ΚΕΔΕ: Αυστηρή προειδοποίηση στους Δήμους για τις παραλίες

της Φανής Σοβιτσλή
Σε ξέφραγο αμπέλι έχουν μετατραπεί από την αρχή του καλοκαιριού οι παραλίες στις πιο δημοφιλείς τουριστικές περιοχές, με ξαπλώστρες, καντίνες και παραθαλάσσια μπαρ να καταλαμβάνουν σχεδόν και το τελευταίο εκατοστό διαθέσιμης άμμου. 

Οι όροι που θέτει ο νόμος, όπως η ελάχιστη απόσταση των 5 μέτρων από το κύμα, οι διάδρομοι ανάμεσα στις ξαπλώστρες και το ποσοστό της παραλίας που επιτρέπεται να καταληφθεί (50%), δεν τηρούνται, ενώ οι δήμοι δεν κάνουν τους αναγκαίους ελέγχους.
Η χρήση των αιγιαλών με βάση την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του 2015 υπόκειται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ωστόσο σχεδόν κανένας δήμος δεν φαίνεται να εποπτεύει τις παραλίες που υπάρχουν στα διοικητικά όριά του. Παράγοντες της αυτοδιοίκησης υποστηρίζουν ότι η μίσθωση των αιγιαλών φέρνει στα ταμεία σημαντικά έσοδα, αλλά, επειδή, όπως λένε, στη χώρα μας ο τομέας του τουρισμού οργανώνεται κάθε χρόνο στο παρά πέντε ή αφότου αρχίσει η σεζόν, οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι ή υποτυπώδεις.

Η φετινή χρονιά δεν ξεφεύγει από τον κανόνα, καθώς το χάος στις παραλίες συνεχίζεται παρά τις καταγγελίες πολιτών προς τους οικείους δήμους, γεγονός που ανάγκασε την ηγεσία της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) να απευθύνει αυστηρή προειδοποίηση, τονίζοντας ότι πρέπει να μπει φρένο στο όργιο αυθαιρεσιών και να τηρούνται οι όροι που προβλέπονται από την ΚΥΑ, με την οποία παραχωρήθηκε στους ΟΤΑ η απλή χρήση αιγιαλών.

 «Πάρτε μέτρα, για να τις έχουμε στο μέλλον»

Στην επιστολή του προς τους δήμους ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης επισημαίνει την υποχρέωσή τους να τηρούν απαρέγκλιτα τις διατάξεις της ΚΥΑ αλλά και τις διατάξεις περί ηχοπροστασίας και να μεριμνούν, ώστε η μέγιστη κάλυψη χρήσης να μην υπερβαίνει το 50% του χώρου, προκειμένου να μην υποβαθμίζεται το περιβάλλον και να διευκολύνονται οι λουόμενοι.

Ο ίδιος μάλιστα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι η τήρηση των όρων της ισχύουσας ΚΥΑ αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, για να συνεχιστεί μέσα από μία νέα διαβούλευση και νομοθετική ρύθμιση το καθεστώς λειτουργίας των παραλιών. Σε διαφορετική περίπτωση, προσθέτει ο κ. Πατούλης, και εφόσον υπάρξουν δυσμενείς εξελίξεις λόγω πολλαπλών διαπιστωμένων παραβάσεων, θα καταστεί αδύνατη η παρέμβαση της ΚΕΔΕ μετά το 2017, οπότε λήγει η ισχύουσα ΚΥΑ.

Επίσης η ΚΕΔΕ απευθυνόμενη στους αιρετούς σημειώνει την αναγκαιότητα του καθημερινού καθαρισμού των κοινόχρηστων χώρων και γενικά της αισθητικής της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου με την τοποθέτηση κάδων απορριμμάτων. Τους επισημαίνει ακόμη ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες των ΟΤΑ υποχρεούνται, στις περιπτώσεις που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις, να συνεργάζονται και να ενημερώνουν τα κατά τόπους αρμόδια αυτοτελή γραφεία δημόσιας περιουσίας για τη λήψη μέτρων προστασίας.

Η παραχώρηση

Υπενθυμίζεται ότι οι παραλίες και οι αιγιαλοί όλης της χώρας ανήκουν στο δημόσιο, το οποίο αποφασίζει για τη μακροχρόνια παραχώρηση της χρήσης τους (λ.χ. σε ξενοδοχεία) ή την ετήσια μίσθωσή τους για απλή χρήση, δηλαδή με ομπρέλες, ξαπλώστρες και άλλες υποχρεωτικά προσωρινές κατασκευές. Η παραχώρηση από το δημόσιο προς τους δήμους γίνεται με βάση κάποιους κανόνες. Από την πλευρά τους οι δήμοι συνήθως τις μισθώνουν σε ιδιώτες, αποδίδοντας ένα ποσοστό στο κράτος.

Η απόφαση εκδίδεται κάθε χρόνο από το υπουργείο Οικονομικών με καθυστέρηση, με αποτέλεσμα να προκαλείται μεγάλη δυσλειτουργία, καθώς οι δήμοι και οι κατά τόπους κτηματικές υπηρεσίες (που πρέπει να ελέγχουν τις συμβάσεις) επωμίζονται τεράστιο όγκο δουλειάς. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στα νησιά των Κυκλάδων, όπου μισθώνονται 400-500 παραλίες και οι διαδικασίες πρέπει να διεκπεραιωθούν σε ελάχιστο χρόνο.


Κινδυνεύουν παραλίες ενταγμένες στο δίκτυο Natura 2000

Διευκρινίσεις σχετικά με την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας έδωσε πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος με αφορμή τις καταγγελίες περιβαλλοντικών οργανώσεων. Οι τελευταίες τονίζουν πως «οι παράκτιες περιοχές της χώρας μας, που είναι ενταγμένες στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000, κινδυνεύουν με σημαντική υποβάθμιση».

Σύμφωνα με περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα παρά την περσινή απόφαση του ΣτΕ (3944/2015), σύμφωνα με την οποία η συλλήβδην παραχώρηση του αιγιαλού έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το συνταγματικά κατοχυρωμένο κοινόχρηστο χαρακτήρα του παράκτιου οικοσυστήματος ως δημόσιου αγαθού και δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο αλλοίωσης των παραλιών, η Βουλή ψήφισε πρόσφατα το νόμο 4384/2016, παρατείνοντας την ισχύ της ΚΥΑ 2015 για ακόμη μία χρονιά.

Δυστυχώς, όπως επισημαίνουν οι οργανώσεις, με αυτήν την εκ προτέρων αθρόα έγκριση παραχωρήσεων χρήσης αιγιαλού που σχεδιάζουν οι δήμοι για την τρέχουσα θερινή περίοδο στις προστατευόμενες περιοχές της χώρας ακυρώνεται η δυνατότητα αλλά και η υποχρέωση του υπουργείου Περιβάλλοντος για άσκηση εποπτείας και ελέγχου των πράξεων των ΟΤΑ.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία" την Πέμπτη 28 Ιουλίου 2016