Αντίδραση για τη φιέστα του ΣΜΑ Ευκαρπίας

Δεν θα παραστεί το μέλος του Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας, Μανόλης Λαμτζίδης, αντιπρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Καλαμαριάς, στα εγκαίνια του ΣΜΑ Ευκαρπίας που θα γίνουν την προσεχή Δευτέρα. Και σε επιστολή του, εξηγεί τους λόγους της αποχής, που είναι κυρίως το τεράστιο ποσό που θα ξοδευτεί για τη φιέστα των εγκαινίων, αλλά και για το γεγονός ότι η ηγετική ομάδα του ΦΟΔΣΑ ποτέ δεν εγκατέλειψε τους σχεδιασμούς για καύση των απορριμμάτων.

Έντονη αντίδραση όμως υπήρξε και από τον ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης, παρά το γεγονός ότι τα εγκαίνια του ΣΜΑ Ευκαρπίας θα τελέσει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος.

Αναλυτικά η επιστολή Λαμτζίδη προς τον πρόεδρο του ΦΟΔΣΑ έχει ως εξής: «Προς τον κ. Μιχ. Γεράνη Πρόεδρο του ΔΣ του Συνδέσμου του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας

                                                             Θεσσαλονίκη, 3.3.2017

Κύριε Πρόεδρε,

‘Ελαβα μία πρόσκληση προκειμένου να παραστώ ως αιρετό μέλος του Δ.Σ. του συνδέσμου ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας στα εγκαίνια του ΣΜΑ Ευκαρπίας, που θα γίνουν τη Δευτέρα, 6 Μαρτίου στο χώρο του ΣΜΑ.

Με την παρούσα σας δηλώνω ότι  δε θα παραστώ στα εγκαίνια για τους παρακάτω λόγους:

Πρόκειται για μία «φιέστα» με στοιχεία «χολυγουντιανής υπερπαραγωγής» τελείως δυσανάλογη προς τις οικονομικές συνθήκες της εποχής μας με προϋπολογισμένο κόστος το «τερατώδες» ποσό των 20.000,00 ευρώ (!!!).

Τα εγκαίνια οποιουδήποτε έργου στις σημερινές οικονομικές  συνθήκες θα έπρεπε να είναι μία σεμνή και διακριτική εκδήλωση χαμηλότατου προϋπολογισμού και τίποτε παραπάνω.

Αν και μέλος του Δ.Σ. πληροφορήθηκα το προϋπολογισθέν ύψος από τον τύπο και όχι από τη διοίκηση του Συνδέσμου, όπως είχατε υποχρέωση να πράξετε.

Βέβαια, ο αντιδημοκρατικός και συγκεντρωτικός τρόπος λειτουργίας του ΦΟΔΣΑ- εξαιτίας της συμμετοχής μου στο ΔΣ του Συνδέσμου- δεν μου είναι άγνωστος και τον έχω καταγγείλει δημόσια επανειλημένα.

Όσον αφορά στην ουσία του έργου υπενθυμίζω ότι:

Α.    Σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε ενάντια στη βούληση της τοπικής κοινωνίας και την καθολική αντίδραση των φορέων που την εκπροσωπούν (Δήμος Παύλου Μελά κλπ.)

Β.   Η «χωροθέτησή» του έγινε με  «προβληματικό τρόπο» και   πολύ κοντά σε κατοικημένη περιοχή της Ευκαρπίας που περιβαλλοντικά είναι έτσι κι αλλιώς υποβαθμισμένη.

Γ.  Απο το πλήθος των κατοίκων που αντιδρούσαν  δικαιολογημενα στη δημιουργία του δεκάδες σύρθηκαν στα ποινικά δικαστήρια και καταταλαιπωρήθηκαν χωρίς βέβαια να καταδικαστεί ούτε ένας από αυτούς. Στήθηκε μια βιομηχανία ποινικών διώξεων άδικων και αδικαιολόγητων, που όλες «έπεσαν στο κενό» βέβαια.

Δ. Για την «προστασία» του έργου –από ποιόν, από τους ίδιους τους δημότες;-  είχαν επιστρατευτεί μονάδες των ΜΑΤ δίνοντας την εικόνα ενός «στρατοπέδου».

Ε. Από την αρχή , το έργο ήταν «υπερδιαστασιολογημένο» και είχε χαρακτηριστεί δικαιολογημένα «φαραωνικό».

Στις νέες συνθήκες, που  το έργο «ξεφουσκώνει» (πχ. μόνο 2 από τις 4 «πρέσσες» που αγοράστηκαν θα χρησιμοποιηθούν») εγείρονται σοβαρά ερωτηματικά στο αν ο Σύνδεσμος θα είναι σε θέση – με βάση το μέχρι σήμερα προσανατολισμό του και τη φιλοσοφία της ηγετικής του ομάδας -  να δεσμευτεί ότι θα «αναπροσανατολίσει» το έργο αυτό με βάση τα νέα δεδομένα ώστε να μειωθούν δραστικά οι δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις .

