Σημαντικές επισημάνσεις και παρατηρήσεις για το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο του παραλιακού μετώπου του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, που παρουσίασε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, διατυπώνει ο καθηγητής Παράκτιας Τεχνικής και Ωκεανογραφίας της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, πρ. Πρόεδρος της ΕΥΑΘ, Γιάννης Κρεστενίτης. Οι παρατηρήσεις του εδράζονται κυρίως στο γεγονός ότι το Σχέδιο, διαπνέεται από μία κυρίαρχη «κατασκευαστική» αντίληψη, ότι δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η σημαντική διάβρωση της ανατολικής ακτής του Θερμαϊκού και πως τα προτεινόμενα έργα, ενδέχεται να αυξήσουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση της παραλιακής ζώνης, χερσαίας και θαλάσσιας.
Το φιλόδοξο Ειδικό Χωρικό Σχέδιο για το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης, μήκους 40 χλμ. από το Καλοχώρι ως το Αγγελοχώρι, είχε παρουσιάσει σε ειδική σύσκεψη όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, αναφέροντας πως το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, είναι το μεγαλύτερο στοίχημα της επόμενης δεκαετίας, ενώ είπε πως είναι το μεγαλύτερο εμβληματικό και αναπτυξιακό έργο που σχεδιάστηκε και θα γίνει στη Θεσσαλονίκη.
«Η πρώτη φάση της μελέτης γι’ αυτή την οραματική παρέμβαση όχι μόνο για τη Θεσσαλονίκη, αλλά για ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία, ολοκληρώθηκε με στόχο να επαναβεβαιώσουμε όλοι τη βούλησή μας για την υλοποίηση του μεγάλου σχεδίου ενοποίησης και αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, μήκους 40 χλμ. από το Καλοχώρι ως το Αγγελοχώρι. Είναι το μεγάλο στοίχημα της διοίκησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και το κοινό μας στοίχημα με τους επτά Δήμους και επιβάλλεται τη δέσμευσή μας να τη συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο, χωρίς καθυστερήσεις», είπε ο κ. Τζιτζικώστας.
Οι παρατηρήσεις του Γιάννη Κρεστενίτη
Σχετικά με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο ο καθηγητής Κρεστενίτης σημειώνει τα ακόλουθα:
“Η περιοχή που μελετάται – το παραλιακό μέτωπο – εκτείνεται από την δυτική όχθη του Γαλλικού ποταμού (ακρωτήριο Χηναρού) έως το πέρα της παραλιακή ζώνης της Αγ. Τριάδας (δυτικά του camping Αγ. Τριάδας – ανατολικά του Μεγάλου Έμβολου).
Στις προγενέστερες μελέτες που έχουν ληφθεί υπόψη από την Τεχνική Έκθεση αναφέρονται Στρατηγικές & Σχεδιασμοί των Δήμων (που εμπλέκονται χωρικά στην περιοχή μελέτης) και κυρίως του Δήμου Θεσσαλονίκης, που είτε αποτελούν εξαγγελίες των αντίστοιχων δήμων (δηλ. χωρίς τις απαραίτητες εγκρίσεις από την Περιφερειακή και την Κεντρική Διοίκηση) είτε δεν είναι σαφές ότι αποτελούν και στόχους των νέων Δημοτικών Αρχών (π.χ. η Στρατηγική για την Αστική Ανθεκτικότητα «Θεσσαλονίκη 2030», κ.α.).
Στην Τεχνική Έκθεση και στην αναφορά σε εμπλεκόμενους φορείς αγνοείται παντελώς ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου και οι γνωμοδοτικές του αρμοδιότητες αλλά και ο συντονιστικός του ρόλος.
Η ΤΕ αποδέχεται apriori τις προτάσεις για έργα και παρεμβάσεις των δήμων στην παραλιακή (χερσαία και θαλάσσια) ζώνη, χωρίς σχολιασμό και κριτική της χρησιμότητάς τους και τυχόν επιπτώσεών τους.
Χαρακτηριστικές παρεμβάσεις/παραδοχές όπως προκύπτουν από την Τεχνική Έκθεση:
1. Ανάπτυξη της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας (Μελέτη ΕΓΝΑΤΙΑΣ) με στάσεις επί του παραλιακού μετώπου. Σε κάθε στάση θα υπάρχει πλωτή προβλήτα με σύνδεση με το κρηπίδωμα, πλωτοί κυματοθραύστες για την ασφαλή προσέγγιση των σκαφών και οικοδόμημα (150m2) επί της ακτής/κρηπιδώματος.
2. Στην υπό μελέτη παραλιακή ζώνη θα κατασκευαστούν τρείς μικροί λιμένες, (α) αλιευτικό καταφύγιο στο Καλοχώρι (ανατολικά της εκβολής του Γαλλικού και δυτικά της περιοχής πετρελαιοειδών), (β) μαρίνα 100 τουριστικών σκαφών στο Ποσειδώνιο (ανατολικά του 2ου Μεγάρου Μουσικής) και (γ) αλιευτικό καταφύγιο & ιχθυόσκαλα στην Καλαμαριά (στην παραλιακή περιοχή του ΠΑΝΑΓΙΑ - Ρέμβη). Ας σημειωθεί επίσης ότι υπάρχει σχεδιασμός και για μια ακόμη μαρίνα (αναφέρεται ως χωροθετημένη μαρίνα Πυλαίας στο σχέδιο «Χάρτης Χωρικών Δεδομένων & Παρεμβάσεων»), αμέσως νότια του εμπορικού κέντρου Florida (μετά Lidl).
3. Μετακίνηση/αναδιαμόρφωση του Ποσειδωνίου και γενικότερα της περιοχής του Αλλατίνη.
4. Κατασκευή νέου κτιρίου μπροστά από το 2ο κτήριο του ΟΜΜΘ, το οποίο αναφέρεται ως νέο τοπόσημο, για πολιτιστικές χρήσεις,
5. Έργα μερικής επιχωμάτωσης στην παραλιακή περιοχή ανατολικά του τέλους της οδού Μαρία Κάλλας.
6. Κατασκευή κτίσματος (5,5m ύψος και 200m2 επιφάνεια) στο ακρωτήριο Χηναρού για χρήση εστιατόριο-εστίαση.
7. Παρεμβάσεις στην περιοχή της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου στις οποίες περιλαμβάνονται κτήρια επιφάνειας 800 m2.
8. Κατασκευή παραλιακού διαδρόμου περιπάτου και ποδήλατου ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου Καλοχωρίου και έως την δυτική όχθη του Δενδροπόταμου (μήκους περίπου 2 χιλιομέτρων), επί πασσάλων.
9. Προέκταση – διαπλάτυνση της αποβάθρας στην παλαιά παραλία, από λιμάνι έως τον Λευκό Πύργο.
10. Υπόγεια parking στην περιοχή της νέας παραλίας (περιοχή Μπότσαρη).
11. Επιχωμάτωση και κατασκευή κυματοθραυστών (παράλληλα στην ακτή), καθώς και επιπλέον χερσαίων εγκαταστάσεων στην περιοχή της πλαζ Αρετσούς, για την δημιουργία ασφαλούς κολυμβητικής παραλίας.
12. Δημιουργία κολυμβητικής ακτής (μετά από διερεύνηση) στην παραλιακή ζώνη Πυλαίας, από την Εκβολή της Περιφερειακής Τάφρου έως το εμπορικό κέντρο Florida (προφανώς με αντίστοιχη «προστασία» από παράλληλους στην ακτή κυματοθραύστες).
