Ένας χρόνος από τις πλημμύρες στο Θερμαϊκό

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Ένας χρόνος ακριβώς, συμπληρώθηκε από τις καταστρεπτικές πλημμύρες της 6^ης προς 7^η Σεπτεμβρίου 2016 που έπληξαν το δήμο Θερμαϊκού, προκαλώντας δύο ανθρώπινα θύματα και τεράστιες καταστροφές στις υποδομές και τις  περιουσίες των δημοτών. Δυστυχώς όμως, οι κάθε είδους αρμόδιοι δεν φαίνεται να διδάχτηκαν τίποτα από τα αίτια που προκάλεσαν εκείνη την καταστροφή, οι πληγές της οποίας δεν έχουν κλείσει ακόμη.

Παρά το γεγονός ότι εδώ και καιρό διατέθηκε από τα αρμόδια υπουργεία στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας το ποσό των 15 εκατομμυρίων ευρώ για την αποκατάσταση των συνεπειών της καταστροφής, εντούτοις μέχρι σήμερα δεν έγινε τίποτα, πέρα από ένα πρόχειρο μπάζωμα με χώμα του δρόμου στα Πάλιουρα, όπου καθημερινά κινδύνευαν άνθρωποι και αυτοκίνητα. Ενώ και τα έργα αντιστήριξης του «βράχου» της Νεας Μηχανιώνας, που άρχισαν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, προχωρούν δυστυχώς ακόμη με ρυθμό χελώνας, με συνέπεια να παραμένει ο κίνδυνος για το Κέντρο Υγείας που ανά πάσα στιγμή, ειδικά μετά από μία νεα μεγάλη καταιγίδα, μπορεί να βρεθεί στο γκρεμό.

Από την άλλη ο δήμος Θερμαϊκού, παρότι έδειξε μία αξιέπαινη ετοιμότητα στην καταγραφή των ζημιών στις υποδομές και τις περιουσίες των πληγέντων, δεν ενδιαφέρθηκε όσο έπρεπε και δεν πίεσε φορτικά, όπωςέπρεπε, το υπουργείο Εσωτερικών για την εκταμίευση του ποσού των 650.000 ευρώ που εδώ και πολύ καιρό εγκρίθηκε να καταβληθούν στις 400 περίπου οικογένειες που είχαν υποστεί οι οικοσκευές τουυς μεγάλες ζημιές από τις πλημμύρες.

Το κυβερνητικό ενδιαφέρον, στην περίπτωση των πλημμυρών στο δήμο Θερμαϊκού, υπήρξε άμσο, με τις απανωτές επιτόπιες επισκέψεις υπουργικών κλιμακίων. Δυστυχώς όμως παρατηρήθηκε απαράδεκτα πολύ μεγάλη καθυστέρηση, κυρίως λόγω αγκυλώσεων και γραφειοκρατικών διατυπώσεων, στην εκταμίευση των εξαγγελθέντων κονδυλίων. Και για το θέμα αυτό, καταγράφεται η στάση των αρμοδίων (Περιφέρεια και δήμος Θερμαϊκού) που δεν απαίτησαν φορτικά την επίσπευση εκταμίευσης των χρημάτων τα οποία αποφασίστηκε να διατεθούν.

Η ολιγωρία για τα αντιπλημμυρικά έργα

Υπάρχει όμως και ένα επίσης μεγάλο ζήτημα σχετικά με τις πλημμύρες της 6^ης και 7^ης Σεπτεμβρίου 2016 και έχει να κάνει με το κατά πόσο οι αρμόδιοι εγατέλειψαν την ολιγωρία που επεδείκνυαν μέχρι εκείνη τη στιγμή στη δημιουργία των απαραίτητων για την περιοχή αντιπλημμυρικών έργων.

Ήταν τεράστιο το μέγεθος της καταστροφής που συντελέστηκε εκείνη τη μοιραία νύχτα στην Αγία Τριάδα, στη Νέα Μηχανιώνα και την πααλιακή ζώνη της Επανομής. Άνθρωποι κινδύνεψαν να πνιγούν, περιουσίες καταστράφηκαν, αυτοκίνητα βούλιαξαν σε ποτάμια με νερό και λάσπη, ισόγεια, ημιϋπόγεια σπίτια και μονοκατοικίες πλημμύρισαν, ενώ σε πολλές περιπτώσεις σημειώθηκαν ζημιές στο οδικό δίκτυο καθώς υποχώρησε το οδόστρωμα.

Το μέγεθος της καταστροφής

Μέχρι τα μεσάνυχτα η Πυροσβεστική Υπηρεσία είχε δεχτεί περισσότερες από 200 κλήσεις από ιδιοκτήτες κατοικιών στις περιοχές του δήμου Θερμαϊκού που προαναφέρθηκαν..

Από την πρωτοφανή στα χρονικά νεροποντή, αποκλείστηκαν ακόμη και οχήματα του δήμου Θερμαϊκού με αποτέλεσμα να είναι δυσχερής η παροχή βοήθειας προς τους πολίτες που είχαν ανάγκη.