ΣΤ. Ενώ η τοποθεσία στην οποία έγινε ήταν γνωστό σε όλους  ότι ήταν παλιό «νταμάρι» , στην πορεία ανακαλύψατε ξαφνικά  την ανάγκη για περαιτέρω «εκβραχισμούς»(!!!) άρα περισσότερα κονδύλια , και μεγαλύτερη επιβάρυνση των πολιτών.

Ζ. Η ηγετική ομάδα του ΦΟΔΣΑ ποτέ δεν εγκατέλειψε τους σχεδιασμούς της για συγκεντρωτική διαχείριση των απορριμμάτων με το βλέμμα στραμμένο στην «καύση» ως την κυριότερη μέθοδο – και πλέον κερδοφόρα- ενεργειακής αξιοποίησής των απορριμμάτων με παράλληλη υπονόμευση της κυρίαρχης κατεύθυνσης του ΕΣΔΑ για αποκεντρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων με διαλογή στην πηγή.

Η. Άλλωστε, η επιτόπια επίσκεψη μετά από πρόσκλησή σας του κ. Μητσοτάκη στην περιοχή του έργου είχε αυτόν ακριβώς το σκοπό. Να «αποδομήσει» την πολιτική της κυβέρνησης, όπως αποτυπώνεται στο ΕΣΔΑ  , και να ενισχύσει  το συγκεντρωτικό μοντέλο διαχείρισης , που ευνοεί την «καύση των συμμείκτων» .

Ι. Σοβαρά ερωτηματικά προξενεί και το γεγονός της αποστολής ενόψει ψήφισης του τοπικού ΠΕΣΔΑ - εξαιρετικά επείγοντος με αρ. 10439/24.10.2016 εγγράφου από μέρους σας προς το Περιφερειακό Συμβούλιο ΚΜ με την παρακάτω παρατήρηση: «…“Πρόβλεψη για Δυνατότητα Ενεργειακής Αξιοποίησης (σημείωση δική μου, βλ. «καύση συμμείκτων») Προσθήκη κειμένου στο οποίο γίνεται αναφορά για πρόβλεψη για δυνατότητα ενεργειακής αξιοποίησης …», η οποία υιοθετήθηκε με αποτέλεσμα στην οικεία απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου  με αρ. 220/3-11-2016 του Π.Σ. (ΑΔΑ:6ΕΕΠ7ΛΛ-ΠΥ3) να προστεθεί η φράση (σελ.4): «…δ)κάθε άλλου είδους ανάκτηση, όπως ανάκτηση ενέργειας…»

Απομένει προς διευκρίνιση απο μέρους σας, αν στην έννοια της “ανάκτησης ενέργειας” συμπεριλαμβάνεται και η πολλαπλά αμφισβητούμενη και περιβαλλοντικά επιζήμια “καύση συμμείκτων”

Κατόπιν αυτού σας καλώ –έστω και την τελευταία στιγμή- να περιοριστείτε σε μία σεμνή και διακριτική τελετή, που να μην προκαλεί την τοπική κοινωνία και το κοινό αίσθημα και σε μία ανάληψη προσπάθειας με χρονικές δεσμεύσεις για έναν ριζικό αναπροσανατολισμό του έργου με δραστική μείωση των δυσμενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων κάθε είδους στην ευρύτερη περιοχή. Κάθε άλλη στάση συνιστά ΥΠΕΚΦΥΓΗ και ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ του κλίματος καχυποψίας που κυριαρχεί αυτή τη στιγμή απέναντι στην ηγεσία του Συνδέσμου τόσο σε τοπικό, όσο και σε ευρύτερο επίπεδο.

Με τιμή,

ΜΑΝΟΛΗΣ ΛΑΜΤΖΙΔΗΣ

Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμαριάς

Μέλος του Δ.Σ. του ΦΟΔΣΑ ΚΜ

Αντίδραση και του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης

Μία μακροσκελή ανακοίνωση ενόψει των εγκαινίων του ΣΜΑ Ευκαρπίας που πραγματοποιούνται στις  6 Μαρτίου εξέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης.

Μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης όχι μόνο δεν συμμετείχε στη σύλληψη και το σχεδιασμό του φαραωνικού ΣΜΑ, αλλά αντέδρασε στην υλοποίησή του» ενώ επισημαίνεται ότι «στήριξε και συμμετείχε στις κινητοποιήσεις των πολιτών ενάντια στον φαραωνικών διαστάσεων ΣΜΑ και μάλιστα μέλη και στελέχη του διώχθηκαν και δικαστικά.». Στην ίδια ανακοίνωση καλεί τον Φορέα Διαχείρισης Στερεών Απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) «να δεσμευτεί για τη δυνατότητα επιτόπιου κοινωνικού ελέγχου από επιτροπή πολιτών και φορέων που θα συσταθεί για τον λόγο αυτόν με ευθύνη του οικείου δήμου».