13. Επαναχάραξη (κατά τμήματα) της γραμμής αιγιαλού και παραλίας στην περιοχή Καλαμαριάς ανατολικά του Κυβερνείου και έως την εκβολή της Περιφερειακής τάφρου.
14. Μετακίνηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ναυπηγείων, που βρίσκονται στην παραλιακή περιοχή Φοίνικα, και χωροθέτηση νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης στο δυτικό όριο του αεροδρομίου «Μακεδονία». Δεν αναφέρεται ο συνολικός χώρος που θα καταλάβει η νέα ζώνη, παρά μόνον το επιτρεπόμενο ύψος των κτιριακών εγκαταστάσεων (=12m).
15. Μικρή αύξηση της δόμησης στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις του Ομίλου Φίλων Θαλάσσης (Νέα Παραλία) και Ναυτικού Ομίλου Καλαμαριάς.
Σχετικά με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο ο καθηγητής Κρεστενίτης σημειώνει τα ακόλουθα:
“Η περιοχή που μελετάται – το παραλιακό μέτωπο – εκτείνεται από την δυτική όχθη του Γαλλικού ποταμού (ακρωτήριο Χηναρού) έως το πέρα της παραλιακή ζώνης της Αγ. Τριάδας (δυτικά του camping Αγ. Τριάδας – ανατολικά του Μεγάλου Έμβολου).
Στις προγενέστερες μελέτες που έχουν ληφθεί υπόψη από την Τεχνική Έκθεση αναφέρονται Στρατηγικές & Σχεδιασμοί των Δήμων (που εμπλέκονται χωρικά στην περιοχή μελέτης) και κυρίως του Δήμου Θεσσαλονίκης, που είτε αποτελούν εξαγγελίες των αντίστοιχων δήμων (δηλ. χωρίς τις απαραίτητες εγκρίσεις από την Περιφερειακή και την Κεντρική Διοίκηση) είτε δεν είναι σαφές ότι αποτελούν και στόχους των νέων Δημοτικών Αρχών (π.χ. η Στρατηγική για την Αστική Ανθεκτικότητα «Θεσσαλονίκη 2030», κ.α.).
Στην Τεχνική Έκθεση και στην αναφορά σε εμπλεκόμενους φορείς αγνοείται παντελώς ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου και οι γνωμοδοτικές του αρμοδιότητες αλλά και ο συντονιστικός του ρόλος.
Η ΤΕ αποδέχεται apriori τις προτάσεις για έργα και παρεμβάσεις των δήμων στην παραλιακή (χερσαία και θαλάσσια) ζώνη, χωρίς σχολιασμό και κριτική της χρησιμότητάς τους και τυχόν επιπτώσεών τους.
Χαρακτηριστικές παρεμβάσεις/παραδοχές όπως προκύπτουν από την Τεχνική Έκθεση:
1. Ανάπτυξη της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας (Μελέτη ΕΓΝΑΤΙΑΣ) με στάσεις επί του παραλιακού μετώπου. Σε κάθε στάση θα υπάρχει πλωτή προβλήτα με σύνδεση με το κρηπίδωμα, πλωτοί κυματοθραύστες για την ασφαλή προσέγγιση των σκαφών και οικοδόμημα (150m2) επί της ακτής/κρηπιδώματος.
2. Στην υπό μελέτη παραλιακή ζώνη θα κατασκευαστούν τρείς μικροί λιμένες, (α) αλιευτικό καταφύγιο στο Καλοχώρι (ανατολικά της εκβολής του Γαλλικού και δυτικά της περιοχής πετρελαιοειδών), (β) μαρίνα 100 τουριστικών σκαφών στο Ποσειδώνιο (ανατολικά του 2ου Μεγάρου Μουσικής) και (γ) αλιευτικό καταφύγιο & ιχθυόσκαλα στην Καλαμαριά (στην παραλιακή περιοχή του ΠΑΝΑΓΙΑ - Ρέμβη). Ας σημειωθεί επίσης ότι υπάρχει σχεδιασμός και για μια ακόμη μαρίνα (αναφέρεται ως χωροθετημένη μαρίνα Πυλαίας στο σχέδιο «Χάρτης Χωρικών Δεδομένων & Παρεμβάσεων»), αμέσως νότια του εμπορικού κέντρου Florida (μετά Lidl).
3. Μετακίνηση/αναδιαμόρφωση του Ποσειδωνίου και γενικότερα της περιοχής του Αλλατίνη.
4. Κατασκευή νέου κτιρίου μπροστά από το 2ο κτήριο του ΟΜΜΘ, το οποίο αναφέρεται ως νέο τοπόσημο, για πολιτιστικές χρήσεις,
5. Έργα μερικής επιχωμάτωσης στην παραλιακή περιοχή ανατολικά του τέλους της οδού Μαρία Κάλλας.
6. Κατασκευή κτίσματος (5,5m ύψος και 200m2 επιφάνεια) στο ακρωτήριο Χηναρού για χρήση εστιατόριο-εστίαση.
7. Παρεμβάσεις στην περιοχή της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου στις οποίες περιλαμβάνονται κτήρια επιφάνειας 800 m2.
8. Κατασκευή παραλιακού διαδρόμου περιπάτου και ποδήλατου ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου Καλοχωρίου και έως την δυτική όχθη του Δενδροπόταμου (μήκους περίπου 2 χιλιομέτρων), επί πασσάλων.
9. Προέκταση – διαπλάτυνση της αποβάθρας στην παλαιά παραλία, από λιμάνι έως τον Λευκό Πύργο.
10. Υπόγεια parking στην περιοχή της νέας παραλίας (περιοχή Μπότσαρη).
11. Επιχωμάτωση και κατασκευή κυματοθραυστών (παράλληλα στην ακτή), καθώς και επιπλέον χερσαίων εγκαταστάσεων στην περιοχή της πλαζ Αρετσούς, για την δημιουργία ασφαλούς κολυμβητικής παραλίας.
12. Δημιουργία κολυμβητικής ακτής (μετά από διερεύνηση) στην παραλιακή ζώνη Πυλαίας, από την Εκβολή της Περιφερειακής Τάφρου έως το εμπορικό κέντρο Florida (προφανώς με αντίστοιχη «προστασία» από παράλληλους στην ακτή κυματοθραύστες).
13. Επαναχάραξη (κατά τμήματα) της γραμμής αιγιαλού και παραλίας στην περιοχή Καλαμαριάς ανατολικά του Κυβερνείου και έως την εκβολή της Περιφερειακής τάφρου.
14. Μετακίνηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ναυπηγείων, που βρίσκονται στην παραλιακή περιοχή Φοίνικα, και χωροθέτηση νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης στο δυτικό όριο του αεροδρομίου «Μακεδονία». Δεν αναφέρεται ο συνολικός χώρος που θα καταλάβει η νέα ζώνη, παρά μόνον το επιτρεπόμενο ύψος των κτιριακών εγκαταστάσεων (=12m).
