Οι περισσότεροι από εμάς επιλέγουμε να ζούμε σε μεγάλες πόλεις για να έχουμε πρόσβαση σε καλύτερες δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες καθώς και ευκαιρίες για απασχόληση. Την ίδια στιγμή, στα μεγάλα αστικά κέντρα, προβλήματα όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος και κυκλοφοριακή συμφόρηση δημιουργούνται και εξ αιτίας του τρόπου διαχείρισης των δημόσιων υποδομών και πόρων. Για την άμβλυνση τους έχουν δοκιμασθεί κατά καιρούς μια σειρά από λύσεις στους κρίσιμους τομείς της μετακίνησης και των μεταφορών και στην διαχείριση του περιβάλλοντος.
Σήμερα, οι μελέτες συγκλίνουν στο ότι ο κυρίαρχος στόχος είναι η δημιουργία της «έξυπνης πόλης» (smart city), μιας πόλης δηλαδή η οποία θα αξιοποιεί τα οφέλη του ψηφιακού μετασχηματισμού για να παρέχει καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες. Θεμελιώδη και καθημερινά ερωτήματα επαναπροσδιορίζονται στα πλαίσια της έξυπνης πόλης, όπως για παράδειγμα: «Ποιόν δρόμο και ποιο μεταφορικό μέσο να χρησιμοποιήσω για να φτάσω στον προορισμό μου; Σε ποιά περιοχή είναι καλύτερο να εγκατασταθώ; Είναι πιο εύκολη η πρόσβαση στην εργασία μου και στο σχολείο που έχω επιλέξει και τα ενοίκια είναι προσιτά; Σε ποιό σημείο να εγκαταστήσω την νέα επιχείρησή μου; Με ποιό τρόπο θα μπορούσαμε να καθαρίζουμε και να φωτίζουμε την πόλη με χαμηλότερο κόστος;»
Η αφετηρία μιας έξυπνης πόλης είναι η μέτρηση και η μετάδοση ψηφιακά της κατάστασης και της χρήσης των βασικών υποδομών της (π.χ. σε πόσα σημεία της πόλης γίνονται έργα και πόση κίνηση έχει ένας δρόμος).
Ο προορισμός μιας έξυπνης πόλης είναι να αξιοποιεί τις μετρήσεις αυτές για τη βελτίωση της διαβίωσης. Να ενημερώνει δηλαδή τον πολίτη για τη βέλτιστη διαδρομή που μπορεί να ακολουθήσει από το σπίτι στο γραφείο, αποφεύγοντας τα σημεία που υπάρχει κίνηση ή έργα. Για να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος απαιτείται η εμπλοκή όλων των μερών, δηλαδή των πολιτών οι οποίοι θα προτείνουν και θα αξιολογούν τις υπηρεσίες μέχρι τους επαγγελματίες οι οποίοι καλούνται να δημιουργήσουν καινοτόμες υπηρεσίες με τα ανοιχτά δεδομένα της έξυπνης πόλης.
Από τους πρώτους σταθμούς στον μακρινό προορισμό της έξυπνης πόλης είναι η διάθεση ανοιχτών δεδομένων για τις δημόσιες συγκοινωνίες (πχ στάσεις και δρομολόγια). Σε πρακτικό επίπεδο, τα Ανοιχτά Μεταφορικά Δεδομένα (open transport data) αποτελούν διεθνώς ένα θεμέλιο της έξυπνης πόλης. Στην πύλη ανοιχτών δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (europeandataportal.eu) συγκεντρώνονται περίπου 11.000 σύνολα Ανοιχτών Μεταφορικών Δεδομένων και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν δημιουργήσει έναν κεντρικό κόμβο διάθεσης Ανοιχτών Μεταφορικών Δεδομένων. Στην Ελβετία για παράδειγμα λειτουργεί το transport.opendata.ch έτσι ώστε να οικοδομηθεί ένα οικοσύστημα επιχειρήσεων που θα κατασκευάζουν εφαρμογές για την βελτίωση των μετακινήσεων.
