"Η Ιστορία δεν δικάζεται": Αναβολή για τις 9 Δεκεμβρίου

Αναβλήθηκε στο Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης η εκδίκαση της  αίτησης που είχαν καταθέσει οι απόγονοι του Αθανάσιου Χρυσοχόου - Φρούραρχου Θεσσαλονίκης και Γενικού Διοικητή Μακεδονίας την περίοδο της ναζιστικής Κατοχής - κατά της μετονομασίας της οδού που έφερε το όνομά του, σε οδό Αλβέρτου Ναρ. Έξω από το δικαστήριο είχαν συγκεντρωθεί μέλη του Συλλόγου Φυλακισθέντων Εκτοπισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) κρατώντας πανό με το σύνθημα "Η Ιστορία δεν δικάζεται".

Η εκδίκαση της υπόθεσης προσδιορίστηκε να γίνει στις 9 Δεκεμβρίου 2021, ενώ την αναβολή ζήτησε ο εγγονός του Αθ. Χρυσοχόου αλλά και του Δήμου Θεσσαλονίκης εναντίον του οποίου στρέφεται η αίτηση ακύρωσης, καθώς επίσης κατά της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, αλλά και κατά του Υπουργείου Εσωτερικών και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αν και δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα της τελευταίας οι ονοματοθεσίες των οδών. 

Θεωρείται ότι το αποτέλεσμα της δίκης, όποτε διεξαχθεί αυτή, θα επηρεάσει και την αγωγή των απογόνων Χρυσοχόου εναντίον τριών πολιτών - του μέλους του ΔΣ του ΣΦΕΑ και πρώην βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλου Μηταφίδη και των επίσης αγωνιστών της αντιδικτατορικής Αντίστασης, δικηγόρων Αλέκου Γρίμπα και Σπύρου Σακκέτα - που πρωτοστάτησαν για την αποχουντοποίηση και αποκαθήλωση από τους δρόμους της πόλης, των ονομάτων των κατοχικών δωσιλόγων, απαιτώντας συνολικά 600.000 ευρώ και φυλάκισή τους.

Πρόκειται για μια υπόθεση με βαθιά ιστορική - και τελικά, πολιτική και ιδεολογική - σημασία. Ο Αλβέρτος Ναρ υπήρξε σημαντικός λογοτέχνης και θεματοφύλακας της πολυπολιτισμικής ταυτότητας της πόλης και, όπως τονίζει σε ανακοίνωσή του με αφορμή τη δίκη ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967-74, η απόδοση του ονόματός του στην εν λόγω οδό, συνιστά «μια οφειλόμενη αναγνώριση της ανεκτίμητης συμβολής της εβραϊκής κοινότητας στη φυσιογνωμία της Θεσσαλονίκης». 

Όπως δήλωσε ο Τρ. Μηταφίδης μιλώντας στο TVXS: «Το Διοικητικό Εφετείο καλείται να αποφασίσει αν τηρήθηκε η διαδικασία για την αλλαγή του ονόματος της οδού και εμείς πρέπει να αποδείξουμε οτι υπάρχει σπουδαίος λόγος για να αλλάξει όνομα ο δρόμος, όπως απαιτεί ο νόμος». Και προσθέτει: «Πρόκειται για  νομικό στρουθοκαμηλισμό. Να αποδειξουμε ότι υπήρχε σπουδαίος λόγος; Μα ο σπουδαίος λόγος είναι η ιστορία της πόλης. Είναι η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας».

Ο ίδιος σημειώνει ότι με διάταγμα το 1969, «η χούντα μετέτρεψε τους δωσίλογους σε "αντιστασιακούς" διότι "αγωνίστηκαν κατά των ΕΑΜοβουλγάρων"». «Τους έδωσε πολεμικές συντάξεις και αναγνώρισε την θητεία τους "στας εθνικάς ομάδας" (σσ. όπως η αντικομμουνστική Πανελλήνιος Απελευθερωτική Οργάνωσις, που εξοπλίστηκε από τους ναζί)».