15. Μικρή αύξηση της δόμησης στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις του Ομίλου Φίλων Θαλάσσης (Νέα Παραλία) και Ναυτικού Ομίλου Καλαμαριάς.
 |
| Ο καθηγητής Γιάννης Κρεστενίτης |
Σχόλια Κρεστενίτη
Η Τεχνική Έκθεση προσδιορίζει ως περιοχή μελέτης την παραλιακή ζώνη από την δυτική ακτή του Γαλλικού έως το ανατολικό όριο της παραλίας της Αγίας Τριάδας (δυτικά του ακρωτηρίου Μεγάλου Εμβόλου). Πρόκειται στην ουσία το αστικό τμήμα της παραλιακής ζώνης του όρμου της Θεσσαλονίκης και την ανατολική παραλιακή ζώνη του κεντρικού κόλπου Θεσσαλονίκης, αφήνοντας εκτός την παραλιακή ζώνη νοτιότερα της εκβολής του Γαλλικού (παραλιακό ανάχωμα, προστατευόμενη περιοχή εκβολών Αξιού) καθώς και την περιοχή του Μεγάλου Εμβόλου και νοτιότερα αυτού (προστατευόμενη περιοχή Αγγελοχωρίου και έως το ακρωτήριο της Επανομής). Οπότε, με αυτόν το χωρικό προσδιορισμό, ορθά αναφέρεται η Τεχνική Έκθεση ότι αφορά το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
Η Τεχνική Έκθεση ορθά αναφέρεται σε ενιαία αντιμετώπιση της παραλιακής ζώνης και την θεσμοθέτηση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για το σύνολο αυτής, αν και όπως σημειώθηκε παραπάνω δεν αφορά όλη την παραλιακή ζώνη του Θερμαϊκού, ούτε όλη την παραλιακή ζώνη του Κεντρικού κόλπου Θεσσαλονίκης και του όρμου Θεσσαλονίκης. Διαπνέεται όμως από μία κυρίαρχη «κατασκευαστική» αντίληψη με προσθήκη επιπλέον κατασκευών στην παραλιακή ζώνη, επιπλέον τεχνικών αλλοιώσεων της φυσικής ακτογραμμής (όπου εξακολουθεί να υπάρχει) και ενσωματώνει προηγούμενες «αναπτυξιακές» προτάσεις των εμπλεκόμενων Δήμων, οι οποίες αφορούν λιμενικά έργα και ακτομηχανικά έργα. Οι προσθήκες αυτές είτε έχουν αποφασιστεί από τους αντίστοιχους Δήμους είτε προτείνονται από τους μελετητές, αλλά χωρίς να σχολιάζονται και να αξιολογούνται οι επιπτώσεις τους (περιβαλλοντικές, οικονομικές κλπ.) και χωρίς να φαίνεται ότι εντάσσονται σε ευρύτερο αναπτυξιακό σχέδιο για το πολεοδομικό συγκρότημα και την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης.
Τα προτεινόμενα λιμενικά έργα (αλιευτικό καταφύγιο Καλοχωρίου, μαρίνα Θεσσαλονίκης και αλιευτικό καταφύγιο-ιχθυόσκαλα Καλαμαριάς), η μαρίνα της Πυλαίας, τα έργα επί της ακτογραμμής (διάδρομος επί πασσάλων στην περιοχή Καλοχωρίου), επιχωματώσεις στην περιοχή ΟΜΜΘ και πλαζ Αρετσούς, κυματοθραύστες προστασίας της πλαζ Αρετσούς, χερσαίες και θαλάσσιες εγκαταστάσεις των στάσεων θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας κλπ., συμπεριλαμβάνουν τεχνικά έργα τόσο επί της παραλιακής ζώνης όσο και στο θαλάσσιο τμήμα (εκσκαφές, επιχωματώσεις, αρχαιολογικές διερευνήσεις, κατασκευές κ.α.) με προσωρινές αλλά και μόνιμες δεσμεύσεις της παραλιακής ζώνης και μη ελεύθερη πρόσβαση (π.χ. χερσαία ζώνη λιμενικών εγκαταστάσεων). Αρκετά από τα προτεινόμενα έργα ενδέχεται να αυξήσουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση της παραλιακής ζώνης (χερσαίας και θαλάσσιας) όχι μόνον την περίοδο της κατασκευής τους αλλά και της λειτουργίας τους.
Δεν υπάρχει αναφορά για τον σχεδιασμό που αφορά την περιοχή αμέσως νοτιοδυτικά της επέκτασης του διαδρόμου προσγείωσης-απογείωσης, 10-28, του αεροδρομίου «Μακεδονία», με εξαίρεση την πρόταση για εγκατάσταση εκεί της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης και την παραχώρηση μέρους της εκεί έκτασης στην ΑΖΚ. Ας σημειωθεί ότι πρόκειται για μια παραλιακή περιοχή με σημαντικές διαβρώσεις απόρροια της κατασκευής του διαδρόμου. Αναφορά γίνεται στην ουσία μόνον για την παραλιακή ζώνη που αναπτύσσεται από το βορειοανατολικό άκρο του οικισμού της Περαίας έως και το camping Αγ. Τριάδας. Μια ζώνη που σε μεγάλο τμήμα της έχει αναπτυχθεί παραλιακός πεζόδρομος, αλλά που και σε αυτή έχουν παρουσιαστεί φαινόμενα έντονης αλλοίωσης (κυρίως διάβρωσης) της ακτογραμμής.
Δύο μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας περιοχές/δραστηριότητες είναι (α) η περιοχή εκβολών Δενδροπόταμου και τέως βυρσοδεψείων και (β) η περιοχή της νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Για την πρώτη υπάρχει μια ασαφής αναφορά και γίνεται παραπομπή σε μια μελλοντική περιβαλλοντική και αισθητική αναβάθμιση χωρίς σαφή σχεδιασμό. Ενώ και για την 2η περιοχή της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, επίσης υπάρχει ασαφής στοχοθεσία. Ας σημειωθεί επίσης ότι για την ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, φαίνεται σύμφωνα με την σχετική αναφορά στα ΜΜΕ, να υπάρχει διαφοροποίηση σχετικά με την αρχική πρόταση των μελετητών αναφορικά με την χωροθέτησή της.
Αγνοείται σχεδόν ολοκληρωτικά η σημερινή ποιοτική κατάσταση της παραλιακής ζώνης και των νερών του Κόλπου Θεσσαλονίκης και κυρίως του βορειότερου τμήματός του, του όρμου της Θεσσαλονίκης. Ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει κανένας σχολιασμός για το ποιες επιπλέον παρεμβάσεις θα πρέπει να ενσωματωθούν στον χωρικό σχεδιασμό ώστε να υπάρξει ποιοτική βελτίωση της παραλιακής ζώνης και των παράκτιων νερών. Αλλά ούτε και αναφέρονται/επισημαίνονται τυχόν επιπτώσεις των νέων παρεμβάσεων στην περιβαλλοντική κατάσταση της παραλιακής ζώνης και των θαλασσίου οικοσυστήματος. Υπάρχει βέβαια μια αναφορά ότι παράλληλα με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο θα συνταχθεί και Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), αλλά χωρίς επισήμανση της κεντρικής της στόχευσης, που δεν μπορεί να είναι παρά μόνον μηδενική επιπλέον περιβαλλοντική επιβάρυνση της παραλιακής ζώνης και του κόλπου της Θεσσαλονίκης και μέτρα συνεχούς και μόνιμης βελτίωσης όλων των ποιοτικών δεικτών του οικοσυστήματος (χερσαίου και θαλάσσιου). Οι όποιες παρεμβάσεις γίνουν στην παραλιακή ζώνη για την ενοποίησή της και την απόδοσή της σε «συνεχόμενη παράκτια αναψυχή, άξονα περιπάτου, απρόσκοπτης μετακίνησης με ποδήλατο, αθλητισμό και ναυταθλητισμό και ενοποίησης ιστορικών τόπων, κλπ.» που αναφέρει η Τεχνική Έκθεση θα «αστοχήσουν» αν παράλληλα δεν υπάρξει ουσιαστική και μόνιμη περιβαλλοντική αναβάθμιση της παραλιακής ζώνης και των παράκτιων νερών και κυρίως αυτών του όρμου Θεσσαλονίκης.