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης:

1. Ο ΣΜΑ Νέας Ευκαρπίας προβλέπονταν από τον ΠΕΣΔΑ του 2005 και έλαβε ΑΕΠΟ με την υπ’ αριθ. πρωτ. 13341/8.12.2008 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Τον Δεκέμβριο του 2011 ανακοινώθηκε η έναρξη κατασκευής του και το 2012 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες οπότε και κορυφώθηκαν οι αντιδράσεις των κατοίκων και του Δημοτικού Συμβουλίου.

2. Η χωροθέτηση του έργου, σε απόσταση αναπνοής από την Κοινότητα της Νέας Ευκαρπίας και μόλις 50 μέτρα από τις εγκαταστάσεις του ΤΙΤΑΝ, σε μια ανισόπεδη πλαγιά εκτάσεως 100 στρεμμάτων που έπρεπε να ισοπεδωθεί και να εκβραχιστεί, έγινε χωρίς διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους οικείους ΟΤΑ (τότε Κοινότητα Νέας Ευκαρπίας, Δήμο Σταυρούπολης και Δήμο Πολίχνης που με τον Καλλικράτη συνενώθηκαν σε Δήμο Παύλου Μελά).

3. Η περιοχή ήταν ήδη περιβαλλοντικά επιβαρημένη καθώς εκεί δραστηριοποιούνται τσιμεντοβιομηχανία, ασβεστοποιΐα, χυτήριο μολύβδου, ιδιωτικά ΚΔΑΥ κ.ά. Επίσης, στην περιοχή (Ευξεινούπολη Σταυρούπολης) υπήρχαν οι εγκαταστάσεις της βιομηχανίας φυτοφαρμάκων ΔΙΑΝΑ που το κλείσιμό της άφησε στο οικόπεδο 1.000 τόννους τοξικών αποβλήτων, των οποίων η απομάκρυνση δεν ακολουθήθηκε από τα απαραίτητα έργα αποκατάστασης.

4. Την ίδια χρονική περίοδο εκφράστηκε η επιθυμία του ΤΙΤΑΝ για καύση –ανάμεσα στα άλλα και- απορριμμάτων και έτσι βάσιμα δημιουργήθηκαν συνειρμοί που συνέδεαν το έργο με την καύση στο ΤΙΤΑΝ.

5. Η υπερδιαστασιολόγηση του έργου ήρθε να εντείνει τις παραπάνω ανησυχίες, αφού άφηνε περιθώρια για εισαγωγή απορριμμάτων και από άλλες περιοχές.

6. Ο ΠΕΣΔΑ του 2005, έργο του οποίου αποτελεί ο συγκεκριμένος ΣΜΑ, ήταν προσανατολισμένος ούτως ή άλλως στην καύση, αφού προέβλεπε την κατασκευή δύο μονάδων καύσης στον Άγιο Αντώνιο και στη Μαυροράχη.

7. Στα παραπάνω αντέδρασαν κάτοικοι, περιβαλλοντικοί σύλλογοι, φορείς, κόμματα κ.ά. ενώ το Δημοτικό Συμβούλιο Παύλου Μελά τρεις φορές είχε λάβει/εκδόσει αποφάσεις/ψηφίσματα που αντιτίθενται στο συγκεκριμένο έργο, και μία από αυτές καλούσε τους δημότες σε κινητοποίηση. Να σημειωθεί ότι πολίτες για τη δράση τους αυτή διώχθηκαν δικαστικά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης όχι μόνο δεν συμμετείχε στη σύλληψη και το σχεδιασμό του φαραωνικού ΣΜΑ, αλλά αντέδρασε στην υλοποίησή του. Αυτά είναι γνωστά. Ουσιαστικά, το συγκεκριμένο έργο αντανακλούσε μια συγκεντρωτική αντίληψη στη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων, που είναι ξένη με τις αντιλήψεις του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θεωρούσε και θεωρεί ότι η διαχείριση οφείλει να είναι αποκεντρωμένη, με μικρής κλίμακας και μικρής όχλησης εγκαταστάσεις. Η αποκεντρωμένη αντίληψη εμπεριέχεται στο νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ) που κυρώθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ/Οικολόγων ήδη από τον Δεκέμβριο του 2015 και που προβλέπει την «εκπόνηση και εφαρμογή τοπικών σχεδίων αποκεντρωμένης διαχείρισης από όλους τους Δήμους…» με βάση την αρχή της πρόληψης ακολουθούμενη από την διαλογή στην πηγή, τη δημιουργία διακριτών ρευμάτων (μέταλλο, χαρτί, γυαλί, πλαστικό), την ανακύκλωση, την κομποστομποίηση, την επαναχρησιμοποίηση, την ανάκτηση και τέλος την απόθεση των υπολειμμάτων  σε χώρους υγειονομικής ταφής. Και βέβαια αντιμετωπίζουμε τα απορρίμματα ως δημόσιο πόρο και άρα η διαχείρισή τους οφείλει να διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον.

