Επιστρέφουν οι "Μαγεμένες" μετά από 151 χρόνια

Επιστρέφουν έπειτα από 151 χρόνια στη «γενέθλια» πόλη, όπου δέσποζαν από το 2ο αιώνα μ.Χ., οι περίφημες «Μαγεμένες», γνωστές και ως οι «Καρυάτιδες» της Θεσσαλονίκης, έπειτα από πρωτοβουλία της ΔΕΘ-Helexpo. 

Τα οκτώ αγάλματα (της Μαινάδας, του Διονύσου, της Αριάδνης, της Λήδας, του Γανυμήδη, ενός εκ των Διόσκουρων, της Αύρας και της Νίκης), που κοσμούσαν τη λεγόμενη στοά των Ειδώλων, εκεί όπου σήμερα είναι η Αρχαία Αγορά, θα εκτεθούν στην επετειακή 80ή ΔΕΘ, όπως ανακοινώθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας.

Θεσσαλονίκη-Παρίσι

Στη συνέχεια σε συνεργασία με το δήμο Θεσσαλονίκης προγραμματίζεται να εκτεθούν μόνιμα σε κάποιο κεντρικό σημείο της πόλης, πιθανόν εκεί όπου αρχικά ήταν τοποθετημένες. Στη Θεσσαλονίκη μετά τη σταθερή άρνηση των υπευθύνων του Μουσείου του Λούβρου να επιστρέψουν τα πρωτότυπα αγάλματα θα εκτεθούν αντίγραφα των «Μαγεμένων», μία διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Άλλωστε οι υπεύθυνοι της ΔΕΘ-Helexpo εδώ και μήνες πηγαινοέρχονται στο Παρίσι, ώστε να διευθετήσουν τις λεπτομέρειες της συνεργασίας με το Μουσείο του Λούβρου, στα εργαστήρια του οποίου (και παλαιότερα στις αποθήκες) βρίσκονται οι «Μαγεμένες». Το κόστος κατασκευής των εκμαγείων σύμφωνα με πληροφορίες κυμαίνεται στα 150.000 ευρώ, ενώ τα αγάλματα θα μπορούν να εκτεθούν και σε εξωτερικό χώρο. Για την εξέλιξη είναι ενήμεροι και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης και η υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, η οποία παραβρέθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Έκθεσης.

Είκοσι χρόνια προσπαθειών

Η προσπάθεια για επιστροφή των «Μαγεμένων» στη Θεσσαλονίκη μετρά περισσότερα από 20 χρόνια. Η πρώτη είχε γίνει ενόψει της διοργάνωσης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας το 1997 και η δεύτερη από το δήμο Θεσσαλονίκης ενόψει του εορτασμού των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης, το 2012. Το Μουσείο είχε αρνηθεί τότε την επιστροφή των «Incantadas», όπως λέγονταν οι «Μαγεμένες» στα σεφαραδίτικα, και προκρίθηκε η κατασκευή αντιγράφων. Η τελευταία προσπάθεια έγινε μόλις πριν από λίγα χρόνια πάλι από το δήμο, ο οποίος με ιδιωτική χορηγία επιχείρησε να κατασκευάσει τα εκμαγεία. Και αυτή η προσπάθεια ναυάγησε λόγω κόστους.
Η τελευταία φορά που οι «Μαγεμένες» εκτέθηκαν στο κοινό ήταν το 2011-2012 στο πλαίσιο της έκθεσης «Η Αρχαία Μακεδονία και το βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Η έκθεση αποτέλεσε την αφορμή για τη συντήρηση των αγαλμάτων, που αποκάλυψε πλήρως την ομορφιά τους, αλλά και για την προβολή τους σε κεντρική θέση στο Μουσείο του Λούβρου.
Οι «Μαγεμένες» ήταν πασίγνωστες, κοσμούσαν την αγορά της πόλης από το 2ο-3ο μ.Χ. αιώνα και αποτελούσαν σημείο αναφοράς στη Θεσσαλονίκη της εποχής. Πρόκειται για τέσσερις πεσσούς, στις δύο όψεις των οποίων υπάρχουν ανάγλυφες αναπαραστάσεις. Κόρες από λευκό μάρμαρο σε φυσικό μέγεθος. Το επιστύλιο που τις στήριζε είχε ύψος τριών μέτρων, ενώ κατέληγαν σε κιονόκρανα. Εκλάπησαν το 1864 από το γάλλο Εμμανουέλ Μιλέ, ο οποίος έχοντας εξασφαλίσει άδεια των οθωμανικών αρχών τις μετέφερε υπό τις έντονες τότε τοπικές αντιδράσεις. Ό,τι απέμεινε από το μνημείο φαίνεται πως καταστράφηκε στη μεγάλη πυρκαγιά του 1917.

Πηγή: makthes.gr

Κείμενο: Βαγγέλης Πλάκας