Ενώ είναι γνωστό ότι περιοχές της παράκτιας ζώνης του Κόλπου της Θεσσαλονίκης και κυρίως αυτές χαμηλού υψομέτρου ή/και αμμώδεις με πολύ ήπιες κλίσεις (όπως είναι κάποιες από αυτές στις οποίες αναφέρεται η Τεχνική Έκθεση), θα αντιμετωπίσουν ή ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα κατάκλυσης με θαλάσσια νερά ή/και διάβρωσης, λόγω της κλιματικής αλλαγής (αύξηση στάθμης θάλασσας, επιδείνωση φαινομένων παράκτιων θαλασσίων πλημμυρών κ.α.), η παράμετρος αυτή, δηλαδή η κλιματική αλλαγή και η ανθεκτικότητα, δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπόψη στον σχεδιασμό.
Η Τεχνική Έκθεση φαίνεται να αντιμετωπίζει το όλο θέμα ως ένα κοινό θέμα πολεοδομικού/χωροταξικού σχεδιασμού, ενώ επί της ουσίας πρόκειται για ένα θέμα διαχείρισης της παράκτιας ζώνης και ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ακολουθηθούν οι αρχές της ΟΔΠΖ (Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Ζωνών – Πρωτόκολλο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου - Οδηγία 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (23/4/2014) περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό – Ν. 4556/2018). Ανάμεσα στις οποίες ξεχωριστή σημασία κατέχει η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών στα οποία συμπεριλαμβάνονται: οι ενδιαφερόμενες εδαφικές κοινότητες και δημόσιοι φορείς, οικονομικοί φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, κοινωνικοί φορείς, το ενδιαφερόμενο κοινό.
Γιάννης Ν. Κρεστενίτης”
Η Τεχνική Έκθεση προσδιορίζει ως περιοχή μελέτης την παραλιακή ζώνη από την δυτική ακτή του Γαλλικού έως το ανατολικό όριο της παραλίας της Αγίας Τριάδας (δυτικά του ακρωτηρίου Μεγάλου Εμβόλου). Πρόκειται στην ουσία το αστικό τμήμα της παραλιακής ζώνης του όρμου της Θεσσαλονίκης και την ανατολική παραλιακή ζώνη του κεντρικού κόλπου Θεσσαλονίκης, αφήνοντας εκτός την παραλιακή ζώνη νοτιότερα της εκβολής του Γαλλικού (παραλιακό ανάχωμα, προστατευόμενη περιοχή εκβολών Αξιού) καθώς και την περιοχή του Μεγάλου Εμβόλου και νοτιότερα αυτού (προστατευόμενη περιοχή Αγγελοχωρίου και έως το ακρωτήριο της Επανομής). Οπότε, με αυτόν το χωρικό προσδιορισμό, ορθά αναφέρεται η Τεχνική Έκθεση ότι αφορά το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
Η Τεχνική Έκθεση ορθά αναφέρεται σε ενιαία αντιμετώπιση της παραλιακής ζώνης και την θεσμοθέτηση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για το σύνολο αυτής, αν και όπως σημειώθηκε παραπάνω δεν αφορά όλη την παραλιακή ζώνη του Θερμαϊκού, ούτε όλη την παραλιακή ζώνη του Κεντρικού κόλπου Θεσσαλονίκης και του όρμου Θεσσαλονίκης. Διαπνέεται όμως από μία κυρίαρχη «κατασκευαστική» αντίληψη με προσθήκη επιπλέον κατασκευών στην παραλιακή ζώνη, επιπλέον τεχνικών αλλοιώσεων της φυσικής ακτογραμμής (όπου εξακολουθεί να υπάρχει) και ενσωματώνει προηγούμενες «αναπτυξιακές» προτάσεις των εμπλεκόμενων Δήμων, οι οποίες αφορούν λιμενικά έργα και ακτομηχανικά έργα. Οι προσθήκες αυτές είτε έχουν αποφασιστεί από τους αντίστοιχους Δήμους είτε προτείνονται από τους μελετητές, αλλά χωρίς να σχολιάζονται και να αξιολογούνται οι επιπτώσεις τους (περιβαλλοντικές, οικονομικές κλπ.) και χωρίς να φαίνεται ότι εντάσσονται σε ευρύτερο αναπτυξιακό σχέδιο για το πολεοδομικό συγκρότημα και την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης.
Τα προτεινόμενα λιμενικά έργα (αλιευτικό καταφύγιο Καλοχωρίου, μαρίνα Θεσσαλονίκης και αλιευτικό καταφύγιο-ιχθυόσκαλα Καλαμαριάς), η μαρίνα της Πυλαίας, τα έργα επί της ακτογραμμής (διάδρομος επί πασσάλων στην περιοχή Καλοχωρίου), επιχωματώσεις στην περιοχή ΟΜΜΘ και πλαζ Αρετσούς, κυματοθραύστες προστασίας της πλαζ Αρετσούς, χερσαίες και θαλάσσιες εγκαταστάσεις των στάσεων θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας κλπ., συμπεριλαμβάνουν τεχνικά έργα τόσο επί της παραλιακής ζώνης όσο και στο θαλάσσιο τμήμα (εκσκαφές, επιχωματώσεις, αρχαιολογικές διερευνήσεις, κατασκευές κ.α.) με προσωρινές αλλά και μόνιμες δεσμεύσεις της παραλιακής ζώνης και μη ελεύθερη πρόσβαση (π.χ. χερσαία ζώνη λιμενικών εγκαταστάσεων). Αρκετά από τα προτεινόμενα έργα ενδέχεται να αυξήσουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση της παραλιακής ζώνης (χερσαίας και θαλάσσιας) όχι μόνον την περίοδο της κατασκευής τους αλλά και της λειτουργίας τους.
Δεν υπάρχει αναφορά για τον σχεδιασμό που αφορά την περιοχή αμέσως νοτιοδυτικά της επέκτασης του διαδρόμου προσγείωσης-απογείωσης, 10-28, του αεροδρομίου «Μακεδονία», με εξαίρεση την πρόταση για εγκατάσταση εκεί της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης και την παραχώρηση μέρους της εκεί έκτασης στην ΑΖΚ. Ας σημειωθεί ότι πρόκειται για μια παραλιακή περιοχή με σημαντικές διαβρώσεις απόρροια της κατασκευής του διαδρόμου. Αναφορά γίνεται στην ουσία μόνον για την παραλιακή ζώνη που αναπτύσσεται από το βορειοανατολικό άκρο του οικισμού της Περαίας έως και το camping Αγ. Τριάδας. Μια ζώνη που σε μεγάλο τμήμα της έχει αναπτυχθεί παραλιακός πεζόδρομος, αλλά που και σε αυτή έχουν παρουσιαστεί φαινόμενα έντονης αλλοίωσης (κυρίως διάβρωσης) της ακτογραμμής.
Δύο μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας περιοχές/δραστηριότητες είναι (α) η περιοχή εκβολών Δενδροπόταμου και τέως βυρσοδεψείων και (β) η περιοχή της νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Για την πρώτη υπάρχει μια ασαφής αναφορά και γίνεται παραπομπή σε μια μελλοντική περιβαλλοντική και αισθητική αναβάθμιση χωρίς σαφή σχεδιασμό. Ενώ και για την 2η περιοχή της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, επίσης υπάρχει ασαφής στοχοθεσία. Ας σημειωθεί επίσης ότι για την ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, φαίνεται σύμφωνα με την σχετική αναφορά στα ΜΜΕ, να υπάρχει διαφοροποίηση σχετικά με την αρχική πρόταση των μελετητών αναφορικά με την χωροθέτησή της.
