησε χτες αναφέρεται σε γεγονότα έως το 1964, προτού δηλαδή αναλάβει καθήκοντα, αλλά ακόμα και σ' αυτήν την περίοδο φροντίζει ο τέως βασιλιάς και οι οικοδεσπότες του να εκτεθούν. Τα εξόφθαλμα ψέματα ξεκινούν από τη γέννησή του, τον Ιούνιο του 1940: «Ενα από τα πρώτα δώρα που έλαβαν ο πατέρας μου και η μητέρα μου ήταν από τον Ιωάννη Μεταξά, η παιδική στολή των μελών της Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΕΟΝ). Παρόλο που ήταν Ιούνιος μήνας, ο πατέρας μου ζήτησε να ανάψουν το τζάκι και την πέταξε μέσα στη φωτιά».

Αλλά είναι γνωστό ότι ο Μεταξάς κήρυξε τη δικτατορία με βασιλικό διάταγμα, ενώ ο πατέρας του Κωνσταντίνου, τότε διάδοχος Παύλος, ήταν ο επίσημος αρχηγός της ΕΟΝ και παραβρισκόταν σε όλες τις εκδηλώσεις της μεταξικής νεολαίας, συχνά μάλιστα συνοδευόμενος από τη Φρειδερίκη, προκειμένου να ελέγξει τους φαλαγγίτες και να τους παραδώσει τις σημαίες τους!

Αλλά τι περιμένεις από κάποιον που γράφει ότι στο σχολείο του, στα Ανάβρυτα, όλοι ήταν υποχρεωμένοι να του μιλούν στον πληθυντικό και να τον προσφωνούν Υψηλότατο, όμως «κατά τα άλλα καμία ειδική μεταχείριση δεν είχα».

Για το ποια ζητήματα τον απασχολούσαν αυτόν και τον πατέρα του υπάρχει εκτενής αναφορά στη βασιλική χορηγία και την άρνησή τους να τη μειώσουν, με την επισήμανση ότι «από το ποσό που ανακοινωνόταν μόνο ένα ελάχιστο τμήμα έφτανε αληθινά στον Βασιλέα ως δική του αποζημίωση, το μεγαλύτερο μέρος προοριζόταν για τη μισθοδοσία των υπαλλήλων των Ανακτόρων, τα έξοδα διατροφής και συντήρησης του υπηρετικού προσωπικού της Αυλής» κ.λπ.

Οπως μαθαίνουμε από την εισαγωγή του Γ. Μαλούχου («Μικρό ιστορικό ενός μεγάλου βιβλίου»), εκείνος που τον επέλεξε για τη «συγγραφική αρωγή» ήταν ο ίδιος ο Γκλίξμπουργκ: «Εχουν περάσει περίπου τρία χρόνια από την ημέρα που δέχθηκα το τηλεφώνημα του εξέχοντος δικηγόρου και καλού φίλου Αλέξανδρου Λυκουρέζου, “Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος έχει αποφασίσει να γράψει βιβλίο και θέλει να σε δει”. “Εμένα; Σίγουρα;” ήταν η πρώτη άμεση, αυθόρμητη απάντηση, δηλώνοντας ευθύς αμέσως έτοιμος να συναντηθούμε όπου και όποτε το επιθυμούσε».

Και πώς δικαιολογείται αυτή η επιλογή; Ο κ. Μαλούχος θυμίζει τις ανάλογες αυτοβιογραφικές αφηγήσεις του Μίκη Θεοδωράκη και του πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ιακώβου που είχε συντάξει. Στο δικό του εισαγωγικό σημείωμα, που επίσης περιλαμβάνεται στο βιβλίο, ο εκδότης του «Βήματος» Σταύρος Ψυχάρης σπεύδει απολογητικά να καταγγείλει όσους αναρωτιούνται για τη σκοπιμότητα της φιλοξενίας του Γκλίξμπουργκ από την εφημερίδα του ως «επιρρεπείς σε συνωμοσιολογίες» και «υποψιαζόμενους ότι “το Συγκρότημα μαγειρεύει πολιτικές ανατροπές”».

Είναι άραγε «συνωμοσιολογία», αν σκεφτεί κανείς ότι την περίοδο που αποφάσισε ο Γκλίξ­μπουργκ να εμπιστευτεί τον κ. Μαλούχο, το στέλεχος αυτό του Συγκροτήματος είχε εισηγηθεί την επομένη της βίαιης καταστολής του συλλαλητηρίου της 20ής Οκτωβρίου 2011 την άμεση εφαρμογή του άρθρου 48 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει την κήρυξη κατάστασης πολιορκίας και την αναστολή των άρθρων που αναφέρονται στις ατομικές, πολιτικές και συνδικαλιστικές ελευθερίες;

*Δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα των Συντακτών»