Η παλιά Μηχανιώνα (3η συνέχεια)

Στις δύο πρώτες συνέχειες του αφηγήματος για την Μηχανιώνα της Κυζίκου, είδαμε τις ασχολίες των παλιών Μηχανιωτών, αλλά και την τοποθεσία στην οποία ήταν κτισμένη, καθώς και τα πολλά νερά που ξεδιψούσαν και αναζωογονούσαν τους Μηχανιώτες. Στη σημερινή 3^η συνέχεια, θα παρακολουθήσουμε στιγμιότυπα από τη ζωή στην παλιά Μηχανιώνα, ιστορίες για τους κατοίκους της, αλλά και γιατί ονομάζονταν «φλουροχώρι».

Στα χρόνια της σκλαβιάς, το σχολείο της παλιάς Μηχανιώνας ήταν κρυφό και οι παπάδες ήταν και δάσκαλοι, μαθαίνοντας γράμματα στα παιδιά. Όταν οι Τούρκοι παραχώρησαν κάποιες ελευθερίες στις μειονότητες στον τομέα της εκπαίδευσης, το πρώτο παρθεναγωγείο που χτίστηκε στην Κυζικινή χερσόνησο, ήταν της Μηχανιώνας. Και όταν λίγο αργότερα ανέλαβε πρόεδρος ο Θεολόγης Χολέβας, το μετέτρεψε σε μεικτό. Στα 1898 χτίστηκε το νέο σχολείο και λειτούργησε ως σχολαρχείο και δημοτικό σχολείο με 7 τάξεις και 3 δασκάλους.

Στην περιοχή της Μηχανιώνας υπήρχαν μεταλλεύματα. Ο Ζαφείρης Ρόκος, είχε φέρει Ιταλούς μηχανικούς που άρχισαν την εξόρυξη το 1910, και έβγαζαν ασήμι, μπρούτζο και χαλκό στο κτήμα του. Όμως, με τον Ιταλοτουρκικό πόλεμο, στα 1911, έφυγαν οι Ιταλοί μηχανικοί και σταμάτησαν οι εργασίες.

Την Μηχανιώνα την έλεγαν «φλουροχώρι» γιατί συνέχεια εκεί έβρισκαν οι κάτοικοι φλουριά Κωνσταντινάτα με την εικόνα των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Σύμφωνα με μία ιστορία που κυκλοφορούσε ευρύτατα, στην περιοχή που ήταν τα χωράφια της Τριανταφυλλιάς Μπιρμπιλού, υπήρχε παλιά ένα νομισματοκοπείο, το οποίο κάποια στιγμή λεηλατήθηκε και από τα χέρια αυτών που πήραν τα φλουριά, τους έπεφταν μερικά, στη βιασύνη τους να απομακρυνθούν από το χώρο.

Το εισόδημα των Μηχανιωτών

            Το εισόδημα των Μηχανιωτών, προέρχονταν εκτός από τα ψάρια, από το ξακουστό σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία κρασί αλλά και τα κουκούλια που όπως είδαμε πήγαιναν στην Προύσα για μετάξι. Το φθινόπωρο, όλοι οι ψαράδες που είχαν μεγάλες σανδάλες (καϊκια), πήγαιναν στη Μαύρη Θάλασσα και ασχολούνταν το διάστημα που αυτές ήταν άφθονες, με τις παλαμίδες, τις οποίες πουλούσαν στην Κωνσταντινούπολη και στην Οδησσό. Επειδή μάλιστα η αλιεία της παλαμίδας άφηνε πολλά λεφτά, ασχολούνταν με αυτήν όχι μόνο οι ψαράδες, αλλά και γεωργοί και επαγγελματίες ακόμη.

            Την εκστρατεία αυτή για την παλαμίδα, την έλεγαν «Αλαμάνα». Και όταν τελείωνε η αλιεία της και οι Μηχανιώτες επέστρεφαν στον τόπο τους φορτωμένοι λίρες και δώρα, το έριχναν στο γλέντι που κρατούσε αρκετά μερόνυχτα κάποιες φορές. Είχαν ανοίξει τότε και τα νέα κρασιά και δώστου μεθύσι, τραγούδι και χορό.

Αθλητικοί αγώνες

            Μέχρι το 1914, οι Μηχανιώτες ζούσαν και προόδευαν ειρηνικά με τους Τούρκους της περιοχής, ενώ οργάνωναν συχνά αθλητικούς αγώνες όπως πάλη, κολύμβηση, κωπηλασία, αγώνες δρόμου και αγωνίζονταν με τους Περαμιώτες, τους Καστελιώτες και με τα άλλα γειτονικά χωριά. Τα ντέρμπι, γίνονταν συνήθως με τους Περαμιώτες που διέθεταν και τις πιο ισχυρές ομάδες.

            Ξακουστός, έμεινε και ένας σκληρός αγώνας που έγινε μεταξύ δύο Μηχανιωτών. Δυο παλικάρια, αγαπούσαν την ίδια κοπέλα. Ήταν και οι δύο παλαιστές και συχνά τσακώνονταν. Οι συγγενείς των παλικαριών και της κοπέλας, φοβούμενοι μήπως γίνει κανένα μεγάλο κακό λόγω του ανταγωνισμού αυτού, ήρθαν σε συνεννόηση με την κοπέλα και πρότειναν να διεξαχθούν ανάμεσα στους δύο αντίζηλους τρεις αγώνες πάλης σε τρεις Κυριακές. Και όποιος νικήσει, να πάρει την κοπέλα και τα χρήματα των εισπράξεων, ενώ ο ηττημένος να γίνει κουμπάρος. Νίκησε ο Γιάννος με 2-1 ενώ ο Φάνιος έγινε κουμπάρος.

            Όμως, μετά από δέκα μέρες, έκαναν επιστράτευση οι Τούρκοι και τους έστειλαν και τους δύο στα Άδανα, μαζί με άλλους 80. Κι εκεί, από τις κακουχίες και την πείνα, πέθαναν και οι δύο. Ενώ τον ίδιο θάνατο, βρήκαν και άλλοι 35 Μηχανιώτες που τους είχαν βάλει σε ένα τάγμα  υποχρεωτικής εργασίας, όπου ώρες ατέλειωτες πελεκούσαν πέτρες για να στρώνουν δρόμους.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

(Από το ανέκδοτο κείμενο του Ευάγγελου Χατζημπιρμπιλού «Η ιστορία της παλιάς και Νέας Μηχανιώνας», που μας το παραχώρησε ευγενικά ο κ. Μανώλης Μαργαρίτης)