Αγνοείται σχεδόν ολοκληρωτικά η σημερινή ποιοτική κατάσταση της παραλιακής ζώνης και των νερών του Κόλπου Θεσσαλονίκης και κυρίως του βορειότερου τμήματός του, του όρμου της Θεσσαλονίκης. Ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει κανένας σχολιασμός για το ποιες επιπλέον παρεμβάσεις θα πρέπει να ενσωματωθούν στον χωρικό σχεδιασμό ώστε να υπάρξει ποιοτική βελτίωση της παραλιακής ζώνης και των παράκτιων νερών. Αλλά ούτε και αναφέρονται/επισημαίνονται τυχόν επιπτώσεις των νέων παρεμβάσεων στην περιβαλλοντική κατάσταση της παραλιακής ζώνης και των θαλασσίου οικοσυστήματος. Υπάρχει βέβαια μια αναφορά ότι παράλληλα με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο θα συνταχθεί και Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), αλλά χωρίς επισήμανση της κεντρικής της στόχευσης, που δεν μπορεί να είναι παρά μόνον μηδενική επιπλέον περιβαλλοντική επιβάρυνση της παραλιακής ζώνης και του κόλπου της Θεσσαλονίκης και μέτρα συνεχούς και μόνιμης βελτίωσης όλων των ποιοτικών δεικτών του οικοσυστήματος (χερσαίου και θαλάσσιου). Οι όποιες παρεμβάσεις γίνουν στην παραλιακή ζώνη για την ενοποίησή της και την απόδοσή της σε «συνεχόμενη παράκτια αναψυχή, άξονα περιπάτου, απρόσκοπτης μετακίνησης με ποδήλατο, αθλητισμό και ναυταθλητισμό και ενοποίησης ιστορικών τόπων, κλπ.» που αναφέρει η Τεχνική Έκθεση θα «αστοχήσουν» αν παράλληλα δεν υπάρξει ουσιαστική και μόνιμη περιβαλλοντική αναβάθμιση της παραλιακής ζώνης και των παράκτιων νερών και κυρίως αυτών του όρμου Θεσσαλονίκης.
Ενώ είναι γνωστό ότι περιοχές της παράκτιας ζώνης του Κόλπου της Θεσσαλονίκης και κυρίως αυτές χαμηλού υψομέτρου ή/και αμμώδεις με πολύ ήπιες κλίσεις (όπως είναι κάποιες από αυτές στις οποίες αναφέρεται η Τεχνική Έκθεση), θα αντιμετωπίσουν ή ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα κατάκλυσης με θαλάσσια νερά ή/και διάβρωσης, λόγω της κλιματικής αλλαγής (αύξηση στάθμης θάλασσας, επιδείνωση φαινομένων παράκτιων θαλασσίων πλημμυρών κ.α.), η παράμετρος αυτή, δηλαδή η κλιματική αλλαγή και η ανθεκτικότητα, δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπόψη στον σχεδιασμό.
Η Τεχνική Έκθεση φαίνεται να αντιμετωπίζει το όλο θέμα ως ένα κοινό θέμα πολεοδομικού/χωροταξικού σχεδιασμού, ενώ επί της ουσίας πρόκειται για ένα θέμα διαχείρισης της παράκτιας ζώνης και ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ακολουθηθούν οι αρχές της ΟΔΠΖ (Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Ζωνών – Πρωτόκολλο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου - Οδηγία 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (23/4/2014) περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό – Ν. 4556/2018). Ανάμεσα στις οποίες ξεχωριστή σημασία κατέχει η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών στα οποία συμπεριλαμβάνονται: οι ενδιαφερόμενες εδαφικές κοινότητες και δημόσιοι φορείς, οικονομικοί φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, κοινωνικοί φορείς, το ενδιαφερόμενο κοινό.
Γιάννης Ν. Κρεστενίτης”
 |
| Από τη σύσκεψη στην Περιφέρεια για το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο |
Τι προβλέπει το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο
Με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, τα κύρια στοιχεία του οποίου παρουσίασε στη σύσκεψη ο επικεφαλής της μελετητικής ομάδας, μέλος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Τάκης Δούμας, αναμένεται να αναδειχθούν και να επιλυθούν, όπως ισχυρίστηκε, όλα τα επιμέρους ζητήματα-προβλήματα που εντοπίζονται κατά μήκος του μετώπου, ενώ κρίνεται αναγκαία η πρόβλεψη παρεμβάσεων και ρυθμίσεων που αποσκοπούν:
*Στην εξυγίανση και ανάπλαση της περιοχής του Δενδροποτάμου και των βυρσοδεψείων και στη λειτουργική ένωση, τόσο από την μία πλευρά με τις προτεινόμενες υπερτοπικές δραστηριότητες στην οδό 26ης Οκτωβρίου, όσο και από την άλλη πλευρά προς Καλοχώρι, με φιλοπεριβαλλοντικές αναστρέψιμες παρεμβάσεις.
*Στη δημιουργία Μητροπολιτικού Δυτικού Πάρκου στο χώρο του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού.
*Στη δημιουργία των προϋποθέσεων περιπατητικού άξονα από το νέο Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την Πλατεία Ελευθερίας, διαμέσου των εγκαταστάσεων του παλαιού Εμπορευματικού Σταθμού, δημιουργώντας την πορεία μνήμης
*Στη συνέχιση του άξονα περιπάτου και ποδηλάτου από τον 1ο προβλήτα του ΟΛΘ έως τον Λευκό Πύργο.
*Στην πολεοδομική ρύθμιση στο νότιο άκρο του δήμου Θεσσαλονίκης, με ενιαία πολεοδομική αντιμετώπιση της περιοχής του ΟΜΜΘ – Ποσειδωνίου – Αλλατίνη και της εκτός σχεδίου παράκτιας περιοχής στο όριο με τον Δήμο Καλαμαριάς με τη δημιουργία Ανατολικού Μητροπολιτικού Πόλου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
*Στην ενεργοποίηση όλων των προβλεπόμενων και θεσμοθετημένων ρυθμίσεων στο παράκτιο μέτωπο του Δήμου Καλαμαριάς, δίνοντας τους ουσιαστικό χωροταξικό και πολεοδομικό περιεχόμενο.
*Στην ολοκλήρωση των παρεμβάσεων έως το αγρόκτημα του ΑΠΘ, με τις ανάλογες ενεργοποιήσεις που προβλέπονται θεσμικά, για το παράκτιο τμήμα του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη, ενισχύοντας τον Μητροπολιτικό χαρακτήρα τους
*Στη δημιουργία Ανατολικού Μητροπολιτικού Πάρκου –Βοτανικού κήπου στην έκταση του ΑΠΘ πλησίον του αεροδρομίου.
*Στη χωροθέτηση Ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Κεντρικής Μακεδονίας ανάλογης δυναμικότητας με τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις που λειτουργούν εκτός θεσμικού και αδειοδοτικού πλαισίου στο παραλιακό μέτωπο του Δήμου Πυλαίας –Χορτιάτη.
*Στην επανάκτηση του ρόλου και των στοιχείων ανάπτυξης της παράκτιας περιοχής του Δήμου Θερμαϊκού, ως κύριας ζώνης θαλάσσιας αναψυχής του ΠΣΘ
Από την περιοχή παρέμβασης έχουν εξαιρεθεί περιοχές που έχουν δικό τους θεσμικό καθεστώς (ΟΛΘ, Αεροδρόμιο ‘’ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ’’), όπου εκπονούνται ειδικές πολεοδομικές μελέτες (περιοχή Σοφούλη Καλαμαριάς) ή έχουν πρόσφατες χωροθετήσεις (Μαρίνα Δ.Ε. Πυλαίας – Τουριστική Ζώνη).
