Κυριακή 31 Αυγούστου 2025

Το Γεντί Κουλέ ως οθωμανική φυλακή

Με αφορμή την κυκλοφορία από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ του βιβλίου του Σπύρου Κουζινόπουλου «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης», παραθέτουμε στη συνέχεια εκτενές απόσπασμα από τη διπλωματική εργασία που εκπόνησε το 2019 για το Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας η κ. Αικατερίνη Γιαννουκάκου με τίτλο «Οθωμανικές φυλακές: Το Γεντί Κουλέ».

Μία πανδημία στη Θεσσαλονίκη πριν 240 χρόνια

του Σπύρου Κουζινόπουλου
O κορωνοϊός, που επιμένει να ταλαιπωρεί όλη την υφήλιο, γνωρίζοντας μάλιστα και πάλι έξαρση τελευταία, δεν είναι η μοναδική λοιμώδης ασθένεια που έπληξε την ανθρωπότητα. Ειδικά η Θεσσαλονίκη, μέσα σε μία σειρά επιδημιών που σημειώθηκαν στην πόλη ανά τους αιώνες, γνώρισε και μία φοβερή επιδρομή "χολέρας και πανούκλας" που την έπληξε το έτος 1783 και είχε ως συνέπεια τον αφανισμό του ενός τρίτου και πλέον του πληθυσμού της.

Όταν παρακολουθούσαν ακόμη και τον Μάνο Χατζηδάκι

Μια και  το θέμα των παρακολουθήσεων και του φακελώματος βρίσκεται ακόμη στην επικαιρότητα, λόγω της υπόθεσης των "επισυνδέσεων", αξίζει να θυμηθούμε το πώς τα «σαίνια» της χούντας, αλλά και  της προηγούμενης ανώμαλης  μετεμφυλιακής περιόδου, φακέλωναν όλους τους πολίτες με «ανατρεπτικές» αντιλήψεις. Μία πολύ χαρακτηριστική περίπτωση ήταν αυτή του σπουδαίου συνθέτη Μάνου Χατζιδάκι, εναντίον του οποίου είχε σχηματιστεί ογκώδης φάκελος για τα πολιτικά του φρονήματα.

Σάββατο 30 Αυγούστου 2025

Η απελευθέρωση του Έβρου από τους Ναζί

Οι πρώτοι αντάρτες εισέρχονται στο Διδυμότειχο, ακολουθούμενοι από κατοίκους με νταούλια και σημαίες
Πριν 81 χρόνια, στα τέλη Αυγούστου 1944, οι δυνάμεις των ανταρτών του ΕΛΑΣ με συντονισμένες επιθέσεις κατά των γερμανικών στρατιωτικών μονάδων σε ολόκληρο τον Έβρο, πετυχαίνουν την απελευθέρωση από τους κατακτητές του ακριτικού αυτού νομού, ενώ συνολικά στις επιχειρήσεις για την απελευθέρωση του Έβρου, οι Γερμανοί είχαν 400 νεκρούς και πολλούς ακόμα τραυματίες.

Παρασκευή 29 Αυγούστου 2025

Ελληνίδες κατάσκοποι στον αγώνα κατά του Ναζισμού

Δεν ήταν μόνο οι χιλιάδες των Ελλήνων ανδρών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης που πολέμησαν τους Γερμανούς κατακτητές στις πόλεις και τα βουνά μέχρι της τελικής νίκης. Hταν και οι γενναίες ηρωίδες γυναίκες, που σαν αρχαίες Σπαρτιάτισσες δεν τρόμαξαν στα βασανιστήρια των Es-Es που αψήφησαν τη βαρβαρότητα του αγκυλωτού σταυρού, που πάλεψαν με την πείνα, τη δυστυχία και τον κατατρεγμό. Αυτές που δε λύγισαν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, που αψήφησαν το θάνατο και την ωμή βία.

Πέμπτη 28 Αυγούστου 2025

Yπόθεση Σάκο και Βαντσέτι: Ένα δικαστικό έγκλημα

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Συμπληρώθηκαν 98 χρόνια από την εκτέλεση, τον Αύγουστο του 1927, δύο αγωνιστών του αγώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για βελτίωση των συνθηκών εργασίας και αμοιβής των εργαζομένων. Ήταν η υπόθεση Σάκο και Βαντσέτι, ένα αποτρόπαιο πολιτικό και δικαστικό έγκλημα στις ΗΠΑ, που είχε συνταράξει όλο τον πλανήτη και είχε ως απώτερο στόχο την δυσφήμιση και κατάπνιξη του ανερχόμενου εργατικού κινήματος στην «καρδιά» του καπιταλιστικού συστήματος.

Μία επίσκεψη του Ελευθέριου Βενιζέλου στους οικισμούς του Θερμαϊκού

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του Κόμματος Φιλελευθέρων, Ελευθέριος Βενιζέλος, στις 29 Αυγούστου 1932, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Θεσσαλονίκη, είχε μεταβεί 
με καραβάκι, -καθώς η οδική συγκοινωνία ήταν άθλια- στον παραλιακό προσφυγικό συνοικισμό της Αγίας Τριάδας, για να εγκαινιάσει το κτίριο των παιδικών κατασκηνώσεων του "Πατριωτικού Ιδρύματος", του κατοπινού ΠΙΚΠΑ ("Πατριωτικό Ίδρυμα Κοινωνικής Πρόνοιας και Αντιλήψεως"). 

Τετάρτη 27 Αυγούστου 2025

Ποιος έδωσε τη διαταγή για το "Μαύρο Σάββατο" της Θεσσαλονίκης;

Ποιός από τους συνεργαζόμενους με τους κατακτητές Έλληνες αξιωματούχους είχε την ιδέα; 
H φωτογραφία προέρχεται από το πλούσιο αρχείο του Ανδρέα Ασσαέλ
Ένα εξαιρετικό βιβλίο του ιστορικού Ανδρέα Μπουρούτη με τίτλο "Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη, η Ιταλική στάση και οι Εβραίοι μαθητές του Ουμπέρτο Πρίμο", προσπαθεί να εξετάσει την ιταλική παρουσία στην πρωτεύουσα της ελληνικής Μακεδονίας στα χρόνια της Κατοχής και τις ενέργειες του Ιταλού προξένου Ζαμπόνι. Αλλά και να απαντήσει στο ερώτημα για το ποιoς από τους συνεργαζόμενους με τους κατακτητές Έλληνες αξιωματούχους εκείνης της εποχής, ήταν εκείνος που εξέδωσε την  έκτακτη διαταγή για τα γεγονότα που συνέβησαν στην πλατεία Ελευθερίας το "Μαύρη Σάββατο" της 11ης Ιουλίου 1942.