Σε πάνω από δέκα εκατομμύρια ευρώ, είχε εκτιμήσει το μέγεθος της καταστροφής ο δήμαρχος Θερμαϊκού Γιάννης Μαυρομάτης. Δεκαπέντε εκατομμύρια πρόσφεραν για την αποκατάσταση των ζημιών τα υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών και επιπλέον 650.000 για την αποζημίωση των οικοσκευών που παρασύρθηκαν ή υπέστησαν βλάβη από τις πλημμύρες. Ποιος όμως ήταν υπαίτιος για το μέγεθος που προσέλαβε η καταστροφή;  

Όπως είχε αποκαλύψει η δημοτική μας παράταξη «Συμπολιτεία Θερμαϊκού» λίγες μέρες μετά τις πλημμύρες, το μείζον θέμα του καθαριμού των επτά ρεμάτων, που κατέβασαν τους όγκους του νερού και «έπνιξαν» στην κυριολεξία την περιοχή, είχε γίνει για επτά χρόνια, από το έτος 2009, «μπαλάκι» μεταξύ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του δήμου Θερμαϊκού. Και παρόλο που το έργο διευθέτησης των ρεμάτων για την αντιπλημμυρική προστασία του Δήμου, είχε λάβει περιβαλλοντική αδειοδότηση από την Περιφέρεια ακόμη από τον Ιανουάριο του 2016, δεν είχε γίνει το παραμικρό από τους αρμόδιους το κρίσιμο χρονικό διάστημα μέχρι την καταστροφή.

Από την Περιφέρεια και το Δήμο, έσπευσαν τις επόμενες ημέρες μετά τις πλημμύρες να τις αποδώσουν το κακό που συνέβη σε «Θεομηνία». Όμως, μπορεί εκείνη τη νύχττα να είχαμε μία φοβερή σε ένταση και διάρκεια βροχόπτωση, κατά την οποία έπεσαν 350 χιλιοστά νερού, όσα περίπου πέφτουν μέσα σε έναν χρόνο, αλλά δεν επρόκειτο και για τη συντέλεια του κόσμου.

Όπωε σημειώναμε τότε, κανείς από όσους διατύπωναν τη θεωρία της «Θεομηνίας», δεν κάθησε να σκεφθεί ότι δεν θα είχαμε αυτές τις καταστροφές, αν οι αρμόδιοι είχαν πράξει έγκαιρα το καθήκον τους:.

-Καθαρίζοντας έγκαιρα τα ρέματα που ήταν γεμάτα στο σκουπίδι, στα ογκώδη αντικείμενα, στα κλαδιά και στις καλαμιές..

-Δημιουργώντας σύγχρονους αγωγούς ομβρίων υδάτων, καθαρίζοντας τα φρεάτια και λαμβάνοντας τα αναγκαία μέτρα οργανωμένης αντιπλημμυρικής προστασίας.

-Κατασκευάζοντας σωστά δημόσια και δημοτικά έργα, με γνώμονα αποκλειστικά και μόνο την ωφέλεια των πολιτών και όχι το εργολαβικό υψηλό κέρδος και τις σχετικές γνωστές …. «εξυπηρετήσεις»

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ρέματος της Νέας Μηχανιώνας, αυτού που προκάλεσε τις τεράστιες καταστροφές σε σπίτια και υποδομές και άρπαξε την άτυχη 53χρονη γυναίκα. Κάποιοι «φωστήρες» σε παλιότερες εποχές αποφάσισαν για το ρέμα αυτό, από 16 μέτρα περίπου που είναι η κοίτη του, να κλείσουν ένα μεγάλο κομμάτι της, εκεί που σήμερα λειτουργεί η λαϊκή αγορά, να αλλάξουν την πορεία του ρέματος και στην κατάληξή του να φτάνει στη θάλασσα με έναν αγωγό μόλις 3 μέτρων, με συνέπεια να γίνουν τα όσα έγιναν.

Για να μην μακρυγορούμε: Ελπίζουμε το πάθημα της περσινής πλημμύρας να έγινε μάθημα στους κάθε λογής αρμόδιους. Και να αντιλήφθηκαν επιτέλους ότι αν κανείς επεμβαίνεις βίαια στη φύση καταστρέφοντάς την, αν εξακολουθεί να την βιάζει και να την κακοποιεί, τότε σίγουρα κάποια στιγμή αυτή θα εκδικηθεί.

Και κάτι τελευταίο: Η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, είχε εκφράσει φόβους, λίγες μέρες μετά την καταστροφή, για νέες πλημμύρες στην περιοχή του Θερμαϊκού, καθώς όπως δήλωνε «οι περιοχές αυτές είναι τραυματισμένες», Δυστυχώς, τόσο η Περιφέρρεια, ΄σο και η αντιπεριφέρειια, δεν επέδειξαν στη διάρκεια αυτού του χρόνου, το ενδιαφέρον που έπρεπε για την αποκατάσταση των ζημιών και την αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής του Θερμαϊκού.