Με το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, τα κύρια στοιχεία του οποίου παρουσίασε στη σύσκεψη ο επικεφαλής της μελετητικής ομάδας, μέλος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Τάκης Δούμας, αναμένεται να αναδειχθούν και να επιλυθούν, όπως ισχυρίστηκε, όλα τα επιμέρους ζητήματα-προβλήματα που εντοπίζονται κατά μήκος του μετώπου, ενώ κρίνεται αναγκαία η πρόβλεψη παρεμβάσεων και ρυθμίσεων που αποσκοπούν:
*Στην εξυγίανση και ανάπλαση της περιοχής του Δενδροποτάμου και των βυρσοδεψείων και στη λειτουργική ένωση, τόσο από την μία πλευρά με τις προτεινόμενες υπερτοπικές δραστηριότητες στην οδό 26ης Οκτωβρίου, όσο και από την άλλη πλευρά προς Καλοχώρι, με φιλοπεριβαλλοντικές αναστρέψιμες παρεμβάσεις.
*Στη δημιουργία Μητροπολιτικού Δυτικού Πάρκου στο χώρο του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού.
*Στη δημιουργία των προϋποθέσεων περιπατητικού άξονα από το νέο Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την Πλατεία Ελευθερίας, διαμέσου των εγκαταστάσεων του παλαιού Εμπορευματικού Σταθμού, δημιουργώντας την πορεία μνήμης
*Στη συνέχιση του άξονα περιπάτου και ποδηλάτου από τον 1ο προβλήτα του ΟΛΘ έως τον Λευκό Πύργο.
*Στην πολεοδομική ρύθμιση στο νότιο άκρο του δήμου Θεσσαλονίκης, με ενιαία πολεοδομική αντιμετώπιση της περιοχής του ΟΜΜΘ – Ποσειδωνίου – Αλλατίνη και της εκτός σχεδίου παράκτιας περιοχής στο όριο με τον Δήμο Καλαμαριάς με τη δημιουργία Ανατολικού Μητροπολιτικού Πόλου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
*Στην ενεργοποίηση όλων των προβλεπόμενων και θεσμοθετημένων ρυθμίσεων στο παράκτιο μέτωπο του Δήμου Καλαμαριάς, δίνοντας τους ουσιαστικό χωροταξικό και πολεοδομικό περιεχόμενο.
*Στην ολοκλήρωση των παρεμβάσεων έως το αγρόκτημα του ΑΠΘ, με τις ανάλογες ενεργοποιήσεις που προβλέπονται θεσμικά, για το παράκτιο τμήμα του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη, ενισχύοντας τον Μητροπολιτικό χαρακτήρα τους
*Στη δημιουργία Ανατολικού Μητροπολιτικού Πάρκου –Βοτανικού κήπου στην έκταση του ΑΠΘ πλησίον του αεροδρομίου.
*Στη χωροθέτηση Ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Κεντρικής Μακεδονίας ανάλογης δυναμικότητας με τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις που λειτουργούν εκτός θεσμικού και αδειοδοτικού πλαισίου στο παραλιακό μέτωπο του Δήμου Πυλαίας –Χορτιάτη.
*Στην επανάκτηση του ρόλου και των στοιχείων ανάπτυξης της παράκτιας περιοχής του Δήμου Θερμαϊκού, ως κύριας ζώνης θαλάσσιας αναψυχής του ΠΣΘ
Από την περιοχή παρέμβασης έχουν εξαιρεθεί περιοχές που έχουν δικό τους θεσμικό καθεστώς (ΟΛΘ, Αεροδρόμιο ‘’ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ’’), όπου εκπονούνται ειδικές πολεοδομικές μελέτες (περιοχή Σοφούλη Καλαμαριάς) ή έχουν πρόσφατες χωροθετήσεις (Μαρίνα Δ.Ε. Πυλαίας – Τουριστική Ζώνη).
 |
| Ένα θέμα που δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη το Χωρικό Σχέδιο είναι η διάβρωση της ανατολικής ακτής του Θερμαϊκού |
Οι παρεμβάσεις ανά περιοχή
Οι παρεμβάσεις που προβλέπονται είναι:
-Περιοχή Δήμου Δέλτα: Εφαρμογή της μελέτης του ΕΚΒΥ και δημιουργία του αλιευτικού καταφυγίου, όπου μπορεί να γίνει και στάση θαλάσσιας συγκοινωνίας. Σύνδεση -άξονας προς τα δυτικά- με περιπατητική διαδρομή πεζού και ποδηλάτου επί πασσαλόπηκτης ελαφριάς κατασκευής, δίχως την κατασκευή αναχώματος.
-Περιοχή Δήμου Αμπελοκήπων – Μενεμένης και Δήμου Θεσσαλονίκης: Ανάπλαση της κοίτης του Δενδροποτάμου, που θεωρείται και η αρχή της πορείας του Δυτικού Τόξου προς τα στρατόπεδα Μεγ. Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Παύλου Μελά, Στρεμπενιώτη, το Επταπύργιο και τους Κήπους του Πασά. Αναγνωρίζεται ως κομβική περιοχή. Ανατολικά του Δενδροποτάμου η επόμενη περιοχή αναφοράς είναι το Δυτικό Μητροπολιτικό Πάρκο (χώρος Παλιού Εμπορευματικού Σταθμού) με την πορεία μνήμης από το Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την πλατεία Ελευθερίας διαμέσου του «αστικού» τμήματος του ΟΛΘ. Σημαντική παρέμβαση αστικής ανάπλασης είναι επίσης αυτή επί της 26ης Οκτωβρίου, καθώς και η περιπατητική διαδρομή στα όρια του σχεδίου πόλης Θεσσαλονίκης και της χερσαίας ζώνης ΟΛΘ.