Σε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου, στο Λονδίνο, το 2016 μετρήθηκε ο αντίκτυπος της διάθεσης των δεδομένων του Transport for London (http://odimpact.org/case-united-kingdoms-transport-for-london.html) που ενδεικτικά αποτυπώνεται στα παρακάτω νούμερα:
- Περισσότεροι από 5.000 εγγεγραμμένοι προγραμματιστές στην διάθεση ανοιχτών δεδομένων
- 362 νέες εφαρμογές από την διάθεση ανοιχτών δεδομένων
- 4 εκατομμύρια οι χρήστες των εφαρμογών αυτών
- 65 εκατομμύρια ευρώ η αξία του εξοικονομούμενου χρόνου για τους επιβάτες
Σήμερα, τρία χρόνια μετά, η θετική επίδραση έχει πολλαπλασιαστεί καθώς έχει προσελκύσει μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια (για παράδειγμα η εφαρμογή «citymapper» έχει επενδύσει περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ σε 30 πόλεις ανά τον κόσμο και δυστυχώς ούτε καν η Αθήνα δεν είναι ανάμεσά τους).
Επομένως, αποτελεί άμεση προτεραιότητα για τις πόλεις της χώρας μας να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες της έξυπνης πόλης ξεκινώντας από τα βασικά στοιχεία της, όπως είναι για παράδειγμα η ανοιχτή διάθεση μεταφορικών δεδομένων για τις αστικές συγκοινωνίες (πχ στάσεις και δρομολόγια) και σταδιακά να επεκταθούν στα δεδομένα της κατάστασης και της χρήσης των υπολοίπων κύριων υποδομών τους (πχ δρόμοι, σχολεία, δημοτικά πάρκα και κτίρια).
Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει με τον σταδιακό ψηφιακό εκσυγχρονισμό των αστικών συγκοινωνιών. Ειδικά σε ό,τι αφορά τη Θεσσαλονίκη, το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης σε συνεργασία με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, υποστηρίζουν ενεργά την τεχνολογική αναβάθμιση του ΟΑΣΘ με ένα έργο προϋπολογισμού περίπου 40 εκ. ευρώ που θα υλοποιηθεί από την «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.» και θα τον μετατρέψει, σε ένα σύγχρονο φορέα αστικών συγκοινωνιών που θα προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες στο ταλαιπωρημένο επιβατικό κοινό της πόλης. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του οργανισμού θα στηριχτεί στην εγκατάσταση ασύρματου δικτύου WiFi σε όλα τα λεωφορεία του Οργανισμού, σε ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα τηλεματικής και πληροφόρησης επιβατών με λογισμικό αυτοματοποιημένης διαχείρισης κομίστρου και προσωποποιημένες έξυπνες κάρτες. Θα στηριχτεί επίσης σε σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα βελτιστοποίησης και προγραμματισμού δρομολογίων και διαχείρισης καυσίμων για εξοικονόμηση πόρων όπως και σε συστήματα για την ψηφιακή διαχείριση εγγράφων, ροής εργασιών, επιχειρησιακών πόρων και προσωπικού.
Τα δεδομένα των μεταφορών θα συγκεντρώνονται σε πραγματικό χρόνο στο Ψηφιακό Κέντρο Επιχειρήσεων. Εκεί θα καταλήγουν επίσης στοιχεία και πληροφοριακές ροές για τη λειτουργία και την επιχειρησιακή δυνατότητα του Οργανισμού.
Η υλοποίηση του έργου θα δώσει πρόσβαση σε ποιοτικά μεταφορικά δεδομένα και η αξιοποίησή τους μέσω εφαρμογών (apps) θα ενδυναμώσει τη βιώσιμη ανάπτυξη προς όφελος των πολιτών.
*O Στέλιος Ράλλης είναι Γενικός Γραμματέας Ψηφιακής Πολιτικής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.