Ν. Βούτσης: "Το συγκλονιστικό αποτύπωμα του Γιάννη Πασαλίδη"

Εξέχουσα προσωπικότητα, με πολυσχιδές έργο και με σημαντική προσφορά στα κοινά, ήταν ο ιστορικός ηγέτης της αριστεράς και πρόεδρος της ΕΔΑ, Ιωάννης Πασαλίδης ενώ το αποτύπωμα του υπήρξε συγκλονιστικό και στη Βουλή και μέσα στην αριστερά και στον προγραμματικό λόγο της, επεσήμανε ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης, σε εκδήλωση μνήμης, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης, με αφορμή τα πενήντα χρόνια από το θάνατο του Ιωάννη Πασαλίδη.

Κατάμεστη η αίθουσα

«Θα κάνω μια προσπάθεια να πω λίγα λόγια για τον Ιωάννη Πασαλίδη, αισθάνομαι - και το λέω από καρδιάς - και δέος και ευθύνη» είπε, αρχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Βούτσης, τονίζοντας ότι ο Πασαλίδης υπήρξε μια «εξαιρετικά σημαντική προσωπικότητα, πολυσχιδής», που «σφράγισε», σε πάρα πολύ δύσκολα χρόνια, την πορεία, όχι μόνο της αριστεράς, αλλά και του προοδευτικού κινήματος της χώρας και γενικότερα την πολιτική ζωή του τόπου.
Ο κ. Βούτσης υπογράμμισε ότι ο Πασαλίδης ανήκε στους επιστήμονες, ειδικότερα στη γενιά των  γιατρών, που εκείνη την εποχή δραστηριοποιούνταν στην αριστερά και οι οποίοι βρισκόταν «κοντά στο λαό», στις ανάγκες και στις διεκδικήσεις του και μέσα στα χρόνια της κατοχής και μετεμφυλιακά και «ταυτόχρονα, ήταν ο άνθρωπος που ανέλαβε, του ανέθεσαν, να εκπροσωπήσει την ηττημένη αριστερά, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης (το 1958) εννιά χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου, μέσα στη Βουλή».
«Υπήρξε εξέχουσα προσωπικότητα ο Ιωάννης Πασαλίδης για την κοινωνία, για την επιστήμη, για την ιατρική, για την αριστερά, για τον αγώνα τον απελευθερωτικό, καθώς ήταν ιδρυτικό στέλεχος της πρώτης αντιστασιακής οργάνωσης της «Ελευθερίας» που ιδρύθηκε εδώ (στη Θεσσαλονίκη), με συμβολή και παρουσία, όλες αυτές τις δεκαετίες στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα της χώρας και της αριστεράς» δήλωσε ο πρόεδρος της Βουλής.
«Ιδιαίτερα όμως υπήρξε εξαιρετικός ρήτορας» επεσήμανε ο κ. Βούτσης, επιδεικνύοντας μια έκδοση που περιέχει ομιλία του Ι. Πασαλίδη, ως προέδρου της ΕΔΑ, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της το 1958 και πρόσθεσε:  «Και για αυτό, δεν είναι τυχαίο, ότι οι εκδόσεις αυτές έχουν γίνει από προηγούμενους προέδρους της Βουλής, άλλων κομμάτων και όχι από εμένα. Έχει μια πάνδημη αναγνώριση ο Ιωάννης Πασαλίδης και είναι μια πολλή μεγάλη ευκαιρία να ξεκινήσουν από εδώ αναγνώσεις και παρουσιάσεις του έργου του».

Ο πρόεδρος της Βουλής διάβασε από το βήμα ένα απόσπασμα από την ομιλία του ιστορικού ηγέτη της αριστεράς. Είχε πει, τότε, ο Ιωάννης Πασαλίδης:
«Με την ευθύνην της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως, δηλώνομεν κατηγορηματικώς, ότι θα αντιταχθώμεν με όλα τα νόμιμα μέσα στην συνέχισιν των αυθαιρεσιών και του αντιδημοκρατικού διωγμού, και επιφυλάσσομεν εις αυτούς το δικαίωμα να προσφύγωμεν εις κάθε αρμόδιον σώμα δια την προστασίαν των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτου, εις περίπτωσιν που το απαράδεκτο αυτό καθεστώς εξακολοθήση να υφίσταται παρά την κατηγορηματικήν αντίθεσιν της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού».
«Δεν ήταν απλά, αυτό που του καταμαρτυρούσαν ακόμα και τότε -ήταν έγκλημα καθοσιώσεως ο συνοδοιπόρος των κομμουνιστών -  ή ο υποστηριχτής τους στις δίκες» είπε για τον Ι. Πασαλίδη, ο πρόεδρος της Βουλής και συνέχισε :
«Ήταν ο πολιτικός εκφραστής της αγωνίας ολόκληρης της χώρας και του λαού μας, της αγωνίας ιδιαίτερα των διωκόμενων, για να υπάρξει ένα άλλο μέλλον, ειρήνης, δικαίου, ισονομίας, χωρίς διωγμούς, με δικαιοσύνη, ήταν διαπρύσιος κήρυκας αυτής της ανάγκης τότε. Τι πέτυχε, θα αποτιμηθεί στη διαδρομή».