-Περιοχή Δήμου Θεσσαλονίκης: Για τη διαδρομή σύνδεσης της πλατείας Ελευθερίας με τον Λευό Πύργο, ως συνέχεια αυτής από τον 1ο προβλήτα, προτείνεται επέκταση του κρηπιδώματος με κατασκευές αναστρέψιμες χωρίς εμπλησμό , ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ασφαλούς περιπάτου σε συνέχεια του σημερινού κρηπιδώματος με παράλληλη μεταφορά της ζώνης ποδηλάτου στο απέναντι του κρηπιδώματος πεζοδρόμιο της Λεωφόρου Νίκης. Το πλάτος της διαδρομής μπορεί να είναι κυμαινόμενο, παρακολουθώντας τις προβολές των κάθετων αξόνων – ροών της πλατείας Αριστοτέλους – Αγ. Σοφίας – Γούναρη, Στρ. Καλλάρη. Οι ρυθμίσεις στη Νέα Παραλία περιορίζονται στην απομάκρυνση της παράτυπης στάθμευσης οχημάτων από των αναπλασμένο πρόσφατα χώρο, με δημιουργία νέων υπόγειων χώρων στην απέναντι πλευρά της Λεωφόρου Μεγ. Αλεξάνδρου, καθώς και τη δημιουργία ποδηλατοδρόμου εκτός της αναπλασμένης περιοχής σε λωρίδα παρά την Λεωφόρο Μεγ. Αλεξάνδρου προς τη θάλασσα, ώστε να παραμένει εντός της αναπλασμένης ζώνης η κίνηση του ποδηλάτου μόνο ως αναψυχή. Η περιοχή της αναπλασμένης Νέας Παραλίας έχει άμεση σχέση με τις περιοχές των εκπονούμενων ΕΧΣ στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, δηλαδή της ΔΕΘ, του νέου γηπέδου ΠΑΟΚ και των Κεραμείων Αλλατίνη διαμέσου κάθετων αξόνων και διαδρομών. Κομβική περιοχή θεωρείται αυτή του ΟΜΜΘ – Ποσειδώνιο – Αλλατίνη για την οποία προτείνεται η εκπόνηση μελέτης ειδικών πολεοδομικών ρυθμίσεων. Κομβική περιοχή θεωρείται αυτή του ΟΜΜΘ – Ποσειδώνιο – Αλλατίνη για την οποία προτείνεται η εκπόνηση μελέτης ειδικών πολεοδομικών ρυθμίσεων. Η μελέτη θα επιτρέπει την απόδοση σε κοινή χρήση του περιβάλλοντος χώρου του Αλλατίνη και θα δημιουργήσει νέα μητροπολιτική ζώνη οργανωμένων αθλητικών εγκαταστάσεων κολύμβησης και ναυταθλητισμού με μετεγκατάσταση του Ποσειδώνιου εντός αυτής. Επίσης θα εντάξει στον αστικό ιστό τα κτίρια του ΟΜΜΘ με τη δημιουργία κεντρικής πλατείας σε κομβικό σημείο μεταξύ αυτών, επιτρέποντας τη δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων υψηλής αρχιτεκτονικής αξίας με χρήση κεντρικών λειτουργιών δημιουργώντας τον ανάλογο μητροπολιτικού επιπέδου πόλο πολιτισμού, θα χωροθετήσει τις ανάγκες για εκπαίδευση στα Διατηρητέα κτίσματα του Ελληνικού Δημοσίου (πρώην αποθήκες) και θα αποδώσει με πολεοδομικές ρυθμίσεις σε κοινή χρήση τον περιβάλλοντα χώρο των Διατηρητέων κτισμάτων του Αλλατίνη ταυτόχρονα με την αποκατάσταση τους, δημιουργώντας νέα ενιαία οικοδομικά τετράγωνα σε χώρους παλιού σχεδίου και επεκτάσεις υπογειοποιώντας μερικώς την οδό Μαρία Κάλλας η μερικώς εκτρέποντάς τη.
-Περιοχή Δήμου Καλαμαριάς: Οι αντίστοιχοι άξονες – διαδρομές πεζού και ποδηλάτου παρά τις οδούς Σοφούλη και Πλαστήρα συμπληρώνονται με πολεοδομικές ρυθμίσεις τόσο στο πρώην Κυβερνείο όσο και στην πλαζ Αρετσούς. Η πλαζ Αρετσούς πέρα από την άμεση γειτνίαση της με το πρώην Στρατόπεδο Κόδρα για το οποίο επίκειται η εκπόνηση μελέτης ΕΧΣ, είναι αναγκαίο μετά την ολοκλήρωση της οριστικής απόδοσης της κατά χρήση από την ΕΤΑΔ στο Δήμο Καλαμαριάς, να αναπτυχθεί ως η πρώτη εντός του αστικού συγκροτήματος ασφαλής κολυμβητική περιοχή. Για τις υπόλοιπες όμορες εκτάσεις της ΕΤΑΔ προτείνονται χρήσεις γης καθώς και ρυθμίσεις για το Αλιευτικό Καταφύγιο – Ιχθυόσκαλα Νέας Κρήνης.
-Περιοχή Δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη και Δήμου Θέρμης: Στην περιοχή παρέμβασης περιλαμβάνεται η προτεινόμενη περιοχή επέκτασης της Δ.Ε. Πυλαίας ως Π.Ε.14 από το ΓΠΣ Πυλαίας. Οι νέες κατευθύνσεις για αυτή την πολεοδομική μελέτη είναι η ενσωμάτωση της γραμμής επέκτασης του ΜΕΤΡΟ προς Αεροδρόμιο, οι αναγκαίες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και η δημιουργία ζώνης παραλιακού κοινόχρηστου χώρου για την ανάπτυξη κολυμβητικών περιοχών στο μέτωπό της μετά από μελέτες και ακτομηχανικά έργα. Η ανάπτυξη του χώρου εκπαίδευσης και βοτανικού κήπου ως Ανατολικό Μητροπολιτικό Πάρκο – Βοτανικός Κήπος θεωρείται ως ένα ακόμη κομβικό σημείο της περιοχής παρέμβασης. Η σχέση του Αγροκτήματος του ΑΠΘ με τις νέες προτεινόμενες αναβαθμισμένες χρήσεις γης, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη στάση της γραμμής ΜΕΤΡΟ προς Αεροδρόμιο με όλες τις υποστηρικτικές χρήσεις της, τη στάση της θαλάσσιας συγκοινωνίας και την ανάδειξη του μη χαρακτηρισμένου υγροτόπου, δημιουργεί συνθήκες κατάργησης της ασυνέχειας στην περιοχή του Αεροδρομίου ‘’ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ’’. Η πρόταση χωροθέτησης ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης δίπλα στις υπό πιθανή παραχώρηση έκταση στην Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας για την ανάπτυξη καινοτομικής ζώνης, συμπληρώνει λειτουργικά την προσπάθεια αναβάθμισης της περιοχής.
-Περιοχή Δήμου Θερμαϊκού: Η αναθεώρηση του πολεοδομικού σχεδίου των παράκτιων περιοχών του Δήμου Θερμαϊκού, όπως προτείνονται από το εγκεκριμένο ΓΠΣ με σύνταξη ειδικής πολεοδομικής μελέτης σε συνδυασμό με την θαλάσσια συγκοινωνία θα δημιουργήσει προϋποθέσεις για την τουριστική αξιοποίηση αυτής της αστικής περιοχής και επανάκτηση του ρόλου που διαδραμάτιζε η περιοχή αυτή τις δεκαετίες των 60-70.
Οι παρεμβάσεις που προβλέπονται είναι:
-Περιοχή Δήμου Δέλτα: Εφαρμογή της μελέτης του ΕΚΒΥ και δημιουργία του αλιευτικού καταφυγίου, όπου μπορεί να γίνει και στάση θαλάσσιας συγκοινωνίας. Σύνδεση -άξονας προς τα δυτικά- με περιπατητική διαδρομή πεζού και ποδηλάτου επί πασσαλόπηκτης ελαφριάς κατασκευής, δίχως την κατασκευή αναχώματος.
-Περιοχή Δήμου Αμπελοκήπων – Μενεμένης και Δήμου Θεσσαλονίκης: Ανάπλαση της κοίτης του Δενδροποτάμου, που θεωρείται και η αρχή της πορείας του Δυτικού Τόξου προς τα στρατόπεδα Μεγ. Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Παύλου Μελά, Στρεμπενιώτη, το Επταπύργιο και τους Κήπους του Πασά. Αναγνωρίζεται ως κομβική περιοχή. Ανατολικά του Δενδροποτάμου η επόμενη περιοχή αναφοράς είναι το Δυτικό Μητροπολιτικό Πάρκο (χώρος Παλιού Εμπορευματικού Σταθμού) με την πορεία μνήμης από το Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την πλατεία Ελευθερίας διαμέσου του «αστικού» τμήματος του ΟΛΘ. Σημαντική παρέμβαση αστικής ανάπλασης είναι επίσης αυτή επί της 26ης Οκτωβρίου, καθώς και η περιπατητική διαδρομή στα όρια του σχεδίου πόλης Θεσσαλονίκης και της χερσαίας ζώνης ΟΛΘ.