«Ο Χρυσοχόου» δηλώνει ο Τρ. Μηταφίδης, «ήταν ο πλέον υψηλόβαθμος εκπρόσωπος του κατοχικού καθεστώτος. Τον Χρυσοχόου μαζί με τον Τσολάκογλου τους είχε καταγγείλει ο Παπάγος για αυτόβουλη παράδοση της χώρας στους Γερμανούς. Επιβίωσε επί τριών κατοχικών κυβερνήσεων. Μάλιστα στην τελευταία πήρε και προαγωγή. Έγινε Γενικός Διοικητής Μακεδονίας».

Το όνομα του Αθ. Χρυσοχόου, τονίζει σε ανακοίνωσή του ο ΣΦΕΑ, είχε αποδώσει σε δρόμο της πόλης το 1971 το παράνομο, διορισμένο από τη χούντα Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, «παρά την εθνικά επιλήψιμη συνεργασία του με τις ναζιστικές δυνάμεις Κατοχής, που έστειλαν στα κρεματόρια πενήντα περίπου χιλιάδες εβραϊκής καταγωγής συμπολίτες μας, ενώ καταδίκασαν σε θάνατο από πείνα και εκτέλεσαν χιλιάδες άλλους που αντιστάθηκαν στους δήμιους του Χίτλερ και τους δωσίλογους συνεργάτες τους». «Μάλιστα, Ο Αθ. Χρυσοχόου υπεράσπισε το 1959 στο Ειδικό Στρατοδικείο Εγκληματιών Πολέμου τον αρχιεγκληματία Μαξ Μέρτεν – υπόλογο για την καταναγκαστική εργασία, την εξόντωση και τη διαρπαγή των περιουσιών των αδικοχαμένων συμπολιτών μας».

Η μετονομασία της οδού αποφασίστηκε, ύστερα από ομόφωνη πρόταση της Επιτροπής Ιστορικής Μνήμης του Δήμου Θεσσαλονίκης, από το Δημοτικό Συμβούλιο στις 26/3/2018, με τη σύμφωνη γνωμοδότηση της αρμόδιας επιτροπής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, «και με την τήρηση όλων των διατάξεων που προβλέπει ο σχετικός νόμος, υλοποιώντας αίτημα συνδημοτών μας και ιστορικών φορέων, όπως ο Σ.Φ.Ε.Α. 1967-1974».

Ο ΣΦΕΑ θεωρεί, ότι «η υπό εκδίκαση αίτηση ακύρωσης των απογόνων του στρ. Αθανάσιου Χρυσοχόου δεν είναι παρά μια απόπειρα νομιμοποίησης/εξιλέωσης του καθεστώτος που συνεργάστηκε με τις κατοχικές δυνάμεις». «Μια προσπάθεια αναθεώρησης της ιστορίας, καθώς αποσιωπάται εσκεμμένα η εγκληματική δραστηριότητα των κατοχικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη και των συνεργατών τους, ανάμεσα στους οποίους ο Αθ. Χρυσοχόου κατείχε εξέχουσα θέση, ως αξιωματούχος του κατοχικού καθεστώτος.      

Οι ίδιοι μάλιστα, δεν δίστασαν να καταθέσουν αγωγή για "προσβολή μνήμης νεκρού", κατά των Αλέξανδρου Γρίμπα, Σπυρίδωνα Σακέττα και Τριαντάφυλλου Μηταφίδη - αγωνιστών της αντιδικτατορικής αντίστασης, μελών του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 και πρώην δημοτικών συμβούλων του ΔΘ - επειδή με επιστολή τους προέτρεψαν το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης να προχωρήσει στη μετονομασία του δρόμου. Η αγωγή έχει προκαλέσει την αντίδραση μεγάλου αριθμού ιστορικών, νομικών και πολιτικών επιστημόνων σε διεθνές επίπεδο, που, όπως υποστηρίζουν σε κοινή τους δήλωση, "η ιστορία δεν δικάζεται"».