Έγκλημα, το δεύτερο σκληρό μνημόνιο

του Θάνου Παναγόπουλου

Δραματική υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων μέσα από ένα ιδιαίτερα σκληρό πακέτο μέτρων λιτότητας (το οποίο η κυβέρνηση προωθεί επιστρατεύοντας για τον λόγο αυτό μια χωρίς προηγούμενο κινδυνολογία που υπακούει στη εκβιαστική λογική “φτώχεια ή δραχμή και χάος”) είναι το πανάκριβο αντίτιμο που καλούνται να καταβάλουν εκατομμύρια ελληνικά νοικοκυριά για το PSI και τη νέα δανειακή σύμβαση.

Η ταυτόχρονη παρουσία στην Αθήνα των αξιωματούχων της τρόικας και των Τσαρλς Νταλάρα και Ζαν Λεμιέρ του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοοικονομικής (IIF) που έφθασαν στην Αθήνα γι' αυτό το Σαββατοκύριακο προκειμένου να συνεχίσουν τις συζητήσεις για το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, αλλά και του διευθύνοντος συμβούλου της Deutsche Bank Γιόζεφ Άκερμαν, ο οποίος είναι και πρόεδρος του IIF, αποτελεί το προανάκρουσμα μιας εφιαλτικής επόμενης ημέρας. Αυτή συμπυκνώνεται στο σχέδιο για φθηνά εργατικά χέρια για τους εργοδότες, φθηνά ελληνικά προϊόντα που λόγω αναιμικής εγχώριας ζήτησης (ως συνέπεια της λιτότητας) θα προορίζονται για τις ξένες αγορές, φθηνές εξαγορές για τους ξένους επενδυτές και εν γένει μια φθηνή Ελλάδα.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών απαίτησαν μέτρα που πριν λίγο καιρό, ακόμη και την περίοδο του Μνημονίου. φάνταζαν αδιανόητα: επιτακτικά ζητείται από την ελληνική κυβέρνηση να μειώσει τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων κατά 150.000 έως το 2015, όχι μέσω απλώς των αποχωρήσεων και των μη προσλήψεων, αλλά με απολύσεις.

Η τρόικα αμφιβάλλει για το αν θα αποδώσει δημοσιονομικά το μέτρο “1 πρόσληψη ανά 10 αποχωρήσεις” που έχει εξαγγελθεί από την άνοιξη του 2010 από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Θ. Πάγκαλο. Στον σχεδιασμό για τη μείωση των δημοσίων υπαλλήλων μέσα από αξιολόγηση θα περιληφθούν ακόμη και οι 190.000 εκπαιδευτικοί υπάλληλοι και οι 160.000 ένστολοι. Πλέον δεν υφίσταται για τους τροϊκανούς διάκριση μεταξύ στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Η τρόικα απαίτησε επίσης να υπάρξουν περικοπές (ακόμη και οριζόντιες) στους μισθούς των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Επίσης να καταργηθούν τα ειδικά μισθολόγια και να υπαχθούν στο ενιαίο (π.χ. καθηγητές, ένστολοι κ.λπ.) και να περικοπούν ακόμη περισσότερο, σε σημείο που να παραπέμπουν σε αναπτυσσόμενη και όχι σε ανεπτυγμένη οικονομία οι δαπάνες της υγείας και της αυτοδιοίκησης, καθώς και να γίνουν περισσότερο ορθολογικές οι υψηλές για τις ανάγκες και αντοχές της χώρας αμυντικές δαπάνες.

Έως απόψε πρέπει να έχουν κλείσει οι διαπραγματεύσεις για τρία σημαντικά κεφάλαια της δανειοδοτικής στήριξης της χώρας, τα οποία είναι:

* Πρώτον, το πακέτο μέτρων του προμνημονίου για το 2012 και το περίγραμμα μέτρων του νέου Μνημονίου για την επόμενη διετία το οποίο συζητήθηκε και στη συνάντηση μεταξύ του υπουργού Οικονομικών, Ευ. Βενιζέλου και της τρόικας, όπου παρευρέθηκαν ακόμη ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Γκ. Χαρδούβελης, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Δ. Ρέππας και ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ντ. Ρόβλιας.

* Δεύτερον, για το PSI. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η ελληνική κυβέρνηση θα περάσει τη νομοθεσία για την ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης (CACs) στις 9 Φεβρουαρίου, με στόχο η διαδικασία ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων να ολοκληρωθεί έως τις 6 Μαρτίου.

Οι τελευταίες λεπτομέρειες συζητήθηκαν προχθές σε συνάντηση που είχε με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλο ο πρωθυπουργός Λ. Παπαδήμος, ενώ αντικείμενο της συνάντησης ήταν και το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μετά το "κούρεμα" και ενώ για το θέμα αυτό υπήρχε, σύμφωνα με πληροφορίες, διάσταση απόψεων μεταξύ των πολιτικών αρχηγών της συγκυβέρνησης.

Η βάση της συμφωνίας κατά τους τραπεζίτες περιλαμβάνει επιτόκιο 3,65% με 3,75% ενώ η συνολική επιβάρυνση σε παρούσες αξίες θα φθάσει στο 72%. Μια παράμετρος πάντως που επιδιώκει να επιτύχει η κυβέρνηση, και για πραγματικούς και για επικοινωνιακούς λόγους στη συνέχεια, είναι η παροχή περιόδου χάριτος δέκα χρόνων στις πληρωμές για το κεφάλαιο (θα πληρώνονται μόνο οι τόκοι).

* Τρίτον, για τη νέα δανειακή σύμβαση, η οποία εξαρτάται από την εξέλιξη των προηγουμένων δύο διαπραγματεύσεων.

Η αγορά πάντως έχει προεξοφλήσει -παρά το “παιχνίδι” που έγινε τις τελευταίες συνεδριάσεις στο χρηματιστήριο της Αθήνας, όπου η υποχώρηση των τιμών αποδόθηκε σε υποτιμητική κερδοσκοπία (“profit taking”)- τη συμφωνία και χαρακτηριστική ήταν η προχθεσινή δήλωση του John Chambers της Standard & Poors ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να υποβαθμιστεί στην κατηγορία "D" λόγω του “κουρέματος” (και ακολούθως να αναβαθμιστεί μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας)