Κίνδυνος εκδίωξης της Ελλάδας από το CERN

Από τα «φέσια» της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου

Κινδυνεύει η θέση της Ελλάδας στο ερευνητικό πρόγραμμα. Οι υπεύθυνοι του καινοτόμου Ευρωπαϊκού προγράμματος CERN με έδρα την Ελβετία, ζητούν από τη χώρα μας να καταβάλει 5 εκατ. ως το Δεκέμβριο, ως ένδειξη καλής θέλησης. Χρέη που δημιουργήθηκαν από τα «φέσια» που άφησε η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου.

Παρά τις εκκρεμείς οικονομικές υποχρεώσεις της Ελλάδας προς το CERN, που προσεγγίζουν τα 38 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα (περίπου 35 εκατ. ευρώ), και οι δύο πλευρές αναζητούν εποικοδομητικούς τρόπους για να λυθεί το πρόβλημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το «κλειδί» θα είναι η Ελλάδα να καταβάλει ένα ποσό περίπου 5 εκατομμυρίων μέχρι τον Δεκέμβριο.

Η θετική διάθεση καταγράφηκε τόσο κατά την συνάντηση του γενικού διευθυντή του CERN Ρολφ Ντίτερ Χόγιερ με τον αναπληρωτή υπουργό Έρευνας Κώστα Φωτάκη και τον γενικό γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας Θωμά Μαλούτα, η οποία έγινε σε πολύ θετικό κλίμα, όσο και κατά τη συνέντευξη που ο Ρολφ Ντίτερ Χόγιερ παραχώρησε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, μετά την απογευματινή ομιλία του που διοργάνωσε η Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (ΣΕΜΦΕ) του ΕΜΠ.

Προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης η επίλυση του θέματος

Κατά την πρωινή συνάντηση στη ΓΓΕΤ, που διήρκεσε μία ώρα, η ελληνική πλευρά διαβεβαίωσε τον γενικό διευθυντή του CERN ότι -στο πλαίσιο των γνωστών δημοσιονομικών δυσκολιών της χώρας- θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια να διευθετηθεί το ζήτημα, το οποίο αποτελεί μία από τις προτεραιότητές της. Η Ελλάδα, όπως τονίσθηκε, επιθυμεί να ενισχυθεί περαιτέρω η συνεργασία της με το CERN, εφ' όσον εξομαλυνθεί και η οικονομική κατάσταση.

Η Ελλάδα καταβάλλει στο CERN ετήσια συνεισφορά περίπου 15 εκατ. Από την προηγούμενη διετία 2013 - 2014, οι συσσωρευμένες οφειλές της Ελλάδας ανέρχονται σε περίπου 20 εκατ. ευρώ, στα οποία πρέπει να προστεθεί και η μη καταβληθείσα συνεισφορά για το 2015. Φέτος, για τις υποχρεώσεις προηγούμενων ετών, η χώρα μας έχει καταβάλει ήδη 3 εκατ. ευρώ και πρέπει να καταβάλει άλλα 5 εκατ. περίπου έως το τέλος του έτους, ώστε να εξοφλήσει πλήρως το 2013 και ένα μικρό μέρος του 2014.

Ο Ρολφ Ντίτερ Χόγιερ διαβεβαίωσε ότι με την ελληνική πλευρά συζητήθηκε όλο το φάσμα των σχέσεων Ελλάδας - CERN και χαρακτήρισε τις συζητήσεις «ανοιχτές και εποικοδομητικές». Όπως είπε, από κυβερνητικής πλευράς εκφράσθηκε η σαφής δέσμευση η Ελλάδα να παραμείνει πλήρες μέλος του CERN με δικαιώματα ψήφου. «Εκτιμώ», είπε, «ότι, παρά τη δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση, η Ελλάδα έδωσε ήδη φέτος ένα ποσό 3 εκατομμυρίων. Ήταν μια πολύ θετική εξέλιξη».

Κίνδυνος μη συμμετοχής της Ελλάδας ως πλήρες μέλος στο CERN

Ο Ρολφ Ντίτερ Χόγιερ από την πλευρά του επεσήμανε, πάντως, ότι «αν η Ελλάδα δεν μπορέσει να πληρώσει τις συνεισφορές της στο CERN και χάσει το δικαίωμα ψήφου, τότε υπάρχει όντως πρόβλημα με τη συμμετοχή της ως πλήρες μέλος στο CERN. Η διοίκηση του CERN θα υποχρεωθεί να περιορίσει τα προνόμια της χώρας σε σχέση με τις άλλες χώρες».

«Έως τώρα», είπε ο γενικός διευθυντής, «αποφεύχθηκε οποιαδήποτε συζήτηση στο συμβούλιο του CERN από άλλη χώρα - μέλος, σχετικά με τα δικαιώματα της Ελλάδας. Όμως, έχω ενδείξεις πως αυτό το ζήτημα θα εγερθεί στο επόμενο συμβούλιο του Δεκεμβρίου, αν η Ελλάδα δεν καταβάλει τα πρόσθετα χρήματα έως τότε. Όμως, η συζήτηση με τις ελληνικές αρχές έδειξε ότι η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί να βρει μια λύση».

«Ο στόχος μου είναι ότι επ’ ουδενί δεν θέλω να βρεθώ στη δύσκολη θέση να πάρω μέτρα κατά της Ελλάδας, θα ήθελα πραγματικά να το αποφύγω αυτό. Η Ελλάδα ήταν πάντα ένα αλληλέγγυο μέλος του CERN. Έχω, άλλωστε, ξανακάνει τέτοιες συζητήσεις στη διάρκεια της θητείας μου και με άλλες χώρες κι έτσι έχουμε ήδη μια εμπειρία στο CERN να επιλύσουμε το θέμα της Ελλάδας με θετικό τρόπο και για τις δύο πλευρές, συνεπώς παραμένω αισιόδοξος», κατέληξε.

Ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα

Οι Έλληνες επιστήμονες ανησυχούν ότι τυχόν αδυναμία εκπλήρωσης των οικονομικών υποχρεώσεων προς το CERN, θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη συμμετοχή της Ελλάδας ως πλήρους μέλους με δικαίωμα ψήφου, καθώς και στην απρόσκοπτη συμμετοχή των ελληνικών ερευνητικών ομάδων στα πειράματα και στα άλλα προγράμματα του CERN. Η Ελληνική Εταιρεία Σπουδών Φυσικής Υψηλών Ενεργειών (ΕΕΣΦΥΕ) κατέθεσε σχετικό υπόμνημα στον γενικό γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας Θωμά Μαλούτα.

Σύμφωνα με το καταστατικό του CERN, αν δεν έχουν καταβληθεί συνεισφορές δύο ετών, το κράτος - μέλος χάνει το δικαίωμα ψήφου. Ορισμένες άλλες χώρες - μέλη επιθυμούν να τηρηθεί τυπικά το καταστατικό και γι’ αυτό έχουν εκφρασθεί φόβοι από τους Έλληνες επιστήμονες ότι υπάρχει κίνδυνος η Ελλάδα να απωλέσει το δικαίωμα ψήφου στο επόμενο Συμβούλιο του CERN.

Ο Ρολφ Ντίτερ Χόγιερ άλλωστε υπογράμμισε ότι η Ελλάδα έχει κάνει τρομερή πρόοδο στον αριθμό και στην ποιότητα των εξαιρετικών επιστημόνων που στέλνει στο CERN, ακόμη και στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, οπότε πολλοί νέοι άνθρωποι, διδακτορικοί φοιτητές και μεταδιδακτορικοί ερευνητές, έχουν κάνει αίτηση να απασχοληθούν στο CERΝ για ένα, δύο ή τρία χρόνια.

Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα με οικονομικές ατασθαλίες

Όπως επισημάνθηκε όμως τόσο από ελληνικής πλευράς, όσο και από τον Ρολφ Ντίτερ Χόγιερ, ο οποίος επιδεικνύει ιδιαίτερα θετική στάση, υπάρχει αμοιβαία διάθεση να μη συμβεί κάτι τέτοιο και το θέμα να διευθετηθεί έγκαιρα. Άλλωστε, στο παρελθόν και άλλες χώρες είχαν μεγαλύτερες οφειλές προς το CERN, τις οποίες κατέβαλαν σταδιακά, χωρίς να υπάρξει πρόβλημα με το καθεστώς τους στον Οργανισμό.

«Στη διάρκεια της θητείας μου η Ελλάδα δεν ήταν το μόνο κράτος που είχε οικονομικά προβλήματα. Μόλις σταθεροποιηθεί η οικονομική κατάσταση στην χώρα, τότε θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε ένα πλάνο εξόφλησης των οφειλών. Είχαμε κάνει και στο παρελθόν τέτοια πλάνα, αλλά μεσολάβησαν οι δύο εκλογές και τα πράγματα άλλαξαν. Τώρα, θα κάνουμε ένα νέο αξιόπιστο σχέδιο εξόφλησης, μόλις υπάρξει σταθεροποίηση. Συμφωνήσαμε να συναντηθούμε ξανά μέσα στο επόμενο δίμηνο για να συζητήσουμε επ’ αυτού. Η διευθέτηση των οφειλών θα γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλισθεί πως η Ελλάδα θα παραμείνει πλήρες μέλος του CERN», ανέφερε ο Γερμανός φυσικός.

 Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