Προστασία της λιμνοθάλασσας του Αγγελοχωρίου

Η ανάγκη προστασίας της λιμνοθάλασσας του Αγγελοχωρίου από ανεξέλεγκτες τουριστικές δραστηριότητες, προέκυψε έντονα κατά την παρουσίαση, το βράδυ της Πέμπτης στο δημοτικό συμβούλιο Θερμαϊκού ειδικής περιβαλλοντολογικής μελέτης που εκπόνησε ομάδα ειδικών της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας.

Όπως σημείωσε η υπεύθυνη του προγράμματος, κ. Τ. Κουράκλη, σε περίπτωση τουριστικής αξιοποίησης, η περιοχή μπορεί να φιλοξενήσει μόνο μέχρι 3 μικρά αναψυκτήρια, με περιορισμένο αριθμό ξαπλωστρών αλλά και υπό τον όρο ότι δεν θα λειτουργούν το διάστημα από 20 Απριλίου μέχρι 10 Ιουνίου που είναι η περίοδος αναπαραγωγής των πουλιών που βρίσκουν καταφύγιο στο οικοσύστημα της περιοχής.

Αβοκέτα

Στην περιοχή του Αγγελοχωρίου συναντά κανείς περισσότερους από 14 τύπους οικοτόπων, όπου απαντιούνται πάνω από 33 είδη πτηνών, μεταξύ αυτών και τα προστατευόμενα και απειλούμενα Λεπτομύτα και Λαγγόνα. Επίσης, έχουν εντοπισθεί στη λιμνοθάλασσα 13 είδη ψαριών, μεταξύ των οποίων και το σπάνιο είδος Ζαχαριάς. Ενώ επίσης στα λαγούμια της περιοχής κρύβεται ο Λαγόγυρος, που έχει καταγραφεί στα παγκόσμια απειλούμενα είδη.

Η λιμνοθάλασσα του Αγγελοχωρίου

Η περιοχή της λιμνοθάλασσας Αγγελοχωρίου, συνολικής έκτασης 377,2 εκταρίων, αποτελείται από μια παράκτια λιμνοθάλασσα, μια αλυκή, αλμυρόβαλτους, και θαλάσσια ζώνη. Μια στενή λωρίδα αμμώδους παραλίας χωρίζει την αλμυρή λιμνοθάλασσα και τους συνδεδεμένους με αυτήν αλμυρόβαλτους από τη θάλασσα, ενώ υπάρχει και ένα κεντρικό τεχνητό φράγμα. Στο βόρειο μέρος της λιμνοθάλασσας υπάρχουν εργοτάξια παραγωγής αλατιού, καθώς αυτή αποτελεί μία από τις κύριες ανθρώπινες δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην περιοχή. 

Η βλάστηση που περιορίζεται στο τμήμα των ελών είναι χαμηλή αλοφυτική και αμμοθινική, ενώ υπάρχουν και λιγοστοί καλαμώνες. Ο υγρότοπος αποτελεί σημαντική περιοχή ως μεταναστευτικός σταθμός και ως τόπος εύρεσης τροφής για ένα μεγάλο αριθμό πουλιών. Το τοπίο που περιλαμβάνει τις εκτάσεις που καλύπτονται από νερό σε εναλλαγή με τις ελώδεις περιοχές και τις αμμοθίνες, προσφέρει ανοιχτή θέα προς τη θάλασσα και εμπλουτίζεται από τη θέα της ορνιθοπανίδας.

Καλαμοκανάς

Το φυσικό περιβάλλον 
Η περιοχή είναι ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο NATURA 2000, με τους κωδικούς: 
-GR 1220005- Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για την ορνιθοπανίδα και Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) 

-GR1220005-Τόπος Κοινοτικής Σημασίας

Συγκεκριμένα, πάνω από 33 είδη πτηνών αναπαράγονται, τρέφονται και ξεχειμωνιάζουν μέσα σε αυτό το υγροτοπικό οικοσύστημα. Πολλά από αυτά είναι προστατευόμενα και απειλούμενα. Ειδικότερα, τα είδη Numenius tenuirostris (Λεπτομύτα) και Phalacrocorax pygmeus (Λαγγόνα) περιλαμβάνονται στον κατάλογο ειδών προτεραιότητας για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα LIFE. 

Λεπτομύτα

Τα πτηνά που έχουν καταγραφεί στο οικοσύστημα του Αγγελοχωρίου είναι: Μαυροβουτηχτάρι, Κορμοράνος, Λαγγόνα, Μαυροπελαργός, Χαλκόκοτα, Χουλιαρομύτα, Φοινικόπτερο, Βαρβάρα, Καλαμοκανάς, Αβοκέτα, Πετροτριλίδα, Νεροχελίδονο, Θαλασσοσφυρίχτης, Νανοσκαλίδρα, Δρεπανοσκαλίδρα, Μαχητής, Λεπτομύτα, Κοκκινοσκέλης, Τερεκότρυγγας, Μαυροκέφαλος Γλάρος, Λεπτόραμφος Γλάρος, Χειμωνογλάρονο, Ποταμόγλαρονο, Νανογλάρονο, Μαυρογλάρονο, Γιδοβύζι, Γαλιάντρα, Μικρογαλιάντρα, Χαμοκελάδα, Κιτρινοσουσουράδα, Σακουλοπαπαδίτσα, Καλαμοτσίχλονο, Αμπελουργός,