Από την άλλη μεριά ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκεπτόμενος πρόσφατα το έργο, υπερασπίστηκε τη συγκεντρωτική λογική στη διαχείριση των απορριμμάτων και ούτε λίγο ούτε πολύ θεώρησε ότι η ολοκλήρωσή του αποτελεί δικαίωση αυτής της λογικής.

Ωστόσο, το έργο που παραδίδεται είναι διαφορετικό από αυτό που αρχικά σχεδιάστηκε. Ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός που κυρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2016 μείωσε στο μισό την αρχική υπερδιαστασιολογημένη δυναμικότητα. Από τις τέσσερις χοάνες οι δύο μόνο θα χρησιμοποιηθούν για τη συμπίεση συμμείκτων, ενώ οι υπόλοιπες θα χρησιμοποιηθούν για άλλους λόγους. Παρόλη την προσπάθεια εξορθολογισμού του, το έργο δεν πραγματώνει την αντίληψή μας για αποκεντρωμένη διαχείριση. Εξακολουθεί να υπάρχει η ανάγκη δημιουργίας και άλλων, μικρότερων ΣΜΑ, που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του πολεοδομικού συγκροτήματος.  Ο χώρος πρασίνου που προβλέπεται στον περιβάλλοντα χώρο μπορεί να λειτουργήσει ως περιβαλλοντικό πάρκο άμεσα επισκέψιμο από μαθητές και σχολεία στα πλαίσια της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται ο αναπροσανατολισμός του ΣΜΑ Ευκαρπίας με την παραπέρα μείωση της δυναμικότητάς του και την ένταξη στο έργο και άλλων λειτουργιών και δομών-επιπέδων διαχείρισης.

Ο ΦΟΔΣΑ, στον οποίον αντανακλάται συγκεκριμένος πολιτικός συσχετισμός, οφείλει να δεσμευτεί για τη δυνατότητα επιτόπιου κοινωνικού ελέγχου από επιτροπή πολιτών και φορέων που θα συσταθεί για τον λόγο αυτόν με ευθύνη του οικείου δήμου. Καλούμε τον ΦΟΔΣΑ να σεβαστεί τους αγώνες των πολιτών για πιο καθαρό περιβάλλον  και να προβεί άμεσα στην αποκατάσταση της χωματερής του Δερβενίου, η οποία 30 χρόνια μετά την παύση λειτουργίας της εξακολουθεί να χρήζει αποκατάστασης. Να ασχοληθεί σοβαρά με το ζήτημα της πρόληψης και να καταρτίσει σχέδιο πρόληψης παραγωγής απορριμμάτων. Σε συνεργασία με τους Δήμους να υιοθετήσουν την πρακτική της διαλογής στην πηγή, της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης. Να χωροθετηθούν πράσινα σημεία σε όλους τους Δήμους. Και βέβαια, να ανανεώσει τις συμβάσεις των εργαζομένων του.

Τέλος θέλουμε να υπενθυμίσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης στήριξε και συμμετείχε στις κινητοποιήσεις των πολιτών ενάντια στον φαραωνικών διαστάσεων ΣΜΑ και μάλιστα μέλη και στελέχη του διώχθηκαν και δικαστικά. Όπως και τότε, έτσι και τώρα κρατάμε ψηλά τη σημαία της οικολογίας και στηρίζουμε τα κινήματα πολιτών για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Δεσμευόμαστε ότι θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια ώστε το έργο να λειτουργήσει ως περιβαλλοντικό και να μην συνδεθεί με οποιονδήποτε τρόπο με αντιπεριβαλλοντικές πρακτικές και δραστηριότητες. Τέλος, δεσμεύεται ότι θα υπερασπιστεί τη σύγχρονη περιβαλλοντική αντίληψη για μια αποκεντρωμένη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων στη βάση των αρχών της πρόληψης, της διαλογής στην πηγή, της ανακύκλωσης, της επαναχρησιμοποίησης, της ανάκτησης και της κομποστοποίησης, προκειμένου να μειωθεί ο συνολικός όγκος των παραγόμενων απορριμμάτων και αυτών που θα διατίθεται για τελική απόθεση στους χώρους υγειονομικής ταφής.