-Περιοχή Δήμου Θεσσαλονίκης: Για τη διαδρομή σύνδεσης της πλατείας Ελευθερίας με τον Λευό Πύργο, ως συνέχεια αυτής από τον 1ο προβλήτα, προτείνεται επέκταση του κρηπιδώματος με κατασκευές αναστρέψιμες χωρίς εμπλησμό , ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ασφαλούς περιπάτου σε συνέχεια του σημερινού κρηπιδώματος με παράλληλη μεταφορά της ζώνης ποδηλάτου στο απέναντι του κρηπιδώματος πεζοδρόμιο της Λεωφόρου Νίκης. Το πλάτος της διαδρομής μπορεί να είναι κυμαινόμενο, παρακολουθώντας τις προβολές των κάθετων αξόνων – ροών της πλατείας Αριστοτέλους – Αγ. Σοφίας – Γούναρη, Στρ. Καλλάρη. Οι ρυθμίσεις στη Νέα Παραλία περιορίζονται στην απομάκρυνση της παράτυπης στάθμευσης οχημάτων από των αναπλασμένο πρόσφατα χώρο, με δημιουργία νέων υπόγειων χώρων στην απέναντι πλευρά της Λεωφόρου Μεγ. Αλεξάνδρου, καθώς και τη δημιουργία ποδηλατοδρόμου εκτός της αναπλασμένης περιοχής σε λωρίδα παρά την Λεωφόρο Μεγ. Αλεξάνδρου προς τη θάλασσα, ώστε να παραμένει εντός της αναπλασμένης ζώνης η κίνηση του ποδηλάτου μόνο ως αναψυχή. Η περιοχή της αναπλασμένης Νέας Παραλίας έχει άμεση σχέση με τις περιοχές των εκπονούμενων ΕΧΣ στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, δηλαδή της ΔΕΘ, του νέου γηπέδου ΠΑΟΚ και των Κεραμείων Αλλατίνη διαμέσου κάθετων αξόνων και διαδρομών. Κομβική περιοχή θεωρείται αυτή του ΟΜΜΘ – Ποσειδώνιο – Αλλατίνη για την οποία προτείνεται η εκπόνηση μελέτης ειδικών πολεοδομικών ρυθμίσεων. Κομβική περιοχή θεωρείται αυτή του ΟΜΜΘ – Ποσειδώνιο – Αλλατίνη για την οποία προτείνεται η εκπόνηση μελέτης ειδικών πολεοδομικών ρυθμίσεων. Η μελέτη θα επιτρέπει την απόδοση σε κοινή χρήση του περιβάλλοντος χώρου του Αλλατίνη και θα δημιουργήσει νέα μητροπολιτική ζώνη οργανωμένων αθλητικών εγκαταστάσεων κολύμβησης και ναυταθλητισμού με μετεγκατάσταση του Ποσειδώνιου εντός αυτής. Επίσης θα εντάξει στον αστικό ιστό τα κτίρια του ΟΜΜΘ με τη δημιουργία κεντρικής πλατείας σε κομβικό σημείο μεταξύ αυτών, επιτρέποντας τη δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων υψηλής αρχιτεκτονικής αξίας με χρήση κεντρικών λειτουργιών δημιουργώντας τον ανάλογο μητροπολιτικού επιπέδου πόλο πολιτισμού, θα χωροθετήσει τις ανάγκες για εκπαίδευση στα Διατηρητέα κτίσματα του Ελληνικού Δημοσίου (πρώην αποθήκες) και θα αποδώσει με πολεοδομικές ρυθμίσεις σε κοινή χρήση τον περιβάλλοντα χώρο των Διατηρητέων κτισμάτων του Αλλατίνη ταυτόχρονα με την αποκατάσταση τους, δημιουργώντας νέα ενιαία οικοδομικά τετράγωνα σε χώρους παλιού σχεδίου και επεκτάσεις υπογειοποιώντας μερικώς την οδό Μαρία Κάλλας η μερικώς εκτρέποντάς τη.
-Περιοχή Δήμου Καλαμαριάς: Οι αντίστοιχοι άξονες – διαδρομές πεζού και ποδηλάτου παρά τις οδούς Σοφούλη και Πλαστήρα συμπληρώνονται με πολεοδομικές ρυθμίσεις τόσο στο πρώην Κυβερνείο όσο και στην πλαζ Αρετσούς. Η πλαζ Αρετσούς πέρα από την άμεση γειτνίαση της με το πρώην Στρατόπεδο Κόδρα για το οποίο επίκειται η εκπόνηση μελέτης ΕΧΣ, είναι αναγκαίο μετά την ολοκλήρωση της οριστικής απόδοσης της κατά χρήση από την ΕΤΑΔ στο Δήμο Καλαμαριάς, να αναπτυχθεί ως η πρώτη εντός του αστικού συγκροτήματος ασφαλής κολυμβητική περιοχή. Για τις υπόλοιπες όμορες εκτάσεις της ΕΤΑΔ προτείνονται χρήσεις γης καθώς και ρυθμίσεις για το Αλιευτικό Καταφύγιο – Ιχθυόσκαλα Νέας Κρήνης.
-Περιοχή Δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη και Δήμου Θέρμης: Στην περιοχή παρέμβασης περιλαμβάνεται η προτεινόμενη περιοχή επέκτασης της Δ.Ε. Πυλαίας ως Π.Ε.14 από το ΓΠΣ Πυλαίας. Οι νέες κατευθύνσεις για αυτή την πολεοδομική μελέτη είναι η ενσωμάτωση της γραμμής επέκτασης του ΜΕΤΡΟ προς Αεροδρόμιο, οι αναγκαίες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και η δημιουργία ζώνης παραλιακού κοινόχρηστου χώρου για την ανάπτυξη κολυμβητικών περιοχών στο μέτωπό της μετά από μελέτες και ακτομηχανικά έργα. Η ανάπτυξη του χώρου εκπαίδευσης και βοτανικού κήπου ως Ανατολικό Μητροπολιτικό Πάρκο – Βοτανικός Κήπος θεωρείται ως ένα ακόμη κομβικό σημείο της περιοχής παρέμβασης. Η σχέση του Αγροκτήματος του ΑΠΘ με τις νέες προτεινόμενες αναβαθμισμένες χρήσεις γης, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη στάση της γραμμής ΜΕΤΡΟ προς Αεροδρόμιο με όλες τις υποστηρικτικές χρήσεις της, τη στάση της θαλάσσιας συγκοινωνίας και την ανάδειξη του μη χαρακτηρισμένου υγροτόπου, δημιουργεί συνθήκες κατάργησης της ασυνέχειας στην περιοχή του Αεροδρομίου ‘’ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ’’. Η πρόταση χωροθέτησης ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης δίπλα στις υπό πιθανή παραχώρηση έκταση στην Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας για την ανάπτυξη καινοτομικής ζώνης, συμπληρώνει λειτουργικά την προσπάθεια αναβάθμισης της περιοχής.
-Περιοχή Δήμου Θερμαϊκού: Η αναθεώρηση του πολεοδομικού σχεδίου των παράκτιων περιοχών του Δήμου Θερμαϊκού, όπως προτείνονται από το εγκεκριμένο ΓΠΣ με σύνταξη ειδικής πολεοδομικής μελέτης σε συνδυασμό με την θαλάσσια συγκοινωνία θα δημιουργήσει προϋποθέσεις για την τουριστική αξιοποίηση αυτής της αστικής περιοχής και επανάκτηση του ρόλου που διαδραμάτιζε η περιοχή αυτή τις δεκαετίες των 60-70.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.