Και 11 τύποι οικοτόπων

Όσον αφορά στους οικότοπους, έχουν καταγραφεί έντεκα τύποι οικοτόπων που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, από τους οποίους οι δύο είναι οικότοποι προτεραιότητας. Πρόκειται για θαλάσσιους τύπους οικοτόπων με κωδικούς 1150* Παράκτιες λιμνοθάλασσες, και 1510* Μεσογειακά αλίπεδα – Limonietalia, οι οποίοι αποτελούν και το κατεξοχήν αντικείμενο διατήρησης του προγράμματος. 
Στην περιοχή υπάρχουν επίσης και σημαντικά είδη ψαριών όπως Syngnathus abaster (Ταινιοσακοράφα) και Aphanius fasciatus (Ζαχαριάς) το οποίο και αναφέρεται στο Παράρτημα ΙΙ της 92/43/ΕΟΚ. 

Νεροχελίδονο

Η αναγκαιότητα προστασίας 
Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της συνεχώς αυξανόμενης παράκτιας αστικοποίησης και βιομηχανοποίησης, πολλοί παράκτιοι τύποι οικοτόπων έχουν εξαφανιστεί ή έχουν μεταβληθεί τα βασικά τους γνωρίσματα. Οι τρέχουσες βασικές απειλές σχετίζονται με: ευτροφισμό, διατάραξη της ισορροπίας της ιζηματογένεσης/διάβρωσης κατά μήκος της ακτής και άμεση καταστροφή της ακτογραμμής εξαιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων, υποβάθμιση από αλιευτικά σκάφη και αγκυροβόλια κ.λπ. Η εξαφάνιση ή ακόμη και η υποβάθμιση των τύπων οικοτόπων επηρεάζει όχι μόνο τα είδη βλάστησής τους, αλλά όλη τη σχετική με αυτούς χλωρίδα και πανίδα (πτηνά, ψάρια, αμφίβια, θηλαστικά, ερπετά, ασπόνδυλα). 
Ειδικότερα στην περιοχή της λιμνοθάλασσας Αγγελοχωρίου, οι ανθρώπινες δραστηριότητες ασκούν μεγάλη πίεση στη βιοποικιλότητα και απειλούν είδη και τύπους οικοτόπων που είναι προτεραιότητας βάσει της ευρωπαϊκής και της εθνικής νομοθεσίας. Τα περισσότερα προβλήματα προκύπτουν από τις καλλιέργειες, τη χρήση λιπασμάτων, τη βοσκή, τις υδατοκαλλιέργειες, τις δραστηριότητες παραγωγής αλατιού, την επαγγελματική και αναψυχική αλιεία, το κυνήγι, τις αστικές υποδομές, την έκθεση απορριμμάτων και λυμάτων, το δίκτυο συγκοινωνίας, τις αναψυχικές και τουριστικές υποδομές/δραστηριότητες, κ.ά. Τα μεγαλύτερα προβλήματα της περιοχής σχετίζονται με την εισβολή ειδών φυτών και την όχληση από θορύβους.
Κατά συνέπεια, σήμερα παρουσιάζονται τα ακόλουθα βασικά προβλήματα/απειλές για την προστατευόμενη περιοχή, τα είδη και τους οικοτόπους, τα οποία είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν άμεσα: 
-Υποβάθμιση των θαλάσσιων οικοτόπων, τα οποία επηρεάζονται από τις προαναφερόμενες πιέσεις, άμεσα μέσω φυσικών καταστροφών, έμμεσα μέσω της επίδρασης της ποιότητας του νερού και της δυναμικής του ιζήματος. 
-Ρύπανση: τα απορρίμματα δημιουργούν μια αντιαισθητική εικόνα του φυσικού τοπίου, αλλά και απειλούν τη βλάστηση και την καλή κατάσταση της πανίδας που ζει στην περιοχή. Επιπλέον, τα λύματα δημιουργούν πρόβλημα στην ποιότητα του θαλασσινού νερού. Γενικότερα, οι ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή (υδατοκαλλιέργειες, καλλιέργειες, αστικοποίηση, αναψυχικές δραστηριότητες κ.λπ.) ασκούν σοβαρές πιέσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον, στη λιμνοθάλασσα αλλά και στο έδαφος.
-Επιπτώσεις στους πληθυσμούς της ορνιθοπανίδας: οι ανθρώπινες δραστηριότητες και κυρίως ο τουρισμός (όχληση) στην περιοχή κατά τις τελευταίες δεκαετίες, προκάλεσαν προβλήματα στους πληθυσμούς πτηνών πολλά από τα οποία είναι σημαντικά (προτεραιότητας). 
-Ανεξέλεγκτες τουριστικές δραστηριότητες: η περιοχή προσφέρεται για οικοτουριστική εκμετάλλευση. Ωστόσο, η αποκατάσταση των οικοτόπων και των ειδών-στόχων του προγράμματος εμποδίζεται από την ανεξέλεγκτη πρόσβαση επισκεπτών σε οικοτόπους όπως οι αμμόλοφοι και κοντά σε οικοτόπους ξεκούρασης και φωλεοποίησης πτηνών πολλά από τα οποία είναι προτεραιότητας.