«Το αποτύπωμα του και μέσα στη Βουλή και μέσα στην αριστερά και μέσα τον προγραμματικό λόγο της αριστεράς υπήρξε συγκλονιστικό» συνέχισε ο κ. Βούτσης και προτρέποντας να κυκλοφορήσει παντού αυτή η έκδοση, πρόσθεσε:
«Δεν είναι μόνο η αντίσταση, δεν είναι μόνο η κραυγή προς τους θύτες, ή προς τους αδικούντες εκ μέρους των ηττημένων, είναι ένας προγραμματικός λόγος, εφ όλης της ύλης. Για το Κυπριακό, για τις διεθνείς σχέσεις, για την οικονομία, για τα θέματα του κράτους, για τα θέματα της νεολαίας, για τα θέματα τα κρίσιμα εκείνης της εποχής».
Ο πρόεδρος της Βουλής επεσήμανε ότι τη δράση του Ιωάννη Πασαλίδη «αυτή η πόλη, αυτός ο κόσμος, αυτός ο λαός, όλοι μας και η αριστερά πρώτα όλα», με όλες τις «εκδοχές» και τις «διαδρομές» της, είναι «απολύτως υποχρεωμένη να φέρει στην επιφάνεια».
«Η τιμή προς τον Ιωάννη Πασαλίδη είναι το ελάχιστο» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Βουλής.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης αναφέρθηκαν βιογραφικά στοιχεία του Ιωάννη Πασαλίδη, ο οποίος γεννήθηκε στην Κουταΐδα του Καυκάσου, το 1880, από ποντίους γονείς, αγρότες και φοίτησε  Ιατρική στην Οδησσό, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Εξελέγη βουλευτής στη Γεωργία (1918-1921) και θήτευσε ως υπουργός Εξωτερικών στη «μενσεβίκικη» κυβέρνηση της, μέχρι την ανατροπή της από τους μπολσεβίκους, ενώ το 1923 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα, δραστηριοποιήθηκε πολιτικά με το κόμμα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου και στις εκλογές του ίδιου έτους εκλέχθηκε ως βουλευτής Θεσσαλονίκης.  Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής φυλακίστηκε στο Γεντί Κουλέ. Το 1951, ο Ιωάννης Πασαλίδης, ως εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, πρωτοστάτησε στην δημιουργία της ΕΔΑ - πολιτικό και εκλογικό συνασπισμό δυνάμεων της αριστεράς (και αργότερα ενιαίο κόμμα), ο οποίος στέγαζε πολιτικά, στελέχη του παράνομου τότε ΚΚΕ και άλλων σχηματισμών της αριστεράς -  της οποίας και διετέλεσε πρόεδρος από το 1958 μέχρι το 1967. Πέθανε σε ηλικία 88 χρόνων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, η οποία τον είχε θέσει σε κατ' οίκον περιορισμό, στο σπίτι που διέμενε στη Θεσσαλονίκη και κηδεύτηκε, κατ' επιθυμία του, στην Καλαμαριά, που αγαπούσε για το προσφυγικό της στοιχείο, καθώς και ο ίδιος ήταν προσφυγικής καταγωγής. Υπήρξε γιατρός, γυναικολόγος και έμεινε γνωστός ως ο «γιατρός των φτωχών» γιατί δεν έπαιρνε χρήματα από φτωχά ζευγάρια.

Στην εκδήλωση παρέστησαν, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Αμανατίδης, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης και Θέμης Μουμουλίδης, η προϊσταμένη του γραφείου του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη Κατερίνα Νοτοπούλου, ενώ μίλησαν για τον Πασαλίδη, εκτός του προέδρου της Βουλής, ο εγγονός του Ιωάννη Πασαλίδη, δικηγόρος, Ιωάννης Νισύριος, οι πανεπιστημιακοί Ιωάννα Παπαθανασίου και Ηλίας Νικολακόπουλος, ο δημοσιογράφος Σπύρος Κουζινόπουλος που συντόνισε και τη συζήτηση, οι δήμαρχοι Θεσσαλονίκης και Καλαμαριάς Ιωάννης Μπουτάρης και Θεοδόσης Μπακογλίδης και  η αντιδήμαρχος Καλυψώ Γούλα.
Αμέσως μετά τις ομιλίες προβλήθηκε ιστορικό ντοκιμαντέρ με μαρτυρίες και ντοκουμέντα για τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Πασαλίδη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ σε ρεπορτάζ Φ.Γρηγοριάδη